Over enkele weken gaan we naar de stembus voor de Tweede Kamerverkiezingen. 89 partijen hebben zich partijen hebben zich ingeschreven, 37 zijn inmiddels door de kiesraad toegelaten. Het stembiljet zal mogelijk groter zijn dan ooit. Drukkers vragen zich af hoe ze dit voor elkaar gaan krijgen. Afstand houden zal niet moeilijk worden met een papier van anderhalve meter lang.
Er wordt in de media de laatste tijd veel gesproken over polarisatie. Naar mijn waarneming is er zelfs sprake van versplintering. Dit heeft ertoe geleid dat het zeer moeilijk werd een nieuwe regering te vormen. De laatste kabinetsformatie duurde zeven en een halve maand. De Tweede Kamer telt op dit moment 15 fracties.
Dit verschijnsel doet zich ook voor in de gemeenteraden. De raad van Soest behoort tot de meest versplinterde van Nederland, 12 fracties op 29 zetels. Ook het formeren van een nieuw college van B en W voor Soest kostte, na de vorige raadsverkiezingen, geruime tijd. Ook vergaderingen duren onmogelijk lang. Een dag vergaderen in de Tweede Kamer duurt zomaar van ’s ochtends 10:00 uur tot ’s avonds 22:00 uur, voor slechts enkele agendapunten. Ook onze raadsvergaderingen duren vaak tot tegen middernacht. Het blijft meestal bij het oplepelen van meningen. Van goede debatten, waarbij geprobeerd wordt tegenstanders met argumenten te overtuigen van jouw standpunt, komt meestal weinig terecht.
Zelden komt het voor dat er over één raadsvoorstel 12 verschillende meningen zijn. Naar mijn idee ondermijnt deze versplintering de democratie. Als leraar geschiedenis en maatschappijleer in het voorgezet onderwijs behandel ik de Romeinen, Napoleon, de grondwet van Thorbecke maar ook de jaren ’30 van de vorige eeuw. In die tijd vond dezelfde fragmentatie in de Europese parlementen plaats. We weten allemaal welke verschrikkelijke gevolgen dit had.