Op 8 maart was het Internationale Vrouwendag. Statenleden Céline Blom en Lucia van Milaan grepen deze dag aan om stil te staan bij de positie van vrouwen in onze maatschappij. Een verslag van een geslaagde avond voor, over en door vrouwen (en een enkele man).
Even na half acht heet Lucia van Milaan het publiek van vrijwel uitsluitend vrouwen welkom. Samen met Céline Blom introduceert ze ook de twee hashtags van de avond. De eerste is #podiumaanvrouwen. De andere #signaalmuur heeft wat meer introductie nodig. Onder deze noemer willen Blom en Van Milaan de komende twee maanden opvallende beelden van en over mannen en vrouwen verzamelen. Het eerste voorbeeld is terug te vinden op de instragramaccount van Blom. Te zien is een foto van een man in een metro. Het bijschrift luidt: ‘Dude…stop the spread please’. Blom maakte de foto in New York. Het is een aanklacht tegen mannen die letterlijk te veel ruimte innemen in de openbare ruimte: het zogeheten manspreaden. Voor veel vrouwen een doorn in het oog. Over #signaalmuur, later meer.
Panel
Céline Blom introduceert vervolgens het panel. Of beter, de panelleden introduceren zichzelf. Ze vertellen iets over hun achtergrond en delen wat het thema bij hen oproept. Als eerste is Marijke Naezer aan de beurt. Zij is promovenda Gender & Diversity Studies aan de Radboud Universiteit Nijmegen. Naezer opent met een kritische noot: “We denken in Nederland dat we een hele vrije seksuele moraal hebben. Maar volgens mij kan er nog heel veel verbeterd worden. De titel van mijn afstudeerscriptie uit 2005 was: ‘jongens zijn stoer, meisjes de hoer’. Die titel is 13 jaar later nog steeds actueel.” Daarna stelt Margot Nijkamp, managing director van de Open Innovation Academy, zich voor. Zij vraagt aandacht voor masculiene en feminiene kenmerken van vrouwen en mannen. “Ik wil het vanavond hebben over de feminiene invalshoek. We hebben feminiene mannen en masculiene vrouwen. Voor vrijwel elke werkomgeving geldt dat masculiene vrouwen niet worden geaccepteerd. Dat is een probleem.” Tot slot krijgt Cathy van Beek het woord. Zij was tot voor kort lid van de Raad van Bestuur van het Radboud UMC. Sinds begin van dit jaar is ze zelfstandig duurzaamheidsadviseur. Haar uitgangspunt voor de avond is wat meer persoonlijk van aard. “Be good, tell it and sell it, op je eigen authentieke manier. Ben trots op wat je doet en wat je kunt en durf dat te laten zien.”
Stellingen
De drie gaan daarna aan de hand van twee stellingen het gesprek met elkaar en de zaal aan. Om te beginnen de stelling: ‘Een vrouwenquotum van minimaal dertig procent in topfuncties is cruciaal’. Het panel is het eens met de stelling. Al voegen ze er direct aan toe dat het eigenlijk vijftig procent zou moeten zijn. Cathy van Beek: “Het is een paardenmiddel, maar de afgelopen jaren is gebleken dat er zonder een quotum niets verandert.” De zaal is het vrijwel zonder uitzondering met het panel eens. Alleen een enkeling houdt onverkort eraan vast dat kwaliteit leidend moet zijn. De tweede stelling levert meer controverse op. Die luidt: ‘Om aan de top te komen, moeten vrouwen mannelijk gedrag laten zien’. Meteen meldt de zaal zich in het gesprek: “Wat is dat dan, mannelijk gedrag?” Duidelijk is wel dat vrouwen en mannen verschillend omgaan met sollicitaties. Marijke Naezer: “Vrouwen moeten echt schapen met vijf poten zijn. Mannen durven meer en zetten zichzelf sterker neer.” Margot Nijkamp: “Een man denkt vaak bij het zien van een vacature: ‘Dat kan ik misschien nog niet maar ik leer het wel’, en reageert op een vacature die niet helemaal matcht. Een vrouw ziet er vaak van af.” Nijkamp en Van Beek komen ook allebei met anekdotes die in 2018 enorm gedateerd lijken. In de praktijk blijken ze nog steeds voor te komen. Nijkamp: “Mannen kijken naar mij als ik ergens kom en vragen zich af wanneer ik de koffie ga inschenken”. Cathy van Beek herkent dit. “Precies, dat gebeurt mij ook. Ik schenk de koffie in dat geval gewoon in en ga daarna de vergadering voorzitten. Dan zie je verwarring op die gezichten, daar geniet ik dan wel van.”
Hierna waaiert de discussie uit. Van parttime werken tot ouderschapsverlof en van genderstereotypering tot seksueel grensoverschrijdend gedrag, het komt allemaal voorbij. Daarbij zijn er meer vragen dan antwoorden. Zijn alle verschillen tussen mannen en vrouwen niet eigenlijk het gevolg van opvoeding en rolbevestigend gedrag? En hoe zit het met mannen in dit geheel? Wat is hun rol? Cathy van Beek geeft aan dat het belangrijk is om ervaringen terug te blijven geven: “Blijf feedback geven. Er is vaak zo weinig bewustzijn.” “Inderdaad”, voegt Marijke Naezer toe, “daarom is het ook zo goed dat er clubs zijn zoals Emancipator die zich bezighouden met mannenemancipatie. Emancipatie is zeker niet van vrouwen alleen.” Een mooie afsluiting van het discussiegedeelte van de avond.
Afsluiting
Bart Kiers, de enige man op het podium deze avond, verzorgt de uitsmijter. Hij doet dat in de vorm van een lied. De tekst voor het lied is een verzameling van woorden die de dames die avond hebben uitgesproken. Hij vult ze aan met rake observaties en talloze virtuoze taalvondsten. Dat hij slaagt in zijn opzet, valt af te leiden uit de lachsalvo’s uit de zaal. Niet in de laatste plaats van de panelleden zelf. Daarna is de avond afgelopen. Het geïnspireerde gezelschap praat geanimeerd na onder het genot van een hapje en drankje.
In het begin van dit stuk is de #signaalmuur al genoemd. Onder die noemer willen Lucia van Milaan en Céline Blom (voor)beelden verzamelen. Goede en slechte voorbeelden van emancipatie, gelijkwaardigheid en man-vrouwverhoudingen. Valt jou iets op? Maak er een foto van en deel hem op Twitter, Facebook of Instagram met #signaalmuur. Van Milaan en Blom verzamelen de voorbeelden voor een bijeenkomst. Die staat voorlopig gepland op 9 mei. Maar houd de agenda op de site in de gaten.
