Op 28 juni 2019 publiceerde het kabinet het Klimaatakkoord: de Nederlandse uitwerking van de internationale klimaatafspraken van Parijs (2015). We gaan met elkaar de CO2-uitstoot sterk verminderen: in 2030 met de helft ten opzichte van 1990. Één van de afspraken is dat 30 energieregio’s in Nederland onderzoeken waar en hoe het best duurzame elektriciteit op land (wind en zon) opgewekt kan worden. Maar ook welke warmtebronnen te gebruiken zijn zodat wijken en gebouwen van het aardgas af kunnen. Waar is ruimte en hoeveel? Zijn de plekken maatschappelijk gezien acceptabel en financieel haalbaar? In een Regionale Energiestrategie (RES) beschrijft elke energieregio zijn eigen keuzes. Het Nationaal Programma RES ondersteunt de regio’s bij het maken van de RES.

Nederland is dus opgedeeld in 30 regio’s. Gemeente Renkum maakt onderdeel uit van de RES-regio Arnhem-Nijmegen. Iedere regio heeft een bepaalde minimum energieopbrengst opgelegd gekregen. Op welke wijze die energieopbrengst wordt gerealiseerd, ofwel door middel van warmte (zoals bijvoorbeeld zonnevelden) ofwel windenergie (zoals bijvoorbeeld windparken) kunnen de regio’s zelf bepalen.

Het afgelopen jaar is in onze regio gekeken op welke plaatsen (in de RES “zoekgebieden” geheten) in de openbare ruimte mogelijkheden zijn voor warmte- of windprojecten. Dat alles resulteert nu in het voorliggende voorlopig conceptbod RES regio Arnhem-Nijmegen. Op de site www.regionale-energiestrategie.nl of www.klimaatakkoord.nl is verder van alles te lezen over de RES.

Op dinsdag 30 juni heeft in een Raadsontmoeting van de gemeente Renkum de wethouder een toelichting gegeven op het voorlopige concept bod en daarbij het verdere traject toegelicht. Dat betekent dat in de periode 30 juni tot 14 juli iedereen bedenkingen of zienswijze kan indienen. Dat gebeurt niet enkel in de gemeente Renkum, maar in alle gemeenten binnen onze regio. Dit leidt vervolgens tot een besluit van het college van B&W van Renkum op 15 september 2020. Het voorlopig bod van onze regio moet op 1 oktober 2020 zijn ingediend bij  het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL). Het PBL gaat vervolgens het voorlopig bod doorrekenen en bepalen of de in het bod genoemde minimum hoeveelheid opgewekte energie ook daadwerkelijk gerealiseerd kan worden.

De fractie van D66 Renkum heeft inmiddels gebruik gemaakt van de mogelijkheid om een zienswijze in te dienen. Deze zienswijze is hier te lezen.

Een paar belangrijke zaken uit die zienswijze zijn:

Parenco/Smurfit/Kappa heeft, gelet op de aldaar opgewekte warmte, een belangrijke plaats gekregen om de regio van (rest)warmte te voorzien. Echter de voordelen lijken nu enkel toe te komen aan de regio Food Valley, zodat de regio Arnhem-Nijmegen (en natuurlijk vooral de gemeente Renkum) hier op geen enkele wijze van profiteert. D66 is van mening dat de gemeente Renkum niet enkel de lasten van deze onderneming moet dragen, maar dat ook de lusten ten goede van onze gemeente moeten komen; Inwoners van Wolfheze maken zich bezorgd over het geplande (grote) zoekgebied ten noorden van de spoorlijn, te weten de reijerskamp. Weliswaar kan slechts maximaal 10% van een zoekgebied worden vol gezet met bijvoorbeeld zonnepanelen, maar dan nog heeft dit impact op dit gebied; In de RES gaat de aandacht met name uit naar energieopwekking door zonne-energie en windenergie. D66 Renkum vraagt ook hier weer aandacht voor het ontwikkelen van een waterkrachtcentrale bij de stuw Driel. Weliswaar telt energie opgewekt door waterkracht niet mee bij de beoordeling van het bod RES, maar natuurlijk levert een dergelijke waterkrachtcentrale een waardevolle bijdrage aan onze plannen voor een Renkum klimaatneutraal 2040. Daarom is de fractie van D66 ook blij met een nieuwe haalbaarheidsstudie om te bezien of een waterkrachtcentrale bij de stuw Driel kansrijk is. In ieder geval is dit zeker als kansrijk beoordeeld in het Gelders Energie Akkoord (GEA). In de RES staan ook nog mogelijkheden van biomassa opgenomen. Gelet op het recente rapport van de Sociaal Economische Raad (SER) over biomassa en de discussie in de maatschappij en wetenschap over de toegevoegde waarde van biomassa, acht D66 het niet zinvol om in het bod RES ook energie opwek door middel van biomassa een plek te geven.

Het dossier RES heeft natuurlijk ook direct te maken met een ander relevant dossier binnen de gemeente Renkum, te weten de “Visie grootschalige opwek”. De gemeenteraad heeft aan het college verzocht om met een beleidskader te komen waarin regels zijn gesteld over de wijze hoe wij in onze gemeente willen omgaan met bijvoorbeeld een zonneveld. Waar mag een zonneveld wel komen en waar vooral niet. War mogen eventueel windmolens geplaatst worden? Deze discussie is natuurlijk heel actueel gelet op de vraag of er bij Quadenoord een zonneveld mag komen. Tot op heden staat de Provincie Gelderland niet toe dat daar een zonneveld wordt geplaatst, met name door het feit dat er aldaar sprake is van een gebied dat valt onder Natura2000 en het Gelders Natuur Netwerk (GNN). In het najaar verwacht de gemeenteraad de desbetreffende nota van het college te ontvangen om daar verder over te discussieren. Alle inwoners van onze gemeente kunnen ondertussen hierover wel meedenken en meespreken: in de periode juni-september gaat het college in gesprek met de inwoners. Dit actieve participatietraject, gecombineerd met de mogelijkheden om commentaar te geven op de Omgevingsvisie in het kader van de Omgevingswet, is terug te vinden op de website van de gemeente Renkum.

Voor een nadere toelichting over het dossier RES kunt u terecht bij D66-raadslid Peter Kraak.