Tekst die Joost Geurts heeft uitgesproken tijdens de Raadsvergadering van dinsdag 28 maart 2017
Mevrouw de voorzitter,
De gemeenteraad van Nuth zal vanavond een belangrijk besluit nemen, waar het gaat over de verhouding burgers van Nuth – gemeente Nuth.
In de kring van de PvdA Nuth wordt al sinds jaren gediscussieerd over de mogelijkheden en onmogelijkheden van de gemeente Nuth met ruim 15.000 inwoners uitvoering te geven aan het gemeentelijk takenpakket. Het beleid van de rijksoverheid tot decentralisatie van taken van de rijksoverheid naar de gemeenten versterkte de noodzaak om het hierover te hebben. Het huidig demissionaire kabinet, Minister Plasterk, wilde daartoe van onderop gemeenten van 100.000, naderhand 50.000 inwoners vormen.
In het verkiezingsprogramma 2014-2018 van de Partij van de Arbeid Nuth constateren wij dat de gemeente Nuth tegen zijn eigen grenzen aanloopt. Als mogelijke oplossing hebben wij destijds sterk ingezet op samenwerking tussen gemeenten. De samenwerking tussen de niet verstedelijkte gemeenten in Parkstad Voerendaal, Onderbanken, Nuth, Schinnen en Simpelveld (de zgn. VONSS-gemeenten) hebben wij gelanceerd. De hoop was, dat die gemeenten erin zouden slagen op operationeel niveau effectief te gaan samenwerken. Mocht deze samenwerking onvoldoende oplossingen bieden, dan zou de PvdA zich genoodzaakt zien te kiezen voor herindeling. Zo staat te lezen in het Verkiezingsprogramma 2014-2018.
Eind 2015 hebben de vertegenwoordigers van de PvdA in de gemeenten van Parkstad Limburg en de Provinciale Staten zich ervoor ingezet, dat het College van Gedeputeerde Staten n.a.v. de herindelingsdiscussie een Visie zou opstellen over de bestuurlijke toekomst van de gemeenten in de regio. Helaas is daarvoor geen steun van andere partijen ontvangen, noch op gemeentelijk noch op provinciaal niveau. En deze Visie ontbreekt tot op de dag van vandaag, met alle gevolgen van dien.
Intussen is het gemeentelijk herindelingsproces in de regio van Parkstad wel opgestart, van onderop. De gemeenten Landgraaf en Heerlen zijn aan de slag gegaan. De uitnodiging van die twee gemeenten aan andere gemeenten van Parkstad om zich aan te sluiten bij dat initiatief is door alle andere gemeenten van de regio, inclusief het toenmalig College van Nuth, afgewezen.
OP 17 december 2015 hebben de gemeenteraden van Onderbanken en Schinnen ingestemd met de intentieverklaring om over te gaan tot herindeling van beide gemeenten. De andere VONSS-gemeenten werden door hen uitgenodigd zich aan te sluiten bij het herindelingsproces van Onderbanken en Schinnen. De gemeenten Simpelveld en Voerendaal bleken wel op onderdelen functioneel te willen samenwerken in VONSS-verband, maar een fusie ook op termijn af te wijzen.
Na een intensief traject heeft de PvdA Nuth op 31 mei 2016 gekozen voor de fusie met Onderbanken en Schinnen, en wel op grond van de volgende argumenten:
In het licht van het toenemend takenpakket van de gemeenten bleef de twijfel omtrent de aanpak van de VONNS-opzet bestaan op het punt van ambitie, voortvarendheid, effectiviteit, bestuurskracht. Mede daardoor groeide het besef van de noodzaak tot herindeling. In het advies van de gezamenlijk ondernemersraden van de VONSS-gemeenten voelden wij ons bevestigd, op het punt van noodzaak. Deze noodzaak vroeg naar ons idee om een besluit, dat onomkeerbaar is. Het alternatief kiezen voor intensieve samenwerking, zoals bepleit door Voerendaal en Simpelveld, werd als te vrijblijvend ingeschat. Door de fusie Onderbanken-Nuth-Schinnen wordt tenminste een deel van de beoogde schil van niet-verstedelijkte gemeenten grenzend aan de verstedelijkte gemeenten van de regio gerealiseerd. Met het oog op de toekomst blijft de deur voor Voerendaal en Simpelveld open. Door deze fusie aan te gaan wordt voor de komende jaren een toekomstbestendige gemeente gevormd.Op grond van deze argumenten heeft de PvdA tijdens de raadsvergadering van 31 mei 2016 ingestemd met voorgenomen fusie met Onderbanken en Schinnen. Die lijn heeft de PvdA doorgetrokken naar het op 1 november 2016 genomen besluit m.b.t. het herindelingsontwerp.
We staan nu voor de opgave een besluit te nemen over de Zienswijzennota en de naamgeving van de nieuwe gemeente.
Aan het adres van de mensen die een zienswijze hebben ingediend, het volgende:
Allereerst past een woord van dank en waardering voor de door de indieners van de zienswijzen betoonde betrokkenheid en belangstelling voor het herindelingsproces. Wij dienen uw standpunt, dat u geen voorstander bent van het door raad ingezette traject richting de huidige voorgenomen herindeling te respecteren. Bij afweging wat te doen met de ingediende zienswijzen ga ik in op het grote aantal zienswijzen uit Schimmert en Hulsberg: Hoewel de betrokken burgers trots mogen zijn op de door hen bereikte score, dienen we als raad bij de afweging van belangen ook acht te slaan op de belangen van de zwijgende meerderheid in de gemeente Nuth, op de belangen van b.v. het bedrijfsleven, op de gewekte verwachtingen bij de fusiepartners.
Voorzitter, wij kunnen ons vinden in de voorstellen, zoals verwoord in de Zienswijzennota. De lijn van de PvdA blijft ongewijzigd, in die zin dat wij vandaag ja zeggen tegen: de Zienswijzenota; de benaming Beekdaelen; het Herindelingsadvies.
Aan de inwoners van de gemeente Nuth zeg ik tot slot: Na vandaag staan we aan het begin van grote veranderingen en nieuwe uitdagingen in de verhouding burger – gemeente. We rekenen graag op de blijvende betrokkenheid van de burgers van Nuth. En laten wij als raad bedenken: De burger heeft het laatste woord.
Het bericht Bijdrage PvdA aan debat over herindeling verscheen eerst op Nuth.