Nieuws van politieke partijen in Nederland inzichtelijk

35 documenten

Tijdelijke commissie Aardgaswinning Groningen

ChristenUnie ChristenUnie Nederland 22-09-2020 18:38

Door Webredactie op 22 september 2020 om 19:14

Tijdelijke commissie Aardgaswinning Groningen

Vandaag is in de Tweede Kamer de Tijdelijke commissie Aardgaswinning Groningen opgericht. ChristenUnie-Kamerlid Stieneke van der Graaf is gekozen tot ondervoorzitter van deze commissie. Samen met de andere leden gaat ze een parlementaire enquête voorbereiden naar de aardgaswinning in de provincie Groningen.

Lees hier meer over de Tijdelijke commissie Aardgaswinning Groningen.

'Allemaal van dezelfde lap gescheurd' - racismedebat

SGP SGP Nederland 01-07-2020 00:00

Bekijk hier de inbreng van Kees van der Staaij aan het Kamerdebat over racisme. Voor de SGP is het uitgangspunt helder: alle mensen zijn naar Gods evenbeeld geschapen. Racisme is daarom uit den boze. We zijn immers allemaal van dezelfde lap gescheurd.

Het heeft echter geen zin om standbeelden te bestrijden. Beter kunnen we ons richten op verkeerde standpunten. De Black Lives Matter beweging is onderdeel van onvruchtbare polarisatie.

Tot slot maakt Van der Staaij excuses aan de Kamervoorzitter omdat hij eerder die dag vanuit de Kamerbankjes te luiddruchtig van gedachten wisselde met Gert-Jan Segers over het wel of niet moeten aanbieden van excuses voor het Nederlandse slavernijverleden.

Stemverklaring: SGP tegen nieuwe embryowet

SGP SGP VVD CDA PvdA GroenLinks Partij voor de Vrijheid D66 Partij voor de Dieren Nederland 30-06-2020 00:00

Stemverklaring wijziging Embryowet, 30-6-2020Diederik van Dijk, SGP-fractie Eerste Kamer

"De SGP is huiverig voor een samenleving waarin pril menselijk leven mag worden gedood om bepaalde aandoeningen te voorkomen en uit te sluiten. Het betreden van dit spoor is als een roltrap; het is steeds moeilijker om te stoppen. Wie bepaalt hoever de selectie aan de poort van het leven mag gaan? Als mensen vergrijpen we ons zomaar aan de macht die is voorbehouden aan onze Schepper. Daarom stemt de SGP tegen dit wetsvoorstel."

Voor de wetswijziging stemden CDA, VVD, Fractie-Otten, Groenlinks, SP, 50PLUS, PvdA, OSF, D66, PVV, PvdD en ChristenUnie. Tegen stemden SGP en FVD.

Geen ontwikkelingsgeld naar terroristen

SGP SGP Nederland 25-06-2020 00:00

Het lijkt er sterk op dat Nederlands belastinggeld terecht is gekomen bij terroristen. De SGP wil weten hoe het precies zit en heeft minister Kaag van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking daarom gevraagd om opheldering. “Je kunt nog zo begaan zijn met de Palestijnse zaak, je geeft geen geld aan organisaties die op enige wijze banden onderhouden met terroristen.”

Het gaat om subsidiegelden die zijn gegaan naar de Union of Agricultural Work Committees (UAWC). Die onderhoudt banden met het Volksfront voor de Bevrijding van Palestina (PFLP), een radicale en gewelddadige organisatie die door de EU, Canada en de VS op de lijst van terroristische organisaties is gezet. Ook strijdt dat Palestijnse Front mee in Syrië, en wel als bondgenoot van president Assad.

Vorig jaar en dit jaar is het ministerie van mevrouw Kaag gewezen op de banden tussen het UAWC en het Volksfront PFLP. SGP-voorman Van der Staaij wil weten wat het ministerie met die informatie heeft gedaan. SGP-voorman van der Staaij: “Het kan natuurlijk niet zo zijn dat de Nederlandse regering, direct of indirect, terroristen subsidieert. Ik wil daarom dat nagegaan wordt hoe het in dit geval zit, en ook of er nog andere vormen van (in)directe steun aan kwaadaardige organisaties zijn. Als dat zo is, moet de subsidie naar zo’n organisatie of de tussenschakel, onmiddellijk stoppen. Je kunt nog zo begaan zijn met de Palestijnen, je geeft geen geld aan organisaties die op enige wijze banden onderhouden met terroristen en geweld niet schuwen. Punt.”

 



Prominenten roepen op: zorgverleners verdienen meer dan alleen applaus

SP SP D66 CDA PvdA VVD ChristenUnie Nederland 22-06-2020 09:20

Het voorstel van de SP en de PvdA om zorgverleners structureel beter te waarderen werd in de Tweede Kamer tot twee keer toe een gelijkspel. Daarom wordt er aanstaande dinsdag 23 juni opnieuw hoofdelijk over gestemd. Coalitiepartijen VVD, CDA, D66 en ChristenUnie blijven vooralsnog het voorstel blokkeren. Verschillende prominenten doen daarom vandaag een oproep  aan de coalitiepartijen: steun de motie van SP en PvdA voor meer structurele waardering van zorgverleners. Van Art Rooijakkers tot Guido Weijers en van Marga Bult tot Kluun doen mee aan de oproep Zij roepen allemaal op tot meer structurele waardering voor zorgverleners, want het mag niet bij alleen een applaus blijven.

Overheid haalt islamitische terrorist van Oman naar Nederland

Forum voor Democratie Forum voor Democratie Nederland 02-04-2020 13:00

Terwijl het hele land in rep en roer is over de Coronacrisis, zou er bijna een schokkende gebeurtenis aan onze aandacht ontsnappen. De Nederlandse overheid heeft een levensgevaarlijke man die wordt verdacht van terrorisme, opgehaald uit Oman en naar Nederland gebracht. 

In 2010 zou hij zijn uitgereisd naar Somalië, om namens een of meer islamitische terreurorganisaties deel te nemen aan de gewapende jihad. Enkele weken geleden meldde hij zich bij de Nederlandse ambassade in Oman, met het verzoek om naar Nederland gebracht te worden. Hij zou een ‘nieuw leven’ willen beginnen. De Nederlandse overheid heeft tot overmaat van ramp besloten aan zijn verzoek te voldoen en hem in Oman op te halen.

Op Schiphol is de man gearresteerd. De ervaring leert dat het niet eenvoudig is om voldoende bewijsmateriaal te verzamelen van terroristische misdrijven die duizenden kilometers verderop zijn gepleegd. Er is dus een reële kans dat deze levensgevaarlijke moslimterrorist binnenkort weer op vrije voeten staat.

Forum voor Democratie vindt het onacceptabel dat de Nederlandse bevolking aan dit risico wordt blootgesteld en heeft minister Grapperhaus (Justitie & Veiligheid) de volgende Kamervragen gesteld:

Vraag 1Bent u bekend met het bericht “Somaliëganger (38) opgepakt op Schiphol”?*

Vraag 2Wanneer bent u erover geïnformeerd dat de 38-jarige man is afgereisd naar Somalië, om zich aan te sluiten bij een of meerdere islamitische terreurorganisaties en deel te nemen aan de gewapende jihad?

Vraag 3Wanneer en op welke welke wijze heeft deze terrorist ooit de Nederlandse nationaliteit verkregen? Had hij naast de Nederlandse, nog een of meerdere andere nationaliteiten?

Vraag 4Van welke terroristische misdrijven wordt de man precies verdacht? Hoe bent u achter deze informatie gekomen?

Vraag 5Wanneer, waarom en door wie is besloten om hem op zijn verzoek in Oman op te halen en naar Nederland te brengen? 

Vraag 6Houdt u er rekening mee dat het niet lukt om voldoende wettig bewijsmateriaal te verzamelen van de terroristische misdrijven die hij duizenden kilometers verderop heeft gepleegd?

Vraag 7Hoe gaat u ervoor zorgen dat deze man geen gevaar voor de Nederlandse bevolking vormt, wanneer hij op vrije voeten wordt gesteld?

Vraag 8Heeft u onderzocht wat de mogelijkheden zijn om zijn Nederlandse nationaliteit af te pakken en hem als ongewenst vreemdeling te laten verklaren? Zo nee, waarom niet? Zo ja, wat waren de uitkomsten van dat onderzoek? 

Vraag 9Hoeveel mensen zijn er naar schatting in totaal afgereisd vanuit Nederland naar Somalië om zich aan te melden bij een terroristische organisatie? Hoeveel van hen zijn teruggekeerd, hoeveel zijn omgekomen en hoeveel zijn er nog in het buitenland?

*Parool, 13 maart 2020, zie https://www.parool.nl/nederland/somalieganger-38-opgepakt-op-schiphol~b63174ea/.

Voor Turkije geen plek in NAVO vanwege Syrië

SP SP Nederland 11-03-2020 08:23

De opmars van het door Rusland gesteunde Syrische regime in rebellenbolwerk Idlib heeft de afgelopen maanden geleid tot een humanitaire catastrofe, met honderden doden en een miljoen vluchtelingen. Oorlogsmisdaden en mensenrechtenschendingen zijn op grote schaal gepleegd. Het voor eens en altijd stoppen van dit geweld moet absolute topprioriteit zijn.

Minister Blok van Buitenlandse Zaken, doorgaans niet bekend om zijn ruige voorstellen, pleit voor een no-flyzone boven Idlib. Dat klinkt sympathiek. Iedereen wil dat het geweld stopt. Maar bij nadere beschouwing lijkt het plan vooral naïef. En, als het er al van komt, dient het vooral de belangen van Turkije en daaraan verbonden jihadistische milities. Het is naïef omdat het afhankelijk is van toestemming van de bondgenoot van Syrië, Rusland, waarmee Blok over zijn voorstel in gesprek wil. Maar Moskou heeft in het verleden vliegverboden boven Syrië afgewezen.

De route via de Veiligheidsraad van de VN, waar Rusland vetomacht heeft, loopt daarom waarschijnlijk dood. In het verleden zijn no-flyzones steeds militair afgedwongen. Maar inzet van machtsmiddelen, waar geen volkenrechtelijk mandaat voor is, zit niet in het voorstel van Blok. Godzijdank, anders zou Nederland opnieuw verwikkeld kunnen raken in de oorlog in Syrië. Het vliegverbod richt zich enkel op de Syrische luchtmacht. Hoewel er geen discussie over is dat het Assad-regime hoofdverantwoordelijke is voor het enorme leed in Syrië, betekent zo'n eenzijdige focus dat Turkije de handen vrij heeft. Dat is problematisch omdat Turkije zich openlijk mengt in de oorlog in Syrië, wat illegaal is. Ankara steunt (net als Nederland eerder) rebellengroepen die mensenrechtenschendingen en oorlogsmisdaden plegen, waaronder jihadistische groepen tot en met aan al-Qaeda gelieerde groepen. Turkije is ook niet te beroerd vluchtelingen in te zetten om steun van Europa af te dwingen. Chantage die tot een lelijke Europese reflex leidt aan de Griekse grens.

In rebellenbolwerk Idlib is het aan al-Qaeda verbonden Hayat Tahrir al-Sham dominant. Een no-flyzone, of we het leuk vinden of niet, betekent daarom ook vrij spel voor deze jihadistische organisaties. In plaats van een onrealistisch vliegverbod kan Blok zijn inspanningen beter richten op een staakt-het-vuren, humanitaire hulp en hervatting van diplomatiek overleg, onder leiding van de VN. Meer druk op alle strijdende partijen is daarbij nodig, bovenal op het Assad- regime en Rusland.

Turkije, dat er niet voor terugdeinst kwetsbare mensen in te zetten als pionnen in een smerig geopolitiek schaakspel, moet juist worden veroordeeld en niet gesteund, wat de NAVO nu doet. Stevige maatregelen tegen Ankara zijn gerechtvaardigd, zoals een wapenembargo en verwijdering uit het Noord-Atlantische bondgenootschap.

Dit opiniestuk verscheen in het AD op 11-03-2020.

Laten we heel goed luisteren naar tramterrorist Gökmen Tanis

Forum voor Democratie Forum voor Democratie PvdA Nederland 07-03-2020 12:00

Eindelijk komt dan het proces tegen Gökmen Tanis (38) op stoom. Hij wordt verdacht van viervoudige moord en bedreiging met een terroristisch oogmerk. Hij schoot op 18 maart 2019 vier mensen dood in een tram in Utrecht. Twee jonge vrouwen raakten zwaargewond. De moeder van een van de slachtoffers, Roos (19), gaf het volgende commentaar: “Hij schiet mijn kind dood. Zo wreed en onmenselijk.’’ En dan gaat zij verder met het hartverscheurend commentaar: “Mijn kind. Mijn meisje van me afgepakt. Ik heb haar moeten wegdragen. Dat is ondraaglijk.’’ Volgens Roos’ moeder is er één ding dat Tanis niet kapot heeft kunnen maken: “Dat is mijn liefde voor Roos. Ze is bij me. Voor altijd.’’

Het gedrag van Gökmen tijdens de zitting is wanstaltig. Hij grijnst naar familieleden van de omgekomen slachtoffers. Hij steekt zijn vinger op naar de rechter. Hij maakt kusgebaren naar de officieren en bespuugt zijn advocaat. Niet een erg sympathieke persoonlijkheid. Hebben we te maken met een psychopaat?

De verleiding is groot dat te denken. En dat wordt dan ook gedacht: “Hij is geen terrorist, maar een psychopaat, 100 procent,” luidt een van de commentaren. Maar Tanis presenteert ook commentaren waaruit een klassiek salafistische en jihadistische gezindheid blijkt. Zo zegt hij: “Ik ken jullie wetten niet en ik erken deze rechtbank niet.” Voor salafisten is dat logisch. Je kan alleen de wetten van God erkennen. En dat betekent de sharia. Deze rechtbank en alle wetten die deze zegt toe te passen zijn lucht voor een rechtgeaarde jihadist. Op het briefje dat hij achterliet in de auto waarmee hij na de schietpartij vluchtte stond: “Ik doe dit voor mijn geloof, jullie maken moslims dood en willen ons geloof van ons afpakken.” Hoe psychopathisch ook, dit past helemaal in de wereldbeschouwing van de jihadist. Ook wat hij tegen de rechter-commissaris zei past in dit beeld, namelijk “dat hij niet met zijn geloof laat spotten.”

Dit zijn hetzelfde soort verklaringen zoals we die in Nederland konden optekenen uit de mond van Mohammed Bouyeri na de moord op Theo van Gogh (2004). En uit de mond van de gebroeders Kouachi nadat zij de redactie van Charlie Hebdo hadden uitgemoord (2015).

Met die ideologie is Europa nog niet klaar: Nederland niet, Frankrijk niet, Duitsland niet, maar ook de Verenigde Staten niet. Voor politici betekent dit dat men in wetgeving die in de maak is om de democratie te beschermen niet in eerste instantie zou moeten inzoomen op pedofielen verenigingen en motorclubs (zoals nu gebeurt), maar op de aanslagen die het jihadistisch terrorisme nog kan (en waarschijnlijk zal) plegen. We hebben gezien dat met name de minister van Justitie en Veiligheid meerdere keren heeft gewezen op het gevaar van ondermijnende criminaliteit en ook laten zien dat het beleid ter beteugeling daarvan tot nu toe te weinig effectief is geweest. Die “paradigmawisseling” in het denken ten aanzien van ondermijnende criminaliteit zouden wij ook graag zien ten aanzien van de aanpak van het jihadistisch terrorisme en de geestelijke grondslag daarvan, namelijk het salafisme. Misschien kan de regering inspiratie putten uit het rapport Asleep at the wheel in Amsterdam: Police and city ignore a terror problem (augustus 2019) van terrorisme-expert Ronald Sandee en op de position paper die door Sandee voor de parlementaire enquêtecommissie moskeefinanciering uit onvrije gebieden op 10 februari 2020 is gepresenteerd (Financiering moskeeën Nederland vanuit het buitenland, 18 januari 2020).

De parlementaire ondervragingscommissie zal in april haar rapportage presenteren en de fractie van FVD vindt dat dit ook gevolgen moet hebben voor de wetgevingstrajecten die op stapel staan in Den Haag (zoals onder andere de aanpassing van art. 2:20 BW).

FVD in Amsterdam wijst al jarenlang op de uit de hand gelopen radicaliseringsproblematiek en raadslid Annabel Nanninga deed dat al in haar vorige leven als journalist bij GeenStijl. Opeenvolgende PvdA-burgemeesters als Cohen en Van der Laan hebben de boel echter op hun beloop gelaten en nog steeds is de omslag in het beleid daar niet te zien. Tot overmaat van ramp dacht interim-burgemeester Jozias Van Aartsen dat men met salafisten moest samenwerken om de radicalisering te bestrijden. Hoe naïef kan je zijn? Nou, het kan nog altijd erger want D66-parlementariër Rob Jetten denkt dat dit soort aanslagen helemaal niets met de islam te maken hebben.

Laten we hopen dat men heel goed gaat luisteren naar Gökmen Tanis de komende dagen.

Meer geld voor psychische schade

SGP SGP Nederland 05-12-2019 00:00

Christenen, maar bijvoorbeeld ook mensen zonder religie en mensen met een andere levensovertuiging, lijden overal in de wereld onder terreur en onderdrukking. Psychisch en lichamelijk gaan ze er vaak onderdoor, met alle gevolgen van dien.

Nederland biedt via allerlei programma’s hulp aan de slachtoffers van onderdrukking. De SGP wil dat daarbij eveneens oog is voor de psychische en geestelijke schade die is aangericht. Veel vervolgden zijn zwaar getraumatiseerd, wat ook op de lange termijn enorme gevolgen heeft voor alle betrokkenen.

Om op dat punt wat te kunnen betekenen, heeft de SGP voor elkaar gekregen dat er extra geld voor wordt uitgetrokken voor de slachtoffers. Er wordt nu € 375.000,- vrijgemaakt op de begroting van Buitenlandse Zaken. Het SGP-amendement daarover werd vandaag aangenomen.



Vrijheid is niet vanzelfsprekend. Hannie Schaftlezing door Sigrid Kaag

D66 D66 Nederland 24-11-2019 12:50

Vrijheid is niet vanzelfsprekend. Hannie Schaftlezing door Sigrid Kaag

Minister Sigrid Kaag houdt in Haarlem de jaarlijkse Hannie Schaftlezing. Vrijheid, verdraagzaamheid en het tegengaan van discriminatie zijn de waarden die Hannie Schaft, het Meisje met het Rode Haar, inspireerden tot haar verzetsdaden. Vandaag de dag zijn deze waarden nog steeds actueel. Vrijheid is niet vanzelfsprekend.

Geachte familieleden van Hannie Schaft,

Geachte familieleden van Truus en Freddie Oversteegen,

In tijden van bezetting ligt vrijheid besloten in een keuze. De keuze of je onrecht en intolerantie accepteert, of dat je hiertegen in verzet komt. De keuze om je neer te leggen bij je lot, of om op te staan en je stem te laten horen. Om te handelen, niet wanneer het makkelijk en zonder gevaar is, maar wanneer het uitmaakt.

Hannie Schaft wist wat die vrijheid was. Zelfs onder het juk van de bezetter leefde zij vrij. Tot het bittere einde.

Vandaag herdenken wij haar. Waar zij voor stond en wie zij was. Wat zij vandaag de dag nog altijd voor ons land betekent. Om ons het leven van Hannie Schaft te herinneren, moeten wij beginnen bij haar einde.

Hannie Schaft werd op 17 april 1945 door de Duitse bezetters gefusilleerd in de duinen. Wanneer het eerste schot haar slechts verwondde, zou ze geroepen hebben dat zij zelf beter kon schieten. Of dit echt zo is durf ik niet te zeggen. Volgens een andere overlevering stootte ze een pijnkreet uit, waarna een tweede salvo een einde maakte aan haar leven. Ze werd haastig begraven; een paar lokken van haar rode haar bleven boven het zand uit steken. Zo snel wilden de politiemannen en soldaten van hun vuile werk af zijn. Hiermee kwam een tragisch einde aan een kort maar uitzonderlijk leven. Hannie Schaft werd slechts 24 jaar oud.

Bij het herinneren van Hannie Schaft denken wij natuurlijk aan haar laatste momenten. De angst die zij gevoeld moet hebben, de stille waardigheid waarmee zij haar gevangenschap en executie gedragen heeft. Maar ook haar daden: het stelen van persoonsbewijzen, de sabotageacties, de aanslagen. Waarom besloot deze jonge vrouw om alles in de waagschaal te stellen en deel te nemen aan de gewapende strijd?

Haar jeugd bevat weinig voortekenen van haar latere rol. Ze groeide op in een teruggetrokken onderwijzersgezin. Ze was een ingetogen kind, serieus voor haar leeftijd. Ze kon fel uit de hoek komen. Op school schreef ze een uiterst kritisch opstel over de Volkenbond, waarin ze zich frustreerde over hoe weinig de organisatie voor elkaar kreeg in Abessinië. Toch wilde ze er later gaan werken. Die ambitie zou haar niet meer loslaten. Ze ging rechten studeren in Amsterdam, waarbij zij zich in het volkenrecht specialiseerde. Volgens een studievriendin wilde ze niets liever dan na de oorlog naar Genève vertrekken om de Volkenbond nieuw leven in te blazen. Om zich in te zetten voor vrede en recht.

Aan het begin van de oorlog was ze haast nog een meisje. Ze was pas kort daarvoor begonnen met haar rechtenstudie. Ze had in haar vriendenkring ook Joodse vriendinnen, en richtte samen met twee andere studentes een nieuw dispuut op.

Ze was gedreven, slim, ambitieus en stond midden in het studentenleven. Ze was dus eigenlijk net zoals vele andere jonge vrouwen. En precies dat maakt haar zo bijzonder.

Want het zijn juist gewone mensen die soms hele ongewone keuzes maken, en daarmee de geschiedenis veranderen. Het is begrijpelijk dat we onze helden op een voetstuk plaatsen, maar slechts weinigen van hen waren heldhaftig voordat zij, gedwongen door omstandigheden, de keuzes maakten waardoor zij helden werden. Dat is voor mij dan ook juist het uitzonderlijke: dat hele gewone mensen tot grote dingen in staat zijn, wanneer zij daarvoor kiezen.

Dat is wat Hannie Schaft bijzonder maakte. Dat is, denk ik, waarom zij nog steeds herinnerd en bewonderd wordt. Dat is waarom het een voorrecht is om hier vandaag te mogen spreken bij haar herdenking.

Dames en heren,

In een cynische constatering over zijn eigen terreur zei Stalin ooit dat, waar één dood een tragedie is, een miljoen doden slechts een statistisch gegeven zijn. Het is een wrede waarheid. Maar het omgekeerde is gelukkig ook waar. Als het lot van miljoenen ons weinig zegt, is het juist het leven van het individu dat ons inspireert. Het zijn voorbeelden als die van Hannie Schaft die mensen aanzetten tot hoop, tot weerstand, tot idealisme.

En gelukkig waren, en zijn, er meer mensen zoals Hannie Schaft.

Truus en Freddie Overstegen maakten deel uit van dezelfde verzetsgroep. In 2014 kregen zij als late, maar dankbare erkenning voor hun verzetswerk het Mobilisatie-Oorlogskruis opgespeld door minister-president Mark Rutte.

Gisela Wieberdink-Söhnlein, ook een Amsterdamse rechtenstudente, woonde tegenover het Gestapo-hoofdkantoor in Amsterdam. Een keurig meisje, dat niet als rebels bekendstond. Desondanks sloot ze zich aan bij de verzetsgroep het kindercomité, en bracht zo vele Joodse kinderen in veiligheid, door hen naar onderduikadressen te sturen. “Het moest gewoon gebeuren”, zou ze later bescheiden over haar verzetswerk zeggen. Ze werd gearresteerd en gevangengezet in Ravensbrück. Ze overleefde de oorlog.

Helena Kuipers-Rietberg, in het verzet bekend als tante Riek, wordt ook wel de stille kracht achter de Landelijke Organisatie voor Hulp aan Onderduikers genoemd. Ze was gereformeerd, en redde vanuit die overtuiging vele levens. Onder het mom van bijbelbijeenkomsten bracht zij door het hele land mensen bij elkaar en hielp hen aan onderduikadressen. Ze werd verraden en kwam ook in Ravensbrück terecht, waar zij in 1944 overleed.

Zij waren mensen zoals u. Gewone mensen, die onder uitzonderlijke omstandigheden besloten om buitengewone dingen te doen. Zij waren mensen die ons, vandaag de dag, met de vraag presenteren: wat zouden wij gedaan hebben? Durven wij ook hun keuzes te maken?

De Wit-Russische essayist en historica Svetlana Alexijevitsj schrijft in haar boek, ‘De oorlog heeft geen vrouwengezicht’, dat de geschiedenis in elk van ons zit. ‘De een met een halve bladzij, de ander met twee, drie. Samen schrijven we het boek van de tijd. Ieder schreeuwt zijn waarheid. Een nachtmerrie van nuances.’

Alexijevitsj toont het schaduwspel van deze nachtmerrie vanuit vrouwenperspectief, want, schrijft zij ‘hun oorlog heeft een geur, een kleur, een gedetailleerde beleving van het menselijk bestaan zelf. Deze verhalen gaan niet over hoe ze terugtrekken en aanvoeren, maar over lachen en lijden.’ Het is een geschiedenis van de menselijke ziel.’ Dat zie ik ook terug in de geschiedenis van Hannie Schaft.

Dames en Heren,

Door te herinneren brengen wij de gevallenen terug onder de levenden.

Laten wij daarom niet vergeten dat ook zij geleefd hebben. Want al deze vrouwen waren geen onaantastbare helden. Zij waren meer dan onze gestolde herinnering van hun heldendaden. Zij waren mensen van vlees en bloed. Ook Hannie Schaft had goede en slechte dagen, werd verliefd en was gebroken toen haar geliefde gedood werd.

Door de enkelen te herdenken, eren wij de velen. Maar wij bewijzen hen een slechte dienst als het bij plechtigheden blijft.

Want wereldwijd zijn er ook op dit moment velen die onderdrukking aan den lijve ondervinden. mensen die gekleineerd worden, die onrecht ervaren, of het zien gebeuren.

Hier in Europa zijn we van ver gekomen. Wij hebben onze geschiedenis van conflict getemperd en botsen nu met elkaar in de vergaderzalen van Brussel en Straatsburg, in plaats van op slagvelden rondom deze steden.

Dit maakt Europa tot een relatief rustige haven, in een steeds onrustiger wordende wereld, maar ook hier lijken we soms het verleden te vergeten. De filosoof Isaiah Berlin schreef ooit een essay over nationalisme, wat hij ‘de gebogen twijg’ noemde. Europa, zo stelde hij, is een continent met twee zielen in haar borst. De rationele geest van de verlichting, en de romantische geest van de groep en de natie. De mentaliteit van de verlichting is ordenend, maar kil, waar de geest van het romanticisme vurig is, maar uitsluitend. Europa beweegt volgens Berlin tussen deze twee uitersten. Buigt de twijg te ver door, dan zwiept hij terug. De oorlog waarin Hannie Schaft stierf was het uiterste gevolg van opgezweepte groepsverheerlijking. Het gevaar van wij-zij denken, van het reduceren van mensen tot de Ander. Na de oorlog hebben de landen van Europa, Duitsland voorop, de twijg weer teruggebogen, misschien te ver – tot het punt van afstandelijke technocratie, waar mensen nu weer op reageren.

Want ik zie kleine takjes opnieuw losbreken.

Racisme, xenofobie en antisemitisme steken opnieuw de kop op. We lijken soms af te koersen op een samenleving waarin het normaal is om anderen de schuld te geven van problemen. Waarin we elkaar eindeloos de maat nemen, in plaats van samen aan oplossingen te werken. Wij dreigen zo weer te vervallen in een vernietigend en zinloos wij-zij denken, van leeg en hatelijk schreeuwen op Twitter, in plaats van kleine handelingen te doen in de echte wereld, waarmee je anderen helpt.

Dit zie ik in heel Europa. Van de straten tot aan de parlementen. Ik zie het bij de racistische of antisemitische spreekkoren bij voetbalwedstrijden, maar ook bij de Italiaanse senator en Holocaust-overlevende Liliana Segre. Zij ontvangt dagelijks honderden haatbericht. Toen zij een voorstel deed voor een parlementair onderzoek naar racisme en antisemitisme, en dit voorstel werd aangenomen, stond de Senaat op om voor haar te applaudisseren. Maar de rechtse oppositie, onder leiding van Matteo Salvini bleef zitten.

Dames en heren,

Wij moeten nooit blijven zitten. Wanneer individuen worden gereduceerd tot De Ander, moeten wij ons uitspreken. Wanneer mensen vermorzeld worden door geweld of onvrijheid, is het onze plicht om hen te helpen.

Gewone maar dappere mensen zoals Hannie Schaft hebben het hoogste offer gebracht in de strijd tegen uitsluiting. Het is aan ons om de vlam die zij ontstoken hebben te laten branden, ook in het Europa van de 21

eeuw. Want vrijheid is meer dan het ontbreken van wapengekletter. Alleen wanneer wij onze verantwoordelijkheid durven nemen zijn wij daadwerkelijk vrij.

Dat is wat de herinnering van Hannie Schaft voor mij betekent. Het is de keuze om je te verzetten tegen onrecht, juist wanneer die keuze moeilijk is.

Achteraf, wanneer we veilig thuis zitten en een oorlogsfilm kijken of een spannende roman lezen is het makkelijk om je voor te stellen dat je dezelfde keuzes zou maken als de helden uit die verhalen. Maar als het moment om te kiezen zich aandient valt die keuze de meesten van ons waarschijnlijk zwaar. Echte vrijheid kan immers ook een zware verantwoordelijkheid zijn. Maar juist in die vrijheid ligt onze diepste waardigheid besloten: de wetenschap dat ook wanneer ons lichaam gebonden en geslagen is, onze ziel toch vrij is.

Hannie Schaft zou nooit voor de Volkenbond gaan werken. De oorlog had de machteloosheid van de organisatie, die Hannie Schaft al in een schoolopstel had geconstateerd, pijnlijk blootgelegd.

Dit was voor velen duidelijk, daarom werd na de oorlog ook een nieuwe organisatie opgericht. Volgend jaar vieren we, behalve 75 jaar vrijheid, ook dat 75 jaar geleden de Verenigde Naties werden opgericht. Hiermee kreeg de zoektocht naar vrede en recht een nieuwe adem.

Ook deze organisatie is niet perfect, en doet volgens sommigen nooit genoeg. Maar, anders dan de Volkenbond heeft de VN een Veiligheidsraad waarin beslissingen worden genomen over oorlog en vrede, over sancties, over recht. Soms denk ik, dat als Hannie Schaft de oorlog overleefd had, dit de plek is waar ze terecht zou zijn gekomen. Hier zou ze anderen scherp hebben gehouden met haar grote rechtvaardigheidsgevoel. Hier zou ze mee hebben geholpen om de naoorlogse wereld beter en mooier te maken.

Maar ze mocht het niet mee maken. Dus is het aan ons.

In de zaal waarin de Veiligheidsraad vergadert hangt een grote wandschildering. In het midden hiervan is een feniks te zien, die herrijst uit de as van de verbrande wereld. Uit de chaos, vernietiging en droefenis van de oorlog werd hoop geboren.

Ik ben vaak in deze zaal geweest, en heb tijdens lange vergaderingen meer dan eens mijn blik over de wandschildering laten dwalen. Als ik ooit weer in deze zaal zit, zal ik nogmaals naar die muur kijken, en dan denk ik aan Hannie Schaft, en de idealen waarvoor zij gestorven is.

In haar offer ligt de verantwoordelijkheid besloten die wij nog altijd hebben. De verantwoordelijkheid om ons in woord en daad uit te spreken tegen onrecht en onderdrukking. Want net als zij, zijn wij gewone mensen, die dagelijks keuzes maken.

De vraag die ons rest, is of ook wij durven kiezen om daadwerkelijk vrij te zijn.

Dank u wel.

Tweet dit artikel Deel dit artikel op Facebook

Tweet dit artikel Deel dit artikel op Facebook