Poliflw

De overheid maakte de levens van ouders kapot in de toeslagenaffaire. Tijd voor een eerlijke overheid. Lilian en Renske spraken erover met ouders Janet en Nazmiye in de nieuwe aflevering van 'Daarom is het Goed'.

Vrijdag presenteerde de Autoriteit Persoonsgegevens het rapport over discriminatie bij de Belastingdienst. Jarenlang werden ouders met een tweede nationaliteit vaker gecontroleerd, omdat computersystemen van de Belastingdienst onrechtmatig hierop zochten. Een klein foutje in één formulier was genoeg om als fraudeur te boeken komen te staan in het computersysteem en daar kwam je nooit meer uit.

SP-Kamerlid Renske Leijten is niet verbaasd over de conclusies: 'Dit zagen we eigenlijk al, de meeste van de ouders van de toeslagenaffaire hadden een andere achternaam. Zonder bewijs, zonder redelijk vermoeden, werden zij extra gecontroleerd, als fraudeur bestempeld én kwamen ze op zwarte lijsten te staan. Het gevolg? Jarenlang diepe ellende voor duizenden ouders en hun kinderen. Het is volkomen absurd dat het niet in het DNA van de Belastingdienst zit om discriminatie te voorkomen. Deze kafkaëske computersystemen hadden nooit aan mogen gaan.'

Leijten wil snel een debat over de uitkomsten van het onderzoek. 'We weten dat er allemaal systemen aan elkaar gekoppeld zijn binnen de overheid. Het is dus allerminst uitgesloten dat deze discriminatie ook op andere plekken nog steeds voorkomt. We weten nu dat 1,4 miljoen Nederlanders met een tweede nationaliteit in de systemen van de Belastingdienst stonden. Onze zoektocht om dit tot op de bodem uit te zoeken gaat door, want het rapport vandaag bevestigt weer dat heel hard nodig blijft.' Volgens Leijten zorgt dit discriminerende systeem voor een cirkelredenering bij de Belastingdienst. 'Als je zoekt, vind je altijd wat en als dat dan je bevestiging voor je zoekgedrag is, is dat een cirkelredenering. Dat zorgde voor de zwarte lijsten. Heel kwalijk dat hier niet eerder is ingegrepen door de top van de Belastingdienst.'

Teken voor onze actie om de heksenjacht van de Belastingdienst te stoppen!

Marijnissen: 'Hierdoor zijn mensen in diepe ellende gestort. Gezinnen raakten alles kwijt en menig relatie van de ouders sneuvelde. En het ergste is nog dat kinderen de dupe zijn geweest van een heksenjacht van de overheid. Dit beleid moet niet alleen stoppen, de schade moet vergoed. Niet alleen voor de direhonderd slachtoffers in deze zaak, voor alle duizenden slachtoffers van dit beleid.'

Omdat er uit het meldpunt van de SP is gebleken dat er niet alleen bij deze specifieke zaak mensen gedupeerd zijn, maar dat het probleem veel breder is, vindt Marijnissen het tijd voor een parlementaire enquête: 'Dit is een enorm drama en dat moet van A tot Z rechtgezet worden. De ouders moeten hun geld terugkrijgen en een schadevergoeding ,maar er moet ook schoon schip worden gemaakt bij de Belastingdienst. Dat kan alleen via een parlementaire enquête: de Kamer kan dan beslag leggen op interne documenten en mensen horen onder ede.'

Afgelopen maandag voerde de SP met tientallen gedupeerde ouders actie bij het belastingkantoor in Rotterdam. Zij eisten hun dossiers op om aan te kunnen tonen dat ze geen fraude hebben gepleegd. De Belastingdienst erkende het wettelijk recht daarop en beloofde de ouders hun dossier toe te sturen binnen een maand.

Soms is het simpel om te stemmen in het Europees Parlement. Als het gaat om neoliberale voorstellen voor liberalisering en privatisering bijvoorbeeld. Daar zijn we gewoon tegen. Soms is het echter ook heel erg moeilijk. Wat je ook stemt, het is nooit perfect. Dat geldt voor de richtlijn over het auteursrecht waar we deze week over stemmen. Als SP’ers zijn we voor een zo vrij mogelijk internet. Maar als SP’ers willen we ook dat artiesten een eerlijke beloning krijgen voor hun creativiteit. Na veel onderzoek en raadpleging van allerlei deskundigen, kiezen we nu vóór de bescherming van artiesten, ook als het gaat om materiaal wat je bijvoorbeeld op Youtube tegenkomt.

Eerder heb ik duidelijk gemaakt dat we tegen internetcensuur zijn. De voorstellen die het Europees Parlement eerder had ontwikkeld en waar we in september vorig jaar over stemden, gingen te ver. En dus waren we tegen. Komende week stemmen we over de resultaten van de onderhandelingen tussen EP en de Raad van ministers. Die voorstellen beoordelen we over het algemeen als beter. En net als de vakbeweging en talloze artiestenorganisaties gaan we daar wel voor stemmen, ook al zijn ook deze voorstellen nog niet ideaal.

Waar gaat het om? Stel je uploadt een filmpje van je favoriete artiest op Youtube. Vaak zal het dan gaan om werk dat auteursrechtelijk beschermd is. Net als gebeurt op radio en tv, zou Youtube dan een licentieovereenkomst moeten hebben met de auteursrechtenorganisatie waar de artiest bij is aangesloten. Via die overeenkomst krijgt de artiest uiteindelijk geld voor de vertoning van het materiaal. Als er zo’n licentie is, is er niets aan de hand. Is die er niet, dan zul je zelf geen nadeel ondervinden van je upload, maar het kan zijn dat Youtube een seintje krijgt dat er beschermd materiaal op jouw kanaal staat. Dat moet dan worden verwijderd.

Om dergelijk materiaal te herkennen, verschaffen auteursrechtenorganisaties ‘vingerafdrukken’. Als er een hit is, moet Youtube in actie komen. Daarom spreken sommigen ook van een filter, hoewel daar in strikte zin geen sprake van is. Nu zijn er veel mensen die materiaal gebruiken om er iets mee te doen. Neem de Youtubers die de inzendingen voor het Songfestival beoordelen. Ze gebruiken dan bijvoorbeeld de video van Duncan Laurence om vervolgens te laten zien hoe goed ze onze inzending vinden. Niets mis mee en ook uitgezonderd van de regelingen. Er is dus geen kans dat Youtube dit gaat verwijderen. Hetzelfde geldt voor andere persoonlijke toepassingen, zoals bij memes of karikaturen. Bovendien geldt de hele regeling vooral voor de hele grote en al meer dan drie jaar bestaande internetplatforms.

Maar goed, je plaatst je upload en vindt dat die er onterecht van af is gegooid. Wat dan? In de richtlijn staat dat er dan snelle bezwaarprocedures moeten zijn, buiten de rechter om. Algoritmes hebben daarbij geen bewijskracht. Iemand van Youtube moet daadwerkelijk naar het filmpje gekeken hebben en geverifieerd dat het beschermd materiaal is. Kortom, niet alleen ben je zelf nooit aansprakelijk als je iets op Youtube hebt gezet, maar je kunt ook snel en effectief bezwaar maken.

Mooie wetgeving is het allemaal niet. Zoals enkele lidstaten, waaronder Nederland, in een verklaring laten weten, blijft er nog teveel onduidelijk. Maar de hoofdlijn is wel duidelijk: zo min mogelijk overlast voor de internetgebruiker en een redelijke vergoeding voor artiesten. Juist door de aanvullende waarborgen die er nu in de richtlijn zijn ingebouwd, hebben we er als SP vertrouwen in dat we akkoord kunnen gaan. Maar we zien dit niet als vrijbrief voor internetcensuur. We blijven staan voor een zo vrij mogelijk internet en zullen de tenuitvoerlegging van de richtlijn dan ook precies blijven volgen.

Als het aan de SP ligt dan zet de overheid meer confronterende campagnes in de strijd tegen de groeiende dreiging van uitbraken van gevaarlijke infectieziekten. Volgens SP-Kamerlid Maarten Hijink wordt de discussie over het vaccinatiebeleid nu nog vaak te abstract gevoerd. ‘Je overtuigt mensen niet met een verhaal over vaccinatiegraden. Het is belangrijk dat mensen zien wat de mazelen, polio of bof met kinderen doen. Dat je kind eraan kan overlijden, ernstig ziek wordt of levenslang gehandicapt kan raken.Maak dat zichtbaar in overheidscampagnes. Spreek mensen niet aan op hun gevoel bij vaccinaties, maar op hun gevoel bij dodelijke ziekten.’

Expert stellen dat het Rijksvaccinatie gedeeltelijk slachtoffer dreigt te worden van het eigen succes. Hijink: ‘Uitbraken en sterfgevallen van gevaarlijke infectieziekten komen dankzij vaccinaties gelukkig steeds minder voor. Maar omdat steeds minder kinderen overlijden aan deze ziekten stellen sommige mensen de vraag of vaccinatie nog wel nodig is. Het antwoord op die vraag is natuurlijk ‘ja’, maar ouders moeten wel overtuigd zijn van het probleem voordat ze een oplossing kunnen accepteren.’

Hijink stelt voor om in één op één gesprekken tussen ouders en zorgverleners indringender te spreken over de risico’s die kinderen lopen als ze niet gevaccineerd zijn. Ook dienen ouders aangesproken te worden op de gevaren voor de omgeving. ‘Ouders mogen best weten dat hun besluit om niet te vaccineren betekent dat de baby van anderen in gevaar wordt gebracht. Ook zou het goed zijn mensen die levenslang ziek of gehandicapt zijn als gevolg van vermijdbare ziekte vaker aan het woord te laten in campagnes van de overheid.’