#DenHelder #Tuindorp #Jutter Delano Weltevreden Jan Smit, de kersverse Jutter van het Jaar, wil niemand voor het hoofd stoten. ,,Ik heb jaren geleden ook een Koninklijke onderscheiding ontvangen. Maar dit beeldje doet me meer.’’ ’Dit beeldje’ is de replica van De Jutter, het kunstwerk van de inmiddels overleden kunstenaar Kees Doolaard. Jan Smit is er ontzettend blij mee. Elk jaar krijgt een andere Nieuwedieper die veel voor de stad betekent zo’n replica van het beeld en de eretitel mee naar huis. Het beeldje staat voor hem, op tafel in buurthuis Elto. ,,Mooi ding’’, zegt de voorzitter van het buurthuis, terwijl zijn vingers over de onregelmatige vormen van het beeld glijden. Ridder Sinds 2004 mag de 70-jarige Tuindorper zich Ridder in de orde van Oranje Nassau noemen. Twee dames uit het buurthuis hadden het initiatief genomen. Hij is blij met z’n lintje, maar...: ,,Zo’n onderscheiding krijg je ook als je ergens veertig jaar in dienst bent. Eigenlijk ben je te laf om ergens anders te solliciteren. Maar Jutter van het Jaar... Dat komt uit de gemeenschap. Veel mensen buigen zich daarover en uiteindelijk kiezen ze voor jou.’’ Smoes Bijna vijftien jaar geleden was hij voor het in ontvangst nemen van dat lintje met een smoes naar gebouw 62 op Willemsoord gelokt. ,,We hadden geld aangevraagd voor een nieuwe kippenhok. Met de smoes dat we het geld zouden krijgen, ben ik daarheen gelokt. Mijn vrouw wilde dat ik een pak aandeed, maar dat is haar toen niet gelukt. Ik loop het liefst rond in een spijkerbroek en een trui. Destijds werkte ik nog bij de Hoogovens. Toen ik op Willemsoord aankwam, zag ik mijn directe chef staan. ’Dat stinkt naar de misdaad’, dacht ik meteen.’’ Maandagavond had hij wél een pak aan, ook op aandringen van zijn vrouw. Dat hem weer een verrassing stond te wachten, vermoedde hij absoluut niet. ,,Ik dacht dat Sylvia Hamerslag een onderscheiding zou krijgen. Zij zet zich ook al jaren in voor de wijk en heeft zich na jaren in de bijstand weer helemaal weten op te werken naar een goede betaalde baan. Daarnaast is zij politiek actief als fractievoorzitter. Zo’n meid verdient het.’’ Moeder Toen Hamerslag op de nieuwjaarsreceptie zei dat haar moeder er niet bij kon zijn, vond hij het vreemd. Maar ook toen gingen er geen alarmbellen rinkelen. Na de eerste twee regels van burgemeester Koen Schuiling wist Jan Smit dat hij de nieuwe Jutter van het Jaar zou worden. ,,Hij had het over ’inzet voor Tuindorp en buurthuis Elto’.’’ Dat kon dus niet missen. De jury, bestaande uit drie personen die eerder de eretitel mochten dragen, vindt dat Jan Smit ’de verbindende factor’ is in Tuindorp ’een deel van het cement’. Te veel eer, vindt de kersverse Jutter van het Jaar: ,,Aan cement alleen heb je niets. Zonder water is cement niets. Cement van de wijk ben je mét elkaar.’’ Liefde Hij woont er al bijna vijftig jaar. Wat hij doet voor de wijk komt door zijn liefde voor Tuindorp. ,,Niet om mezelf in de kijker te spelen. Wat ik doe, doe ik voor het buurthuis, voor de mensen in de wijk. Maar ik moet je heel eerlijk zeggen: het streelt me wel, deze prijs. De felicitaties stromen binnen.’’ Tuindorp is geen wijk van grootverdieners. Maar geld is niet zaligmakend, vindt Jan Smit. ,,Wij hebben een ander soort rijkdom. Dat we elkaar kennen, elkaar groeten en voor elkaar klaarstaan. Dat is meer waard dan geld, voor mij wel.’’ Integratie De jury roemde ook zijn belangrijke bijdrage aan de integratie van asielzoekers in de wijk nadat begin jaren ’90 een azc was geopend aan de Nieuweweg. Het nieuws dat er een azc zou komen, zorgde voor onrust in de wijk. Onbekend maakte onbemind. Uiteindelijk omarmde de wijk de nieuwe bewoners en werden zelfs handtekeningen ingezameld voor het behoud van het centrum, toen asielorganisatie COA in 2017 de sluiting van het centrum bekendmaakte. Inmiddels is het azc weer geopend. Jan Smit vindt dat COA en de gemeente Den Helder lering hadden moeten trekken uit het verleden. ,,De wijk is er toen nauw bij betrokken geweest. We zijn met bussen naar azc’s gegaan om met eigen ogen te zien wat dat nou eigenlijk was en hoe het eruit zag. Zij hadden de buurt beter moeten betrekken bij de heropening van het azc.’’ De Tuindorpschool is inmiddels uitgebreid met Villa Kakelbont, de school die vroeger op het azc aan de Nieuweweg was gevestigd. Jan Smit houdt zijn hart vast, want met een organisatie als COA weet je het maar nooit. Asielzoekerscentra kunnen zo weer gesloten worden. Als dat gebeurt, moet misschien ook Villa Kakelbont de deuren sluiten. ,,Dan krijg je hetzelfde probleem weer, dat de Tuindorpschool onder een bepaald aantal leerlingen zakt. Ik hoop dat dat de wijk bespaard blijft. Als mensen het idee hebben dat de school misschien dicht gaat, schrijven zij hun kinderen mogelijk in op een andere school. En dan komt zo’n gebouw uiteindelijk leeg te staan. Een supermarkt hebben we hier al jaren niet meer. De school is nu het hart van de wijk. Mensen ontmoeten elkaar daar, het schoolplein heeft een sociale functie.’’ Inmiddels is hij dertig jaar voorzitter van buurthuis Elto. Dit wordt zijn laatste jaar als voorzitter, heeft hij zijn bestuur onlangs meegedeeld. ,,Ik verdwijn niet. Maar ik realiseer me dat ik het stokje moet overdragen aan een jongere generatie. De mensen uit mijn netwerk worden steeds vaker vervangen door anderen. Ik wil dat ook ons bestuur verjongt. We moeten jongere mensen hebben, met een eigen netwerk en eigen ideeën. Op de achtergrond blijf ik heus wel aanwezig. Ik ben niet iemand die stil kan zitten.’’