Op 27 en 28 september was de raadsreis, waarbij we interessante bezoeken hebben afgelegd. Eén van die bezoeken was bij de afvalverwerker, Omrin in Heerenveen, waar sinds kort ons afval wordt gebracht. Hier waren genoeg vragen over, ook bij ons! Want waarom doen we niet meer voorscheiden? En waarom helemaal in Heerenveen? Deze en andere vragen zijn daar beantwoordt, en we zijn best tevreden.
Allereerst, natuurlijk zal iedere organisatie vertellen dat ze goed bezig zijn. Je moet daar ook een beetje doorheen prikken. Ook bij de afvalverwerker werd een mooie presentatie gegeven. Er werden echter concrete en meetbare cijfers gegeven, waar we toch wel blij van werden!
Daarbij dient vermelding dat de visie van Omrin een prachtige is. Zij gelooft in een schone wereld en doet haar best om dat te verwezenlijken. Ze weet dat ze dat niet alleen kan, en probeert daarom juist bewustheid te creëren. Hier kun je wat sceptisch tegenover staan (ik ben stiekem nog steeds een beetje gezond sceptisch van alle informatie), maar de feiten liegen er niet om.
We mochten de gehele installatie van dichtbij bekijken en zien hoe het afval werd gescheiden en hoe het werd verwerkt. Ik moet wel zeggen, de lucht gaat je niet in de koude kleren zitten :)
Waarom scheiden we niet meer voor?Omrin heeft één van de meest moderne sorteerinstallaties van Europa. Door verbazingwekkende technieken zijn ze in staat een ‘hoog’ percentage afval te scheiden. Dit hebben we van dichtbij mogen bekijken. Tot voor kort vroegen we de burger nog om afval te scheiden. Daarbij werd een scheidingspercentage van 20% gehaald. De sorteerinstallatie van Omrin haalt 51%, wat erg hoog is.Waarom doen we het niet beiden? Het blijkt dat voorscheiden juist slechter is voor het milieu. Tijdens het voorscheiden belandt ook een hoop ‘vervuild plastic’ tussen het plastic, bijvoorbeeld chipszakken en lego. Dit komt doordat er veel onduidelijkheid is over welk plastic wel en welk plastic niet gescheiden moet worden. Om iedereen een hele lijst met producten te geven die wel of niet gescheiden moeten worden gaat erg ver. Daarnaast, omdat het plastic doorgaans op een andere dag wordt opgehaald, zijn er ook veel mensen die toch nog even wat anders in de zak doen, want dan is dat ook maar weg. Daarmee wordt het plastic erg vervuild.Nu er alleen wordt nagescheiden, kan het plastic worden omgezet in een grondstof die voor meer dan 90% puur is. Als er ook wordt voorgescheiden ligt dit percentage doorgaans op minder dan 80%.Waarom helemaal in Heerenveen?Naast dat er in Heerenveen zo goed gescheiden kan worden, is daar ook een zeer geavanceerde installatie om allerhande grondstoffen te winnen, zoals granulaat en biogas. Van deze grondstoffen worden bijvoorbeeld bankjes en andere producten gemaakt, waardoor veel afval gerecycled wordt. Omrin gaat hiermee verder dan andere afvalverwerkers, wat het geheel al schoner maakt. Dit maakt het een groenere optie dan andere verwerkers in de buurt.
Omrin maakt voor het grootste gedeelte gebruik van voertuigen op biogas en werkt daarbij samen met Irado. Het doel is om volledig op biogas over te gaan. Daardoor wordt de CO2 uitstoot met 70% verminderd ten opzichte van andere voertuigen. Daar komt bij dat de CO2 uitstoot van het hele transport maar een klein beetje is, in verhouding met de CO2 uitstoot bij het verwerkingsproces. Door dit zowel bij het transport als bij het verwerken te verminderen is het geheel veel schoner. Het feit dat een grotere afstand moet worden gereden weegt daar lang niet tegenop. Daar komt bij dat in onze regio geen verwerker is die het zo schoon doet als Omrin.
Oke, maar dan zal het wel duurder zijn ook!Nee. Dat is het gelukkig niet. Omrin is een publieke partij. Dat betekent dat haar aandelen zijn verkocht aan gemeenten. Op dit moment zijn er 36 gemeenten die aandelen hebben in Omrin. Dat betekent dat Omrin geen winstoogmerk heeft en de gemeenten juist ‘inkomsten’ hebben van Omrin. Deze inkomsten gaan echter ook weer op aan belastingen.
Op het verwerken van afval zit belasting. De afvalstoffenbelasting bedraagt in 2018 €13,21 per ton afval. Doordat Omrin veel afval juist omzet in andere stoffen, scheelt dit al een hoop belasting. Daar komt bij dat Omrin inkomsten heeft van de gerecyclede producten. Zo heeft Omrin in 2017 €31 miljoen winst gemaakt. Onder de streep blijkt dat de deelnemende gemeenten daardoor dit jaar iets meer dan €9,- per ton zullen betalen.
Dit zal volgend jaar nog veel meer schelen. De afvalstoffenbelasting gaat volgend jaar erg omhoog, naar €31,39 per ton. Volgens de prognoses zullen de deelnemende gemeenten in totaal iets meer dan €22,- betalen.
Kortom, door de slimme en schone verwerking door Omrin, en de productie van gerecyclede producten scheelt het de deelnemende gemeenten een hoop belasting.
Doen ze meer?Jazeker. Omdat Omrin een publieke organisatie is, wordt ze uiteindelijk gefinancierd door belastinggeld. Daarnaast wordt ook nog eens belastinggeld betaald over het afval. Zoals we zojuist al zagen is dit uiteindelijk wel goedkoper. Het kan echter nog goedkoper: door minder afval te maken. Daarom probeert Omrin meer bewustheid te creëren om afval tegen te gaan. Niet bij de burger, maar bijvoorbeeld juist bij de bedrijven die onnodig veel verpakkingsmateriaal gebruiken.
Daarnaast is Omrin bezig om meer tankstations te bouwen waar ook biogas kan worden getankt. Biogas geeft 70% minder CO2 uitstoot. Hiervoor moet ook wel geld worden geïnvesteerd, maar uiteindelijk draagt dit bij aan een schonere wereld en meer bewustzijn. Uiteindelijk zal dat toch goedkoper zijn.
Conclusie: het was een interessant werkbezoek, zij het met een luchtje, maar uiteindelijk is het een goedkoper en beter proces voor het milieu dan andere opties in de buurt.