“De tweede rapportage heeft een wat ander karakter dan bij de inrichting van de p en c cyclus kon worden voorzien”, zo luidt de openingszin van de bestuur samenvatting. En ja, wie had enkele maanden geleden kunnen voorspellen, dat we hier vandaag in deze geïmproviseerde omgeving, op anderhalve meter afstand van elkaar, net niet vermomd met een mondkapje, als raad zouden samenzitten? Corona heeft de wereld op zijn kop gezet, en ondanks alle onzekerheden zal ook Sittard-Geleen vooruit moeten.
Over de jaarrekening 2019 kan ik kort zijn. De fractie van GroenLinks kan instemmen met de beslispunten uit het raadsvoorstel. Wat niet wegneemt dat we een aantal zaken onder de aandacht willen brengen, die in onze ogen echter beter kunnen of zelfs beter moeten.
Zo missen wij een adequate opvolging van gedane toezeggingen tijdens de laatste begrotingsbehandeling.
GroenLinks heeft toen ingezet op stopzetting van de subsidie van jaarlijks € 100000 aan Maastricht Aachen Airport. Na meer dan een half jaar wachten of dat juridische haalbaar is, lijkt het erop dat we die missie moeten staken. Overigens vinden wij de argumentatie dat er sprake is van commerciële exploitatie flinterdun, nu een belangrijke private partij zich heeft teruggetrokken, en de overheden alsmaar financieel bijspringen.
De in dezelfde raadsvergadering unaniem aangenomen motie Verkeersveilig Sittard-Geleen is blijkbaar volledig uit het oog verloren. Ze staat niet eens vermeld in het overzicht. De reeds voor februari toegezegde ronde heeft domweg niet plaatsgevonden. Ik vertrouw erop, dat de huidige wethouder er als de wiedeweerga mee een de slag gaat.
Dan zijn er in de ronde van 25 juni nog een aantal zaken aangestipt, die niet direct op het bord van de portefeuillehouder financiën thuishoorden, maar wel om een reactie vragen.
Ik noem ze in het belang van welzijn van mens en natuur en het opkomen voor alles wat kwetsbaar is. Een rood-groene draad, die steevast in elke bijdrage van GroenLinks centraal staat.
Ik beperk me tot een aantal meest in het oog springende zaken:
In het kader van de ontwikkelagenda circular hub van Chemelot en publiek-private partners hebben we ambitieuze doelstellingen. Voor dit moment moeten we echter constateren, dat het lokaal nog niet echt lukt om de hoeveelheid huishoudelijk afval terug te dringen naar de streefwaarde van 100 kg/inwoner. Hoe gaan we uit deze impasse geraken?
En hoe zit het met het ambitieuze plan om alle schooldaken vol te leggen met zonnepanelen? We zien na de wethouders brief van november weinig beweging, en ontwaren allesbehalve een schooldakenrevolutie.
Waar gaat het mis, en hoe kunnen we dat als gemeente vlottrekken? Is er een plan B?
En in een adem noem ik dan ook maar meteen het Deelfietssysteem
Ook hier worden we moe van het eindeloze wachten. De middelen zijn toegezegd, waar blijft dan de uitrol? En hoe maken we grotere stappen met de geformuleerde ambities in de Mobiliteitsvisie Zuid-Limburg?
Steeds vaker wordt erkend, dat de leefbaarheid van de omgeving hand in hand gaat met de factor groen. Het is niet toevallig, dat steeds meer inwoners hun stem laten horen, als er weer ergens een bomenkap staat aangekondigd. Van de gemeente wordt verwacht dit zo min mogelijk toe te staan, en in voorkomende gevallen de communicatie met inwoners op te zoeken. Duidelijk en transparant naar de burger toe. Kan het college daarop reflecteren?
Ik maak de overstap naar de 2e programmarapportage.
De decentralisaties hebben forse sporen achtergelaten. Het rijk heeft alles over de schutting van de gemeente gegooid, en daarbij ook de onbeheersbaarheid van de uitgaven tot ons probleem gemaakt. Hoe dan ook, wat GroenLinks betreft hoort de kwaliteit voorop te staan..
Maar de signalen die we krijgen, geven te denken. Is de centrumregeling en de rol van Bureau Jeugdzorg nog wel het juiste antwoord? De perspublicatie over een buitenspel gezette cliëntenraad draagt niet bij aan het vertrouwen dat we daarin mogen hebben.
En is het wel verstandig om te anticiperen op een financieel voordeel van 8 ton vanaf 2022 (pag. 18) als we de sturing strakker ter hand nemen? Het memo van de wethouder heeft ons niet overtuigd, dat de aanpassingen zonder meer het beoogde effect zullen hebben. Het is te zeer gestoeld op verwachtingen en veronderstellingen.
Terwijl de ervaringen van de laatste jaren juist vragen, om zeer terughoudend te zijn met dergelijke op los zand gebouwde winstverwachtingen.
Kortom, wij zetten vraagtekens bij dit beslispunt uit het raadsvoorstel.
Een ander beslispunt waar we twijfels bij hebben is een extra krediet van € 563000 euro voor de Odaparking. Het lijkt erop, dat er ondeugdelijk is gebouwd, en dat we dus de aannemer moeten aanspreken en niet de gemeenschapskas. En als de investering toch thuishoort op het bord van de gemeente, staat die dan wel in verhouding tot het te behalen voordeel. Veel geld voor iets meer comfort.
En tenslotte, last but not least:
De evaluatie van de Domijnen laat op zich wachten. De raad vroeg nadrukkelijk op betrokken te worden bij de opzet van de evaluatie. De coronamaatregelen hebben de vaart eruit gehaald, maar wat gaan we doen om weer te versnellen? Hoe ziet de onderzoeksopdracht eruit? Kan de raad daarop nog haar inbreng hebben, vooraleer de opdracht extern wordt uitgezet? Welke partijen zijn daarbij in beeld, en hoe is de onafhankelijkheid geborgd? Graag antwoord op deze vragen.
En dan nog een kort uitstapje naar de actualiteit.
Sinds donderdag ligt het ontwerp-Provinciaal Inpassingsplan VDL Nedcar ter inzage. We kunnen er niet omheen, dat de uitbreidingsplannen worden overschaduwd door de teleurstelling over de contractbreuk van BMW. Het geeft echter te denken over de conjunctuurgevoeligheid van de automotive industrie. Hoe beoordeelt het college dat? En waar staat onze gemeente, waar het gaat om de voorgestelde compensatie voor alle inbreuken op de leefomgeving? De grijpstuiver waarmee Holtum en Nieuwstadt worden afgescheept kan niet serieus bedoeld zijn. Het maakt dat wij ons ook grote zorgen maken, wat er van de in het vooruitzicht gestelde hoogwaardige natuurcompensatie terecht zal komen. Voor een goede balans tussen economie en leefbaarheid is echt veel meer nodig.
De wereld is in crisis. Wij doen allemaal ons uiterste best, om zo goed en zo kwaad mogelijk door deze bizarre tijd heen te komen. We zijn daarbij vooral geneigd om op te komen voor onze eigen directe belangen. Wij zijn in onze rijke omgeving ook bij machte, om ons lot in eigen hand te nemen, en miljarden vrij te maken om zo sterk mogelijk uit de crisis te komen.
Maar als je iets verder wil kijken, en open staat voor de grotere noden in de wereld, dan kun je niet om de ellende en de erbarmelijke omstandigheden heen van bijvoorbeeld de vluchtelingenkampen die extra getroffen worden door het coronavirus. Het is in de ogen van GroenLinks dan ook onbegrijpelijk, dat de Nederlandse regering op haar handen blijft zitten, en niet een aandeel wil nemen in de opvang van kinderen uit de regio. Zelfs niet, als er inmiddels al meer dan 100 gemeenten zijn, die daarvoor wel hun nek willen uitsteken.
Voorzitter, dat brengt mij bij de volgende motie, en tevens bij de afronding van mijn bijdrage in eerste termijn.
Voor de motie: zie onderstaande PDF.
N.B. In de aanloop naar het debat tekende zich af, dat mogelijk een meerderheid voor de motie niet zou worden gehaald. Reden om hoofdelijke stemming te vragen, teneinde ieder raadslid zijn eigen geweten te laten spreken, los van het fractiestandpunt. Helaas was de uitslag 17-19, waardoor de motie werd verworpen. Spijtig genoeg isoleert Sittard-Geleen zich daarbij van gemeentes zoals Maastricht, Heerlen, Brunssum, Voerendaal waar bij een eerdere stemming wel een raadsmeerderheid de motie steunde.