Poliflw

Begroting 2024 algemene beschouwing

Allereerst complimenten aan het college voor de voorliggende begroting. Als we kijken hoe er financieel voorstaan, dan is de situatie heel anders dan een paar jaar geleden. En ook de Algemene Reserve heeft weer vlees op de botten. Hopelijk gaat er met de verkiezingen in aantocht nog verandering komen in de aanpassing van het gemeentefonds, want anders worden we vanaf 2026 toch weer geconfronteerd met een groot financieel gat. Maar we kunnen daar lokaal verder geen invloed op uitoefenen, dus onze oproep is aan onze collega-raadsleden van de landelijke partijen om binnen de gelederen hier actief voor te lobbyen.

Combinatie95 is altijd kritisch voor wat betreft de lastendruk van onze inwoners. De trendmatige verhoging van de OZB valt nu flink hoger uit dan voorgaande jaren. Dat is logisch, maar mag wat ons betreft niet vanzelfsprekend zijn en worden. Wij roepen het college dan ook op mocht de situatie volgend jaar vergelijkbaar zijn, dan te komen met alternatieven om de lastendruk binnen de perken te houden.

Combinatie95 is blij dat De Braken nog twee jaar openblijft voor onze binnen sporters. Complimenten voor de onvermoeibare inzet van wethouder Heesen en de steun van het College, want het is geen makkelijke weg daar naar toe geweest. Nou is 2 jaar ook weer zo voorbij en wij willen snel duidelijkheid over de periode daarna zodat iedereen weet waar ze aan toe zijn. Wij verzoeken het college daarom uiterlijk medio 2024 duidelijkheid te verschaffen over de periode na het aflopen van de huidige overeenkomst met de eigenaar van De Braken. Helaas kon wethouder Hans Heesen dit niet toezeggen.

We gaan naar een circulaire economie en daarvoor moeten we restafval reduceren en hergebruik van grondstoffen stimuleren. Helaas heeft Boxtel de ambitie naar beneden bijgesteld want die zou niet realistisch zijn. We gaan nu voor 30 kg restafval pp per jaar. In gemeente Reusel-De Mierden zit men nu al op slechts 20 kg/pppj. Blijkbaar voeren zij al zeer lang een actief afvalbeleid en hanteren een ander tariefsysteem.

Om energieneutraal te worden is alleen zonnepanelen op daken niet voldoende; we hebben daarnaast ook een goede mix van zonnevelden en windmolens nodig. Zoals bekend kan dat zelfs een verdienmodel voor omschakelende agrariërs worden en voor de gemeente zelf. Met het verbod op zonnevelden lijkt het Rijk niet te beseffen dat gemeenten hun RES opgaves zo niet gaan halen. We hebben hier al art37 vragen over gesteld maar waarschijnlijk wordt windenergie nog belangrijker. Onderzoek daarom zsm of er, met of zonder Gestel, toch een drietal, eventueel wat kleinere, windmolens in Boxtel noord kunnen komen. Misschien kunnen die cable-poolen met het zonneveld bij de rioolwaterzuivering.

Boxtel heeft een meevaller van €124.000, dat is een bijdrage van het Rijk in de energiekosten van het Dommelbad. En we hebben ook minimaal 32 clubs die problemen met hun energierekening verwachten. Voorkomen is beter dan compenseren en daarom wil Combinatie95 die meevaller gebruiken om clubs weer subsidie voor bespaarmaatregelen te geven. We dienen hiervoor een motie in.

Het is goed om te zien dat er nu ook invulling gegeven wordt aan onze wens om positief beoordeelde ruimtelijke initiatieven waar eerst geen capaciteit voor beschikbaar was, toch op te pakken. Dit helpt initiatiefnemers. Ook worden er stappen gezet met het vernieuwde programma volkshuisvesting. Bij de Reigerskant is er voor gekozen om het plan te verdichten om meer betaalbare woningen te realiseren. Hier zijn onze starters zeker mee geholpen. Wel maakt Combinatie95 zich zorgen dat de grote hoeveelheid huurwoningen in het plan niet lokaal toegewezen gaan worden. Hoe voorkomen we dat die gaan naar woningzoekenden uit een grote regio van Heusden tot Gennep?

We constateren dat het ambitieniveau van de begroting weer hoog is. Bij deze nogmaals de oproep voor een realistisch ambitieniveau, dus goed afstemmen op de mate waarin projecten echt gerealiseerd kunnen worden. Verder willen we dat de raad tijdig betrokken wordt bij de invulling van grotere projecten, zoals de verkeersvisie en gebiedsontwikkelingen zoals Boxtel Noordwest en Boxtel Zuid. Het kan niet zo zijn dat de gemeenteraad gevraagd wordt om een visie vast te stellen, waar zij vooraf niet of nauwelijks bij betrokken is.

Al een paar jaar wordt er bij de begroting gewaarschuwd voor enkele grote posten die eraan zitten te komen en hiervoor hebben we de “reserve maatschappelijke opgaven” in het leven geroepen. Opgaven zoals de benodigde investeringen in de onderwijshuisvesting en ook het andere maatschappelijke vastgoed. Het doet Combinatie95 deugd dat er overeenstemming is over een Integraal Huisvestingsplan en dat dit binnenkort naar de gemeenteraad gaat. Dit plan gaat de komende jaren vele miljoenen kosten maar bestaat nadrukkelijk uit investeringen die resulteren in een prettige, gezonde, duurzame en goede leer- en werkomgevingen.

Een mooi voorbeeld daarvan is de nieuwe basisschool in Esch die, naar tevredenheid van Combinatie95, energieneutraal zal worden. Laat dit een duurzaam voorbeeld zijn voor alle toekomstige schoolgebouwen en ander maatschappelijk vastgoed. Ook andere gebouwen in eigendom van de gemeente hebben nadrukkelijk aandacht nodig, bijvoorbeeld de bibliotheek. Combinatie95 wil dat er gehandeld wordt vanuit een lange termijn visie op dit soort gebouwen. Maak daarom vaart met het accommodatiebeleidsplan zodat dit soort gebouwen niet langer hoeven te wachten. Behalve dat sommige gebouwen echt toe zijn aan een ingreep, is verduurzaming van ons vastgoed ook belangrijk om energieneutraal te worden.

Met het ver vorderen van woningbouwprojecten als Heem van Selis, Lange Linden en Reigerskant is het tijd om te kijken naar de volgende grootschalige woningbouw locaties. De gemeente kijkt vooral naar de Noordwesthoek van Boxtel maar wat Combinatie95 betreft worden ook andere locaties onderzocht, zoals rondom de Keulsebaan. Daar zijn minder uitdagingen wat betreft water en wegen. Gelukkig horen we vanuit de rijksoverheid steeds meer geluiden dat dorpen zouden moeten mogen uitbreiden in plaats van enkel inbreiden. Kan de WH aangeven of er nu extra druk uitgevoerd wordt bij de provincie om woningbouw middels uitbreiding ook in onze kleinere kernen toe te staan? In het recent besproken verstedelijkingsakkoord was hiervan nog weinig terug te lezen.

Graag besteden we ook nog aandacht aan het sociaal domein. Het is niet voor niets meer dan de helft van onze begroting. Als gemeente Boxtel proberen we een sociale gemeente te zijn door aandacht te hebben voor elkaar en extra aandacht te geven aan die dat ook echt nodig hebben, in het bijzonder ouderen en jongeren. Maar uit onderzoek blijkt dat er een nieuwe groep van kwetsbare inwoners dreigt te ontstaan: werkende armen die moeilijk kunnen rondkomen. Heeft het College zicht op deze groep? Zo nee, is het college bereid te bekijken we hen wel in beeld kunnen krijgen en voorkomen dat zij in de schuldhulpverlening terechtkomen?

Wat betreft de uitvoering van de WMO zetten we in op het verhogen van de zelfredzaamheid van de inwoner. Maar wat als er geen netwerk beschikbaar is? Dan hebben we wijkteams. Maar de bereikbaarheid en beschikbaarheid laat nogal eens te wensen over. Deelt het College deze mening en wat is het college voornemens te gaan doen zodat de diensten en ambtenaren binnen het gemeentelijk netwerk beter bereikbaar zijn?

Is het College daarnaast bereid om stappen te ondernemen om de communicatie met de inwoners te verbeteren door bijvoorbeeld het invoeren van een automatisch antwoord systeem zodat iedere binnenkomende e-mail of poststuk automatisch wordt beantwoord met een ontvangstbevestiging en toekenning van een uniek postnummer, zodat zaken nooit verloren kunnen gaan en altijd herleidbaar zijn.

Tot slot nog een opmerking in zijn algemeenheid. Wij willen veel en we praten steeds over bepaalde groepen, maar we lezen weinig terug over de communicatie met die doelgroepen. We lezen daarin bijvoorbeeld niets terug over een eigen cliëntenraad; een groep bestaande uit eigen ervaringsdeskundigen.

Is het College bereid om de mogelijkheden te bekijken om tot de oprichting van een Cliëntenraad met cliënten/gebruikers van allerlei soorten regelingen te komen. Dit in aanvulling op  de Adviesraad Sociaal Domein.

Herstel straatwerk Liempde na werkzaamheden waterleiding

Om de waterleiding in Liempde te vervangen moesten de straten deels open. Combinatie95 heeft hierover in oktober 2023 schriftelijke vragen aan het college gesteld.

We begrijpen dat deze werkzaamheden moeten plaatsvinden, maar het is jammer dat straatwerk steeds weer open moet. Want bij terugplaatsen is het resultaat nooit hetzelfde als bij aanvang. Combinatie95 heeft daar eerder vragen over gesteld bij de aanleg van glasvezel, maar ook na deze werkzaamheden is het op sommige plekken erg slordig. Het niet inzanden en lange, brede spleten kunnen nu weer voor gevaarlijke situaties zorgen. Combinatie95 is hier in de afgelopen weken door veel Liempdenaren over benaderd.

Naar aanleiding hiervan hebben wij de volgende vragen:

1. Is het college op de hoogte dat de huidige terugplaatsing van het straatwerk te wensen over laat en voor gevaarlijke situaties kan zorgen?

2. Hoe wordt er toezicht gehouden op de uitvoering van de werkzaamheden en op welke wijze wordt erop toegezien dat het straatwerk wel zorgvuldig, en zo dicht mogelijk richting de oorspronkelijke staat, wordt teruggelegd? Wij benadrukken hierbij het belang om dit op korte termijn uit te voeren, omdat het de drukste wegen van het dorp betreft.

3. Bent u het met ons eens dat kosten voor herstelwerkzaamheden voor rekening van de aannemer moeten komen en het niet zo kan dat wij hier als gemeente voor moeten opdraaien? Hoe gaat u hiervoor zorgen?

4. Hoe gaat het college in de toekomst zoveel als mogelijk voorkomen dat de straten iedere keer voor verschillende werkzaamheden open moeten? Is het niet mogelijk om verschillende werkzaamheden beter te combineren?

We verwachten binnen 30 dagen antwoord op onze vragen.

Actieve grondpolitiek: meer kansen voor betaalbare woningbouw en duurzaamheid

Tijdens de raadsvergadering van 12 september 2023 heeft de raad de nota grondbeleid vastgesteld. Met de nota grondbeleid nemen we als gemeente een actievere houding in het strategisch verwerven van gronden. Combinatie95 ondersteunt dit. In eerste instantie wordt vaak gedacht aan de kansen voor betaalbare woningbouw, maar ook op andere gebieden – zoals duurzaamheid – biedt dit kansen. Dit is ook in lijn met het beleidsakkoord. Tegelijkertijd is actieve grondpolitiek niet zonder risico’s. Daarom vinden wij het belangrijk dat we bij verwerving van gronden ook steeds als gemeenteraad aan zet komen. Zoals tijdens de ingespreksavond al ter tafel gebracht staat dit nu niet eenduidig in de stukken en is de mogelijkheid om dit via een apart raadsvoorstel of bestuursrapportage te doen. Omdat het om serieuze bedragen kan gaan vinden wij het belangrijk dat dit altijd via een raadsvoorstel aan de raad wordt voorgelegd. Daarom dienden we hiervoor een amendement in, oftewel een voorstel tot wijziging. Dit deden we met alle andere partijen op een na maar die wel voor stemde.

De afgelopen jaren hebben we veel discussie gehad over de capaciteit binnen de afdeling Ruimte Ordening. Combinatie95 vindt het belangrijk dat dit nieuwe beleid niet ten koste gaat van de behandeling van de lange lijst met woningbouwinitiatieven. We hebben tijdens de ingespreksavond van de wethouder begrepen dat dit niet het geval gaat zijn en hij indien extra personeel hier voor zal inhuren. Wij hebben de wethouder dan ook verzocht om als dit nodig blijkt ons als raad hierover te informeren.

Gedegen visie op wonen, welzijn en zorg

Tijdens de raadsvergadering van 4 juli 2023 stond het programma volkshuisvesting en wonen-welzijn-zorg op de agenda. Een nieuwe woonvisie met een duidelijke verbinding met welzijn en zorg.

In het programma staan heel veel goede punten, maar we hebben ook wel een paar bedenkingen. Wat Combinatie95 betreft gaan we niet zomaar bouwen. We moeten huizen bouwen, waar een tekort aan is en bouwen voor de juiste doelgroepen. In het stuk wordt, niet geheel verrassend, met name ingegaan op 3 doelgroepen:

Starters;

Senioren;

Mensen uit de regio.

Wij vinden dat we ons vooral moeten richten op de eerste 2 groepen. We snappen dat er ook druk op de Boxtelse woningmarkt staat door de vraag vanuit de regio. Maar om daar actief op in te zetten en op te roepen om zich hier te vestigen, gaat ons te ver.

In het stuk worden veel mogelijkheden benoemd om de betaalbaarheid te behouden en te verbeteren:

Het simpelweg kleiner bouwen, zoals flexwoningen;

Woningsplitsing;

Wonen in vastgoed, al dan niet met een tijdelijke vergunning;

De inzet van een aantal koop- en ontwikkelconstructies, zoals CPO en koopstart;

Waar we ook enthousiast van worden is:

De inzet van een volkshuisvestingsfonds;

Mogelijkheid kleine Ruimte voor Ruimte-titels. Hier hebben we eerder al meerdere malen voor gepleit;

Het streven naar een locatie met geclusterde woningen voor senioren in elk dorp;

En de uitdaging die neergelegd wordt bij ontwikkelaars om goedkope woningen te realiseren;

Er zijn legio voorbeelden van concepten die een betaalbare woning opleveren. Dit hoeven wij als gemeente niet zelf te bedenken.

We hebben wel een punt van zorg bij de koopconstructies. Dit zijn op zich goede instrumenten om een wat ruimere betaalbare woning te realiseren. Daar is zeker behoefte aan. Het nadeel is wel dat deze woningen, bij doorverkoop, vaak veel duurder worden. Het zou mooi zijn als deze woningen ook op langere termijn betaalbaar blijven. Combinatie95 vindt het bekijken van een erfpachtconstructie of koopgarant-regeling dan ook nog steeds de moeite waard.

Zoals in deze visie benoemd, doen we veel moeite om geschikte woningen te realiseren voor de groepen starters en senioren. Er staan ook duidelijke en uitdagende percentages voor van te realiseren goedkope- en levensloopbestendige woningen in. En het is de bedoeling dat de nieuwe woningen zoveel mogelijk terecht gaan komen bij de beoogde doelgroepen. Wat we echter missen is een concreet plan hoe we dit gaan realiseren. Combinatie95 ziet mogelijkheden om mensen met lokale binding meer kans op een woning te geven en heeft hiervoor een motie ingediend waar helaas maar 3 partijen voor waren.

Artikel 37 Schriftelijke vragen: Veiligheid inwoners bij brand

Een aantal weken geleden werden vele Liempdenaren, en wij met hen, onaangenaam verrast door het bericht dat de overname van de supermarkt in het dorp door supermarktketen Plus geen doorgang vindt. Daarmee dreigt in het slechtste geval het doemscenario dat de Coöp verdwijnt en er geen andere supermarkt in het dorp voor terugkomt. Dat is wat Combinatie95 betreft een ondenkbaar scenario, omdat de supermarkt een belangrijke levensader en basisvoorziening in het dorp is.

In de afgelopen weken hebben veel inwoners contact met ons gezocht waarin zij hun zorgen uiten en het belang van het behoud van de supermarkt onderstrepen. Naar aanleiding hiervan hebben wij de volgende vragen aan het College gesteld:

1. Onderschrijft u het belang van het behoud van een supermarkt voor de leefbaarheid in Liempde?

2. Is er reeds contact geweest tussen u en de eigenaar van het pand en/of de supermarktketen? Zo ja, wat is de huidige stand van zaken en is er al duidelijkheid over het vervolg? Zo niet, bent u bereid om hier alsnog contact over te zoeken?

3. Ziet u als college mogelijkheden om een actieve rol te spelen in het behoud van een supermarkt voor Liempde?

We verwachten binnen 30 dagen antwoord op onze vragen.

Artikel 37 Schriftelijke vragen: Inkoop en aanbestedingsbeleid versie 2013