Vanavond, 6 november, de eerste termijn van de algemene beschouwingen in de Heerlense gemeenteraad. SP-fractievoorzitter Ron Meyer hield onderstaande betoog.
“We leven een gevoelsleven. Zo moeten we ook onze steden maken. Met emotionele intelligentie” was getekend Michel Huisman.
Terwijl ik met hem door de stad liep, brak hij een puntenkam af van zijn maankwartier. Die hoort hier niet, zei hij. “Moet het zo kil? Zo genadeloos? Als je dat vaak genoeg ziet in een stad dan drukt het je gemoed. Dat is als een restaurant waar tl-buizen boven de tafel hangen.”
Deze puntenkam staat symbool voor afschrikking en die afschrikking kent vele verschijningsvormen. Van onnodige leegstand tot verwaarloosde monumenten. Van armoede tot achterstanden.
Kijkt u ook eens goed naar dit beeld uit onze stad. De SP heeft voor het hele College en alle ambtenaren exemplaren. Het is een aparte categorie ‘emotionele intelligentie’, namelijk om van te janken. Sommigen noemen dit functioneel, maar functionaliteit zonder gevoel faalt.
U krijgt deze ‘pareltjes’ (puntenkam en poster) cadeau van de SP. Als stimulans om alle resterende onverschilligheid te vervangen door emotionele intelligentie. Niet alleen fysiek, maar ook maatschappelijk.
Voorzitter,
Het is hoopvol dat onze reusachtige sociale inspanningen succesvol zijn. De afname van armoede was in onze stad veel sterker dan de landelijke (38 vs 24%). Landelijk verdubbelde de dakloosheid, hier daalde de dakloosheid. In Heerlen gingen relatief méér mensen aan het werk dan gemiddeld in Nederland.
Wie nu nog durft te pleiten voor ‘een beetje minder sociale stad’, heeft er niks van begrepen. Het is de meest succesvolle krachtsinspanning van onze stad. Ze biedt duizenden gezinnen weer hoop. En ze bespaart ook nog eens gemeenschapsgeld.
Als een euro geïnvesteerd in armoedebestrijding, werk en solidariteit zich dusdanig spectaculair uitbetaalt, wanneer en hoe kiezen we dan voor nog méér Sociale stad? Armoede is namelijk ook een soort puntenkam of spijlenhek. Kil en verstikkend. Hoe breiden we Kansrijk van Start verder uit? Wanneer komen we tot de invoering van de kindertandarts voor alle Heerlense kinderen? Zodat die 26 procent van de kinderen die nog niet naar de tandarts gaat, gezonder opgroeit en de samenleving op den duur minder geld kost.
De SP geeft het College een extra zet: een sociale stad bezuinigt niet op honderden zieke ouderen. En al helemaal niet als die bezuiniging onmogelijk blijkt. (Amendement Was- en strijkservice).
1 op de 3 kinderen groeit op in een ongezond huis. Achterstallig onderhoud, tocht en schimmel. Kinderen lopen 4 keer zoveel risico op ziekte. In Nederland! Hoe zit dat in Heerlen? Zijn dat niet ook nog eens dezelfde kinderen die niet naar de tandarts gaan? De kille puntenkam die ongelijkheid heet, verwondt op meerdere manieren tegelijk. De SP is daarom gestart met een grote Woon-enquete. Komend jaar zullen we alle Heerlense corporatiewoningen in beeld brengen. Is het College bereid met de woningcorporaties te spreken over volledige verduurzaming? Stelt u zich eens voor hoe spectaculair groot de reductie van CO2, gezondheidsrisico’s én energierekening dan kán zijn.
Stelt u zich eens voor hoe we daarmee in de voetsporen van het prijswinnende Mijnwater kunnen stappen.
Voorzitter,
Over spectaculair gesproken. Wie op de Hellingbaan van het Maankwartier staat en een pirouette maakt, ziet de historische jaargetijden van onze stad in één beeld. Van de Poort van Heerle en Hupperts (eind 19e eeuw, begin 20e eeuw) naar de Royal (modernisme 1935), Rivoli (jaren 60), de duistere jaren negentig (corio en de tunnel) en het nieuwe optimisme van het Maankwartier. Het voormalige epicentrum van de ellende is veranderd in een oase van optimisme.
Ook het lef dat nodig was om de Royal te kopen en dit Rijksmonument te beschermen tegen vastgoedspeculanten betaalt zich uit. Wat daar allemaal op het gebied van film kan, stemt zeer optimistisch. Wie wil weten wat er met monumenten kan gebeuren als ze niet in goede handen vallen, hoeft maar de hoek om te slaan richting Honigmannstraat: verwaarlozing en ellende. Er zijn stenen uit de voorgevel van de Amsterdamse School-monumenten gevallen, wanneer grijpt het College in?
Als iemand in de bijstand zich misdraagt, wordt ie opgejaagd, maar een vastgoedbelegger die jarenlang een monument verwaarloost, krijgt nog gevelsubsidie ook. Waanzin! Hoe gaan we veel actiever op verwaarlozing van onze karakteristieke of monumentale panden jagen?
(MOTIE: aanscherpen monumentenbeleid en gevelrenovatiefonds)
Voorzitter, cultuur is een machtig wapen van inspiratie. Met meer dan 750.000 bezoeken aan voorstellingen is de Culturele Lente overweldigend. Hoe bouwen we onze befaamde streetart-status uit? Welke werken zijn zo toonaangevend dat ze een monumentale status verdienen? Wanneer en waar opent het nieuwe Mijnmuseum? Hoe groeien we naar 1 miljoen bezoeken aan onze culturele activiteiten, bij voorkeur van jonge leeftijd?
De SP is er trots op dat de meeste gemeentelijke investeringen plaatsvinden in onze buurten. In Hoensbroek bouwen we met het Sint Jans-college qua gemeentelijke investeringen een nieuw Maankwartier. Dat doen we ook in de overige buurten. Van de Droomboom in Meezenbroek tot de brede school in Lotbroek. Ga zo door! Maar hoe vordert de ambitie van buurtconciërges, zorgbuurthuizen en wijkwinkels? Hoe steunen we buurtbewoners die de pinautomaat of buurtsuper terug willen in hun buurt? En wat is er nodig om het onderhoudsniveau volgend jaar extra te verhogen?
En voorzitter, in het bijzonder wil ik aandacht voor het verbeteren van de buurten aan de noordzijde van het station: hoe maken we de buurten met de meeste eelt op de ziel als eerste groener en vriendelijker? Als we toch kiezen voor duizend extra bomen en méér water in onze stad, durven we ons dan voor te stellen dat je vanaf het Maankwartier via een blauw-groen lint naar de Brunssumerheide zou kunnen lopen? Durft u alvast te beginnen met de Kempensweg?
Voorzitter,
Als de omstandigheden zo van invloed zijn op de mens, laten we de omstandigheden dan meer menselijk maken. (Saramago)
Het is de perfecte lijfspreuk voor onze stad. Niet alleen waar het gaat om onze sociale politiek, maar ook waar het gaat om de openbare ruimte en dienstverlening. Die boodschap zal tot in de vezels van de gemeentelijke organisatie moeten doordringen. De kwaliteit en alertheid moeten omhoog. Sommigen zeggen dat daarvoor een stadsregisseur nodig is. Wij pleiten voor een Chef Emotionele Intelligentie en willen weten hoe het College daarmee aan de slag gaat. Met slechts 1 taak: de afschrikwekkende kilheid te vervangen door uitnodigende levendigheid.
Zoals Peutz en Huisman dat deden met de Royal, het Glaspaleis en het Maankwartier, en dit College dat doet met sociale politiek en de culturele lente. Met waarde-boven-winst, veel lef en nog meer onorthodoxe grandeur.
