#DenHelder #bank Delano Weltevreden DEN HELDER Niet de VSB Bank aan het Julianaplein, maar advocatenkantoor Majolee zou aanvankelijk het slachtoffer worden van Van Gogh-rover Octave ’Okkie’ Durham. Omdat het leger inbrekers in Amsterdam steeds groter werd, verlegden Okkie en zijn maten hun werkterrein in de jaren ’90 naar andere steden. Zo belandden zij in 1997 in Den Helder. „We waren op verkenningstocht”, vertelt hij in een Amsterdams restaurant. „Naast de VSB Bank zat de ingang van een advocatenkantoor. Het ging ons niet per se om zo’n kantoor. We wilden gewoon weten of we bij een willekeurig kantoor konden insluipen om geld en creditcards te stelen. Terwijl mijn maat boven was, wachtte ik in de hal. We hadden al gauw door dat we daar niet ongemerkt in konden, omdat er een balie was waar iemand achter zat. Via de hal kwamen we in de kelder met een deur waar een codeslot op zat. Die deur kregen we makkelijk open. Tot onze verbazing stonden we even later in een ruimte achter de balie van de bank. Via een trap kwamen we in de kelder waar een joekel van een kluis stond. De kluisdeur stond open en we zagen allemaal kluisjes waar naar ons idee een paar miljoen in moest zitten.” Maar het idee om daar werk van te maken, lieten zij gauw varen. Ze zagen zich al bezig met snijbranders en ander gereedschap om de dikke kluisdeur te openen. Te veel gedoe, te ingewikkeld. Eindhoven Totdat in januari 1998 in Eindhoven zo’n 500 kluisjes van de ABN Amro in Eindhoven werden gekraakt. De daders hadden zich vrijdag laten insluiten en haalden het hele weekend kluisjes leeg. De buit: zo’n twintig miljoen gulden. Dat wilde Okkie ook. „Ik zei tegen mijn maat Gias: ’ik weet ook zo’n bank’. Op maandag 9 februari toog Okkie met twee van zijn gabbers opnieuw naar Den Helder. Met de inmiddels overleden Gias ging hij via eerdergenoemde sluiproute de kluis van de VSB bank binnen. Ze hadden een tas vol gereedschap bij zich om de kluisjes open te breken. „Verder alleen water. We gingen ervan uit dat we wel een nacht zonder eten konden.” Honderddertig kluisjes braken zij die avond en nacht open. Dinsdagmorgen rende het tweetal met tassen vol geld, goud en diamanten uit de bank toen een medewerkster de kluisdeur opende. De derde man wachtte in een gestolen BMW op hen. En weg waren ze. Op de vluchtweg over de N9 hebben ze flink in de rats gezeten, bekent hij: „Het is één lange rechte weg met alleen landerijen aan weerszijden. Tering, dacht ik. Hoe lang is deze weg? Er kwam maar geen eind aan. Want je weet dat ze de weg op een bepaald moment gaan afsluiten. Omdat de marine in Den Helder zit, dacht ik ook dat ze een helikopter zouden inzetten om ons op te sporen. Maar ook dat is niet gebeurd. Dat we in één ruk naar Amsterdam zijn gereden, was een fucking wonder.” Miljonairschap Hoeveel geld zij hebben buitgemaakt? Okkie wil slechts kwijt dat hij zijn miljonairschap mede aan de kluisroof in Den Helder te danken had. Meer zegt hij er niet over. Ook omdat de nog in leven zijnde mededader nog steeds betaalt voor de kluiskraak, een zogeheten ontnemingsvordering. „We hebben met die kluisjesroof enorm veel geld verdiend. Terwijl we maar één nacht in de kluis hebben gezeten. Van 9 uur ’s avonds tot 7 uur ’s morgens hebben we gewerkt. Als we ons een weekend hadden laten insluiten, was de buit groter geweest dan die van de kluiskraak in Eindhoven. Dan was het de grootste bankroof óóit in Nederland geweest, een mónsterroof. Want dan hadden we véél meer kluisjes opengemaakt. In Arnhem hebben we een heel weekend kluisjes bij de ABN Amro opengebroken. Toch was de buit minder dan in Den Helder.” De verzekeringsmaatschappij heeft voor de bankroof in Den Helder alleen geld uitgekeerd aan mensen die konden bewijzen wat zij in de kluisjes hadden: 1,4 miljoen gulden is aan gedupeerden betaald. Door speurwerk van de politie liep het drietal tegen de lamp. „Mijn twee gabbers hadden die nacht met anderen gebeld. Hun telefoons zijn uitgepeild en zo kon worden vastgesteld dat zij op het tijdstip van de kraak in Den Helder waren. Ik had een prepaid simkaart van Libertel. Die had alleen dekking in de randstad, niet in Den Helder. De politie heeft gekeken naar het belgedrag van mijn maten in de dagen voor de kraak. Omdat ik vaak met hen had gebeld, ben ik met de zaak in verband gebracht. Dit was de eerste zaak in Nederland waarbij plaatsbepaling van gsm-telefoons een rol heeft gespeeld.” Bijlmerbajes „Die beginperiode in de gevangenis is het zwaarste dat ik heb meegemaakt. Ik zat negen weken in beperking, in de Bijlmerbajes, en maakte me heel druk. Ik had nog nooit écht vastgezeten. Een week misschien, of een maand. Maar nu werd het serieus, ik dacht dat ik zes jaar de gevangenis in zou moeten. Die beperking was ook bedoeld om je geestelijk kapot te maken. Ze hadden weinig bewijs en wilden ons zo tot een bekentenis dwingen. Ik heb negen dagen niet geslapen, had stressbulten op mijn rug. Die andere twee hadden eerder voor langere tijd vastgezeten, zij waren dus heel relaxed. Het heeft weinig gescheeld of ik had bekend. Ik heb overwogen om te bekennen en alles wat ik had gepakt terug te geven, want het ging gewoon niet goed. Ik dacht dat ik doodging, zo erg was het.” Maar hij brak niet. „Een forensisch team heeft mijn cel nog doorzocht, op zoek naar DNA-materiaal. Maar mijn DNA kwam niet overeen met de sporen die ze in de bank hadden gevonden, dus ze flipten helemaal de pan uit.” Wat hem uiteindelijk de das omdeed, was een schroevendraaier die hij als aandenken aan de kraak had gehouden. „Het was eigenlijk te weinig bewijs, maar bij de rechtbank ging ik daarop nat. We kregen vier jaar gevangenisstraf. In hoger beroep heb ik gezegd dat we in het wereldje weleens gereedschap aan elkaar uitleenden. Als je het terugkrijgt vraag je niet wat die persoon ermee heeft gedaan. Dat was een deel van mijn verdediging. Drie weken na die kraak in Den Helder ben ik gepakt voor het insluipen in een distributiecentrum waarbij ik acht ruggen heb buitgemaakt. In hoger beroep heeft mij dat erg geholpen. Ik zei dat het niet logisch is om acht ruggen te stelen als je een paar weken daarvoor, volgens justitie, anderhalf miljoen gulden bij een bank in Den Helder hebt gestolen. ’Daar hebt u wel gelijk in’, zei de rechter. Twee dagen na het hoger beroep ben ik vrijgesproken. Dat is snel. Doorgaans is er na twee weken uitspraak. Ik denk dat vrijspraak logisch was, ook omdat ik bleef ontkennen. Het enige wat ze hadden was die schroevendraaier. Daar zaten geen geursporen, DNA of vingerafdrukken van mij op.” Hij kan zijn verhaal nu vertellen, omdat hij na de vrijspraak niet opnieuw voor de bankroof kan worden berecht. Of hij na zijn dood in de hemel of de hel terechtkomt? De kluiskraker twijfelt geen moment: „In de hemel.” Hij is een gelovig man, had Okkie net daarvoor verteld, terwijl hij het vierde zakje suiker in zijn kop thee leeggoot. God bestaat en beschermt hem, daar is hij zeker van. Toen hij het Van Gogh Museum via een touw met de twee gestolen schilderijen verliet, liep het bijna verkeerd met hem af. „Ik had geen knopen in het touw gemaakt en gleed als een gek naar beneden. Ik verloor mijn evenwicht, mijn rechterdijbeen raakte verstrengeld in het touw en ik klapte ondersteboven. Mijn hoofd raakte de grond net niet. Als dat was gebeurd, had ik het niet kunnen navertellen.” Niet zwaar Okkie denkt dat zijn criminele daden hem op de dag des oordeels niet zwaar zullen worden aangerekend. „Ik zie mezelf niet als crimineel, eerder als een Pietje Bell XL. De dingen die ik heb gedaan, kunnen vergeven worden. Ik heb gestolen, maar heb nooit geweld gebruikt. De miljoenen die ik heb verdiend, heb ik net zo hard weer uitgegeven. Vaak aan mensen die hulp nodig hadden.” Hij wil voortaan op het rechte pad blijven en een eerlijk leven leiden, zegt de 46-jarige Amsterdammer „Al zes jaar heb ik een heel lieve vriendin. Zij heeft een baan en werkt hard voor haar centen. Zij is niet met mij om het geld. Ik heb nu overigens niets meer. Vrienden stoppen mij af en toe wat toe. Het is niet veel, maar het is genoeg. Ik wil mijn vriendin een goede basis en zekerheid bieden. Daarom ben ik gestopt met stelen. Ik wil lezingen gaan verzorgen. Veel mensen vinden het interessant om te horen wat ik allemaal heb meegemaakt.” Wat zijn kinderen vinden van hun vader? „Ik heb twee zoons van 10 en 12. Mijn dochter is 23. Het enige wat ik haar op het hart heb gedrukt is: ’Doe me een lol en kom nooit met een boefje thuis’. Want ik weet dat je er als vrouw flink hoofdpijn van kunt krijgen.”