Poliflw

Op maandag 15 april om 19.30 uur organiseert de fractie een politiek café in De Vergulde Kruik (Haarlemmerstraat 22) over het onderwerp bewonersparticipatie bij bouwplannen. Leden van Partij Sleutelstad, wijkorganisaties en belangstellende Leidenaren zijn van harte welkom. Voor deelnemers staat een drankje klaar. Aanmelden is niet verplicht maar wel gewenst en kan door een berichtje te sturen naar bestuur@partijsleutelstad.nl.

Leiden bouwt de komende jaren 8.800 woningen bij. Dat heeft gevolgen voor de omgeving, de voorzieningen en de bereikbaarheid. Op het stadhuis zijn er nu veel bouwplannen in de maak. Hoe zorgen we ervoor dat bewoners echte invloed op deze plannen hebben?

De afgelopen jaren hebben we gezien hoe het niet moet. Bijvoorbeeld met bewoners die door projectontwikkelaars werden gepasseerd of met participatietrajecten die in rechtszaken eindigden. Welke lessen kunnen we daaruit trekken? Hoe kan het beter? Daarover gaan we graag met jullie in gesprek. Tijdens het politiek café vertellen Bart Hendriks (bewonerscomité S.O.S. Mors) en Anton van den Beukel (burgerinitiatief Heel Noord, Één Tuin) over hun ervaringen met bouwprojecten in de Lage Mors en Leiden Noord. De lessen uit het politiek café nemen we mee bij de bespreking van het nieuwe Handelingsperspectief Participatie dat later deze maand in de gemeenteraad wordt besproken.

Hopelijk tot ziens op 15 april!

Slopen zonder de afgesproken 70%-draagvlak, cancellen van de externe adviseur van de bewonerscommissie, huurders inzage ontzeggen in de bouwkundige rapporten van hun te slopen woningen. De Leidse gemeenteraad keek ernaar en stak vervolgens geen poot uit. Amendementen en moties om er wat aan te doen werden weggestemd door GroenLinks, PvdA en VVD. Partij Sleutelstad heeft daarom tegen de sloop-nieuwbouwplannen in de Prinsessenbuurt gestemd.

Jarenlang – mogelijk zelfs decennia – heeft corporatie De Sleutels het onderhoud van woningen in de Prinsessenbuurt verwaarloosd. Veel bewoners kampen met ernstige tot onleefbare schimmel- en vochtoverlast. Huurders die problemen meldden werden van het kastje naar de muur gestuurd. Inmiddels is de staat van veel woningen zo slecht dat de Sleutels de renovatiekosten te duur vindt geworden. Dus wil zij de hele buurt slopen om er (midden)hoogbouw terug laten keren.

Alsof de schimmel- en vochtoverlast nog niet genoeg was, is er tijdens het maken van de sloop-nieuwbouwplannen op schandalige wijze met de bewoners omgegaan. Zij werden tot 2023 nog warm gehouden met renovatieplannen, maar inmiddels is duidelijk geworden dat de Sleutels al in 2018 heeft gekozen voor sloop. Daarover valt niet meer te praten. Ondanks dat in het Leids sociaal statuut afgesproken is dat er alleen 70% draagvlak gesloopt kan worden, wil de Sleutels ook bij een negatieve uitslag de sloop doorzetten. Met steun van bouwwethouder Julius Terpstra, die in 2022 nog campagne voerde met de leus “Baas in eigen buurt”.

Bewonerscommissie tegengewerkt

Huurders van de Prinsessenbuurt hebben een bewonerscommissie opgericht om mee te denken over de sloop-nieuwbouwplannen. Met hun inbreng is weinig gedaan. Sterker nog: Zij worden door de Sleutels op allerlei manieren tegengewerkt. Op grond van het sociaal statuut hebben bewonerscommissies recht om zich – op kosten van de corporatie – te laten ondersteunen door een externe deskundige. De Sleutels weigert de ondersteuner van de bewonerscommissie te erkennen en schendt daarmee het sociaal statuut. De reden: Hij was ooit in een vroeg stadium betrokken bij burgerinitiatief Heel Noord, Één Tuin (dat door de gemeente en corporaties gecancelled is). Saillant is dat hij als zzp’er wel nog gewoon opdrachten uitvoert voor de gemeente.

Verder werd de bewoners en raad inzage in de bouwkundige rapporten geweigerd. Die inzage volgt pas nu de gemeenteraad het principebesluit voor sloop heeft aangenomen en slechts onder begeleiding van de Sleutels. De bewoners mogen de rapporten niet aan bouwkundige experts voorleggen.

Zeggenschap teruggeven

In het raadsdebat was teruggeven van zeggenschap aan de bewoners en het herstellen van hun rechten de inzet van Partij Sleutelstad. Daarom dienden we de volgende voorstellen in:

Partij Sleutelstad, SP, ChristenUnie, Partij voor de Dieren en soms D66 kozen de kant van de bewoners. Andere partijen spraken wel harde woorden in de commissievergadering, maar lieten de bewoners vallen toen het er echt op aankwam. Alleen de motie om de draagvlakmeting door een onafhankelijke partij te organiseren haalde een meerderheid.

Partij Sleutelstad heeft daarom tegen het sloop-nieuwbouwplan gestemd. Fractievoorzitter Thijs Vos: “Er zijn momenten dat je je schaamt als raadslid. Dit is zo’n moment. De poorten worden opgezet voor het onder dwang slopen van woningen. De bewoners zijn op 100-0 achterstand gezet. Wij hebben geen vertrouwen in dit proces.”

Het stadsbestuur en corporatie De Sleutels zouden er zoveel mogelijk aan moeten doen om te faciliteren dat mensen kunnen terugkeren naar de Prinsessenbuurt als de Sleutels die wijk gaat slopen. Praktische en financiële barrières staan dat vaak in de weg. Partij Sleutelstad sprong in de bres voor deze volkswijk en haar inwoners. Ons voorstel haalde het helaas net niet.

De Sleutels en de gemeente willen de woningen in de Prinsessenbuurt slopen en vervangen door (midden)hoogbouw. De staat van de woningen is belabberd tot onleefbaar, maar de bewoners vormen een hechte gemeenschap en voelen zich met elkaar verbonden. Door de sloopkogel dreigt de ziel uit de wijk te verdwijnen. De Sleutels en de gemeente moeten zich maximaal inspannen voor behoud / terugkeer van de sociale cohesie.

Die sociale cohesie wordt niet zozeer gevormd door de stenen, maar vooral door de mensen. Zij vormen samen een gemeenschap. Veel bewoners willen na de sloop-nieuwbouw dan ook in hun wijk blijven of terugkeren (ondanks het eerdere leed). In de praktijk staan tussen deze wens en terugkeer veel praktische en financiële barrières. Veel mensen zien op tegen een dubbele verhuizing. De verhuizing terug wordt ook niet vergoed en ook niet beschermd door stadsvernieuwingsurgentie. Een deel van de bewoners kan het zich financieel überhaupt niet veroorloven.

Het is daarom van groot belang dat zulke barrières zoveel mogelijk worden geslecht, zodat bewoners die willen terugkeren, ook kunnen terugkeren. Bijvoorbeeld door bij een dubbele verhuizing ook een dubbele verhuisvergoeding uit te keren en door gefaseerd te bouwen. Partij Sleutelstad en D66 riepen daartoe op in een gezamenlijke motie.

Ander onderdeel van de motie is de oproep om bewoners actief te betrekken bij het ontwerp van de nieuwbouw. Een belangrijke wens vanuit de wijk is dat er niet alleen hoogbouw (nu staan er eengezinswoningen), maar ook een aantal eengezinswoningen met tuin terug te laten keren. Om aan die wens tegemoet te komen hebben we samen met het CDA een amendement ingediend om een rijtje eengezinswoningen terug te laten keren.

Zowel de motie als het amendement werden helaas niet aangenomen.

Te vaak vragen verhuurders een hogere huur van hun huurders dan toegestaan is. In de particuliere huur is het schering en inslag. Ook corporaties bezondigen zich eraan. Een procedure bij de huurcommissie is vaak ingewikkeld en het Leidse huurteam bij veel huurders onbekend. Partij Sleutelstad diende afgelopen week twee voorstellen in om dit tegen te gaan en huurders actiever te informeren en ondersteunen. Beiden werden aangenomen.

Op de eerste plaats dienden we samen met de SP, Studenten voor Leiden en de ChristenUnie een amendement in bij het raadsvoorstel over de hervorming van de rioolheffing. In het nieuwe stelsel moeten niet alleen gebruikers (lees: huurders), maar ook eigenaren rioolheffing gaan betalen. Het college gaat er vanuit dat verhuurders deze belasting niet zullen doorberekenen aan hun huurders, maar dat is nogal een naïeve aanname gezien de grote misstanden op de Leidse huurmarkt. Een vergelijkbare systematiek wordt nu al gehanteerd bij kamerbewoners en de realiteit is dat veel huisbazen de rekening gewoon doorberekenen aan studenten en andere kamerbewoners. Bij de invoering van de eigenaarsheffing zal dat op nog veel grotere schaal gebeuren. Over illegaal doorberekende belastingen is geen kwijtschelding mogelijk.

In het amendement roepen we het college daarom op om het illegaal doorberekenen van belastingen als prioriteit mee te geven aan het Leidse huurteam (dat huurders ondersteunt) en om verhuurders die dit doen hard aan te pakken. Bij verhuurders die herhaaldelijk over de scheef gaan zou de verhuurvergunning ingetrokken moeten worden. Verder vragen we het college om huurders meer te informeren over en ondersteunen bij het verhalen van illegaal doorberekende heffingen.

Prinsessenbuurt

Het tweede voorstel was een motie tijdens het raadsdebat over de sloop-nieuwbouw van de Prinsessenbuurt. De staat van veel woningen in die wijk is erbarmelijk doordat de Sleutels vanwege voorgenomen sloop het onderhoud jarenlang op een laag pitje heeft gezet. Toch is de Sleutels wel huurverhogingen blijven doorvoeren. Bij grote gebreken aan de woning kunnen huurders bij de huurcommissie aanspraak maken op het bevriezen of verlagen van hun huur. Deze procedure is echter langdurig, vraag veelt van huurders en niet bij iedereen bekend.

Samen met GroenLinks hebben we het college daarom opgeroepen om bewoners uit de Prinsessenbuurt actief te informeren over hun rechten en te ondersteunen bij het verhalen van te hoge huur. Eigenlijk is het te gek voor woorden dat huurders een woningcorporatie voor de huurderscommissie moeten dagen om hun recht te behalen. Daarom heeft de raad de Sleutels opgeroepen om zelf proactief met een vergoeding te komen voor al het leed.

Toelichting:

In Leiden is de afspraak dat er pas gesloopt kan worden als 70% van de huurders in een draagvlakmeting heeft ingestemd met de sloop en het sociaal plan. Formeel kan het college ook een kennisgevingsbesluit over sloop nemen als de 70% niet gehaald wordt, maar het is in Leiden goed gebruik dat de uitspraak van huurders wordt gehonoreerd. Bij dit sloop-nieuwbouwplan heeft de Sleutels echter al bij voorbaat aangekondigd dat zij sowieso gaat slopen – ongeacht de uitkomst van de draagvlakmeting – en dat hier geen discussie meer over mogelijk is

Door het tekortschietende onderhoud en de omgang met huurders is het vertrouwen van de bewoners van de Prinsessenbuurt ernstig beschadigd. Dat vertrouwen moet hersteld worden. Belangrijk onderdeel daarvan is dat er alleen over wordt gesloopt als 70% van de huurders hiermee instemt. Het gaat immers om hun woningen en hún wijk. Bovendien is dit een belangrijk signaal naar de bewoners dat we ze wél serieus nemen.

Met dit amendement wordt 70% draagvlak als nadrukkelijke voorwaarde in het raadsvoorstel opgenomen. Zolang deze 70% niet wordt behaald, dient de gemeente niet mee te werken aan sloop. De Sleutels kan het sloop-nieuwbouwplan alleen uitvoeren als de gemeenteraad instemt met wijziging van het omgevingsplan. Daarmee hebben we als gemeente een stok achter de deur.

De Raad van de gemeente Leiden, bijeen in de vergadering van 4 april 2024,

Bij de Prins6en en Rijtjes meerdere gevallen bekend zijn van achterstallig onderhoud met zeer ernstige gebreken als gevolg

Inwoners bij de Huurcommissie terecht kunnen bij ernstige gebreken voor hulp in de vorm van bijvoorbeeld huurverlaging en overige vergoedingen

De bekende gebreken overeenkomen met voorbeelden van ernstige onderhoudsgebreken gesteld door de Huurcommissie, zoals gebreken in categorie C (‘ernstige vocht- of schimmelplekken als gevolg van optrekkend of doorslaand vocht’)[1]

Een proces bij de Huurcommissie langdurig kan zijn en vaak veel kan vragen van een huurder

Wij in Leiden een huurteam hebben dat kan bemiddelen namens inwoners om dit proces te vergemakkelijken

Meerdere bewoners waarmee de raad in gesprek is gegaan kenbaar hebben gemaakt niet van het huurteam af te weten

Bewoners met ernstige gebreken aanspraak kunnen maken op tegemoetkoming in verschillende vormen

De meeste inwoners de procedures niet kennen, waardoor zij, zelfs al hadden ze aanspraak op een mogelijke vergoeding of hulp, dat waarschijnlijk niet meer kunnen krijgen

Bewoners in de wijk informeren over hun positie bij de Huurcommissie met focus op waar je aanspraak op kan maken als je te maken hebt gehad met (zeer) ernstig gebreken aan je woning;

Bewoners verder ook te informeren over het huurteam voor ondersteuning en hulp;

De oproep van de raad over te brengen aan de Sleutels en de raad op de hoogte te houden van de uitvoering van deze motie

Om huurders van woningen met ernstige gebreken zelf proactief een passende vergoeding te bieden, zoals het terugdraaien van huurverhogingen

[1] https://www.huurcommissie.nl/huurders/sociale-huurwoning/onderhoud-en-gebreken-beoordelen

De raad van de gemeente Leiden, bijeen in de vergadering van 4 april 2024,

In het raadsvoorstel is opgenomen dat huurders met een parkeervergunning die terugkeren naar de Prins6 een parkeerplek op eigen terrein krijgen;

Deze huurders tijdens hun tussenverhuizing hun huidige parkeervergunning verliezen en zij geen recht hebben op een parkeerplek op eigen terrein;

Indien zij pech hebben zij hun auto maar weg moeten doen;

Concreet speelt dit bij de 5 flats aan de Willem de Zwijgerlaan – die beoogd zijn als (tussen)woning voor de bewoners van de Prinsessenbuurt.[1] Een bouwplan waar sociale huurders expliciet zijn uitgesloten van de parkeervoorzieningen op eigen terrein;

Veel huurders een verhuizing terug naar de Prins6 bovendien financieel niet kunnen veroorloven en daardoor noodgedwongen in hun tussenwoning blijven wonen;[2]

We zoveel mogelijk moeten faciliteren dat bewoners in de Prinsessenbuurt kunnen blijven wonen;

Sociale huurders een auto niet uit luxe bezitten, maar om naar hun werk te gaan;[3]

Het uitgangspunt dat terugkeerders een parkeerplaats krijgen een papieren werkelijkheid dreigt te worden door de redenen die onder de constateringen worden genoemd;

Te waarborgen dat bewoners uit de Prinsessenbuurt die – tijdelijk of permanent – naar de Blokken 1-5 verhuizen een parkeerplek behouden: ofwel op eigen terrein danwel door ze een parkeervergunning voor de openbare ruimte te verstrekken.

[1] Zie beantwoording van technische vraag nr. 21.

[2] Er wordt maar één verhuisvergoeding uitgekeerd door de Sleutels. Wie terug wil keren naar de Prins6 of de Rijtjes zal dat uit eigen zak moeten betalen.

[3] De cijfers over de parkeerdruk spreken wat dat betreft boekdelen: Tijdens een werkdag is de parkeerdruk slechts 35%.

De Raad van de gemeente Leiden, bijeen in de vergadering van 4 april 2023,

Bij BESLUITPUNT 1

De volgende tekst/bullit toe te voegen onder de tweede bullit:

Minimaal 15 tot 20 grondgebonden eengezinswoningen met tuin terug te bouwen in het plangebied en specifiek de mogelijkheden te onderzoeken om deze woningen te realiseren aan de Julianakade.

Tobias Sandoval Garcia (CDA)

Martine van Schaik (Partij voor de Dieren)

Thijs Vos (Partij Sleutelstad)

Antoine Theeuwen (SP)

Pieter Krol (ChristenUnie)

Toelichting

Gemixte woonwijken zijn belangrijk voor een leefbare stad. Naast sociale huurappartementen is een behoefte aan sociale eengezinswoningen in dit gedeelte van Leiden. Daarnaast geven huidige buurtbewoners aan waarde te hechten aan grondgebonden gezinswoningen. Dit amendement beoogt beide doelen te realiseren. Grotere huishoudens hebben via dit voorstel ook de mogelijkheid krijgen terug te keren naar een sociale grondgebonden eengezinswoning met een tuin. Binnen de sociale huursector komen grotere huishoudens en gezinssamenstellingen voor waarvoor een grondgebonden eengezinswoningen een uitkomst kan bieden. Het behoud van een tuin kan tevens goed zijn voor de vergroening en verduurzaming van de stad Leiden.

In het plangebied lijkt de Julianakade het meest geschikt om de woningen te realiseren omdat het om een losstaand gedeelte betreft van het plangebied. Daarnaast bevinden zich momenteel al 20 eengezinswoningen in dit gedeelte van het plangebied.

Partij Sleutelstad wil dat de investeringen in het regionale warmtenet in de ijskast worden gezet en we voorlopig alle energie en middelen inzetten op het verzwaren van het stroomnet. Dit naar aanleiding van de ontwikkelingen in Amsterdam, Rotterdam en Den Haag, die laten zien dat het warmtenet onbetaalbaar en onrendabel is.

Tegen beter weten in blijft de gemeente Leiden volledig inzetten op het aanleggen van een regionaal warmtenet, gevoed door restwarmte van de fossiele industrie uit de Rotterdamse haven, om Leiden van het gas af te halen. Partij Sleutelstad is geen voorstander van deze smeerpijp en is al jaren kritisch op de haalbaarheid, betaalbaarheid en duurzaamheid van deze oplossing. Wat ons betreft kan de gemeente zich beter inzetten op het massaal isoleren van de woningvoorraad, het verzwaren van het stroomnet en op lokale, duurzame initiatieven.

Dat onze kritiek terecht was, is de afgelopen weken gebleken met de nieuwsberichten over de torenhoge rekeningen die huurders betalen in Amsterdam, Rotterdam en Den Haag. In Amsterdam stoppen daarom voorlopig met het aansluiten van hun woningen op stadswarmte. In Den Haag staakt de gemeente zelf met investeringen in warmtenetten, omdat deze op dit moment niet rendabel zijn en het geld beter in alternatieven kan worden gestoken. Ook experts riepen onlangs op om warmtenetten in de pauzestand te zetten.

In onze regio doen we precies het tegenovergestelde. Het regionale warmtenet is als één van de prioriteiten opgenomen in de Regionale Investeringsagenda. Daarom heeft Partij Sleutelstad tijdens de behandeling van deze investeringsagenda voorgesteld om deze investering voorlopig te staken en vrijkomende middelen in het verzwaren van het stroomnet te steken: Een no-regret maatregel die hard nodig is als we burgers keuzevrijheid willen geven en ruimte willen bieden aan lokale initiatieven.

Fractievoorzitter Thijs Vos: “Je kunt elke euro maar een keer uitgeven, elke dag maar één keer besteden en elke medewerker maar één keer tegelijkertijd inzetten.”

Voor nu was er geen meerderheid voor dit voorstel. Het college – gesteund door GroenLinks, PvdA en VVD – houdt vast aan het warmtenet, daarbij verwijzend naar het feit dat de Leidse raad zich in diverse beleidsstukken voor het warmtenet heeft uitgesproken. Geen overtuigend argument volgens Vos: “Je bouwt de energietransitie niet op beleidsstukken, maar op een goed functionerend stroomnet.”

Op aandringen van Partij Sleutelstad zijn in de Leidse zienswijze op de regionale investeringsagenda wel nog eens alle kaders die de Leidse raad in moties en amendementen aan de warmtepijp heeft gesteld opnieuw ingebracht.

Het onderhoud van veel corporatiewoningen in Leiden Noord, de Rivierenbuurt en elders in Leiden is schrikbarend slecht. Zo slecht dat het tot acute gezondheidsproblemen leidt bij sommige bewoners.  In raadsbrede actualiteitsvragen hebben we het college opgeroepen om in te grijpen. Deze zaterdag gingen we samen met collega’s van de SP, CDA, SvL en VVD huis-aan-huis in de Hoven om schimmeloverlast in kaart te brengen. De komende tijd zullen we samen met andere partijen onderzoeken wat we als gemeenteraad kunnen betekenen tegen dit probleem.

Corporaties zijn verplicht om te zorgen voor een gezonde leefomgeving. Zit u ook met een woning met schimmeloverlast en lost uw verhuurder dit niet op? Laat het ons dan weten: fractie@partijsleutelstad.nl.

Hieronder de actualiteitsvragen die Tom Leest (VVD) namens alle partijen in de gemeenteraad stelde:

Enkele weken geleden kwamen bewoners uit de Prinsessenbuurt hier inspreken over woningbouwproject Prins6. Alle fracties verbaasden zich over de schrijnende verhalen die zij vertelden over achterstallig of uitblijvend onderhoud door woningcorporatie De Sleutels, trage klachtenafhandeling en slechte communicatie. Afgelopen week zijn alle woordvoerders uitgenodigd voor een werkbezoek in de Prinsessenbuurt. We zijn daar geschrokken van wat we zagen: regenwater dat zo de woning inloopt, een kromme deur die pas na een koude winter wordt vervangen, klachten die niet serieus worden genomen, om maar wat te noemen. De omstandigheden waarin sommige bewoners leven, vormen een acuut probleem voor hun gezondheid. We vroegen ons af hoe dit zover heeft kunnen komen. In enkele gevallen vroegen we ons in dat kader ook af waarom WMO voorzieningen als een traplift worden geweigerd, ook als bewoners misschien nog jaren moeten wachten op sloop-nieuwbouw..

Uit andere delen van de stad, zoals de Rivierenbuurt en Leiden-Zuid, krijgen wij ook regelmatig signalen dat met name De Sleutels en Portaal onvoldoende actie ondernemen op onderhoudsproblemen, wat leidt tot zeer ongewenste situaties en gezondheidsklachten. Een particuliere verhuurder zou in onze stad voor minder zijn verhuurdersvergunning moeten inleveren. De komende tijd zullen meerdere fracties en de commissie SO verder onderzoeken wat we als lokale politiek kunnen betekenen voor bewoners die hiervan het slachtoffer zijn.

Op dit moment hebben de fracties van VVD, SP, Partij voor de Dieren, PvdA, CDA, Studenten voor Leiden, Partij Sleutelstad, D66, GroenLinks en de ChristenUnie alvast de volgende vragen aan het college:

Herkent u zich in de ernst van deze onderhoudsproblemen en wat is uw beeld van de omvang ervan?

Bent u bereid om op korte termijn het gesprek aan te gaan met De Sleutels en Portaal, hen nadrukkelijk te wijzen op hun verantwoordelijkheid en aan te dringen op oplossingen voor de korte termijn voor bewoners die in een onbewoonbaar huis nog jaren op nieuwbouw of renovatie zitten te wachten?

Zijn er beleidsinstrumenten die we als gemeente kunnen inzetten om deze onderhoudsproblematiek aan te pakken?

Bent u het met ons eens dat een ongezonde leefsituatie voldoende aanleiding zou moeten zijn om een urgentieverklaring af te geven?

Zo ja, hoe verklaart u dan dat zo’n urgentieverklaring er in veel gevallen niet komt, en ziet u hierbij een rol voor de gemeente?

En tot slot over die rol voor de gemeente:

Bent u het met ons eens dat bewoners die op korte termijn een WMO voorziening echt nodig hebben, deze ook moeten krijgen of snel moeten worden toegeleid naar een aangepaste woning als hun huidige woning op de nominatie staat om gesloopt te worden?

Tom Leest (VVD)

Martine van Schaik (PvdD)

Tobias Sandoval Garcia (CDA)

Antje Jordan (D66)

Thijs Vos (Partij Sleutelstad)

Ahmet Kargin (GL)

Martijn Otten (PvdA)

Antoine Theeuwen (SP)

Pieter Krol (CU)

Mitchell Wiegand Bruss (SVL)