Poliflw

In 2022 en 2023 is volop beleid vastgesteld met het oog op groen. Zo is het bomenplan vastgesteld waarin vastgelegd is hoe wordt omgegaan met bomen binnen onze gemeentegrenzen. Bomen krijgen meer ruimte om te groeien en bomen die niet op een geschikte plaats staan worden vervangen door exemplaren die beter tot hun recht komen.

Ook ons openbaar groen wordt omgevormd. Een mooi gemaaid gazon zal op sommige plaatsen omgevormd worden naar een biodivers en klimaatadaptief plantsoen. Dit gaat er anders uitzien als we gewend zijn, maar het is meer ingericht op de toekomst met meer droge en natte periodes. Zie hiervoor ook ons eerdere nieuwsbericht: Groenbeheerplan – ABL ~ Algemeen Belang Laarbeek (abllaarbeek.nl)

De omvorming van het openbaar groen en de uitvoering van het bomenplan is een lange termijn investering. Het groen wordt stap voor stap omgevormd en ook bomen worden stap voor stap vervangen. Per situatie zal gekeken moeten worden wat het beste past met vastgestelde randvoorwaarden.

Er zullen nog veel ervaringen opgedaan moeten worden met deze omvormingen. Dit gaat niet alleen om de praktische kant, maar ook participatie in de omgeving. Dit leerproces moeten we samen doen, het is daarom belangrijk dat we de komende periode, zeker in het voorjaar, goed onze oren en ogen openhouden voor de ervaringen uit de omgeving. We roepen daarom eenieder op om zowel de positieve als de leerervaringen met ons te delen. Daar kan onze gemeenschap nog jaren haar voordeel mee doen.

“We werken aan verbetering van de leefbaarheid in de kernen. We gaan inzetten op duurzame oplossingen om doorgaand verkeer uit de kernen te weren met een verkeersvisie. Pas bij een aantrekkelijk alternatief kan je onze kernen echt verkeersluw maken.” Met deze intentie uit ons verkiezingsprogramma hebben we in het bestuursakkoord een verkeersvisie opgenomen. Nu ligt voor ons een eerste concept, waarvan we concluderen dat dit nog niet helemaal is wat wij voor ogen hebben.

Op dinsdag 26 maart jl is de concept versie van de integrale verkeersvisie besproken in een beeldvormende avond om inzichten en aanbevelingen op te halen. Het document was bedoeld als visie waar vandaan het uitvoeringsplan wordt opgesteld.

Voor de visie is goed gebruik gemaakt van de verzamelde data van verkeersbewegingen en daar zijn conclusies uit getrokken. Opvallend in deze conclusies is dat er heel veel verkeer is binnen Laarbeek wat zich enkel binnen de gemeentegrenzen beweegt. Het is dus niet zo dat onze gemeente wordt overladen met doorgaand verkeer. Opvallend is ook dat er veel verkeer zich uitwisselt tussen Laarbeek en Helmond. Dus niet Eindhoven, maar Helmond is de hoofdbestemming blijkt uit de analyse.

De verkeersvisie gaat in op de hoofdroutes voor het verkeer, namelijk de robuuste randen (N279) en de bundelroute (N615). Deze hoofdaders moeten in de toekomst het doorgaande verkeer afwikkelen zodat de kernen worden ontlast. Deze hoofdaders zijn echter al onderdeel van jarenlange procedures waarbij de N279 pas rond 2030 wordt aangepakt en de N615 met daarbij de Beekse brug nog verre van een oplossing in beeld is. Pak alleen al de rotonde bij de Deense Hoek, budget is er, maar bij de provincie ontbreekt de urgentie. De gemeente Laarbeek heeft hierin maar een beperkte invloed.

Deze hoofdroutes zijn echter wel het uitgangspunt voor het verkeersluw maken van onze kernen en ontmoedigen van sluiproutes. De visie spreekt uit al direct te beginnen met sluiproutes en verkeer in de kernen te ontmoedigen. Dat vinden we te snel. Zolang er geen goed alternatief is, kan je niet zomaar wegen onaantrekkelijk maken. Hier moet een betere tussenoplossing komen totdat de hoofdroutes opgewaardeerd zijn. Het verkeer kan je niet ineens laten verdwijnen.

Verder wordt in de visie vol ingezet op de fiets en openbaar vervoer. Er wordt gesproken over een fietsagenda om het fietsen te bevorderen met het verbeteren van de verbindingen. Hierin investeren moet wel opleveren dat er ‘logische routes’ worden gemaakt vinden we. Bijvoorbeeld een voorgesteld fietspad langs de Sonseweg kost veel geld en is niet de meest logische route vanuit Lieshout of Mariahout naar Son en Breugel. Maar er is zeker ruimte voor verbetering en het verder stimuleren van onze inwoners om, vooral binnen de gemeentegrenzen, de fiets te kiezen boven de auto kunnen we ondersteunen.

De oproep voor verbeteren van het openbaar vervoer is prima, maar hier ontbreekt de invulling hoe we dit dan verbeterd willen zien. We kijken hier vooral naar de regio en naar de Provincie, maar wij vinden dat de regio en de Provincie naar ons moet kijken. Dus wij geven aan wat we nodig hebben en proberen dat met de regio in te vullen. Daar willen we voor gaan.

In de verkeervisie missen we vooral oplossingsrichtingen voor het ontlasten van onze verkeerskernen van doorgaand verkeer. Denk hierbij aan de Kapelstraat in Beek en Donk en de Dorpstraat in Aarle-Rixtel. In de visie wordt vooral gewezen naar de hoofdroutes waar we weinig invloed op hebben, maar afwikkeling binnen onze gemeentegrenzen hebben we zelf in de hand. Daar worden ons inziens nu te weinig overwegingen gemaakt.

Werk aan de winkel waar we graag input willen vanuit onze inwoners.

Laarbeek kent veel samenwerkingsverbanden, waaronder een aantal gemeenschappelijke regelingen zoals Senzer, de Peelgemeente en de GGD. Als kleinere gemeente zijn deze samenwerkingsverbanden noodzakelijk om alle taken die de afgelopen jaren bij de gemeente zijn komen liggen goed in de praktijk te brengen en betaalbaar te houden.

Met alle samenwerkingsverbanden is het als gemeenteraad uitdagend om hier goed grip op te houden, zowel qua uitvoering als ook de uitgaven aan deze samenwerkingsverbanden.

In de wet gemeenschappelijke regelingen is vastgelegd hoe dit wetmatig moet worden ingevuld. In 2022 is deze wet aangepast waarbij de invloed vanuit de gemeenteraden wordt vergroot. Er komt meer ruimte voor het inzetten van zienswijzen en het instellen van een adviesraad.

Van het recht van het inzetten van zienswijzen wordt al geruime tijd gebruik gemaakt. Voorheen werden door iedere gemeente afzonderlijk zienswijzen op bijvoorbeeld beleid of begrotingen opgesteld en verstuurd. Het afgelopen jaar is door de gemeenteraden tezamen besloten om de zienswijzen meer met elkaar te gaan delen. Hierdoor krijgen we meer inzicht in elkaars beeld op het beleid van de samenwerking, voorkomen we dubbellingen en wordt duidelijk waar de belangrijkste bezwaren liggen breed over alle gemeentes. Ook wordt samengewerkt door gezamenlijke bijeenkomsten te organiseren voor alle gemeenteraden om jaarlijks de begrotingen van de samenwerkingsverbanden te bespreken. De betrokkenheid wordt hiermee flink vergroot.

In het afgelopen jaar wordt de roep om adviesraden voor de verschillende samenwerkingen steeds groter. Momenteel is er al een adviesraad voor de peelgemeenten (adviesraad sociaal domein) en voor de metropoolregio Eindhoven (raadstafel 21). Wij zijn, als voltallige gemeenteraad, terughoudend in het instellen van nog meer adviesraden voor bijvoorbeeld GGD, omgevingsdienst en de veiligheidsregio.

In een adviesraad nemen meestal 2 raadsleden per gemeente zitting welke door de gemeenteraad zijn aangesteld. Het is echter niet zo dat de gemeenteraad daarmee haar mandaat geeft aan deze deelnemers aan de adviesraad. En daar knelt het ook meteen. Als er in een adviesraad discussie ontstaat, welk standpunt verwoord een raadslid dan? Is dit het standpunt van een meerderheid van de gemeenteraad of een persoonlijke afweging? Dat maakt het als deelnemer aan de adviesraad lastig in een discussie en zou een advies of besluit opleveren wat niet zondermeer wordt gedragen door een meerderheid.

De roep om adviesraden is vooral groot wanneer er problemen zijn binnen een gemeenschappelijke regeling. Kijk hierbij naar bijvoorbeeld de OmgevingsDienst Zuid-Oost Brabant waar forse kritiek op is vanuit de diverse gemeenteraden en veel aandacht in de media. Hoewel het instellen van een adviesraad dan logisch lijkt, is het veelal beter een crisis te laten bezweren door het algemeen bestuur en niet met een extra orgaan erbij. Je krijgt dan een soort zijsturing vanuit een adviesraad wat het oplossingsproces meestal niet bevorderd. Een goed voorbeeld is de omvorming van Blink waarbij een veelvoud aan vragen en wantrouwende houding van enkele individuen van andere gemeenten eerder verlammend werkt op het bestuur en het proces naar een oplossing.

Vrijwel ieder samenwerkingsverband heeft jaarlijks enkele bijeenkomsten waarin raadsleden op de hoogte worden gehouden van ontwikkelingen en input kunnen leveren. De raadsleden uit Laarbeek zijn hierin altijd uitstekend vertegenwoordigd wat ook de grote betrokkenheid aantoont bij deze samenwerkingverbanden. Er zijn voldoende mogelijkheden voor de gemeenteraad om via de wethouder, die plaats heeft in het algemeen bestuur, knelpunten te escaleren als de gemeenteraad dit noodzakelijk vindt.

De kanaalvisie is een veelbesproken stuk geworden en ook in de media uitgebreid behandeld. Er heerst rondom de kanaalvisie echter veel negativisme en dat is ons inziens onterecht. De visie geeft namelijk een heel goed beeld van de mogelijkheden rondom de Zuid-Willemsvaart. Het is niet zo dat al deze mogelijkheden en invullingen ook daadwerkelijk worden gerealiseerd bij het aannemen van deze visie, en ook de groene long wordt niet volgebouwd met huizen. Nuance is hier dus zeker op zijn plaats.

In de nieuwsbrief van januari is de kanaalvisie al uitgebreid beschreven. Daarin hebben we aangegeven waar de basis ligt van de kanaalvisie en onze blik op de voorliggende invulling. In de visie wordt het kanaal geprezen als een pareltje, een soort geschenk aan de gemeente. Zeker niet onterecht, maar het kanaal ligt er nu echt niet overal bij als een pareltje. De veelal geprezen oude werkgelegenheid langs het kanaal is echt niet overal omgezet in een idyllische aanblik vanaf het water. Kijk bijvoorbeeld bij de Beekse Brug waar na-oorlogse bedrijvigheid vooral praktische bebouwing heeft opgeleverd, verre van de mooie oude monumentale bebouwing die op sommige plaatsen wel aanwezig is.

Initiatieven om dit te verbeteren met bijvoorbeeld broodnodige woningen voor starters en senioren is een prachtige kans. Door de kanaalvisie nu al in te zetten, vooruitlopend op de omgevingsvisie kernen, kunnen we deze initiatieven daadwerkelijk in bouwplannen omzetten.

We moeten ook een stap verder durven kijken dan enkel de woningen. Er wordt gekeken naar logische fiets- en wandelroutes en ook daar wordt de brug bij Eykenlust bekeken. De kanaalvisie geeft een goed beeld hoe het zou kunnen worden om Eykenlust weer met het dorp te verbinden. Dat de brug er daadwerkelijk komt is nog verre van een besluit. Dit is een visie met mogelijkheden, maar de komst van de brug wordt nog uitgebreid gewogen in de gemeenteraad. Haalbaar, betaalbaar en draagvlak is de basis.

Kortom, het is jammer dat de visie soms negatief is neergezet. Er ligt nu een goed beeld waar de mogelijkheden liggen met een richting. Ook met de toevoeging van meer groen. Aan de hand van deze visie kunnen we besluiten met plannen die opgestart gaan worden goed wegen in het geheel en daarom kunnen we deze ondersteunen zonder nu al definitief keuzes te maken.

Op dinsdag 20 februari jl. is aan de gemeenteraad een rapport gepresenteerd met betrekking tot de eerste fase van de herontwikkeling van het Ontmoetingscentrum. In deze eerste fase is met diverse gebruikers van het centrum, maar ook met potentiële nieuwe gebruikers (zoals de Rollerclub en de Harmonie) onder leiding van bureau Spectrum in kaart gebracht waar een toekomstig gebouw aan moet gaan voldoen. Ook hebben inwoners van Beek en Donk en Laarbeek input kunnen leveren. In diverse sessies is alle info verwerkt en door Spectrum met een architect samengevat.

In de komende fase gaat een ontwerp verder uitgewerkt worden. Zo moet beter inzichtelijk worden hoe een potentieel nieuw of verbouwd gebouw eruit moet komen zien en wat het kostenplaatje is. Zo kunnen bijvoorbeeld de mogelijk nieuwe gebruikers een goede afweging maken of ze uiteindelijk naar het nieuwe gebouw willen verhuizen. In juni / juli moet meer over het nieuwe gebouw bekend zijn.

Het ontmoetingscentrum in Beek en Donk is een flink aantal jaren geleden verbouwd. Het wordt nu gebruikt door verschillende verenigingen en instanties waaronder de stichting dorpshuizen als beheerder, de judoclub, de boxclub en de LEV-groep. Daarnaast vinden er ook diverse bijeenkomsten plaats van uiteenlopende verenigingen en instanties. Kortom, een belangrijke ontmoetingsplek voor onze gemeenschap.

Al enkele jaren geleden is sprake geweest van een verhuizing van harmonie O&U naar het ontmoetingscentrum en ook het duurzaamheidsvraagstuk dient aan. Tijd voor een herziening van deze sociale ontmoetingsplek.

Eigenlijk kan gesteld worden dat duurzaamheid en energie de gemene deler is rondom de start van een nieuw ontmoetingscentrum. Verduurzaming van gemeentelijk vastgoed, waar het ontmoetingscentrum onder valt, staat al op de planning. Verenigingen als O&U en de rollervereniging tezamen met de tafeltennisvereniging kampen met hoge lasten van energie door sterk verouderde gebouwen. Grote investeringen lijken onvermijdelijk. Een multifunctioneel en duurzaam gebouw ter vervanging van deze 3 locaties biedt veel duurzaamheidsvoordelen voor alle betrokkenen en past in de duurzaamheidsvisie van onze gemeente.

Maar deze multifunctionaliteit heeft ook een keerzijde. Zo zijn er meer gebruikers op een kleiner oppervlak waardoor ruimtes gedeeld moeten gaan worden waar een deel van de gebruikers nu nog zelf invulling kan geven aan planning van ruimtes. Het is daarom belangrijk dat goed gesproken wordt met alle gebruikers nu en in de toekomst en dat hier heldere afspraken worden gemaakt waarmee iedere vereniging en instantie uit de voeten kan.

En zijn ruimtes wel geschikt voor ieder gebruik? Een rollerhal is immers heel iets anders dan een concertzaal.

Naast de (sport)verenigingen zijn ook gebruikers op het sociaal gebied, waaronder de LEV groep, onderdeel van gesprek. Het ontmoetingscentrum met daarin de huiskamer is erop gericht om verbindingen te versterken in onze lokale gemeenschap. Dit gebeurd door inloopspreekuren en het organiseren van bijeenkomsten zoals gezamenlijke maaltijden. Niet onbelangrijk is ook het gebruik door jongeren die momenteel een eigen ruimte hebben met een aparte ingang. Hier speelt ontmoeten een heel belangrijke rol, maar wel op een heel andere manier dan ontmoeten voor senioren. Hier moet ruimte zijn voor ontplooiing. Ook zijn er gedachtes om weer een mogelijkheid te hebben voor een theater en film in Beek en Donk.

Kortom, het ontmoetingscentrum kent meerdere functies, te noemen:

De afgelopen periode is gebruikt om in beeld te brengen wie er gebruik maken van het ontmoetingscentrum, wat deze partijen willen, welke partijen erbij willen en wat onze inwoners willen. Uit deze periode volgt informatie waarmee verder gewerkt kan worden aan plannen en uiteindelijk aan een programma van eisen waar het nieuwe ontmoetingscentrum aan moet voldoen.

Richting de zomer zal er een moment komen waarin definitief vastgesteld moet worden welke partijen deel gaan nemen aan het nieuwe ontmoetingscentrum. Vanaf dat moment gaan scenario’s uitgewerkt worden en zal er eind 2024 door de gemeenteraad een keuze gemaakt worden voor een scenario.

Al sinds jaar en dag staat de fabriek Artex in Aarle-Rixtel. Dit getuigende ook de oude schoorsteen die nog steeds boven het dorp uitsteekt. Door de decennia heen zijn de producten die worden gemaakt bij Artex flink gewijzigd. Van textiel is het bedrijf getransformeerd naar producten voor woningstoffering en inrichting. Kwalitatief hoogwaardige producten en een moderne bedrijfsvoering.

Toch is er al veel jaren strijd met de aanliggende buurt, voornamelijk over geuroverlast.

De Artex is al lang aanwezig aan de rand van de kern Aarle-Rixtel waarbij de woningbouw langzaam naar de fabriek toe gegroeid is. Waar de locatie vroeger buiten de kern geen hinder veroorzaakte, is dat nu veranderd. Hierbij is Artex gebonden aan strenge milieu eisen vanuit de milieuvergunning. Deze milieuvergunning heeft men van oudsher en is steeds aangepast naar de moderne tijd, maar het is ook weer niet een vergunning die wenselijk is in de nabijheid van een woonwijk. Een dilemma.

Door de jaren heen is het chemische proces gewijzigd tezamen met de producten die Artex produceert en ontstaat er steeds meer geuroverlast met daarbij de zorgen over de gezondheid. De klachten worden intenser en met de buurt wordt een werkgroep samengesteld die gaat overleggen met Artex. Deze strijd komt in 2021 tot een climax door een dispuut in het bestemmingsplan die de gemeente Laarbeek rechtswege moet herstellen. In de wijziging van het bestemmingsplan van 2015 voor de kern Aarle-Rixtel is het terrein van Artex per ongeluk lager ingeschaald dan werkelijk was toegestaan. Dit was puur juridisch en had geen effect op de milieuvergunning.

De gemeenteraad is in 2021 akkoord gegaan met het herstellen van deze omissie maar heeft middels een motie het college verzocht om met de buurt in gesprek te blijven en actief metingen uit te voeren naar eventuele gezondheidseffecten. Daarbij heeft Artex beloofd om haar installaties aan te passen om de overlast te verminderen, ongeacht of deze nog steeds past binnen de milieuvergunning.

Na goedkeuring van het besluit door de gemeente is dit door de werkgroep in de buurt wel gerechtelijk aangevochten, maar uiteindelijk heeft dit besluit stand gehouden. De afgelopen periode heeft daarom in het teken gestaan van herstel van de verhoudingen en aansluitend het komen tot een goede methode van meten. Dit is belangrijk omdat in het verleden ook verscheidene metingen zijn uitgevoerd die vaak in twijfel werden getrokken. Zo werd vaak beweerd dat de fabriek niet op volle kracht draaide bij het uitvoeren van de metingen of bepaalde productieprocessen juist voor overlast zorgen juist dan niet draaien. Om discussie achteraf uit te sluiten is vooraf overeenstemming bereikt over welke metingen en hoe deze te beoordelen. De omgevingsdienst midden-west Brabant gaat dit begeleiden omdat deze hier veel kennis en ervaring in hebben.

Het uitvoeren van metingen met het oog op de volksgezondheid en daarnaast het vinden van de overlast steunen wij. Dat de gemeente hierin het voortouw neemt kost geld en ambtelijke capaciteit, maar het is in het belang van onze gemeenschap. Dit alles wel in goed overleg tussen buurt en Artex en zonder onderling wantrouwen.

Ondertussen staat Artex ook niet stil en werkt met steeds betere technieken om geuroverlast te beperken. Ook wordt onderzocht of de hoge herkenbare schoorsteen weer in gebruik genomen kan worden zodat eventuele geurhinder dusdanig hoog in de lucht zit dat dit geen overlast meer geeft.

We zien de resultaten met belangstelling tegemoet en zullen dit proces uiteraard blijven volgen.

In verschillende nieuwsbrieven hebben we al bericht over de afvalverwerker Blink. De organisatiestructuur die Blink namelijk vormt, een samenwerking met een marktpartij, moet vanwege aanbestedingsregels worden losgekoppeld. Dit proces is vorig jaar in gang gezet.

Door Blink worden we goed op de hoogte gehouden met de stand van zaken van deze metamorfose van de organisatie. Hieronder de laatste stand van zaken.

Blink functioneerde de afgelopen jaren onder de organisatie van PreZero waar het een samenwerking mee had. Deze samenwerking wordt per 1 januari 2025 formeel beëindigd waardoor ook de faciliteiten van PreZero vervallen. Werkelijk alles moet opnieuw worden georganiseerd, van in te zetten materieel, tot afvoer van afval en alle ICT. Daar komt nog bij dat er een juridische scheiding moet ontstaan tussen het bedrijf PreZero en de gemeenschappelijke regeling.

We constateren dat er voortvarend te werk wordt gegaan. Inmiddels is een basisorganisatie opgezet waarvoor vacatures zijn ingevuld van bijvoorbeeld de administratie en de inkoop. Ook is er al volop actie met het opnieuw aanbesteden van alle onderdelen van afvalverwerking. Momenteel zijn de inkoop van afvalzakken, de afvoer van afval vanaf de milieustraten aanbesteed en gegund. De voertuigen en de ondergronds containers staan nu op het programma. Het doel is op 1 april alle onderdelen van de organisatie opnieuw te hebben aanbesteed en er dus geen automatische gunning aan PreZero.

Een belangrijk punt is nog de software. Oorspronkelijk werd gedacht dat dit nog over 1 januari 2025 heen zou gaan lopen, maar dit lijkt niet nodig. Er wordt samengewerkt met afvalverwerker Cure waarmee tezamen het softwarepakket wordt ingekocht voor bijvoorbeeld de transportbonnen. Het administratieve systeem is per 1 januari 2024 al omgezet naar Blink.

De locatie waar Blink nu huisvest is eigendom van PreZero. Deze locatie kan nog tot eind 2025 gehuurd worden. Komende periode zal druk gezocht moeten worden naar een nieuwe locatie waarbij het doel is dit nog steeds te combineren met de milieustraat van Helmond. Vanwege benodigde milieuvergunningen komt niet zomaar iedere bedrijfslocatie in aanmerking.

De gemeenschappelijke regeling, de regels van het samenwerkingsmodel tussen gemeenten, is momenteel aangepast waarbij PreZero wordt uitgeschreven uit de regeling. Vanwege de wijziging in de wet gemeenschappelijke regeling zouden ook deze nieuwe regels meteen verwerkt moeten worden in de nieuwe regeling. Hier is echter gekozen om eerst PreZero uit te schrijven met een nieuwe regeling zonder wijzigingen en pas daarna de wijzigingen van de wet door te voeren. Hiervoor is gekozen om te voorkomen dat er discussies gaan ontstaan met PreZero en daardoor vertraging ontstaat in het ontvlechtingsproces. Door diverse gemeenten wordt hier kritisch over geschreven, maar wij zijn van mening dat deze aanpak prima is. In eerdere bijeenkomsten is al toegelicht hoe lastig het juridisch ontvlechten van PreZero is met alle risico’s van dien met betrekking tot claims. Nu er overeenstemming is over de huidige aanpassingen vinden wij het legitiem om dit nu af te handelen en dan verder te kijken in de loop van dit jaar.

De organisatie van Blink zet ons inziens goede stappen en we blijven dit uiteraard volgen.

In ons bericht van 14 september 2023 hebben we reeds inzicht gegeven over de stand van zaken van het zwembad in Beek en Donk. Het zwembad kampt met een te hoog energieverbruik en is toe aan een grootschalig renovatie. Uit een analyse blijkt dat renovatie enorm kostbaar is en geen toekomstvaste betaalbare exploitatie van het zwembad oplevert. Nieuwbouw zou financieel een aantrekkelijker alternatief zijn, maar ook dat is financieel niet rond te breiden zonder een bijdrage van de gemeente.

Hoe nu verder? Moet de gemeente een zwemvoorziening kost wat kost behouden in Laarbeek? En moet de gemeente hierin dan gaan investeren?

Een zwemvoorziening in Laarbeek is er al sinds lange tijd. In het verleden beschikte Beek en Donk over een groot buitenzwemcomplex. Na sluiting van het buitenbad is er een binnenbad gerealiseerd ter plaatse van het voormalige ‘diepe’ zwembad. Dit zwembad is al sinds jaren in particuliere handen. Behoudens de bijdrage vanuit de stichting leergeld voor zwemonderwijs is er verder geen gemeentelijke bijdrage voor deze voorziening.

Van de zwemvoorziening wordt gebruik gemaakt door Essy’s die zwemlessen verzorgd, de zwemvereniging eveneens voor zwemles en door senioren voor beweeglessen. Er is beperkt tot geen recreatief gebruik.

Allereerst is de gemeente Laarbeek begonnen met het opstellen van een zwemvisie voor Laarbeek. In deze zwemvisie wordt gekeken naar zwembeleid binnen de gemeente, wat dit oplevert voor de gemeenschap en wat de financiële gevolgen zijn. In deze zwemvisie zijn scenario’s meegenomen voor het zwembad. Onderzocht zijn de kosten voor nieuwbouw van een groot en een kleiner bad en renovatie van het bestaande bad. Daarin is gekeken wat daarbij de bijdrage van de gemeente Laarbeek zou moeten zijn om een rendabele exploitatie te krijgen. Deze visie is opgesteld los van de huidige eigenaren van het zwembad, maar wel met de input van het gebruik van het zwembad (zwemvereniging en Ezzy’s). De uitgewerkte scenario’s zouden sowieso een bijdrage van de gemeente vragen om een zwembad mogelijk te maken.

De eigenaren van het zwembad zijn in gesprek met de gemeente om de mogelijkheden te bekijken. Zij willen zelf ook met een scenario komen waarin een combinatie wordt gemaakt met nieuwbouw en woningbouw. Door middel van woningbouw levert dit opbrengsten op en zou het zwembad mogelijk nieuw gebouwd kunnen worden zonder bijdrage van de gemeente. Dit betekent echter wel woningbouw in een gedeelte van de groene long waar dit niet is toegestaan. Het bouwen van woningen in de groene long is niet wenselijk, maar als het een zwemvoorziening in stand kan houden is het wel noodzakelijk om te kijken onder welke omstandigheden dit in beperkte mate wel mogelijk zou zijn. Hierbij kan gedacht worden aan appartementen boven het zwembad, passend binnen het huidige bouwvlak. Dus niet meer gebouwd oppervlakte toevoegen in de groene long, maar juist woningen met bijvoorbeeld een zorgfunctie in een soort wooncomplex bovenop. Hiervan zijn meer voorbeelden te vinden in Nederland. Of dit een wenselijke ontwikkeling is met behoud van het zwembad is een afweging als alle elementen in beeld zijn.

De komende tijd zullen alle scenario’s tegen elkaar worden afgezet en aan de gemeenteraad worden voorgelegd. Ook zal hierbij een raadpleging plaatsvinden binnen de gemeenschap door middel van een informatiebijeenkomst. Uiteindelijk is het de bedoeling dit voorjaar een keuze te maken welk scenario op draagvlak kan rekenen. In deze afweging zal ook het scenario meegenomen worden waarin een zwemvoorziening op termijn verdwijnt uit Laarbeek. De consequenties daarvan worden in beeld gebracht om mee te kunnen wegen in de keuze.

Laarbeek is verbonden met het water van de kanalen. Al sinds de aanleg van de Zuid-Willemsvaart is ons landschap veranderd waarbij wegen en industrie zich langs het water zijn gaan concentreren en vroegere groene verbindingen zijn doorsneden.

Het kanaal biedt ruimtelijk kansen voor onze gemeenschap. Hierbij kan gedacht worden aan woningbouw en het verder vergroenen van openbare ruimte. Om plannen en ontwikkelingen langs het kanaal te kunnen toetsen op pasbaarheid in het totaalplaatje is nu een kanaalvisie opgesteld voor de langere termijn. Waar willen we naar toe rondom het kanaal?

Waarom krijgen we nu ineens een kanalenvisie terwijl het kanaal er toch al heel lang ligt? Er zijn meerdere redenen te noemen waarom nu met een visie voor het kanaal is opgesteld. Met het oog op de omgevingsvisie kernen, zie de eerdere nieuwsbrief, worden onze kernen opnieuw tegen het licht gehouden. Waar is ruimte voor ontwikkelingen zoals bijvoorbeeld woningbouw en bedrijventerreinen? En waar zijn mogelijkheden voor groen en water om onze omgeving voor te bereiden op het toekomstige klimaat?

Ook de omgeving van het kanaal maakt hier onderdeel van uit. Rondom het kanaal zijn er echter al urgente ontwikkelingen waarbij het wenselijk is in dit gebied wat te versnellen. Het gaat hier om de ontwikkelingen rondom Eykenlust, woningbouwinitiatieven langs het kanaal en het zwembad. Hierdoor is gekozen om de kanaalvisie alvast vooruit te laten lopen op de omgevingsvisies van de kernen. De huidige visie zal daar straks onderdeel van uitmaken.

In de kanaalvisie komen enkele belangrijke zaken naar voren. De focus van de visie ligt op het groene karakter van het kanaal, voornamelijk rondom de groene long, en de historie voornamelijk rondom de bruggen. Een belangrijke insteek van de visie is de verblijfskwaliteit van het kanaalgebied te verbeteren. Dit kan bereikt worden met een beter netwerk van fietspaden en wandelpaden waarbij, waar mogelijk, de waterkant toegankelijk wordt gemaakt. Rondom het verbeterde netwerk van de voet- en wandelpaden is meer ruimte voor groen voorzien en wordt dit beter met elkaar in verbinding gebracht. Ook is gekeken naar de toegevoegde waarde van extra voetgangersverbindingen over het kanaal waaronder bij Eykenlust en het Gulden Land.

Naast groen is gekeken naar bebouwing. Bij de Donkse brug is de ontwikkeling van de Oliemolen op het voormalige vd Vrande terrein vertraagd, maar nog steeds is het voornemen dit complex met betaalbare appartementen te realiseren. Ook rondom de Beekse Brug zijn al plannen om appartementen aan het water te gaan bouwen. Verder is qua bebouwing gekeken naar de mogelijkheden voor het zwembad en hoe dit zou passen rondom het kanaalgebied in combinatie met bijvoorbeeld appartementen. Dit is in een ander artikel over het zwembad verder uiteengezet.

Wij hebben de kanaalvisie aandachtig bestudeerd en hebben hierbij wat technische kanttekeningen gemaakt rondom de keuzes waar het accent van toevoeging van groen moet komen liggen. Hier zouden we meer aandacht willen voor het gebied tussen de Beekse Brug en de kanalenkruising waar ook de Aa dicht bij het kanaal loopt. Deze hoek is gekenmerkt door de achterkant van bedrijven en oogt daardoor vrij rommelig. Verder zijn een aantal uitgangspunten verhelderd in de tekst zodat er geen misverstanden bestaan over de uitgangspunten van bebouwing en zichtlijnen van het kanaal.

Het was ons doel dat met de kanaalvisie nu ook helderheid geven wordt aan woningbouw langs het kanaal. Met het oog op het bestaande appartementencomplex ‘de Waterpoort’ zijn hier volop kansen om te bouwen voor de behoefte in Laarbeek, namelijk betaalbare woningen waar ook zorg mogelijk is. Bij de Beekse en Donkse brug wordt daar nu ruimte voor gegeven waarbij al bestaande initiatieven eindelijk in behandeling kunnen worden genomen, passend binnen een lange termijn visie van het kanaal.

Qua verkeer is vooral gekeken naar het stuk Bossche weg tussen de Donkse en Beekse brug om dit autovrij te maken. De visie gaat daar wat ons betreft een stap te ver. Het afsluiten van de Bosscheweg is voor het sluipverkeer door de kern niet wenselijk. Het vergroenen van de direct omgeving van de weg met meer bomen zou ons inziens wel van toegevoegde waarde zijn.

Er zijn rondom de kanaalvisie nog veel discussies over de mogelijke vernieuwing van het zwembad en de brug bij Eykenlust. Beiden onderwerpen kunnen we pas behandelen als er meer zicht is op de opties. Voor het zwembad komen deze al op korte termijn. Voor de brug bij Eykenlust zal eerst het plan Eykenlust in beeld moeten zijn alvorens hierover een keuze gemaakt kan worden. Wat gaan we doen bij Eykenlust en hoe belangrijk is die voetverbinding dan voor de bereikbaarheid? Met de kanaalvisie in concept hebben we nu wel een overkoepelend beeld waar uiteindelijk naar toe gegroeid zou kunnen worden.

Op woensdag 10 januari vond weer een metropoolconferentie plaats op de high-tech campus te Eindhoven. Deze metropoolconferentie, waar raadsleden uit alle 21 gemeenten aansluiten, stond in het teken van brede welvaart. Een actueel onderwerp in onze regio vol van groei. Hoe zorgen we er immers voor dat alle inwoners in onze regio kunnen profiteren van de ontwikkelingen in onze Brainportregio.

Wat is dat brede welvaart? Dat begrip is heel breed, maar het draait voornamelijk om de kwaliteit van de omgeving waarin je leeft. Maar wanneer is brede welvaart dan bereikt? Dit is niet uit te drukken in materiele zaken, maar het is juist gezondheid, onderwijs, milieu, veiligheid en sociale cohesie.

Onze leefomgeving ondergaat metamorfoses in sneltreinvaart. Onderwerpen als klimaat, energie, voedsel, landbouw, natuur, vergroening en circulariteit staan op gespannen voet met elkaar in ons toch al hele kleine land. Dit leidt ook tot spanningen waarbij een deel van de bevolking stappen vooruit wil zetten en een ander deel van de bevolking erg veel op zich af ziet komen waarvan men de gevolgen niet goed kan overzien. Dit leidt uiteindelijk tot weerstand en groepen die tegenover elkaar komen te staan. In dat opzicht zal naar meer samenhang gezocht moeten worden en raak je ook de sociale context. Voel je je hier nog wel thuis in de regio?

Zo ook de schaalsprong die onze regio ondergaat. Een enorme voorspelde groei die een grote druk geeft op onze regio zowel qua woningbouw, verkeer als ook voorzieningen. In de metropoolregio wordt flink gewerkt om dit als regio in goede banen te leiden. De focus ligt veel op het bouwen van huizen en het verzorgen van betere mobiliteit. Ook het bedrijfsleven in de regio gaat investeren. Er worden fondsen opgericht rondom bereikbaarheid, betaalbare huisvesting en onderwijs. Zo gaat bijvoorbeeld ASML mede investeren in betaalbare woningen voor onze eigen inwoners als projecten niet zelfstandig van de grond kunnen komen. Deze bedrijven zien dat hun groei weerslag hebben op de regio en willen hierin mede de verantwoordelijkheid nemen door ook mee te investeren in bijvoorbeeld mobiliteit. Een beetje zoals vroeger Philips ook investeerde in Eindhoven, maar dan is het in de huidige tijd niet alleen voor de medewerkers van Philips.

Maar het sociale aspect, dat blijft vaak onderbelicht. Ook hiervoor is een fonds in oprichting wat ‘Brainport voor elkaar’ wordt genoemd. Dit fonds gaat een sociale agenda uitvoeren waaronder het zorgen voor bestaanszekerheid, steunen van goede doelen, investeren in taalachterstand en sociale cohesie. Met die sociale cohesie wordt onder andere bedoelde om de ‘bubbels’ waarin we soms leven, met elkaar te verbinden door ze te doorbreken. Het plan is dit te bereiken door vrijwilligers vanuit verschillende bedrijven zich in te zetten voor maatschappelijke organisaties en ook binnen bedrijven zelf om elkaar te ondersteunen. De bedrijven ondersteunen op hun beurt hun vrijwilligers weer.

Wij vinden dat de sociale kant van de schaalsprong de komende tijd meer naar voren moet komen en zullen dit hoger op de agenda binnen de Metropoolregio gaan plaatsen. Het fonds ‘Brainport voor elkaar’ is 10 januari maar kort behandeld, maar we hopen er snel meer inzicht in te krijgen en over te berichten.

Maar wat betekent dit nu voor Laarbeek? In onze beschouwing van de begroting van 2024 hebben we als ABL al aangegeven dat we scherper willen gaan sturen op doelen in de MRE waar voor ons als gemeente iets toe kan voegen. Daarbij moeten we kijken waar we nu staan (nulopname) en waar we naar toe willen en wat we belangrijk vinden om te bereiken, dan is het ook meetbaar. Niet alles kan, maar keuzes maken en daar de focus op leggen.