Het Hoogheemraadschap Delfland communiceerde niet over een veel te hoge PFOS-waarde (een soort PFAS) die het in 2021 constateerde in een sloot in het Haagse Forepark. Dat blijkt uit onderzoek van Pointer, gevolgd door berichten in Haagse media. Ook Rijswijk valt onder dit Hoogheemraadschap. Hoe kunnen we hier vertrouwen op eerlijke informatie?
De betreffende sloot is onlangs afgesloten om te voorkomen dat de vervuiling zich verspreidt. “Dat is natuurlijk veel te laat. Ook het niet tijdig communiceren met omwonenden is een kwalijke zaak”, vindt Van Bemmelen, lid van Wij. Rijswijk. “Natuurlijk wil je geen onnodige paniek en maak je een zorgvuldige afweging over wat je communiceert, maar 25.000 keer meer PFOS dan wat het RIVM veilig acht voor zwemwater is wel erg veel om je meetwaarden in een lade te laten verdwijnen. Nu worden er ook andere PFAS gevonden.”
“Het Waterschap is een deel van de overheid en heeft onder andere de zorg voor de veiligheid van water. Ook Rijswijkse sloten worden geregeld uitgebaggerd waarbij de hoeveelheid giftige stoffen wordt gemeten. Dat is heel goed en belangrijk. Maar als er dan bij een te hoge concentratie geen actie wordt ondernomen dan gaat er wel iets mis. Niet alleen bij PFAS maar ook bij andere verontreinigingen. Waar blijven die meetwaarden, zijn die openbaar?”
Kinderen zwemmen in oppervlaktewater
“Ook in Rijswijk zie je kinderen zwemmen in oppervlaktewater. Zeker met de zomerse temperaturen. Met de opmerking van het Waterschap dat de Haagse sloot ‘geen officieel zwemwater is’, verschuift het z’n verantwoordelijkheid naar onwetende inwoners”, vindt Van Bemmelen.
“Als ik bronnen op internet mag geloven, is de hoeveelheid PFAS die door de huid wordt opgenomen lager dan wat je inslikt en inademt, maar met zulke hoge concentraties als in het slib van dat Haagse slootje, zou ik ervandaan blijven. Mensen gebruiken water uit sloten bijvoorbeeld ook in hun tuin. Denk aan de volkstuintjes waar schoolkinderen leren waar hun eten vandaan komt. Daar heeft de overheid een verantwoordelijkheid.”
Hebben we in Rijswijk de hotspots in beeld?
“Er is op dat Haagse bedrijventerrein dus blijkbaar gewerkt met PFAS-houdende producten. Hebben we in Rijswijk locaties in beeld waar PFAS en andere chemicaliën worden gebruikt? Is er goede controle op welke bedrijven zich vestigen, zoals in de Plaspoelpolder? Van de brandweer en bhv-oefenlocaties, tot aan fabrikanten van allerlei producten. Doe wellicht wat extra metingen op dat soort locaties. Een probleem kan anders net zo makkelijk hier ontstaan. Eén incident in de regio is wel genoeg”, vindt Van Bemmelen. “Ook in Rijswijk kunnen we ervan leren.”
Wat zijn PFAS?
PFAS is een groep schadelijke chemicaliën die o.a. het immuunsysteem beschadigen en kanker kunnen veroorzaken. Ze worden gebruikt voor bijvoorbeeld antiaanbaklagen, het waterdicht maken van kleding, cosmetica, blusschuim en vele andere toepassingen. De variant ‘PFOS’ is al jarenlang verboden. Het goedje valt onder de ‘forever chemicals’ en hoopt zich op in ons milieu en is ons lichaam.
Dankzij grote vervuilers zit het inmiddels vrijwel overal in de grond, het water en in onze voeding. In Nederland lozen bedrijven PFAS nog steeds met vergunning. “Onbegrijpelijk”, vindt Van Bemmelen. “Nederland is helaas het afvoerputje van Europa. Juist hier is het belangrijk de hoeveelheid die we binnenkrijgen te beperken.”
Fractie Wij. stelt vragen
De fractie van Wij. Rijswijk stelt vragen n.a.v. het incident in Den Haag over de Rijswijke aanpak als het gaat om gevaarlijke stoffen zoals PFAS en meetwaarden in Rijswijks water. Ook vraagt de partij het college om bij het Hoogheemraadschap aan te dringen op meer transparantie, gezien hun verantwoordelijkheid voor milieu en veiligheid van inwoners.
