Poliflw

In de uitzending van Nieuwsuur, van 25 oktober 20191, kwam aan de orde dat de vier grote steden hun daklozenprobleem niet meer aankunnen. Zij schreven een brandbrief aan vijf bewindslieden en aan de Tweede Kamer in een uiterste poging het tij te keren en de almaar toenemende dakloosheid in Nederland een halt toe te roepen.

Het betoog van wethouder Maarten van Ooijen van Utrecht, die mogelijkheden zag om daklozen te helpen door het aanbieden van echte woonruimte (onder meer goedkope sociale huurwoningen), is ons uit het hart gegrepen. Ook de VNG schreef inmiddels een brandbrief2.

In augustus stelden de SP en GroenLinks schriftelijke vragen over dakloosheid in Zaanstad. Alhoewel een goede poging werd gedaan ons redelijk op de hoogte te brengen van het aantal dak- en thuislozen en hun mogelijkheden, kregen wij de indruk dat het college op dit probleem geen grip heeft.

Het is bepaald opmerkelijk dat er geen cijfers over 2016 en over de toestand van dit moment kunnen worden aangeleverd, terwijl het probleem landelijk zeer groot blijkt te zijn. Vandaar dat wij in een rondvraag 21 november 2019) nogmaals aandacht vragen voor dit probleem.

Vragen: 1. Is het college van Zaanstad inmiddels in staat te voldoen aan de dringende behoefte met betrekking tot actuele cijfers m.b.t. dakloosheid en opvangmogelijkheden? Zo ja, kunt u ons op zeer korte termijn de cijfers verstrekken? Dit temeer omdat ook de antwoorden die u gaf aan de oprichter van de Vereniging Stille Armoede Zaanstad weinig extra duidelijkheid brengen.

2. Bent u in staat om op korte termijn alle dak- en thuisloze mensen, zowel in de verschillende vormen van opvang als degenen die via het veldwerk bekend zijn, een permanent onderdak te verschaffen? Kunt u voor dit doel goedkope sociale huurwoningen beschikbaar houden en het project Onder de Pannen uitbreiden?

3. De Vereniging Stille Armoede Zaanstad beijvert zich voor daklozenhuisvesting in leegstaande gebouwen, zoals het voormalig UWV- kantoor op de Stationsstraat in Zaandam. Hebt u reeds contact met deze vereniging? Ondersteunt u hun wens om daklozen (semi)permanent onderdak te bieden in leegstaande gebouwen?

4. Bent u bereid om, naar aanleiding van de brief3 van de vier grote steden, een ondersteuningsverklaring naar premier Mark Rutte, minister van Binnenlandse zaken Kajsa Ollongren, minister van Financiën Wobke Hoekstra en de staatssecretarissen Tamara van Ark en Paul Blokhuis te sturen en mee te werken aan het door de vier grote steden voorgestelde beleid? Ondersteunt u tevens de brief van de VNG?

Namens de fractie van de SP, Evert Hartog en Anna de Groot  

Zaanstad houdt dictatuur bijstandsgerechtigden in stand, motie regelarme bijstand oudere bijstandsgerechtigden afgewezen. Bij de begrotingsvergadering van 13 februari heeft de SP een aantal moties ingediend en mede ingediend. De belangrijkste discussie ging over armoede en bijstand. De gemeente Zaanstad heeft een hard beleid voor bijstandsgerechtigden, harder dan de meeste andere gemeenten in de regio.

door: Evert Hartog - SP Zaanstad raadslid

Afgesproken is dat met alle bijstandsgerechtigden het gesprek wordt aangegaan en dat met al die bijstandsgerechtigden een plan van aanpak wordt gemaakt. Dat zijn er meer dan 5.000. Zaanstad heeft het lot van bijstandsgerechtigden jarenlang verwaarloosd. Nu er tekorten zijn op de begroting is het doel veel mensen uit de bijstand te krijgen, insteek is een bezuiniging.

Op zichzelf is het natuurlijk een goed streven er voor te zorgen dat er minder mensen in de bijstand zitten. Niemand zit daar voor zijn plezier in. Het zou een goed streven zijn om al deze Zaankanters beter te ondersteunen en meer kansen te geven op werk, of een andere zinvolle invulling van hun leven.

Helaas pakt het anders uit. Het bureau A-rea dat de gemeente Zaanstad heeft ingeschakeld om mensen op weg te helpen en te beoordelen op capaciteit voor werk, richt zich uitsluitend op een succesvolle re-integratie in het arbeidsproces, ook bij mensen die ziek zijn. Meer dan de helft van alle bijstandsgerechtigden die lang in de bijstand zitten is ziek. Voor het grootste deel van deze mensen is een betaalde baan geen optie.

Daarnaast zijn er veel oudere bijstandsgerechtigden. Zij solliciteren zich suf, maar dat heeft geen enkele zin. Slechts 2,6 % van alle bijstandsgerechtigden die ouder zijn dan 50 vindt werk. Toch worden zij verplicht te blijven solliciteren. Ook als het zinloos is.

Wel kan de gemeente besluiten de sollicitatieplicht te versoepelen voor oudere bijstandsgerechtigden. Dat kan vanaf 57,5 jaar. Zaanstad zegt dit op te lossen met maatwerk en zo een plan van aanpak te maken dat aansluit op de situatie.

Helaas is de werkelijkheid minder mooi dan het college voorstelt. Via een sociaal advocaat en de lokale vertegenwoordigers van de FNV krijg ik regelmatig schrijnende voorbeelden te zien waarbij de gemeente zich misdraagt en misbruik maakt van haar macht. Er worden uitkeringen verlaagd als straf als de gemeente vindt dat de betrokkene niet voldoende meewerkt. (31 keer alleen al in Poelenburg het afgelopen jaar). Armoede wordt zo vergroot in plaats van verholpen. Ook bij gezinnen met kinderen wordt de uitkering gekort. Van zeer nabij heb ik meegemaakt hoe dictatoriaal de gemeente zich opstelt.

De SP moties: De SP heeft een aantal moties ingediend met betrekking tot armoede en bijstand om de slechte aanpak van de gemeente te stoppen.

Een motie om geen werk meer uit te besteden aan bedrijven die werknemers uitbuiten met behulp van belastinggeld, zoals het bedrijf Eurest, dat de gemeente inhuurt voor schoonmaakwerk en huismeesters werd niet aangenomen. Deze misstand blijft dus bestaan. Een gezamenlijke motie met Denk, PvdD en PvdA voor de bestrijding van armoede bij kinderen is met 1 stem verschil aangenomen. De rechtse partijen (VVD, DZ POV PVV, CDA) waren uiteraard tegen. Zaanstad kan het nu niet meer maken uitkeringen te korten bij huishoudens met kinderen.

Een motie voor regelarme bijstand voor oudere werklozen werd niet aangenomen. De gemeente vindt dat bijstandsgerechtigden onmondige kinderen zijn en moeten worden gedwongen naar de pijpen van een incompetent ambtelijk apparaat te dansen. Er is nog geen licht aan de horizon voor deze groep. Wel kwamen meerdere raadsleden van andere fracties na afloop naar mij toe om er over te praten. Ik had kennelijk een gevoelige snaar geraakt.

Een motie voor meer privacy aan de open balies in het stadhuis, daar waar gesprekken moeten worden gevoerd over zeer emotionele en privacygevoelige zaken zoals WW, bijstand en de strafkortingen, is unaniem aangenomen. Dat is hard nodig want bij deze privacy gevoelige gesprekken kan alles bij de aangrenzende balie worden gehoord. Dat is vernederend en het is in strijd met de nieuwe privacywet AVG.

Zie link:

In Zaanstad zijn duizenden mensen die niet profiteren van de verbeterde economische omstandigheden. Dat baart ons allen zorgen. Daarnaast lopen de kosten van de zorg op. De SP maakt zich er zorgen om omdat de kwaliteit van leven van deze duizenden mensen, die bijstand of zorg en vaak beide nodig hebben onder druk komt te staan. De rechtse partijen maken zich zorgen om de kosten. Dat moeten we bij elkaar zien te krijgen als 1 werkbare visie met werkbare oplossingen.

Bijdrage van raadslid Evert Hartog in het Zaans Beraad van 12 juli 2018 over het collegeakkoord en de kadernota

In het coalitieakkoord staat dat een van de oplossingen is dat minder wordt doorverwezen naar de specialistische zorg. Verderop staat een doelstelling dat in 2020 het aantal bijstandsgerechtigden met minimaal 350 moet zijn teruggebracht. De SP kwalificeert deze doelstellingen als kwantitatieve doelstellingen. Dat is problematisch in het sociaal domein, waar het vooral om kwaliteit zou moeten gaan. Bovendien is niet duidelijk wie bepaald dat er minder snel doorverwezen wordt. Is dat iemand met de juiste kennis? Doorverwijzen naar specialistische zorg kan vaak erger voorkomen met nog hogere kosten voorkomen. Wij moeten niet het paard achter de wagen spannen. Wij kiezen voor kwaliteit van leven in plaats van kwantiteit. De SP blijft benadrukken dat repressief beleid niet werkt en dat strafkortingen op de bijstand niet mogen worden toegepast als drukmiddel!

Hoe krijgen wij dat bij elkaar?

Ik denk daarbij aan de indirecte benadering. Een berg beklim je niet in een rechte lijn maar door er omheen te lopen of met haarspeldbochten. Als wij ons focussen op de kosten, denken wij aan een rechte lijn. Doorgaans pakt dat averechts uit en stort de expeditie halverwege in het ravijn.

Beter is het om te sturen op kwaliteit van onze dienstverlening en op verbetering van de kwaliteit van het leven van onze inwoners. Bijkomend gevolg is, en dat is al herhaaldelijk in de praktijk bewezen, dat hiermee uiteindelijk de kosten ook zullen dalen. Dat bedoel ik met obliquity.

Ik wil u gaarne verwijzen naar de Engelse econoom John Kay, die dit onderwerp uitgebreid wetenschappelijk heeft onderzocht. Bedrijven die niet op kostenbeheersing en winstmaximalisatie sturen, maar op de verbetering van hun product, doen het op de lange termijn altijd beter. Dat geld ook voor de gemeente voor wat betreft kostenbeheersing. Daar kunnen wij van leren.

The theme of the book is that businesses and other enterprises are best run by enthusiasts who pursue excellence in their speciality. Financial success then follows from this. But, if financial goals are instead made the primary objective, the business will then lose its vigour and may fail.

Meer lezen?