Nieuws van D66 in Nederland over D66 inzichtelijk

3 documenten

Dank voor jullie steun en betrokkenheid

D66 D66 Nederland 26-08-2022 11:56

Iedere dag heb ik de kans en het voorrecht te werken aan oplossingen in het landsbelang. Ik realiseer me ook dat we het niet voor iedereen altijd goed kunnen doen. Daarvoor zijn de problemen te groot. Een rechte rug betekent ook moeilijke besluiten moeten nemen die voor mensen niet altijd fijn zijn. Juist dan en juist daarom is jullie steun en betrokkenheid nu van grote waarde.

Versterk de toegang tot het recht

D66 D66 CDA Nederland 01-03-2019 09:00

De rechtsstaat is de laatste maanden volop in het nieuws. In de EU bestaan terecht grote zorgen over ontwikkelingen in Polen, Hongarije en Roemenië, waar zittende regeringen de rechtsstaat bewust uithollen. Ook in Nederland heeft de rechtstaat continu aandacht nodig.

Voor D66 is een sterke, toekomstbestendige rechtsstaat een cruciale voorwaarde voor een vrij leven. Alleen  met een sterke rechtsstaat is het individu verzekerd van bescherming, indien de overheid of iemand anders inbreuk maakt op die vrijheid. Het is dan wel noodzakelijk dat de rechtsstaat goed functioneert en iedereen ook echt toegang heeft tot het recht. Daar wringt de schoen. Ook in Nederland is toegang tot het recht niet altijd verzekerd. En in de rechtspraak zijn er verschillende flinke problemen.

Voor D66 vormden deze kwesties aanleiding om in 2018 veel aandacht te besteden aan toegang tot het recht. Omdat we vinden dat zoveel mogelijk mensen het gevoel moet hebben: die rechtspraak is er ook voor ons. Je opleiding, je portemonnee, of je afkomst mogen hierop niet van invloed zijn. We hebben ons het afgelopen jaar op een aantal thema’s ingezet.

1. Spreekuurrechters en begrijpelijke taal

In de zomer hebben we een actieplan gepubliceerd, waarin we pleiten voor het voortzetten en uitbreiden van laagdrempelige vormen van rechtspraak, zoals de spreekuurrechter. Door een spreekuurrechter worden problemen snel, efficiënt en goedkoop opgelost. De spreekuurrechter lost bijvoorbeeld eenvoudig buren-, arbeids- en huurzaken snel en makkelijk op. Ook aan de begrijpelijkheid van rechterlijke vonnissen moet worden gewerkt. Complexe wetten, ingewikkelde vonnissen en moeilijke vaktaal scheppen wantrouwen. D66 wil dat uitspraken van rechters in begrijpelijke, heldere taal worden gepubliceerd, zodat zoveel mogelijk mensen snappen wat er staat. In het actieplan wordt daarnaast aandacht besteed aan diversiteit binnen de rechterlijke macht, en aan de selectie en opleiding van toekomstige rechters.

2. Toegangskaartje tot de rechtszaal omlaag

De toegang tot het recht kent echter meer aspecten. De hoogte van griffierechten, de kosten om een zaak te starten bij de rechter, is daarvan een voorbeeld. In een opiniestuk in het Financiële Dagblad pleitten D66-kamerlid Maarten Groothuizen en CDA-kamerlid Chris van Dam voor een verlaging van de griffierechten in handelszaken met een klein belang. Dat een kleine ondernemer 476 euro griffierecht moet betalen om een vordering tussen de 500 en 1500 euro te verhalen, is een forse beperking van de toegang tot het recht. Het Kabinet heeft dat gelukkig ook ingezien en komt met maatregelen om de griffierechten voor kleine vorderingen aan te passen. Bij kleine vorderingen dalen de griffierechten fors. Bij hogere vorderingen wordt het griffierecht wat hoger.

3.Hoge schikkingen toetsen door rechter

Een ander punt waar we kritisch op zijn, zijn de hoge schikkingen die het Openbaar Ministerie (OM) treft met grote bedrijven die een strafbaar feit hebben gepleegd. De schikking van maar liefst 775 miljoen euro met ING trok in 2018 terecht veel aandacht. D66 vindt dat dit soort hoge schikkingen achteraf moeten kunnen worden getoetst door een rechter. Een schikking kan een geschikt instrument zijn om in strafzaken tegen bedrijven een gedragsverandering af te dwingen. Schikkingen kennen vaak allerlei voorwaarden waarin bedrijven moeten voldoen om toekomstig strafbare feiten te voorkomen. Dat is verstandig. Maar voorkomen moet worden dat de indruk ontstaat dat bedrijven anders worden behandeld dan burgers. Daarom is het goed als een rechter achteraf de schikking toetst en kan controleren of het bewijs solide is, de omvang van de schikking in een redelijke verhouding staat tot het gepleegde feit, en of bestuurders van het bedrijf er niet te makkelijk vanaf komen Daarom diende D66 samen met de SP een motie in die door de Tweede Kamer is aangenomen. Het kabinet heeft daarop inmiddels aangekondigd de mogelijkheid tot het toetsen van een hoge schikking op te gaan nemen in de wet.

4. Financiering en bestuursstructuur rechtspraak op de schop

Daarnaast speelt er een aantal problemen in de rechtspraak die, onder meer, te maken hebben met de manier van financiering. De rechtspraak wordt nu  voor 95% gefinancierd op basis van zogenoemde productfinanciering. Dat betekent een vaste vergoeding per zaak. Die outputfinanciering is doorgeschoten. Door dalende zaaksaantallen, blijft er nu steeds minder geld over voor innovatie en vernieuwing in de rechtspraak. Terwijl dat wel hard nodig is: de rechtspraak moet bij de tijd blijven. D66 pleit er daarom voor het financieringssysteem op de schop te nemen. Het Kabinet heeft aangegeven daartoe bereid te zijn en gaat in de eerste helft van 2019 praten met de rechtspraak.

Een tweede vraagstuk in de rechtspraak is de bestuursstructuur. Sinds de invoering van de nieuwe Wet op Rechterlijke Organisatie in 2002 en de herziening van de gerechtelijke kaart in 2013 hebben veel rechters het idee dat er een kloof is ontstaan tussen het management en de werkvloer. D66 vindt dat onwenselijk. Samen met de SP hebben we daarom voorstellen gedaan om de invloed van rechters op hun bestuurders te vergroten en de kloof tussen de werkvloer en het bestuur in de rechtspraak te versterken.

Tot slot: Minister Dekker voor Rechtsbescherming heeft zijn plannen bekendgemaakt voor het nieuwe stelsel van gesubsidieerde rechtsbijstand. Gesubsidieerde rechtsbijstand is er voor mensen die een advocaat of mediator niet kunnen betalen. Afhankelijk van je inkomen wordt een deel van de kosten door de overheid vergoed. Belangrijk vindt D66, want iedereen moet toegang hebben tot het recht, juist ook mensen met een kleine portemonnee. De problemen in de gesubsidieerde rechtsbijstand zijn fors. Veel sociaal-advocaten werken de helft van hun tijd gratis, doordat de forfaitaire bedragen niet meer in een redelijke verhouding staan tot de werkelijke werkzaamheden. Er is sprake van een langdurig gebrek aan onderhoud.

Dat er nu een plan is, is een eerste stap. Het belangrijkste voor D66 is dat ook mensen met een laag inkomen verzekerd zijn van rechtsbijstand, op álle rechtsgebieden. Die garantie hebben we in ieder geval gekregen. Veel andere zaken zijn nog onduidelijk. Denk aan het verhogen van de vergoeding van sociale advocaten, hoeveel gaat die omhoog en wanneer? Hoe komen de rechtshulppakketten er in het nieuwe systeem precies uit te zien? Willen en kunnen de sociale advocaten die pakketten aanbieden? En hoe gaan die pakketten de mensen helpen? Dat zal allemaal nog moeten blijken. De minister heeft dus nog veel werk te doen en zal ook hard moeten gaan werken aan het herstel van vertrouwen, met name bij de advocatuur. De concrete uitwerking van de plannen en de gevolgen voor mensen in de praktijk zullen we dus kritisch volgen en waar nodig bijsturen.

D66 blijft ook de komende periode kritisch kijken naar de toegankelijkheid van het recht. Daarbij horen we graag ook jouw mening. Voor vragen, suggesties en/of opmerkingen: neem contact met ons op via Max Ruesen, e-mail: m.ruesen@tweedekamer.nl

Tweet dit artikel Deel dit artikel op Facebook

Tweet dit artikel Deel dit artikel op Facebook

Een mens kan niet vrij zijn zonder recht. Daarom is de rechtsstaat al sinds de oprichting van D66 onze prioriteit. Onze vrijheid mag alleen door de staat ingeperkt worden, om onze veiligheid te beschermen. We moeten er daarbij wel op kunnen vertrouwen dat de staat zijn macht niet misbruikt. Die macht is nooit vanzelfsprekend en moet altijd kritisch worden gecontroleerd en gebaseerd zijn op principes als rechtszekerheid. Zonder een goed functionerende rechtsstaat en democratie bestaat vrijheid niet. Daarom verdedigt D66 de rechtsstatelijke waarden en de democratie in Nederland hartstochtelijk en streven wij ze na in de rest van de wereld.

Voor toekomstbestendige rechtspraak

D66 D66 CDA Nederland 31-01-2019 12:20

Voor toekomstbestendige rechtspraak

D66 en SP komen met voorstellen om de manier waarop de rechtspraak wordt bestuurd te vernieuwen. De kloof tussen rechters en de bestuurders is te groot geworden. Rechters hebben in een toekomstvisie de noodklok geluid over hoe zaken nu geregeld zijn.

D66-Kamerlid Maarten Groothuizen: “Met dit plan moeten problemen waar rechters tegenaan lopen op de werkvloer in de toekomst beter doorkomen bij het bestuur.”

SP-Kamerlid Michiel van Nispen: “Onrust in de derde staatsmacht is slecht voor het vertrouwen in onze rechtsstaat. De werkvloer moet meer te zeggen krijgen, de kloof met de bestuurders moet kleiner.”

Een van dan problemen die door rechters wordt genoemd, is de kloof tussen rechters aan de ene kant en de Raad voor de Rechtspraak en bestuurders van gerechten aan de andere kant. Het bestuur is verantwoordelijk voor alle randvoorwaarden voor rechters om hun werk te kunnen doen: van de huisvesting, financiering tot ICT. Juist bij dit laatste is een boel misgegaan, en rechters krijgen de gevolgen ervan op hun bordje. Rechters zouden daarom doorslaggevende invloed moeten krijgen bij de benoemingen van hun bestuurders. Nu benoemt de minister leden van de Raad voor de rechtspraak en deze benoemen de bestuurders van de gerechten. Door rechters hun bestuurders te laten kiezen versterken we het draagvlak voor deze bestuurders en vergroten we het vertrouwen.

Bestuurders zouden daarnaast niet alleen moeten ‘besturen’, maar ook actief moeten blijven op de werkvloer. Een groot probleem nu is dat in de hogere bestuurslagen van de rechterlijke organisatie nauwelijks geluisterd wordt naar de professional op de werkvloer: de rechter. Praktijkkennis over wat beter kan en hoe wordt daardoor nauwelijks meegenomen in besluitvorming. Tenslotte stellen D66 en SP voor dat kritisch wordt gekeken naar de machtsverhoudingen. Zoals de aanwijzingsbevoegdheid van de minister voor de leden van de Raad voor de Rechtspraak. De manier waarop de rechtspraak nu wordt gefinancierd is een ander punt van kritiek wat door veel rechters wordt benoemd. D66 en SP hebben dit probleem samen met het CDA tijdens de begrotingsbehandeling aangekaart. Minister Dekker heeft toegezegd hier naar te gaan kijken

Tweet dit artikel Deel dit artikel op Facebook

Tweet dit artikel Deel dit artikel op Facebook

D66 wil dat iedereen zijn leven naar eigen inzicht in kan richten. Dat vraagt om een overheid die het individu ruimte en vertrouwen geeft. Maar er is geen ik zonder wij. We leven en werken samen, we hebben elkaar nodig. Zonder democratie en een functionerende rechtsstaat zijn vrijheid en veiligheid een illusie. Daarom verdedigen wij de rechtsstaat en democratie in Nederland en streven we ernaar deze te versterken in de rest van de wereld.