Amsterdam wordt aardgasvrij als onderdeel van de missie om een klimaatneutrale stad te worden in 2050. We zijn blij dat de gemeente Amsterdam in deze onzekere tijden doorpakt op deze belangrijke opgave. De klimaatcrisis die boven ons hoofd hangt zou ons moeten motiveren om maatregelen te nemen voor een “1,5 graden samenleving”, net zoals de huidige Corona-crisis dwingt ons urgent na te denken over het creëren van een “1,5 meter samenleving”.

Schonere lucht en gematigde CO2 stijging is op lange termijn net zo belangrijk voor onze fysieke veiligheid en gezondheid als bescherming tegen het coronavirus, juist in Amsterdam met zijn lage ligging en zeer matige luchtkwaliteit. We zijn daarom blij met het ambitieuze plan voor een klimaatneutrale verwarming van alle stedelijke gebouwen. De uitstoot van broeikasgassen en fijnstof voor verwarming zullen uiteindelijk tot bijna nul worden gereduceerd. 

Bij het aanleggen van nieuwe netwerken voor elektriciteit en warm water komen de nodige werkzaamheden, investeringen en inspanningen kijken. Overlast is hierbij onvermijdelijk. Huiseigenaren en corporaties zullen moeten meebewegen om het gezamenlijke doel van CO2-reductie en een duurzame warmtevoorziening te behalen. Het is een transitie die alleen kans van slagen heeft als we het samen doen. Met alle Amsterdammers. Met het oog daarop geven we de volgende adviezen mee.  

Selectie- en uitvoering warmtebronnen

De visie benoemt twee belangrijke uitgangspunten: de transitie moet duurzaam en tegen de zo laag mogelijke maatschappelijke kosten. De commissie onderschrijft deze uitgangspunten, maar onderstreept ook het belang dat de kosten van de transitie voor bewoners, bedrijven en instellingen inzichtelijk en transparant moeten zijn.

De stadsdeelcommissie Zuid acht het van groot belang dat buurten waar mensen zich hebben georganiseerd of gaan organiseren aan hen de keuze blijft om voor een alternatief warmteplan te ontwikkelen, ook als dat momenteel niet als meest gunstige optie is aangemerkt in de transitievisie. 

In het stuk wordt gesproken over twee aanbieders van warmte: Vattenfall en Westpoort. De stadsdeelcommissie Zuid acht het wenselijk dat bewoners een keuze hebben tussen meerdere warmteaanbieders, en niet noodzakelijk verbonden is aan een leverancier die door de gemeente een lokaal monopolie heeft gekregen. 

 

Isolatie

Ieder onderzocht scenario heeft als voorwaarde dat gebouwen worden geïsoleerd. Daarbij  is isolatie een “nooit spijt”-investering die onmiddellijk in lagere energierekeningen en minder CO2 uitstoot resulteert. We adviseren daarom om de gemeente actief te laten optreden als katalysator voor particuliere investeringen in isolatie.

Een belangrijke vraag die nog onbeantwoord blijft in de transitievisie, is hoe eigenaren bewogen kunnen worden om over te gaan tot isoleren (belonen & beprijzen) zodat bijvoorbeeld de temperatuur van het warmtenet zo snel mogelijk van 90 naar 70 graden kan. Snel duidelijkheid geven over stimulering en deadlines omtrent isolatie kunnen duurzaamheidsmaatregelen versnellen. 

Ook vragen we om inzichtelijk te maken wat mogelijk is qua isolatie bij panden die vallen onder beschermd stadsgezicht en vragen we om subsidies beschikbaar te stellen voor gemengde VVE’s, waar nu vaak impasses ontstaan.

 

Participatie

Het terugbrengen van de temperatuur van de warmtenetten tot midden (60-70 graden) of lage (<40 graden) temperatuur is momenteel nog niet vastgelegd. We adviseren om hierover in de uitvoeringsplannen per buurt duidelijke afspraken te maken om duidelijkheid te verschaffen aan woningeigenaren en daarbij als gemeente in te zetten op een hoger tempo waar mogelijk. 

Betrek bij de buurtuitvoeringsplannen niet alleen bewoners, maar ook relevante (bewoners)organisaties die al veel ervaring en kennis hebben opgebouwd. Voor Zuid zijn dat bijvoorbeeld (maar niet alleen) IN de Pijp, 02025 en Zuiderlicht. 

Voor het volledige advies, klik deze link.