Poliflw

Vakbonden en werkgevers hebben samen met het kabinet een akkoord gesloten voor een nieuw pensioenstelsel. De afgelopen tijd hebben we nauw met de PvdA en de vakbonden opgetrokken om te zorgen dat het akkoord dat zij een sociaal en eerlijk akkoord sluiten. Dat is gelukt. Belangrijke eisen van GroenLinks en de PvdA zijn ingewilligd. Mensen met zwaar werk kunnen eerder stoppen met werken, de pensioenleeftijd gaat minder snel omhoog, meer mensen gaan pensioen opbouwen en voor alle werkenden komt bescherming bij pech. Daarom kunnen wij het pensioenakkoord steunen.

Linkse samenwerking heeft resultaat

Al negen jaar wordt er gepraat over een nieuw pensioenstelsel. In november lukte het nog niet om tot een akkoord te komen. Het kabinet koos toen teveel de kant van de werkgevers. Vakbonden en linkse partijen weigerden akkoord te gaan met een plan dat onvoldoende is.

Maar de afgelopen tijd hebben we gezien dat linkse samenwerking loont. Doordat GroenLinks, PvdA en de vakbonden nauw samen op zijn getrokken, is er sindsdien veel veranderd. Het kabinet is een hoop opgeschoven en werkgevers hebben veel moeten toegeven. Er ligt nu een principeakkoord dat wel sociaal en eerlijk is, voor zowel jong als oud. Dit akkoord wordt nu aan de leden van de vakbonden voorgelegd. Als die akkoord gaan, kan er begonnen worden met de uitwerking van een nieuw pensioenstelsel.

Meer mensen gaan pensioen opbouwen

Door de toenemende flexibilisering op de arbeidsmarkt bouwen steeds minder mensen pensioen op. Met name onder jongeren is dit een groeiend probleem. Mensen die werken met een uitzendcontract, voor een payrollbedrijf of als zzp’er: op dit moment zijn er bijna 1,6 miljoen mensen in Nederland die wel werken, maar geen pensioen opbouwen bij een pensioenfonds. En dat worden er steeds meer.

In het pensioenakkoord is afgesproken dat deze trend wordt gekeerd. Werkgevers en werknemers gaan een aanvalsplan maken om ervoor te zorgen dat meer mensen pensioen opbouwen. Daarnaast wordt het voor zzp’ers makkelijker gemaakt om pensioen op te bouwen.

(Collectieve) Arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zzp'ers

Een ander gevolg van de toenemende flexibilisering van de arbeidsmarkt is dat een groeiende groep mensen niet verzekerd is tegen arbeidsongeschiktheid. Veel zzp’ers kunnen dat nu simpelweg niet betalen.

Iedereen kan pech hebben in het leven en arbeidsongeschikt raken. Wij vinden dat we dan voor elkaar moeten zorgen, risico’s solidair moeten delen. Daarom moet er een vangnet komen voor alle werkenden, zodat je automatisch verzekerd bent tegen arbeidsongeschiktheid.

In het pensioenakkoord is afgesproken dat er een arbeidsongeschiktheidsverzekering komt voor zzp'ers. Voor ons is het belangrijk dat het voor zzp’ers betaalbaar blijft en dat dit de groep kwetsbare zzp’ers niet onnodig verder in de problemen brengt.

Daarom komt er wat ons betreft een collectievearbeidsongeschiktheidsverzekering en worden zo snel mogelijk minimumtarieven voor zzp'ers ingevoerd. Op die manier is de verzekering voor iedereen betaalbaar, worden risico's gedeeld en voorkomen we armoede onder zzp'ers. Hoe deze verzekering er precies uit gaat zien wordt nu uitgewerkt. Daarover gaan we graag met betrokkenen in gesprek.

Vroegpensioen

Toen er in 2013 werd besloten tot verhoging van de AOW-leeftijd is afgesproken dat er een regeling zou komen voor mensen in zware beroepen. Bijvoorbeeld politieagenten, verpleegkundigen, havenwerkers, stratenmakers, verzorgenden of bouwvakkers. Doordat zij zwaar werk doen, halen de pensioenleeftijd niet vanzelfsprekend op een gezonde manier.

Die belofte om voor hen een oplossing te vinden is tot op heden door de politiek nooit ingelost. Dat gaat met dit akkoord veranderen. Mensen met zwaar werk kunnen drie jaar eerder met pensioen, doordat er een ontheffing komt op de ‘boete’ die werkgevers krijgen als ze afspraken maken over vervroegd pensioen (de RVU-heffing). Om te zorgen dat deze afspraken er ook komen wordt er in het pensioenakkoord 800 miljoen vrijgemaakt zodat mensen eerder kunnen stoppen met werken.

Langzamer stijging AOW-leeftijd

Teveel mensen redden het niet om door te werken tot de AOW-leeftijd. De verhoging van de AOW-leeftijd gaat simpelweg te hard. Daarom is afgesproken de AOW-leeftijd minder snel te laten stijgen. Nu betekent een jaar langer leven nog een jaar langer werken. Die één op één koppeling wordt losgelaten. Straks geld dat voor ieder jaar dat we in Nederland langer leven de pensioenleeftijd 8 maanden, in plaats van twaalf maanden omhoog gaat. Veel jongeren is dit een enorme overwinning, omdat het betekent dat ze later jaren eerder met pensioen kunnen. Hiervoor is ieder jaar opnieuw 4 miljard beschikbaar.

Daarnaast is afgesproken dat de AOW-leeftijd in ieder geval deze kabinetsperiode, tot eind 2021, helemaal niet stijgt. Daarna komt de pensioenleeftijd in 2024 uit op 67 jaar. Dat kost de overheid veel geld, maar het is gelukt de coalitie te overtuigen om de benodigde 3 miljard euro hiervoor vrij te maken.

Een sociaal en eerlijk pensioen

De basis van het pensioenakkoord in het nieuwe pensioencontract. Dit pensioencontract moet goed in elkaar zitten. Veel hangt af van de uitwerking. Daarom hebben we een expliciet voorbehoud gemaakt bij onze steun voor een nieuw pensioenstelsel. We zien streng toe op de volgende randvoorwaarden: collectiviteit, solidariteit. Zekerheid voor deelnemers. Adequate compensatie voor alle generaties. Een evenwichtige risicodeling tussen werkgevers en werknemers. En tot slot willen we absoluut zekerheid dat de verplichtstelling in ons pensioenstelsel niet in gevaar komt.

Op dit moment dreigen voor veel pensioenfondsen kortingen. Door de pensioenhervorming zouden onnodige kortingen voorkomen kunnen worden. Als GroenLinks vinden we dit heel belangrijk. We dienden eerder samen met 50PLUS een initiatiefwet in om de kortingen te voorkomen.

GroenLinks en 50PLUS dienen samen een initiatiefwet in die moet voorkomen dat de pensioenen worden verlaagd.

Dat maken Kamerleden Paul Smeulders (GroenLinks) en Martin van Rooijen (50PLUS) vandaag bekend. De wet geeft pensioenfondsen twee jaar langer de tijd om hun financiële buffers op peil te brengen. Daarmee kunnen de dreigende kortingen van tafel.

Als het kabinet het draagvlak voor een nieuw pensioenstelsel echt wil vergroten, moet het de onderhandelaars meer lucht gunnen, stellen GroenLinks en 50PLUS. De partijen vinden het onbegrijpelijk dat minister Koolmees pensioenkortingen als een soort donderwolk boven de onderhandelingstafel laat hangen, terwijl er na de beoogde stelselwijziging geen sprake meer is van kortingen.

Vandaag wordt in het hele land actie gevoerd voor een eerlijk pensioen voor jong en oud. Van de door critici van het pensioenstelsel geschetste tegenstelling tussen de generaties is volgens GroenLinks en 50PLUS geen sprake.

Paul Smeulders (GroenLinks): “De echte kloof zit veel meer tussen de mensen die wel pensioen opbouwen en de 1,6 miljoen werkenden die dat niet doen. De uitdaging zit in de zoektocht naar een manier waarop iedereen voldoende geld overhoudt voor een financieel zorgelozere oude dag.”

Martin van Rooijen (50PLUS): “Ik blijf vechten tegen de manipulatie van de rekenrente. Maar meer hersteltijd voor de pensioenfondsen is het minste dat we kunnen doen. Pensioenkortingen treffen ouderen direct, maar ook jongere werkenden worden gedupeerd. Hun pensioen daalt óók, dat wordt vaak vergeten.”

De initiatiefwet wordt op korte termijn ingediend.

Door het mislukken van het pensioenoverleg tussen kabinet, werkgevers en werknemers dreigen kortingen op de pensioenen in 2020 en 2021. Vanmiddag in het Kamerdebat over het pensioenoverleg kondigt Jesse Klaver aan dat GroenLinks met een initiatiefwetsvoorstel komt om kortingen in ieder geval twee jaar te kunnen uitstellen. In de tussentijd kan dan alsnog gewerkt worden aan een nieuw, sociaal pensioenstelsel.

Wat Klaver betreft wordt het regeerakkoord op het gebied van pensioenen opengebroken en formuleert de politiek nieuwe uitgangspunten voor een pensioenhervorming. Een nieuw stelsel moet ervoor zorgen dat de 1,6 miljoen mensen die nu geen pensioen opbouwen ook gaan meedoen in het pensioenstelsel, dat het tempo van de verhoging van de pensioenleeftijd wordt beperkt en de belofte wordt ingelost dat mensen met een zwaar beroep eerder kunnen stoppen met werken.

Klaver: “Het is tijd om politiek leiderschap te tonen voor al die mensen die in onzekerheid verkeren over hun pensioen. De pensioenkortingen, die het kabinet als een soort chantagemiddel boven de markt laat langen, moeten van tafel zodat er tijd is om overeenstemming te vinden over een pensioenakkoord dat mensen meer in plaats van minder zekerheid en bescherming biedt.”

Er dreigen pensioenkortingen aan te komen voor meer dan tien miljoen deelnemers in 2020 en 2021. De Initiatiefwet Voorkomen Pensioenkortingen geeft pensioenfondsen twee jaar extra de tijd om genoeg vermogen op te bouwen doordat pensioenfondsen niet vijf, maar zeven jaar de tijd krijgen om te voldoen aan een dekkingsgraad van 104,2%.