In deze raadsvergadering staan een drietal onderwerpen met bijbehorende stukken centraal, te weten de Jaarstukken 2022, de 1
Voortgangsrapportage 2023 en de Perspectievennota 2024. Deze laatste wordt vertaald in de begroting 2024, die in november 2023 wordt vastgesteld.
Hamerstukken
Bij de hamerstukken waren drie onderwerpen op de agenda geplaatst buiten de gebruikelijke route via de commissie om, maar die wel als zodanig werden afgehamerd in de raad.
Het eerste onderwerp betrof de ontheffing van het ingezetenschap voor wethouders Spil en Dijkstra.
Het volgende ging over een begrotingswijziging van het Integraal Huisvestingsprogramma Onderwijs en was slechts een formele vastlegging van eerder genomen raadsbesluiten.
Als laatste kwam de wijziging van de gemeenschappelijke regeling BWB aan de orde. Op 29 december 2022 is de raad geïnformeerd over het principe-besluit van het bestuur van de BWB van 24 november 2022 tot ontvlechting van de taken op het gebied van financieel advies en HR-advies. Aanleiding voor deze ontvlechting is een advies van de gemeentesecretarissen over de omvang van het BWB-takenpakket. Op het vlak van het (strategisch) financieel advies en HR-advies is gesteld dat er meer toegevoegde waarde geleverd kan worden als deze taken in de eigen organisatie worden belegd. In dit raadsbesluit wordt de wijziging van het regelement BWB vastgesteld.
Behandeling Jaarstukken 2022, 1
Voortgangsrapportage 2023 en de Perspectievennota 2024
Bij de behandeling van de Jaarstukken 2022, de 1
Voortgangsrapportage 2023 en de Perspectievennota 2024 heeft ProTiel, bij monde van Peter Elferink, daar de volgende bijdrage aan op geleverd.
Jaarrekening 2022
Over de jaarrekening merkte hij het volgende op.
“Voorzitter, om maar met de deur in huis te vallen: ProTiel kan akkoord gaan met het vaststellen van de jaarstukken 2022, uiteraard onder voorbehoud van een goedkeurende controleverklaring van de accountant. Het blijft teleurstellend dat het de accountant niet lukt, om alle stukken te voorzien van een verklaring, alvorens ze gepresenteerd worden aan de raad.
Ondanks het positieve resultaat van ruim 6,1 miljoen euro, willen we toch een aantal relativerende opmerkingen daarover maken. In tegenstelling tot het bedrijfsleven kennen we geen positief resultaat op basis van winst of van kostenreducties c.q. efficiencyslagen. Ons resultaat komt anders tot stand, namelijk niet hebben kunnen uitvoeren wat we ons voorgenomen hadden. Het probleem met voornemens is, dat we niet altijd goed kunnen inschatten wat de werkelijkheid op zal leveren. Dat zie je goed bij de onderbesteding in het sociaal domein, waar onder de streep drie miljoen euro minder is uitgegeven. Aangezien dit een vraaggestuurd domein met een open eind is, moet dit dus te maken hebben met afgenomen vraag.
Graag zouden wij van het college willen weten of deze aanname m.b.t. het sociaal domein klopt. En zo ja, is dat dan de trendbreuk waar we op zitten te wachten? En mogen we dit heel voorzichtig toe gaan schrijven aan onze Sociale Poort?
Een tweede reden is helaas de onderbesteding om de basisbezetting van onze ambtelijke organisatie op orde te brengen. Die is door bezuinigingen in de periode 2014-2018 zwaar onderbezet geraakt. We wensen de organisatie daarom alle sterkte toe in deze krappe arbeidsmarkt.
We zien in de jaarrekening dat er op een vijftal subsidiedeelverordeningen sprake is van een grote onderbenutting.
Heeft het college zicht op de oorzaken? Kan het zijn dat verenigingen en andere organisaties of entiteiten geen verzoeken indienen?
Wij willen tenslotte onze complimenten uitbrengen aan college en ambtenarenapparaat, die het toch weer gelukt is om de jaarstukken ter controle op te leveren. Nu de accountant nog.”
De jaarstukken werden unaniem vastgesteld, inclusief de resultaatsbestemming.
1
Over de voortgangsrapportage was ProTiel evenmin ongunstig gestemd en kon Peter hier en daar een pluim afgegeven namens de fractie.
“Voorzitter, allereerst onze complimenten aan iedereen die heeft gewerkt aan deze rapportage. Het is een leesbaar en vooral herkenbaar document, omdat het één op één gekoppeld is aan het coalitieakkoord en de begroting van 2023.
Wat direct opvalt is de bijstelling naar beneden van het resultaat. De baten en overige dekkingsmiddelen dragen helaas niet bij aan een sluitend resultaat.
Daarbij is het programma Mens en Samenleving de grote “boosdoener”, want dat levert een negatief resultaat op van 1,5 miljoen euro. Binnen het programma Mens en Samenleving valt op dat de grootste overschrijdingen, of het achterblijven van de dekkingsmiddelen, worden veroorzaakt door hogere kosten en complexere aanvragen voor WMO-vervoer en hulpmiddelen, alsook hogere kosten en meer aanvragen voor WMO-hulp bij het huishouden.
Als we dit tegen de jaarrekening 2022 aanhouden, hoe zou het college dan dezelfde vragen die we bij dat punt hebben gesteld beantwoorden en beoordelen op de trend?
Meer inhoudelijk stelt ProTiel vast dat de meeste voorgenomen initiatieven op schema liggen. Dat geldt in ieder geval voor het programma Leefomgeving. Maar wat opvalt is dat dit binnen het Programma Vitale stad minder het geval is. Daar liggen zo’n twaalf onderwerpen niet op schema.
Kan het college hiervoor een reden aanwijzen?
Wat betreft het thema wonen, daarover maakt ProTiel zich zorgen dat de wachttijden van woningzoekenden voor sociale huur de komende jaren de acht jaar zal gaan overtreffen.
Kan het college enig inzicht geven hoe de overleggen met de woningcorporaties verlopen en wanneer we geïnformeerd worden over toekomstige ontwikkelingen?
Voorts willen we nog opmerken het zorgelijk te vinden dat de stelpost van 1,7 miljoen euro op de helft van het jaar al is geslonken tot 213.000 miljoen euro.
En aan allen die aan fondsenwerving hebben gedaan, onze complimenteren met het behaalde resultaat. Het motto moet zijn: als er ergens een pot met geld ligt, dan gaan we die ophalen!”
De 1
Voortgangsrapportage wordt ter kennisgeving aangenomen.
De financiële mutaties van deze voortgangsrapportage en de begrotingswijziging worden vastgesteld.
Perspectievennota 2024
Aangaande de perspectievennota wees onze fractievoorzitter op de invloed van het kabinetsbeleid daarop.
“Voorzitter, kijkend naar de financiële uitgangspositie voor 2024 en 2025, is ProTiel positief gestemd. Voor de jaren daarna ziet het er minder gunstig uit. Maar u kent de opvatting van ProTiel: we moeten blijven strijden tegen het wanbeleid van de diverse kabinetten Rutte. Als je als rijksoverheid gemeenten een taak geeft met een open eind, zorg dan ook voor financiering met een open eind. Helaas is dat bij de jeugdzorg nog steeds niet het geval. Erger nog, als de Hervormingsagenda ten volle wordt uitgevoerd, dan wordt van de gemeenten verwacht zo’n één miljard euro te bezuinigen. Hetzelfde geldt voor de nog steeds onbekende verdeling vanuit het gemeentefonds.
Deze stellingname van ProTiel heeft tot gevolg, dat bij gelijkblijvend rijksoverheidsbeleid, ProTiel niet enthousiast zal meewerken aan welke bezuiniging dan ook in deze gemeente.
Inhoudelijk zien wij in de Perspectievennota een onduidelijkheid over de toe te kennen uitgaven. Wij zien bij punt acht dat dit gaat over ‘Knelpunten openbare ruimte wijken en dorpen n.a.v. opgestelde wijkplannen met bewoners’. Echter bij hetzelfde onderwerp, opgenomen bij de wensen, wordt verwezen naar punt dertien in plaats van naar punt acht.
Mogen wij aannemen aan dat dat een verschrijving is?
Wij gaan ervan uit, dat als er in de toekomst weer een wijkplan gereedkomt er budget beschikbaar zal zijn, want anders ga je de inwonersbetrokkenheid ontzettend onderuithalen. Want bij een opgesteld wijkplan behoort een budget.
Als laatste hebben we nog een vraag: Klopt de aanname dat er nog een vrije ruimte is van € 400.000 (2 x 2 ton) minus € 47.000 = € 353.000?
Alle vragen van ProTiel zijn voldoende beantwoord.
De Perspectievennota 2024 wordt ter kennisgeving aangenomen. De daarin aangegeven uitgangspunten en toe te kennen nieuwe uitgaven worden verwerkt in de Begroting 2024-2027.
Moties
Er stonden een drietal moties ter besluitvorming voor behorend bij de behandeling van de Perspectievennota.
Meer Bomen
Door alle raadsfracties is de motie Meer Bomen ingediend. De motie verzoekt het college een overzicht te maken van kansrijke plekken om extra bomen aan te planten en daarbij rekening te houden met haalbaarheid en betaalbaarheid. Tevens aan ieder gezin in onze gemeente de mogelijkheid aan te bieden een boom in eigen tuin aan te planten. De aantallen en kosten hiervan in een overzicht op te nemen en voor te leggen aan de raad.
De motie is dus raadsbreed aangenomen.
Financieel Perspectief 1
In een door D66 en FvD ingediende motie wordt het college verzocht bij rijk, VNG en provincie onder de aandacht te brengen, dat er voor 2026 onvoldoende middelen beschikbaar worden gesteld om hun (kern-)taken te kunnen uitvoeren.
Voor ProTiel is dit een overbodige motie, omdat de afgelopen jaren de gemeente meermaals heeft laten horen dat dit het geval is. Een paar weken geleden zijn moties met een dergelijke strekking massaal aangenomen op het VNG-congres. De VNG onderhandelt namens de gemeenten met het rijk.
De motie is verworpen.
Financieel Perspectief 2
In een door D66, CDA en FvD ingediende motie wordt de raad verzocht om een werkgroep uit haar midden samen te stellen die voor volgend jaar bij de behandeling van de perspectievennota aan de raad de financiële risico`s voor onze gemeente op langere termijn zichtbaar maakt en een overzicht presenteert van mogelijke bezuinigingsopties.
In de bijdrage van ProTiel bij de Perspectievennota is aangegeven, dat bij gelijkblijvend beleid van de rijksoverheid er door ProTiel niet erg enthousiast zal worden meegewerkt aan bezuinigingen. Deze motie komt veel te vroeg en zorgt dan bij verenigingen voor veel onrust. Dat is onnodig, omdat in 2019 in een zorgvuldig proces een bezuinigingsprogramma is opgesteld. Dus in de tweede helft van 2024 kunnen we daarmee beginnen. Belangrijk is te beseffen, dat als het gat van vier miljoen euro structureel in 2026 en volgende jaren zo groot blijft, er niet tegenaan te bezuinigen is. Dat zou een complete kaalslag van het maatschappelijk middenveld betekenen.
De motie is verworpen.