Poliflw

De fascinerende geschiedenis van het Land van Maas en Waal staat centraal in de tweede aflevering van de nieuwe serie Ridders van Gelre. Ook wordt de kerk in Batenburg bezocht.

Tussen de dijken liggen verborgen pareltjes die bezoekers de rijke geschiedenis van het gebied laten zien. Ridders van Gelre Bas Steman en René Arendsen zetten in een half uur de belangrijkste gebeurtenissen op een rij. Dat doen ze vanzelfsprekend op de hun bekende Gelderse chauvinistische wijze.

Bas bezoekt onder andere de kerk van Batenburg. Daar brak in 1566 de Beeldenstorm uit omdat de Heren van Bronckhorst-Batenburg zelf de religie in hun gebieden wilden bepalen. Toch bleven de meeste inwoners van het Land van Maas en Waal protestants. Dat zien we terug in kasteel Doddendael. Hier trokken de inwoners van Ewijk in de zeventiende en achttiende eeuw naar toe om in het geheim de mis bij te wonen. In die periode was het katholicisme verboden in het door protestanten overheerste Gelderland. Een edelman uit Appeltern wilde daar verandering in brengen. Zijn naam is Joan Derk van der Capellen tot den Pol. In één nacht liet hij vanuit het Land van Maas en Waal een pamflet verspreiden waarin hij pleitte voor grote politieke veranderingen.

Natuurlijk is er ook aandacht voor de vele overstromingen die het Land van Maas en Waal teisterden. Bijvoorbeeld de watersnoodramp van 1861 in Beneden Leeuwen. Tot slot bekijkt René vanaf de fiets en vanuit de lucht het ruilverkavelingslandschap in de gemeente West Maas en Waal.

Ridders van Gelre vertellen een verhaal van…. Maas en Waal is op maandag 14 oktober te zien op TV Gelderland vanaf 17.20 uur en wordt ieder uur herhaald. Het programma is een onderdeel van het provinciale project Verhaal van Gelderland dat de komende jaren de provinciale geschiedenis op een vernieuwende manier onderzoekt en beschrijft.

Op zaterdag 19 oktober is de Gelredag in de Heerlijkheid Leur. Iedereen mag tussen 10.00 uur en 12.00 uur welkom om de bijzondere kerk en de mysterieuze motteheuvel onder leiding van een deskundige gids te ontdekken.

Gelderland-Zuid wordt doorkruist door mooie grote rivieren en kanalen. Een heerlijke plek voor een picknick of lange wandeling. Maar let op, het is geen zwemwater! Het is namelijk levensgevaarlijk om te zwemmen in de rivieren. Verschillende tragische incidenten bevestigen dit keer op keer.

De drie grootse risico’s zijn: waterdiepte, stroming en scheepvaart. Het water tussen de kribben ziet er op het oog wellicht veilig uit, maar dit is niet ingericht om pootje te baden of te zwemmen. Door de scheepvaart en de stroming is de bodem onder water steeds in beweging. Het water kan daardoor plotseling een stuk dieper worden en door het troebele rivierwater is dat niet te zien. Naast de gewone stroming zijn er gevaarlijke onderstromen en kunnen er zich draaikolken voordoen.

Bovendien levert scheepvaart nog een extra gevaar op. Vanaf een binnenvaartschip ben je als zwemmer nauwelijks zichtbaar en zo’n schip kan niet zomaar uitwijken of vaart minderen. Daarnaast kunnen grote schepen een enorme zuiging veroorzaken, ook in het water tussen de kribben waardoor zwemmers in de rivier getrokken worden.

Tot slot is zwemmen op veel plaatsen ook verboden. Waaghalzen riskeren een boete van 140 euro als er toch gezwommen wordt in de in de vaarweg van rivieren en kanalen of in de buurt van een bruggen, sluizen, stuwen of ballenlijnen.

Toch veilig zwemmen in natuurwater?

Dat kan. Ga voor veilig zwemmen in natuurwater naar een officiële zwemlocatie. Die vindt u op Zwemwater.nl, een gezamenlijke site van waterschappen, provincies en Rijkswaterstaat. Of download de gratis Zwemwaterapp voor Apple of voor Android.

Niets is zo onvoorspelbaar als het weer. Maar dat het af en toe eens regent of flink plenst, dat blijkt altijd weer een zekerheidje. Daarnaast weten we ook dat we via de Rijn en Maas water ontvangen uit Zwitserland, Frankrijk en Duitsland. Hevige neerslag in deze riviergebieden, leidt dan ook tot hoge waterstanden. Dit levert niet alleen mooie plaatjes op, maar soms ook overlast. Enkele gemeenten langs de Waal (Rijn en IJssel) hebben in maart de laaggelegen kades moeten afsluiten en opgeroepen om bijvoorbeeld auto’s daar niet te parkeren.

Gelukkig beschikken we over sterke dijken. Om ook in de toekomst droge voeten te kunnen houden, heeft Rijkswaterstaat de afgelopen jaren veel werk verzet. Op veel plekken heeft de rivier bij een toename van water meer ruimte gekregen door de aanleg van watergeulen, het verleggen van dijken landinwaarts en het verlagen van de uiterwaarden. Hierdoor ontstaat ook minder druk op de dijken.

De kans op een dijkdoorbraak of een overstroming door hoge waterstanden is niet heel waarschijnlijk, de impact als het toch gebeurt, is daarentegen erg hoog. In het gebied Gelderland-Zuid kennen we acht dijkringen, die te vergelijken zijn met een grote badkuip. Als een dijk het begeeft, stroomt een heel gebied onder. Uiteraard zien verschillende overheidsdiensten dergelijke situaties ver van tevoren aankomen en zullen ze u waarschuwen en alarmeren. Maar bent u hierop eigenlijk voorbereid? Heeft u een noodpakket in huis en kent u eventuele vluchtroutes. Daarnaast bestaan er verschillende sites en apps waarop met een klik kunt zien hoe hoog het water bij u zou kunnen komen. Op www.overstroomik.nl zit bijvoorbeeld een handige postcodechecker en het waterschap Rivierenland maakte een bijzondere app [link  https://www.tothier.nu/home/ ]

Tot slot besteden we in dit bericht ook nog even aandacht aan hevige regenval. Op dit soort momenten krijgt onze meldkamer veel telefoontjes van inwoners die overlast of schade hebben. Situaties die levensbedreigend zijn krijgen uiteraard voorrang op andere hulpverzoeken. Medewerkers van de meldkamer die telefoontjes aannemen maken een snelle inschatting van het risico en kunnen daardoor niet iedereen volledig en uitgebreid te woord staan. Door drukte kan het ook langer duren voordat je de meldkamer kunt bereiken. Bel daarom alleen bij acuut gevaar of spoed het alarmnummer 112. Is het niet acuut, neem dan contact op met je gemeente.

Zit ik hoog en droog?

Nederland is een waterland. Een groot deel ligt onder de zeespiegel en vanuit het oosten komt het water onze regio binnen via de rivieren de Rijn en de Maas. De kans op natte voeten is niet waarschijnlijk, maar de impact is wel zeer groot. Eind 2016 was de 7-delige Nederlandse serie ‘Als de dijken breken’ te zien op de NPO. Deze serie – inmiddels te zien op Netflix – brengt op een indringende wijze in beeld wat er gebeurd als het water daadwerkelijk flink stijgt. Een trailer is hier te zien.

Inmiddels zijn er ook handige apps en websites waarop u kunt zien hoe hoog het water bij u komt als het daadwerkelijk mis gaat. Nationaal is er de website www.overstroomik.nl en regionaal heeft het waterschap Rivierenland een app ontwikkeld die te vinden is via https://www.tothier.nu/home/

Tegels eruit, groen erin

Extreme regenbuien zorgen steeds vaker voor wateroverlast. Het rioolstelsel kan de grote hoeveelheden regenwater dan niet altijd verwerken waardoor straten en tuinen blank komen te staan. Wateroverlast ontstaat niet alleen door extreme regenval maar ook door de toename van de hoeveelheid bebouwing en verharding in tuinen. Minder tegels in de tuin heeft voordelen. Het regenwater gaat direct de grond in en hoeft daardoor niet via het riool afgevoerd te worden. Hiermee helpt u de wateroverlast te beperken tijdens heftige regenbuien.

Het waterschap Rivierenland heeft mooie website [link: www.hohohoosbui.nl]  ontwikkeld met veel informatie en praktische tips.

Wie bel je voor de gevolgen van een hevige regenbui?

Bij een hevige regenval krijgt de meldkamer veel telefoontjes van inwoners die overlast of schade hebben. Situaties die levensbedreigend zijn, krijgen voorrang op andere hulpverzoeken. Medewerkers van de meldkamer die telefoontjes aannemen, maken een snelle inschatting van het risico en kunnen daardoor niet iedereen volledig en uitgebreid te woord staan. Door drukte kan het langer duren voordat je de meldkamer kunt bereiken. Bij acuut gevaar belt u het alarmnummer 112. Is het niet acuut en speelt het in de openbare ruimte, neem dan contact op met uw gemeente.

Stelt u zich eens voor

De kans op een dijkdoorbraak of een overstroming door hoge waterstanden is niet heel waarschijnlijk, de impact is daarentegen erg hoog. In het gebied Gelderland-Zuid kennen we acht dijkringen, die te vergelijken zijn met een grote badkuip. Als een dijk het begeeft, stroomt een heel gebied onder. Dit betekent ook chaos. Bij u thuis, buiten en op de wegen. Bovendien is het dan wellicht ook slecht weer en de nutsvoorzieningen vallen uit.  Kort samengevat: geen water, geen elektriciteit, geen gas, geen toilet, geen internet etc.

U heeft dan twee mogelijkheden: blijven of weggaan. De natuurlijke reactie is weggaan. Soms is blijven beter. Wat kiest u?

Woont u in de buurt van een grote rivier, bekijk dan eens de informatie op de website [link: https://www.overstroomik.nl/wat-kan-ik-doen.html?adres=6651&latitude=&longitude=] en bespreek dit eens met uw huisgenoten, buren of familie aan de keukentafel.

Week van Ons Water: 1 t/m 12 mei

Van 1 t/m 12 mei 2019 is het weer de ‘Week van Ons Water’. Dan worden er tal van leerzame en verrassende activiteiten georganiseerd door heel Nederland die antwoord geven op vragen als: hoe beschermen we Nederland tegen water? Wat kan ik zelf doen om wateroverlast tegen te gaan? Wat moet ik doen bij overstroming? Op de website www.weekvanonswater.nl vindt u meer informatie.