‘Waar begin je aan?’ ‘Moet ik je succes wensen of veel sterkte?’ ‘Hoe kijkt je gezin ernaar?’ Dat waren vorige week reacties van mensen om me heen na mijn voordracht als CDA-lijstrekker voor de komende verkiezingen. De reacties waren goed bedoeld en ik begrijp ze ook wel. Politiek is deze dagen niet altijd een happy place. Wie via de media kijkt naar wat de politiek doet, ziet vaak politici die elkaar proberen zwart te maken en niet echt naar elkaar luisteren. En soms ook schreeuwen naar elkaar. Stel je voor dat heel Nederland zo zou doen. Als kinderen op school de hele dag tegen elkaar schreeuwen. Als je collega’s op het werk niet meer naar elkaar luisteren en steeds minder samenwerken. Of als je met je buren in de straat voortdurend overhoop ligt omdat je allebei koppig hamert op je eigen gelijk. Dat werkt niet! Dat wordt een puinhoop. Toch is dat het voorbeeld wat politiek Den Haag vaak geeft. Het politieke debat is verhard en het politieke landschap is sterk versnipperd. Op dit moment zitten er maar liefst 21 partijen in de Tweede Kamer. De keuze is reuze, maar het komt de besluitvaardigheid niet ten goede. De druk van de flanken is zo groot, dat de ruimte voor een haalbaar compromis in het midden steeds kleiner wordt. Maar hoe komen we verder met ons land als we niet bereid zijn samen te werken? Ik hecht sterk aan de voorbeeldfunctie van de Tweede Kamer. Ons gedrag doet er toe. Veel inwoners van Nederland hebben weinig vertrouwen in politici, blijkt steeds weer uit onderzoek. Dat heeft te maken met het gedrag in de Tweede Kamer. Maar ook met nepnieuws en complottheorieën, de beledigingen en hele en halve bedreigingen. Het leidt niet alleen tot een steeds giftiger politiek klimaat, maar ook tot een samenleving onder hoogspanning. Daarom kiest het CDA bewust voor het midden: gedegen, genuanceerd en onderbouwd. Wij vergroten tegenstellingen niet uit voor eigen gewin, maar proberen altijd te zoeken naar de verbinding en draagvlak voor haalbare oplossingen. Wij staan voor een politiek van het algemeen belang boven de deelbelangen van groepen. Dat is niet saai, maar hard nodig. Ruud Lubbers zei al dat het politieke midden geen doel op zich is, maar het concrete resultaat van vakmanschap, belangenbehartiging en tolerantie. Dat is onze taak als CDA. Midden tussen de mensen. Midden in iedere stad en elk dorp. Midden tussen de verenigingen en organisaties die onze samenleving mogelijk maken. Midden tussen straat en staat. In het midden hoef je niet te schreeuwen, provoceren of polariseren om gehoord te worden. Dat is niet onze stijl. Dat is onze taak als CDA. Midden tussen de mensen. In dat midden staan gelukkig ook de meeste mensen: een grote stille meerderheid, die niet elke avond bij een talkshow zit of luid schreeuwend in de krant staat. Het zijn de agenten op straat, de leraren voor de klas, de mantelzorgers, de buurtvaders in de wijk en de vrijwilligers achter de bar van de voetbalkantine. De mensen die uit zichzelf het goede doen en daarvoor te weinig gezien en erkend worden. De middengroepen die de samenleving dragen en omzien naar de ander. Wij zijn er voor hen. Uit overtuiging en vanuit het besef dat zonder hen de samenleving als los zand uit elkaar valt. Als je teveel met jezelf bezig bent, zie je de ander niet genoeg. Dat is de afgelopen jaren pijnlijk duidelijk geworden. Daarom drongen de problemen van de Groningers zo laat door in politiek Den Haag. Daarom werden de toeslagenouders lange tijd niet gezien. Daarom moest Remkes er aan te pas komen om de wanhoop in de ogen van hele redelijke mensen te zien. Gezien worden: dat is wat grote delen van onze samenleving gemist hebben. Daarom ook zijn wij als CDA van start gegaan met huiskamergesprekken in het land. Buiten het zicht van de camera’s gaan onze bewindspersonen en Kamerleden het land in om bij mensen thuis het gesprek aan te gaan, om vooral te luisteren. Daarom ook heb ik de oproep gedaan voor een inhoudelijke verkiezingscampagne. Geen politiek theater, geen zwartmakerij en geschreeuw. Laat alle partijen hun beste ideeën op tafel leggen. Dan kan de kiezer op 22 november een oordeel vellen. Politiek moet weer over mensen gaan. Over oplossingen die wat ons betreft altijd in het midden liggen. Over een fatsoenlijk land, waar iedereen mee kan doen. Waar niet de grootste mond gelijk heeft, maar de mensen die uit zichzelf het goede doen en omzien naar elkaar. Waar vrijheid en verantwoordelijkheid geen tegenstellingen zijn, maar onlosmakelijk bij elkaar horen. Wij kiezen voor solidariteit en saamhorigheid, sociaal en conservatief, als basis voor een goedesamenleving. Daarom kiezen wij bewust voor het midden. Midden in de samenleving! Henri Bontenbal Lijsttrekker CDA