Dit was een bijzondere vergadering, omdat deze geheel gewijd was aan de presentatie van het coalitieakkoord 2022-2026.
Voor ProTiel was het een jubileum, omdat 20 jaar na de eerste deelname aan de coalitie in 2002 er weer sprake is van deelname aan het college. In 2002 namen we als grootste partij (8 zetels) deel aan het college, anno 2022 met 1 zetel. Met die ene zetel vormen we wel samen met de PvdB (7 zetels) en PvdA (3 zetels) het motorblok van de coalitie. Daaraan zijn toegevoegd de VVD (3 zetels) en GroenLinks (2 zetels).
Akkoord op hoofdlijnen
Het coalitieakkoord is een akkoord op hoofdlijnen. Langs 5 hoofdthema’s is het akkoord vormgegeven. De thema’s zijn:
Leefomgeving;
Vitale Stad;
Mens en Samenleving;
Inwoners;
Financiën en bedrijfsvoering.
Niet een dichtgetimmerd geheel, maar contouren en richtingen, waarbij de gehele raad bij de invulling haar invloed kan aanwenden. Dit was ook duidelijk te merken tijdens het debat in de raad. De oppositie heeft met een zaklantaarn moeten zoeken naar punten waar ze op los kon gaan. Dat het zo moeilijk was om punten te vinden had te maken met het feit dat in het akkoord ook punten waren meegenomen waar alle partijen in hun verkiezingsprogramma iets over gezegd hebben. Bleef over dat de oppositie het akkoord weinig concreet vonden. Maar wat wil je een dichtgetimmerd akkoord met concrete acties waar geen ruimte voor andere geluiden is, of een akkoord op hoofdlijnen, waarbij de concretisering plaatsvindt in het uitvoeringsprogramma. ProTiel heeft zich altijd hard gemaakt voor een programma op hoofdlijnen, hetgeen gelukkig in de onderhandelingen nooit een punt was. De andere partijen stonden er ook zo in.
Hoe staat Tiel ervoor?
In dit coalitieakkoord wordt een gezond financieel perspectief geschetst voor de komende jaren tot 2025. Voor 2026 moet de Rijksoverheid nog een ei leggen over de nieuwe bekostigingssystematiek via het Gemeentefonds. Daar is nu niet op te anticiperen. In ieder geval is de lobbyclub van de gemeenten VNG bezig om ervoor te zorgen, dat de gemeenten in 2026 niet het vel over de oren wordt getrokken.
Alle plannen die de onderhandelende fracties hebben ingebracht konden gehonoreerd worden. Ook hebben we een aantal problemen die door de bezuinigingen tussen 2010 en 2018 zijn ontstaan nu kunnen aanpakken. Het gaat dan met name om de budgetverhoging om de personele problemen aan te pakken. Daarnaast wordt verder ingezet om de in die tijd wegbezuinigde onderhoud van de buitenruimte weer te optimaliseren.
Als laatste kent Tiel al jaren per begrotingsjaar een structurele ruimte van € 200.000 en een incidentele ruimte van ook € 200.000. Dit is niet ingevuld, dar kan de hele raad mee aan de slag tijdens de begrotingsvergadering van november 2022.
Wat heeft het ProTiel opgeleverd?
Dan rest de vraag: wat heeft ProTiel nu bereikt in de onderhandelingen? Als we onze speerpunten erbij halen dan kunnen we het volgende constateren een punten die zijn opgenomen, zonder uitputtend te zijn:
Het geven van een eigen plek aan onze jeugd. Voor het uitbreiden van het Talenthouse (nu nog tijdelijk in de oude bibliotheek) en voor de structurele huisvesting daarvan is € 165.000 per jaar uitgetrokken. Dit zijn dus structurele uitgaven.
De aanpak van laaggeletterdheid. De aanpak van laaggeletterdheid heeft een prominente plaats gekregen in het akkoord. Er gaat al veel geld zitten in de aanpak, maar er wordt verder geïnvesteerd in samenwerking, ook in de regio via het Regionale Taalakkoord Rivierenland.
Woningen bouwen ook voor onze huidige Tielse inwoners. In het akkoord is expliciet opgenomen, dat we in nieuwbouwprojecten uitgaan van 30% sociale huur en -koop, voor Passewaaij is dit 25%. De rest gaat gebruikt worden voor middeldure- en dure koopwoningen, om zo de sociaal-economische draagkracht van Tiel te vergroten. Dat zal voornamelijk mensen van buiten Tiel aantrekken.
Een aantrekkelijke, groene en vooral veilige leefomgeving voor jong en oud. In het akkoord is opgenomen dat de openbare ruimte van ons allemaal is. We moeten ons er dus allemaal thuis kunnen voelen. Het beheer openbare ruimte wordt dus uitgebreid.
Het behoud van historische waarden in Tiel, Zennewijnen, Wadenoijen en Kapel-Avezaath. Tiel wil zijn cultuur-historische waarden en objecten behouden voor de toekomst. Er wordt geïnvesteerd in de herinrichting van het Flipje en Streekmuseum. Bij ontwikkelingen in het oude stadscentrum geven we inwoners de kans mee te werken aan publieksopgravingen.
Het stimuleren van plaatsen van zonnepanelen op de daken en windmolens langs de A15. Letterlijk in het akkoord is opgenomen: “Wij stimuleren energieopwekking door zonnepanelen op daken van bedrijfsgebouwen, woningen en overheidsgebouwen. Indien nodig passen we onze regelgeving hiervoor aan, zodat bijv. zonnepanelen geplaatst kunnen worden op garages, schuurtjes die horen bij particuliere gemeentelijke monumenten.
Meer invloed voor bewoners door betere voorlichting, inwonersberaden bij ingrijpende beslissingen, peilen van meningen voorafgaande aan beslissingen die tot aanmerkelijke lastenverhogingen of veranderingen van de leefomstandigheden in onze stad, dorpen of wijken leiden. Om dit mogelijk te maken is voor 2023 en 2024 € 50.000 uitgetrokken om te experimenteren met allerlei vormen van participatie. De inzet van een instrument moet bepaald worden in de raad (het HOE en het WAT).
Al met al is de fractie tevreden met het behaalde resultaat.