Poliflw

Onze wethouder Arjan Kampman heeft deze week met steun van het college een belangrijke stap in de goede richting gezet door de maatregelenverordening Participatiewet, IOAW en IOAZ aan te passen.

Na jaren van hardvochtig en wantrouwend beleid dat het vorige college in gang zette, waarover de nationale ombudsman destijds zijn grote zorgen uitsprak, gaat het tij keren. Want een samenleving bouw je op basis van vertrouwen. Tuurlijk, de gemeente is gekke Henkie niet. Fraudeurs moeten worden aangepakt. Maar dat moet niet doorslaan naar al die mensen die graag weer aan de bak willen, door betaald werk, door zelf te ondernemen, of door maatschappelijke taken op zich te nemen.

We zijn er nog niet, uiteindelijk willen wij als PvdA dat boetes alleen worden opgelegd aan fraudeurs. We willen dat mensen zo snel mogelijk uit de armoede komen door in ze te investeren en ze te vertrouwen. We zorgen voor de juiste ondersteuning. We willen Enschedeërs vroegtijdig bijstaan om niet in armoede en schulden terecht te komen. Inwoners door hoge kortingen op de uitkering verder de schulden in jagen, kan absoluut niet de bedoeling zijn.

De vraag is of deze verordening sociaal en humaan genoeg is. Want wij vinden dat de meeste mensen deugen. Is er nou niets anders te verzinnen dan een geld gedreven boete? En moet je niet meer in persoonlijk contact treden?

Gisteren lazen we in de Tubantia over Manon, een alleenstaande bijstandsmoeder, die van onze wethouder oprechte excuses heeft gekregen. De gemeente had niet herhaaldelijk om haar medische gegevens mogen vragen bij de aanvraag van een uitkering. Wij zijn geschrokken van de handelswijze van de gemeente. Maar wij zijn blij met een wethouder die toegeeft dat dit niet goed was, dat we dit niet weer gaan doen en excuses maakt.

Het neemt niet weg dat ook hier weer geldt dat we meer vertrouwen in elkaar moeten hebben. Want echt: de meeste mensen deugen!

Het bericht De meeste mensen deugen verscheen eerst op PvdA afdeling Enschede.

Vorige week verscheen de eindevaluatie van het SCP over de Participatiewet, met harde conclusies. De Participatiewet is in de huidige vorm een mislukking en moet fundamenteel op de schop. Ondanks de economische groei is het nauwelijks gelukt om meer mensen uit de bijstand aan een baan te helpen. Voor mensen die voorheen terecht konden bij de sociale werkvoorziening is het perspectief op blijvend werk zelfs verminderd. Staatssecretaris Tamara van Ark (VVD) onderschrijft de belangrijkste conclusies en wil de problemen ferm aanpakken door het verplicht stellen van de dwingende tegenprestatie voor mensen in de bijstand. Een maatregel waarvan SCP-directeur Kim Putters stelt dat deze niet bijdraagt aan het vinden van werk. De maatregel is een blijk van wantrouwen richting een kwetsbare groep mensen, die voortkomt uit de stigmatiserende en ideologische misvatting dat bijstandsgerechtigden niet willen werken. Niet willen werken is niet aan de orde, nog niet kunnen werken wel.

Als reactie hierop schreef het Centrum voor Lokaal Bestuur samen met Gijs van Dijk en wethouders Greet Buter, Carine Bloemhoff, Arjan Kampman en Yasemin Cegerek bijgevoegd opinieartikel.

Met de verplichte tegenprestatie van het kabinet is echt niemand geholpen De Participatiewet voldoet niet aan de verwachtingen en moet fundamenteel op de schop. Die conclusie mogen we na de deze week verschenen eindevaluatie van het SCP wel trekken. Ook staatssecretaris Tamara van Ark (VVD) heeft de rapportage gelezen. Jammer genoeg deed ze dat alleen niet zo goed. Want hoewel ze de belangrijkste conclusies onderschrijft en ferm aankondigt om de problemen aan te pakken, kiest ze voor het verplicht stellen van de dwingende tegenprestatie. Een dwangmiddel en verplichting, waarvan SCP-directeur Kim Putters, juist expliciet stelt dat die niet ‘bijdraagt aan het vinden van werk’. Werkgevers zitten nu eenmaal niet te wachten op mensen die verplicht worden om iets te doen wat ze niet willen. Tijd voor een andere manier van denken, zou je zeggen. Maar helaas schiet het kabinet in de Pavlov reactie van wantrouwen. Wantrouwen in de gemeenten die blijkbaar een schop onder de kont nodig hebben en alleen met een dictaat uit Den Haag van de Participatiewet een succes kunnen maken. Maar het is vooral een blijk van wantrouwen richting de kwetsbare groep mensen, die het vaak niet makkelijk heeft, wel wat liefde kan gebruiken, maar die je in de ogen van het kabinet alleen met een dwingend paardenmiddel als de tegenprestatie in beweging zou kunnen krijgen. Een aanname die eerder voortkomt uit stigmatiserende en ideologische misvattingen, dan uit de praktijk. Want wie bij ons in de gemeente rondloopt en met de mensen, die al lang zonder werk zitten, praat, ziet het tegenovergestelde. ‘Niet willen’ is nauwelijks aan de orde, ‘nog niet kunnen’ wel. In tegenstelling tot het hardnekkige en misplaatste VVD-cliché van de thuis op de bank zittende en niet vooruit te branden bijstandsgerechtigde is een groot gedeelte van de mensen in de Participatiewet al mantelzorger of doet men heel nuttig en waardevol vrijwilligerswerk. Maar en hier ligt een andere belangrijke denkfout van Van Ark: voor veel van deze mensen, die maatschappelijk al van waarde zijn, is de afstand tot de arbeidsmarkt – op dit moment – simpelweg te groot. Zij kampen met fysieke gezondheidsproblemen, zitten in de schulden of verkeren mentaal in zwaar weer. Deze groep help je niet door ze bestraffend toe te spreken en verder te korten op hun toch al schamele inkomen, maar wel door ze met vertrouwen tegemoet te treden, in een persoonlijk en motiverend gesprek te kijken waar de problemen en mogelijkheden liggen en op basis daarvan een intensief, langdurig en doelgericht traject te beginnen. Persoonlijke begeleiding, waarbij het doel het vinden van blijvend werk op de reguliere arbeidsmarkt kan zijn. Maar niet hoeft te zijn, want ook met betere begeleiding zal de reguliere arbeidsmarkt voor een groep onbereikbaar blijven. Als gemeente willen we ervoor zorgen dat al onze inwoners op hun manier van waarde zijn. Dat bereiken we niet met dwang, maar met vertrouwen. Niet door papier te prikken, maar door samen het sociale isolement te doorbreken en met buurtbewoners een stukje te gaan wandelen. Niet door achter ieder verkeerd ingevuld formulier kwade bedoelingen te zien, maar door met beter welzijnswerk samen de achterliggende problemen te lijf te gaan. Niet door koste wat kost op zoek te gaan naar een tijdelijk en slecht betaald dienstverband, maar met het bieden van een basisbaan (denk aan een conciërge op de basisschool), waar iemand met een afstand tot de arbeidsmarkt thuis én maatschappelijk van grote waarde is. Als gemeente ondersteunen we daarom sociale ondernemingen in onze regio en kijken we met reguliere werkgevers naar wat zij nodig hebben om mensen die langdurig in de bijstand zitten, wel in dienst te nemen. Zelf geven we het goede voorbeeld door als gemeente mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt een vast contract aan te bieden en door in ons inkoopbeleid voorrang te geven aan sociale ondernemingen. Help ons als kabinet daarbij en kom met gerichte aanpassingen in de Participatiewet, die gemeenten de mogelijkheid geven om lokaal naar de beste oplossingen te zoeken. Bied werkgevers met een eenvoudigere loonkostensubsidie de duidelijkheid die ze nodig hebben om arbeidsgehandicapten in dienst te nemen, en vul het achtergebleven gat van de sociale werkvoorzieningen met nieuw op te richten sociale ontwikkelbedrijven in, zodat de beschutte werkplekken wel gerealiseerd kunnen worden. En kabinet: vergeet vooral het verplichten van de vaak totaal contraproductieve tegenprestatie. Wanneer Van Ark haar zin krijgt, zijn we als gemeente verplicht een heel bureaucratisch en duur systeem van wantrouwen op te tuigen, waarvan we nu al weten dat het niemand verder helpt. Onze schaarse middelen zetten we liever positief en productief in.

Het bericht Participatiewet en de tegenprestatie verscheen eerst op PvdA Tubbergen.

De Participatiewet voldoet niet aan de verwachtingen en moet fundamenteel op de schop. Die conclusie mogen we na de deze week verschenen eindevaluatie van het SCP wel trekken. Ook staatssecretaris Tamara van Ark (VVD) heeft de rapportage gelezen. Jammer genoeg deed ze dat alleen niet zo goed. Want hoewel ze de belangrijkste conclusies onderschrijft en ferm aankondigt om de problemen aan te pakken, kiest ze voor het verplicht stellen van de dwingende tegenprestatie. Een dwangmiddel en verplichting, waarvan SCP-directeur Kim Putters juist expliciet stelt dat die niet ‘bijdraagt aan het vinden van werk’. Werkgevers zitten nu eenmaal niet te wachten op mensen die verplicht worden om iets te doen wat ze niet willen.

Tijd voor een andere manier van denken, zou je zeggen. Maar helaas schiet het kabinet in de Pavlovreactie van wantrouwen. Wantrouwen in de gemeenten die blijkbaar een schop onder de kont nodig hebben en alleen met een dictaat uit Den Haag van de Participatiewet een succes kunnen maken. Maar het is vooral een blijk van wantrouwen richting de kwetsbare groep mensen, die het vaak niet makkelijk heeft, wel wat liefde kan gebruiken, maar die je in de ogen van het kabinet alleen met een dwingend paardenmiddel als de tegenprestatie in beweging zou kunnen krijgen.

Een aanname die eerder voortkomt uit stigmatiserende en ideologische misvattingen, dan uit de praktijk. Want wie bij ons in de gemeente rondloopt en met de mensen, die al lang zonder werk zitten, praat, ziet het tegenovergestelde. ‘Niet willen’ is nauwelijks aan de orde, ‘nog niet kunnen’ wel. In tegenstelling tot het hardnekkige en misplaatste VVD-cliché van de thuis op de bank zittende en niet vooruit te branden bijstandsgerechtigde is een groot gedeelte van de mensen in de Participatiewet al mantelzorger of doet men heel nuttig en waardevol vrijwilligerswerk.

Maar en hier ligt een andere belangrijke denkfout van Van Ark: voor veel van deze mensen, die maatschappelijk al van waarde zijn, is de afstand tot de arbeidsmarkt – op dit moment – simpelweg te groot. Zij kampen met fysieke gezondheidsproblemen, zitten in de schulden of verkeren mentaal in zwaar weer. Deze groep help je niet door ze bestraffend toe te spreken en verder te korten op hun toch al schamele inkomen, maar wel door ze met vertrouwen tegemoet te treden, in een persoonlijk en motiverend gesprek te kijken waar de problemen en mogelijkheden liggen en op basis daarvan een intensief, langdurig en doelgericht traject te beginnen.

Persoonlijke begeleiding, waarbij het doel het vinden van blijvend werk op de reguliere arbeidsmarkt kan zijn. Maar niet hoeft te zijn, want ook met betere begeleiding zal de reguliere arbeidsmarkt voor een groep onbereikbaar blijven. Als gemeente willen we ervoor zorgen dat al onze inwoners op hun manier van waarde zijn.

Dat bereiken we niet met dwang, maar met vertrouwen. Niet door papier te prikken, maar door samen het sociale isolement te doorbreken en met buurtbewoners een stukje te gaan wandelen. Niet door achter ieder verkeerd ingevuld formulier kwade bedoelingen te zien, maar door met beter welzijnswerk samen de achterliggende problemen te lijf te gaan. Niet door koste wat kost op zoek te gaan naar een tijdelijk en slecht betaald dienstverband, maar met het bieden van een basisbaan (denk aan een conciërge op de basisschool), waar iemand met een afstand tot de arbeidsmarkt thuis én maatschappelijk van grote waarde is.

Als gemeente ondersteunen we daarom sociale ondernemingen in onze regio en kijken we met reguliere werkgevers naar wat zij nodig hebben om mensen die langdurig in de bijstand zitten, wel in dienst te nemen. Zelf geven we het goede voorbeeld door als gemeente mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt een vast contract aan te bieden en door in ons inkoopbeleid voorrang te geven aan sociale ondernemingen.

Help ons als kabinet daarbij en kom met gerichte aanpassingen in de Participatiewet, die gemeenten de mogelijkheid geven om lokaal naar de beste oplossingen te zoeken. Bied werkgevers met een eenvoudigere loonkostensubsidie de duidelijkheid die ze nodig hebben om arbeidsgehandicapten in dienst te nemen, en vul het achtergebleven gat van de sociale werkvoorzieningen met nieuw op te richten sociale ontwikkelbedrijven in, zodat de beschutte werkplekken wel gerealiseerd kunnen worden.

En kabinet: vergeet vooral het verplichten van de vaak totaal contraproductieve tegenprestatie. Wanneer Van Ark haar zin krijgt, zijn we als gemeente verplicht een heel bureaucratisch en duur systeem van wantrouwen op te tuigen, waarvan we nu al weten dat het niemand verder helpt. Onze schaarse middelen zetten we liever positief en productief in.

Na het verschijnen van de eindevaluatie van het SCP over de Participatiewet, en de reactie daarop van staatssecretaris Tamara van Ark (VVD), schreef het Centrum voor Lokaal Bestuur samen met Gijs van Dijk en wethouders Greet Buter, Carine Bloemhoff, Arjan Kampman en Yasemin Cegerek bovenstaand opinieartikel. Langedijker wethouder Marcel Reijven is mede-ondertekenaar van dit artikel.

Het bericht Met de verplichte tegenprestatie van het kabinet is echt niemand geholpen verscheen eerst op PvdA Langedijk.

De vragen van de PvdA voor het vragenhalfuur werden afgelopen maandag niet  toegelaten, tot onze grote verbazing. Volgens de plaatsvervangend voorzitter had de ChristenUnie al dezelfde vragen gesteld én ontbrak een duidelijke urgentie.

Wat ons betreft waren onze vragen zeer urgent, we werden afgelopen week namelijk allemaal onaangenaam verrast over het bericht dat vanaf nu de bijzondere bijstand alleen nog maar digitaal kan worden aangevraagd.  Wij wilden zo snel mogelijk antwoorden van onze wethouder, want dit brengt vele inwoners direct in de problemen. Ondanks dat al onze vragen niet waren toegelaten, konden we nog wel de meest urgente vraag stellen, namelijk, kunnen inwoners die niet in staat zijn digitaal de aanvraag te doen, deze nog wel schriftelijk blijven doen? JA, was gelukkig het volmondige antwoord van wethouder Kampman. Natuurlijk kunnen mensen dit ook schriftelijk blijven doen, mocht dit nodig zijn.

Uiteraard zijn we nog niet gerust op deze ontwikkeling en daarom hebben we de mondelinge vragen nu schriftelijk ingediend, ter beantwoording. De antwoorden verwachten wij binnen drie weken te krijgen. Hieronder leest u mijn hele verhaal en de vragen!

Afgelopen donderdag stond ik voor mijn werk op de Doen Beurs in stadsdeel Oost en heb ik kunnen spreken met veel bijstandsgerechtigden. Daar hoorde ik bijzondere en pittige verhalen. Opvallend was dat veel mensen aangaven de computer maar een ingewikkeld ding te vinden en en dat men zich genoodzaakt voelt een computercursus te gaan volgen. Het willen volgen van een computercursus is natuurlijk positief, maar het zegt ook iets over de huidige kennis en kunde over computers. Dat sterkte mij nog meer om vragen te stellen aan de wethouder.

Op 4 oktober las ik in de Tubantia dat vanaf 8 oktober 2018 aanvragen voor bijzondere bijstand alleen nog maar digitaal kunnen worden ingediend, omdat dit onnodig wachten voorkomt. Bij het niet succesvol digitaal aanvragen, mag er wel telefonisch om hulp worden gevraagd aan de medewerker van de gemeente.

De PvdA fractie is bezorgd over deze ontwikkeling. Bijzondere bijstand wordt aangevraagd in bijzondere situaties. Daarbij lijkt een persoonlijke toelichting en dus contact van mens tot mens onontbeerlijk. Bovendien vinden wij het belangrijk voor zowel de aanvrager als de organisatie, dat mensen kunnen overleggen of een aanvraag zin heeft en of het enige kans van slagen. Of zelfs dat men voor een bepaalde aanvraag elders aan moet kloppen, bijvoorbeeld bij de stichting Leergeld of het Fonds Bijzondere Noden. We kunnen niet van onze inwoners verwachten dat zij precies weten waar ze terecht kunnen. De medewerkers van de Gemeente weten dat wel.

Wij vrezen dat minder mensen een aanvraag gaan doen, omdat de digitale drempel te hoog is én de aanvragen die worden gedaan door mensen met wat minder digitale kennis zullen mogelijk meer fouten bevatten, daardoor langer duren of misschien zelfs wel afgewezen worden. Allemaal ongewenste ontwikkelingen.  De aanvraag voor bijzondere bijstand digitaliseren, getuigt van een staaltje systeemdenken en sluit ons inziens niet aan bij de leefwereld. En natuurlijk zijn er inwoners in onze stad die voldoende in staat zijn alles digitaal aan te vragen en voor deze groep is deze ontwikkeling prettig.

De PvdA fractie wil graag van de wethouder weten waar de keuze vandaan komt om aanvragen alleen nog maar digitaal te behandelen. Is dat een financiële kwestie? Of zijn er ook andere redenen?

Een persoonlijke, goed toegankelijke en bereikbare overheid vinden wij belangrijk en er moeten ambtenaren beschikbaar blijven die een aanvrager kan ondersteunen. Ook hiervoor hebben we aandacht gevraagd.

Tot slot willen we graag weten wat de cliëntenraad van deze aanpak vindt en vernemen we graag van het college een aantal cijfers; hoeveel digitale aanvragen worden gedaan, hoeveel cliënten hebben daarbij advies nodig en hoeveel verzoeken zijn wel of niet gehonoreerd.

Wat de PvdA fractie betreft moeten aanvragers de keuze krijgen dit digitaal, schriftelijk, maar ook aan het loket te doen.

Het bericht Aanvragen bijzondere bijstand, alleen digitaal?! verscheen eerst op PvdA afdeling Enschede.