Wethouder Faber deze maand over: RES, deel 2
RES Fryslân: de Friese gemeenten maken samen met de provincie en Wetterskip Fryslân keuzes voor de opwekking van duurzame elektriciteit. Dit is een vervolg op het Klimaatakkoord dat door Den Haag is vastgesteld.
Hoe de gemeente SWF de discussie over de RES aanpakt, is ook voor andere gemeentes interessant. Wat maakt onze aanpak zo bijzonder?
Erik Faber: ‘Wij zijn begonnen met een burgerforum in onze gemeente. We hebben onze inwoners gevraagd, van tevoren, waarmee de gemeente rekening moet houden bij de aanpak van de Regionale Energie Strategie (RES). Welke voorwaarden/belemmeringen zij zien. Meestal worden eerst de plannen ontwikkeld en dan mogen de inwoners er achteraf iets van vinden. Nu hebben we het anders gedaan.
Een groep van 45 inwoners heeft uiteindelijk gezamenlijk 6 scenario’s uitgewerkt:
1) ‘De gemeente neemt de leiding en ontzorgt’: De gemeente houdt de leiding en sluit aan bij wat jij als inwoner belangrijk vindt.
2) ‘Inwoners doen het zelf’: Inwoners wekken zelf energie op en houden zelf de touwtjes in handen.
3) ‘De markt bepaalt’: De gemeente wacht af waar de markt mee komt. Marktpartijen zijn verplicht om inwoners te betrekken bij hun plannen.
4) ‘Op een klein aantal plekken komt grootschalige energieopwekking’: Hiermee voorkomt de gemeente dat er op heel veel plaatsen wind- of zonneparken komen.
5) ‘Inzetten op opslag’: Súdwest-Fryslân wordt de batterij van Nederland en zorgt voor de stabiliteit van het Nederlandse energiesysteem.
6) ‘Energieleverancier van Nederland worden’: Súdwest-Fryslân helpt de rest van Nederland om de energieopwekking te verduurzamen.
Dit was de basis voor een vragenlijst die door 1376 mensen is ingevuld. Die mochten punten toekennen aan wat zij belangrijk vonden. De resultaten van de raadpleging laten zes hoofdconclusies over de toekomst van het energiebeleid zien.
1. Deelnemers zien een grote rol voor de gemeente en de inwoners zelf.
2. Deelnemers zijn terughoudend over een te grote rol voor de markt.
3. De overgrote meerderheid van de deelnemers wil niet dat Súdwest-Fryslân energieleverancier van Nederland wordt, jongeren zijn relatief positief over deze optie.
4. Het landschap is een belangrijke waarde en de aantasting daarvan een reden tot zorg.
5. Kosteneffectiviteit is een belangrijk onderwerp voor deelnemers.
6. Deelnemers hebben zorgen over de eerlijkheid van de verdeling van lusten en lasten.
Inmiddels is fase 4 van dit project aangebroken. Een burgerforum, bestaande uit 12 inwoners, heeft op basis van de uitkomsten van de enquête een advies aan de gemeente geformuleerd. Het college zal dit advies gebruiken om een voorstel aan de raad te presenteren over hoe de energietransitie in onze gemeente vorm krijgt. Dit voorstel zal naar alle waarschijnlijkheid in september in de raad aan de orde komen.
Erik Faber: ‘Dit is een belangrijk moment voor de lokale democratie in Súdwest-Fryslân, maar hierbij moet het niet blijven. Wij hebben wel wat geleerd van het recente verleden. Herhaling van de maatschappelijke onrust rondom de realisatie van Windpark Fryslân en Hiddum Houw willen we voorkomen. Met de wensen van de inwoners is toen nauwelijks rekening gehouden. Deze keer wilden we het echt anders doen. Het is nu onze bedoeling dat onze inwoners straks betrokken blijven bij en ook meehelpen de plannen te realiseren.’
Woensdagavond 24 juni ontving wethouder Erik Faber, wethouder Klimaat, tijdens een informerende raadsbijeenkomst het rapport ‘De energietransitie als ‘samenbeschikking’ van gemeente en Mienskip’. Namens het Burgerforum overhandigde Auke van Keulen uit Workum het rapport, waarin het Burgerforum de gemeente adviseert over wat inwoners belangrijk vinden als het gaat om het maken van energiebeleid.