Tijdens de raadsvergadering van maandag 11 september jl. werd het volgende door Henk Veerdig ingebracht namens Lijst Fier.

Leesvaardigheid en de bibliotheek

Een op de zes mensen in Nederland (ongeveer 2,5 miljoen volwassenen) heeft moeite met lezen, schrijven en/of rekenen. Handelingen met computer en/of smartphone worden dan ook erg ingewikkeld, terwijl deze steeds meer van belang worden om actief en met genoegen mee te kunnen doen in onze samenleving. Het lijkt dus niet overdreven te veronderstellen dat ook op Vlieland flink wat mensen moeite hebben met lezen en schrijven.

Er is ook een vaste internationale Dag tegen Ongeletterdheid: 8 september. Prinses Laurentien is een van de boegbeelden van de alfabetisering. Ook onze eigen wethouder mevrouw Vellinga draagt met elan het belang van leesvaardigheid uit.  Een belangrijke missie!

Door allerlei partijen wordt deze week in den lande aandacht gevraagd hoe wij zonder de mensen, jong en oud,  beter kunnen leren lezen, hetgeen maatschappelijk echt van belang is, sociaal gezien van waarde is maar zeker ook heel erg fijn kan zijn voor de ontspanning, ter lering en voor de ontwikkeling van inlevingsvermogen. Leesplezier!

In onze raadsbreed akkoord staat in opdracht 27 en 28 oproep voor aandacht voor de Nederlandse taal. Dat er met respectvolle hulp echt iets te bereiken valt met het beter leren lezen en schrijven, wordt zo mooi onderkend door ervaringsdeskundigen, die na enige gevoel van ongemak op cursus zien dat er een wereld voor hen opengaat. Zaken beter begrijpen, zelfredzaam worden, meer zelfvertrouwen krijgen, actiever meedoen en dat het echt niet nodig is om je te schamen om lezen en schrijven ook op latere leeftijd te leren. Immers, wij allen hebben een lang leven te leren.

Onze fraaie bibliotheek speelt een belangrijke maatschappelijke rol in die benodigde  laagdrempeligheid om met elkaar hierover in contact te komen. De bibliotheek draagt volop het leesplezier uit. Het heeft een prettige ontmoetingsfunctie, bevordert de geletterdheid maar organiseert ook tal van activiteiten op dit vlak. Naast het inkijken of lenen van boeken vinden we daar ook het informatiepunt Digitale overheid (IDO), bedoeld om mensen op weg te helpen in hun digitale communicatie met de overheid. Denk aan belangrijke vragen over zorg, huurtoeslag en digiD of de bankzaken via apps.

De bibliotheek is dus echt een instituut geworden die belangrijke thema’s oppakt voor onze informatiesamenleving.

Om dit te kunnen doen is uiteraard doorlopend geld nodig voor de bibliotheek. Nu nog vanuit het Rijk via het Gemeentefonds maar er gaat iets veranderen. Vanaf 2025 krijgen gemeenten een zorgplicht voor een toekomstgerichte bibliotheekvoorziening, waardoor de aanwezigheid en toegang wettelijk verankerd wordt.

Wij zijn als gemeente dus ook nu zelf aan zet over onze rol hierin en welk budget daarbij past.

Vraag aan de wethouder hoe u deze ontwikkeling ziet en of u dit najaar nog een poging gaat doen om mee te dingen naar een specifieke bijdrage (Spuk) die voor 2024 beschikbaar is? De indieningsperiode ligt tussen half november en half december.

Derde vraag is of en zo ja, wanneer er een gemeentelijk bibliotheekplan gaat komen, om de bibliotheek langdurig en verantwoord haar belangrijke maatschappelijke taken uit te kunnen laten voeren? Dank u.

Hoe de wethouder reageerde, kunt u terugzien in de raadsvergadering op de site van de gemeente Vlieland. U vindt de vergadering via deze link, het betoog van Henk Veerdig begint op 1:29:00.