Al vanaf de start van project Renescience heeft VVD Geldrop-Mierlo vraagtekens geplaatst bij dit project. Het project hield in dat de gemeente, als lid van Cure, zou gaan ondernemen in de afvalbranche. Er zou een ingewikkelde nascheidingsfabriek moeten worden gebouwd waarin alle afval wordt verteerd door enzymen waardoor er minder restafval overblijft.
De VVD heeft zich daar altijd tegen verzet. Er werd namelijk een groot risico gelopen. De technologie was nog nooit succesvol toegepast en er moest worden samengewerkt met energiereus DONG (nu Orsted). Daarnaast werd verwacht dat Geldrop-Mierlo voor maar liefst 11 miljoen garant zou staan richting Orsted voor het geval verplichtingen niet werden nagekomen. Ter vergelijking: toen had de gemeente een eigen reserve van ca. 5 miljoen dus die garantstelling zou technisch niet gegeven kunnen worden.
Ook verwachtte Dong dat Cure 120.000 ton restafval zou inbrengen. Zoveel afval is nodig om de fabriek goed te laten draaien. Het probleem was alleen dat de Cure-gemeenten (Geldrop-Mierlo, Eindhoven, Valkenswaard) goed zijn voor niet meer dan 60.000 ton. Dus moest het dubbele aan afval worden ingekocht om de fabriek te laten draaien. Het risico is dan dat als afval duurder wordt, het gebruik van de fabriek in gevaar komt en Orsted de garantstelling zou willen incasseren.
Met deze risico’s in het achterhoofd heeft VVD Geldrop-Mierlo als enige partij consequent tegen alle besluiten die met Renescience te maken hadden gestemd. Wij wilden niet dat de gemeente zo’n risico zou gaan lopen met publiek geld. En als Renescience zou waarmaken wat werd beloofd zijn we ervan overtuigd dat een marktpartij de handschoen zou oppakken en de fabriek zou bouwen, waar wij ons afval dan weer heen kunnen brengen.
Streep door de nascheidingsfabriek!
Naast de bouw van de fabriek in Eindhoven was Orsted bezig met dezelfde techniek in een fabriek in Manchester. Al bij de start van het project in 2017 werd gezegd dat de fabriek in Manchester op korte termijn actief zou zijn en zou kunnen laten zien dat de techniek werkt. Vandaag de dag werkt de fabriek nog steeds niet zonder problemen, en dus des te meer reden om af te zien van Renescience.
We hebben de wethouder al verschillende malen gevraagd om te stoppen met dit project. Daar is helaas nimmer gehoor aan gegeven, al zijn de voorwaarden gaandeweg wel scherper gesteld. Die voorwaarden zorgen er nu voor dat Cure kan worden afgerekend omdat de techniek niet werkt en omdat er geen vast contract ligt met andere gemeenten om afval aan te leveren. Hierdoor hebben we, terwijl de kritiek richting Renescience/Cure langzaam groeide, er uiteindelijk voor kunnen zorgen dat er nu een streep wordt gezet door het project. En gelukkig maar, voordat de bouw op een fiasco uitdraait en de rekening nog hoger uitvalt voor de gemeenten en dus de inwoners.
Wat de VVD betreft had de stekker wel eerder uit het project gemogen. De problemen bleven aanhouden en de businesscase die werd gepresenteerd was niet levensvatbaar. Wat ons betreft had die beslissing moeten worden genomen voordat we nu gezamenlijk 1,1 miljoen moeten ophoesten voor de gemaakte kosten rondom Renescience. De rekening die Geldrop-Mierlo daarvoor krijgt is maar liefst 192.000,-; en dat terwijl de begroting al onder druk staat.
Toekomst: herhaling van zetten?
De strijd is nog niet gestreden en VVD Geldrop-Mierlo blijft dit dossier kritisch volgen. Tegelijkertijd met het besluit rondom Renescience besluit Cure ook om weer een taskforce in te stellen die een mogelijkheid moet aandragen om 0% restafval over te houden. We vragen ons af of deze doelstelling haalbaar is, en herinneren Cure eraan dat om reden van deze doelstelling het project Renescience is gestart met alle (financiële) gevolgen van dien. Wat VVD Geldrop-Mierlo betreft mag de samenwerking met Cure kritisch tegen het licht worden gehouden en moeten we terug naar de kerntaak: afval ophalen en laten verwerken in plaats van risicovol ondernemen.