Op donderdagmiddag 19 september sprak fractievoorzitter Arjen kapteijns namens GroenLinks tijdens de Algemene Beschouwingen in de Haagse Gemeenteraad. Lees hier Arjen's spreektest.
Alles komt terecht We zijn er nog niet Maar we zijn onderweg Alles komt terecht We beginnen pas We beginnen nu pas echt.
Voorzitter, deze tekst komt uit het nummer ‘we beginnen pas’ van de Nederlandse band De Dijk. Een band die ik voor het eerst zag optreden toen ik 16 jaar oud was sindsdien één van de bands is die al mijn hele leven met mij gaat.
‘We beginnen pas’ is een nummer waar realisme, vertrouwen en hoop uit spreekt. En deze drie elementen zijn wat mij betreft ook de 3 fundamenten waarlangs mijn fractie naar de ontwikkelingen in de stad kijkt. En het nummer is wat mij betreft ook heel erg van toepassing als het gaat om de invloed die GroenLinks heeft en gaat hebben op de keuzes die we hier met elkaar maken: we beginnen pas, we beginnen nu pas echt.
Vol realisme, vertrouwen en hoop dat is zoals mijn fractie vooruit kijkt. Realisme omdat we kampen met grote maatschappelijke uitdagingen, grote tekorten in het sociale domein en we als GroenLinks deel uitmaken van een soms ingewikkelde coalitie. Maar vol vertrouwen omdat we het afgelopen jaar hebben laten zien dat we als GroenLinks het verschil kunnen maken op tal van voor de mensen in Den Haag belangrijke onderwerpen. En hoop omdat ik erin geloof dat het ons gaat lukken om samen met zo veel mogelijk partijen duurzame stappen te zetten naar een groenere en socialere stad waarin iedereen mee telt en mee kan doen. We beginnen nu pas echt.
En nu begint mijn verhaal ook pas echt.
Voorzitter, volgende week vrijdag verschijnen naar verwachting tienduizenden mensen niet op hun werk of school omdat ze naar Den Haag komen. Eerder dit jaar waren er al 15.000 scholieren op het Malieveld. Wereldwijd staken 27 september miljoenen mensen. En mensen doen dat omdat ze zich zorgen maken over de toekomst van onze planeet. Mijn eerste vraag aan het college: krijgen alle medewerkers van de gemeente toestemming om deel te nemen aan de Klimaatstaking?
We zien de effecten van klimaatverandering zich steeds nadrukkelijker manifesteren. Willen we de echt desastreuze effecten stoppen dan moeten we grote stappen gaan zetten naar het versneld isoleren van onze woningen, meer elektrisch rijden en minder vlees eten. Wij kunnen dat. Ik ben er trots op dat we als Den Haag in 2030 klimaatneutraal willen zijn. Met de nota duurzaamheid, die met brede steun door ons als Raad is aangenomen, zijn de kaders duidelijk en verwachten we nu dat er wordt doorgepakt. Het Rijk wil 75 miljoen bijleggen bij de leiding door het Midden en heeft de Gasunie naar voren geschoven als toekomstige netbeheerder, wat op zich positieve ontwikkelingen zijn. Maar voor we zover zijn moet er eerst duidelijkheid komen over de randvoorwaarden zoals de tariefstelling en openbare toegankelijkheid van duurzame bronnen. Wanneer komt die duidelijkheid er, vraag ik aan de wethouder duurzaamheid. Mijn fractie zet vol in op de energietransitie, maar wil wel voldoende zekerheid dat ál onze bewoners hier in mee kunnen. Juist ook de mensen met kleine beurs moeten kunnen profiteren van een lage energierekening. En dat kan ook. Want we beginnen pas, we beginnen nu pas echt.
Ook werd weer eens te meer duidelijk dat de randstad en daarmee ook Den Haag de meest ongezonde lucht heeft van heel Europa. Tienduizenden stadsgenoten zijn hier letterlijk ziek van. Ook weet iedereen waar de S in de afkorting PAS voor staat en de problemen die stikstof met zich mee brengt. Als Den Haag zijn we deels afhankelijk van de landelijke overheid, maar we kunnen zelf ook zeker wat doen. Dit college komt binnenkort met haar pakket luchtkwaliteitsmaatregelen en wat mij betreft kan het niet anders zijn dat we hele stevige stappen gaan zetten om de luchtkwaliteit te verbeteren door zoals het weren van oudere dieselauto’s uit het centrumgebied, zoals we ook hebben afgesproken in het coalitieakkoord. Voorzitter, we beginnen PAS, we beginnen nu pas echt.
Onze bomen en groen zijn onze schone luchtfilters van de stad. Bomen houden water vast, brengen schaduw enz. Ons groene kapitaal moeten we koesteren. Complimenten aan wethouder de Mos voor het behoud van de bomen op het Paleisplein, hij had een (#kuch) klein duwtje nodig, maar hiermee zijn we echt een andere koers ingeslagen. We gaan als stad echt zuinig zijn op onze bomen, ik hoop dat het lukt om de bomen op de Noordwal en al die andere plekken die eraan komen nog vele tientallen jaren te behouden. Als fractie zetten we ons daarvoor in, want we beginnen nu pas echt. Graag krijg ik bevestiging van de wethouder dat we hem aan onze zijde blijven vinden.
We blijven ook knokken voor kansengelijkheid in het onderwijs en arbeidsmarkt. Je afkomst of postcode is in onze stad nog te vaak een belemmering om uit je leven te halen wat erin zit. Voor ieder jongen of meisje zou voor je leerprestaties dezelfde onderwijsnorm moeten gelden, of je school nu in de Vogelwijk staat of in Transvaal of je Mohamed heet of Fleur. We hebben ons hard gemaakt voor anoniem solliciteren bij de gemeente, ook hiervoor geldt wat mijn fractie betreft dat we hiermee pas echt begonnen zijn.
We zijn er trots op dat dit college niet beknibbelt op onze armoedevoorzieningen, onze ooievaarspas ruimhartige voorzieningen en regelingen kent en dat onze inwoners geen eigen bijdrage hoeven te betalen aan de WMO. En ook dat we enorme stappen hebben gezet om de daklozenopvang uit te breiden én tegelijkertijd te verbeteren. Ook ten aanzien van schuldhulpverlening lukt het steeds beter om voortijdig bij te sturen, mijn fractie gaat ervan uit de verdere uitrol van deze nieuwe aanpak niet lang op zich gaat laten wachten. Graag een reactie van de wethouder hierop. Want ook voor de schuldhulp geldt: we zijn er nog niet, maar we zijn onderweg.
De groep van mensen in de stad met een zorgvraag neemt toe. En de druk op de betaalbaarheid neemt toe. Die sleutel ligt bij het Rijk. Net als alle andere gemeenten krijgen we simpelweg veel te weinig geld om te doen wat me moeten doen. Dit is extra pijnlijk omdat het Rijk zelf het geld niet uitgegeven krijgt. Kan de wethouder Financiën aangeven op welke wijze de lobby naar het Rijk wordt doorgezet en wat hij daarvan verwacht?
Iedereen in deze stad blijft de zorg krijgen die je nodig hebt. We gaan de komende tijd scherp volgen hoe de herstructering van het welzijnswerk, de stijging van de kosten van de Wmo en de groeiende druk op de daklozenopvang uitpakt, maar laat ik tegelijkertijd ook duidelijk zijn: als blijkt dat kwetsbare groepen onvoldoende geholpen kunnen worden dan kan het wat GroenLinks betreft niet anders dan dat we gaan bijsturen. En eventuele verdergaande kortingen in het sociale domein zijn voor mijn fractie niet acceptabel. Nieuwe tegenvallers kunnen we niet meer opvangen in het sociale domein, maar we moeten een beroep doen op iedereen die het zich kan permitteren meer bij te dragen. Het taboe op stijging van de OZB is door deze coalitie al doorbroken, na meer dan een decennium waarin dit de partijen voor ons in het college niet is aangedurfd. Belastingverhoging is zeker geen doel op zich, maar het is ook geen doel op zich om de laagste lasten van heel Nederland te hebben. Ons doel moet zijn om een zorgzame stad te zijn waar je alle hulp krijgt als je dat nodig hebt, ons doel moet zijn om een aantrekkelijke stad te zijn met goede voorzieningen, ons doel moet zijn een duurzame stad die we op een verantwoorde manier kunnen doorgeven aan de bewoners die na ons komen.
Voorzitter, ik kom tot een afronding. We zijn er nog niet, maar we zijn onderweg. Met vertrouwen, vol hoop maar ook realistisch. Alles komt terecht. We beginnen pas, we beginnen nu pas echt.