D66 wil beperkte houdbaarheid cultureel erfgoed voorkomen met inzet jongeren
Op 28 februari was ik op het erfgoedcongres van de provincie Overijssel in Kampen. Het thema was: Ten Minste Houdbaar Tot…? Een actueel vraagstuk als we de klimaatopgave op ons gebouwde erfgoed loslaten. Hoe kunnen we onze historische binnensteden en dorpskernen, monumenten en beeldbepalende panden verduurzamen zonder het authentieke karakter de das om te doen? En hoe lang blijven mensen bereid een monumentaal pand te bewonen met het laagste energielabel, hoge energiekosten en tegelijk belemmeringen om te kunnen verduurzamen? Leegloop en verloedering komen op ons af als we hier geen passende antwoorden op vinden. We moeten onze historische dorpen en steden, die veel economische bedrijvigheid aantrekken, leefbaar zien te houden.
Grenzen
Het ziet ernaar uit dat de energietransitie het eerst wordt aangepakt in wijken en voor woningen waarbij dit het gemakkelijkst is te realiseren. D66 vraagt aandacht voor de oudere panden. Zij hebben immers een ‘extra handicap’. Passie en ongemak bij het bewonen van een oud huis dreigen steeds meer uit balans te raken. We moeten voorkomen dat de vóór 1980 gebouwde woningen in waarde kelderen en de bewoning ervan onbetaalbaar wordt door torenhoge energielasten.
Jongeren en erfgoed
Een andere vraag op het congres was hoe we jongeren meer bij erfgoed kunnen betrekken. Aan hen dragen we het erfgoed immers over. Zien zij, net als wij, de waarde ervan, voelen ze de verantwoordelijkheid om er goed voor te zorgen en straks weer door te geven aan de generatie ná hen? Daarom waren jongeren uitgenodigd die in Berlijn hadden meegedaan aan de European Heritage Summit. Het programma van de dag werd afgesloten met een discussie tussen een delegatie van die jongeren en een aantal (kandidaat-)Statenleden. Het bleek dat jongeren en erfgoed prima samengaan. Ze gaven wel aan om over grenzen heen te willen kijken, niet alleen wat leeftijd betreft, maar ook over provinciegrenzen heen. D66 wil ook over andere grenzen heen: een integrale benadering van ons erfgoed, waarbij monumentenzorg, landschap en archeologie samen optrekken. Geschiedenis is daarbij de verbindende schakel.
Commissie
Om jongeren meer bij het totale cultuurbeleid – dus niet alleen erfgoed – van de provincie te betrekken, opperde ik het idee om hen een vaste plaats te geven in de commissies die de provincie ingekomen subsidieaanvragen beoordelen. Gedeputeerde Hester Maij, die de dag afsloot, kwalificeerde dit voorstel als briljant. Als het aan D66 ligt wordt dit in de volgende Statenperiode werkelijkheid. Het is een concrete stap om jongeren en erfgoed (of breder cultuur) met elkaar in verbinding te brengen. Dat helpt om met een eigentijdse blik naar de uitvoering van ons cultuurbeleid te kijken. De inbreng van jongeren zal ons meer uitdagen van gebaande paden af te wijken terwijl de inbreng van ervaring voorkomt dat we steeds het wiel opnieuw uitvinden. Een mooie balans tussen oud en nieuw, behoud en experiment. Zo blijft het bewaren en doorgeven van ons culturele erfgoed de moeite waard voor elke nieuwe generatie..
Jos Mooijweer,
Statenlid D66 Overijssel