Poliflw

GroenLinks heeft al vaker gewezen op de veiligheid van langzaam verkeer op de dijken. Er is op de dijken gewoon te weinig ruimte om alle soorten verkeersdeelnemers te faciliteren. Een oplossing zou kunnen zijn het afsluiten van delen van de dijken voor gemotoriseerd verkeer, maar de coalitie van CDA, GBO en VVD kiest een andere weg. In het coalitieakkoord staat namelijk: ‘Wij willen inzetten op een zorgvuldige handhaving van de regels op het gebied van snelheid en geluid (op dijkwegen en andere wegen), maar geen afsluitingen van dijken of andere wegen doorvoeren.’

GroenLinks constateert dat de handhaving niet altijd adequaat is. Zo werden in het weekend van 4 en 5 april 2020 op de dijken fietsers en voetgangers in gevaar gebracht doordat een aantal motorrijders veel te hard reed. Daarop besloot de veiligheidsregio Gelderland-Midden om het weekend erna (11 en 12 april) intensief te handhaven. GroenLinks constateert dat deze aanpak effectief was; fietsers, wandelaars en omwonenden meldden een minimum aan snelheidsovertredingen en ervoeren de dijken als veel prettiger en veiliger. De weekenden erna ontstond toch weer meer overlast, vooral van te hard rijdende motoren en in mindere mate van groepen wielrenners.

GroenLinks vindt dat de veiligheid op de dijken structureel moet worden gehandhaafd, zoals ook het coalitieakkoord beoogt. Wat dat betreft was de situatie in het weekend van 11 en 12 april bevredigend, maar gezien de ervaringen in de weekenden erna vraagt GroenLinks zich af in hoeverre de handhaving die weekenden afweek van de situatie op 11 en 12 april en wat er nodig is om de situatie van 11 en 12 april als leidend te maken voor de rest van het zomerseizoen. We hebben daarom schriftelijke vragen gesteld aan het college. Daarin vragen we onder andere hoeveel en waar er gehandhaafd is in de verschillende weekenden en of het college de mogelijkheid heeft de handhaving op de dijken deze zomer op te schalen.

Zoals altijd bij schriftelijke vragen heeft het college 30 dagen de tijd om deze te beantwoorden.

De komende jaren worden op verschillende plekken langs de Maas dijken verzwaard en ruimte gemaakt voor het rivierwater. Zo ook in Arcen. Waterschap Limburg heeft nu de concept-ontwerpnota voor Arcen klaar waarbij het dorp langs de hele oever flink op de schop zou moeten. De SP vroeg B&W of dat niet minder ingrijpend kan.

SP-raadslid Petra Raijer: “In betreffende nota is te lezen dat het Waterschap, naast de taak van het verhogen van de dijken en ruimte voor de Maas te creëren, ook de taak heeft om de ruimtelijke kwaliteit te behouden en waar mogelijk te versterken. Dit wordt zo benoemd maar verder niet toegelicht.”

“In de nota gaat Arcen aan de Maaszijde op de schop van het zuidelijkste puntje van de Kasteeltuinen tot een heel stuk ten noorden van de Brouwerij. Deze hele strook zal ingrijpend veranderen.”

“Binnen het ‘Toeristisch Recreatief Actieprogramma’ werd Arcen door de gemeente benoemd tot toeristisch speerpunt. De mogelijke dijkverzwaring kan hieraan afbreuk doen.”

Dijkverhoging speelt op meer plaatsen, zou toch zonde zijn wanneer dit aanzicht van kloosterdorp Steyl verloren gaat?

Petra Raijer: “De dijkverhogingen baart onrust in het dorp. Iedereen wil veiligheid boven natte voeten maar ook het aanzicht van Arcen in stand houden. In de raadsvergadering vroeg de SP vanavond (5 februari) aan de wethouder of we van de gemeente kunnen verwachten dat ze erop toeziet dat de ruimtelijke kwaliteit er niet op achteruit gaat, en hoe ze dit wilt gaan doen.”

“Ook vroegen we in hoeverre de Gemeente heeft gekeken wat de mogelijkheden zijn met betrekking tot de meekoppel-kansen nu blijkt dat de upgrade van de passantenhaven niet aan de orde is, bij gebrek aan een derde partij met geld.”

“We lazen dat de gemeente Venlo een visie opstelt voor de mogelijkheden rondom de Schanstoren. Maar hoe ver is de wethouder met deze visie?”

“Wordt de gemeente betrokken bij het ontwerp voor de kwaliteitsverbetering voor het huidige wandelpad tussen Maas en dorp? In de nota staat dat dit zou kunnen op basis van een mogelijk ontwerp vanuit de kering. Wat is de stand van zaken?”

Petra Raijer: “Dan de dijkhoogte die Waterschap hanteert. De stichting Maasbewoners Arcen en omgevingswerkgroep Dijkversterking Arcen zijn ervan overtuigd dat de thans berekende dijkhoogte, 18.12 meter, decimeters lager kan. Hierin worden ze gesteund door TNO en enkele professoren op dit gebied. Waterschap heeft gekozen om zekerheid op zekerheid op zekerheid te stapelen.”

“Ze kiezen verder voor het strengste klimaatscenario en er worden toekomstige rivier verruimende maatregelen niet meegenomen, om maar een paar voorbeelden te noemen. Met andere, ook verantwoorde keuzes, kunnen de dijken lager.”

“Dus vroegen we de wethouder of ze onze mening deelt dat we moeten streven naar een zo laag mogelijke, maar toch veilige dijkhoogte, en op welke wijze de gemeente hier actie op wil ondernemen. De SP wenst dat de gemeenteraad in het verdere proces meer betrokken en geïnformeerd wordt.”

Update:

Wethouder Marij Pollux (GroenLinks, duurzaamheid) zei in haar antwoorden dat ze zich inzet voor het behoud van de ruimtelijke kwaliteit, daarvoor in een stuurgroep zit en meepraat en meedenkt. “We blijven het kritisch volgen en volgen het proces nauwgezet. In planfasen kijken we welke mogelijkheden er zijn voor de kwaliteitsimpuls en hoe dat te co-financieren met projecten die al lopen, die we hieraan kunnen koppelen.”

Ze zei ook dat de Passentenhaven-upgrade nooit ter sprake is geweest maar ook dat de visie voor de Schanstoren bijna klaar is en men in gesprek is met de Dorpsraad over de contouren. De gemeente is betrokken bij kwaliteitsverbetering van het wandelpad: “Dat pakken we op”.

De wethouder beaamde dat er over de dijkhoogte veel om te doen is: “Iedereen heeft er een mening over, de gemeente is er net zo kritisch over. Belangrijk is dat de dijken en de inwoners veilig zijn maar net zo dat economische activiteiten gewaarborgd zijn. We horen dat verdere dijkverlaging voor Arcen onveilig is maar er zijn allerlei onderzoeken met net zo veel uitkomsten. Over al die onderzoeken zijn we in gesprek met provincie en Waterschap.”

Niemand wil last van overstromingen van de Maas maar moeten de dijken daarvoor extra hoog worden?

Petra Raijer: “We werden gesteund door andere raadsfracties die zich net als de SP zorgen maken over de geplande dijkverzwaring. De wethouder gaf aan dat het niet aan de gemeente is om een besluit te nemen over de dijkhoogte, dat is aan de provincie en Waterschap en uiteindelijk de minister. Desondanks hebben er al op enkele plekken dijkverlagingen plaats gevonden.”

De wethouder zei daarop dat de gemeente “Blij is met dijkverlagingen als dat betekent dat de leefkwaliteit erop vooruit gaat. Echter, des te meer instanties erbij betrokken zijn, des te meer discussie levert het op. Wat het complex maakt is dat de dijkhoogte op de een plek gevolgen heeft voor de waterstand op de andere plek.”

Binnenkort gaat de gemeenteraad op bezoek in Arcen om de dijkplannen te bekijken en mogelijke alternatieven te bespreken. Petra Raijer: “We houden dit onderwerp scherp in de gaten. Veiligheid is belangrijk maar het dorp mag er niet onder lijden.”

Omkering van de IJssel

Op vrijdagavond 25 oktober gaf fysisch geograaf dr Kim Cohen in de Grote Kerk van Brummen een lezing over de omkering van de IJssel. Dit was een initiatief van een werkgroepje bestaande uit: Pouwel Inberg, Noortje Gerritsen, Marco Zonneveldt, Carolien de Vries en Otto Koedijk. Hoe kan een rivier van richting veranderen? Tot in de vroege middeleeuwen waren Berkel en Oude IJssel zijrivieren van de Rijn. Zo rond 500 werd er veel hout gekapt langs de bovenloop van de Rijn, en kwam er veel sediment naar beneden. Dat hoopte zich op bij Arnhem. Na een paar overstromingen kwam het water daar erg hoog te staan. Het water stuwde op bij de Berkel en Oude IJssel en kwam op een gegeven moment over de waterkering tussen Zutphen en Deventer heen. Sindsdien is de IJssel een zijtak van de Rijn. Een voorbeeld van samenspel van mens en natuur. Wat kunnen we leren van het verleden? In samenhang met dit onderzoek heeft Kim Cohen ook bijgedragen aan het rapport 'Zand in Banen'. In opdracht van de Provincie Gelderland heeft de Universiteit van Utrecht uitgezocht waar zand ligt, hoe diep en waar de rivieren hebben gestroomd. Met deze gegevens kunnen Waterschappen bepalen of bijvoorbeeld een afwatering dieper of breder gemaakt kan worden om beter af te wateren. In Gelderland is ook een project gaande om boeren te interesseren graan voor de plaatselijke bakker te telen. Als alternatief voor mais. In dit rapport kan men lezen welke streken en ondergronden daar het meest geschikt voor zijn. Ook in de gemeente Brummen draait het project 'van boer naar bord'. In onze gemeente is een werkgroep bezig met een 'landschapsbiografie'. Hierin komt precies te staan wat deze omgeving nu zo bijzonder maakt. 'Zand in Banen' kan inspiratie leveren voor het hoofdstuk over de geschiedenis van Brummen. Van dit boekwerk zijn na vrijdagavond 25 oktober nog enkele exemplaren over. Geïnteresseerden kunnen dit boekwerk aanvragen voor een vrijwillige bijdrage (richtprijs € 15,- , stuur een bericht naar ottokoedijk@hetnet.nl ) Het volgende plan van onze werkgroep is een lezing over de ijzerwinning op de Veluwe in de vroege middeleeuwen, in Eerbeek of Hall. Suggesties zijn welkom.