Hoe stond 't op 1 mei met gedupeerden door het kindertoeslagschandaal in Capelle? En waarom en hoe zijn er veel meer mensen gedupeerd door de belastingdienst? Help mee om 'Meldpunt zwarte lijsten van de belastingdienst' aan persoonlijke ervaringen te helpen: hèt gereedschap voor onze volksvertegenwoordigers in de Tweede Kamer om hier iets aan te kunnen doen.
In de Collegebrief van 7 juni 2022 (week 23) bespreekt wethouder Hartnagel de formele situatie van gedupeerden door het kindertoeslagenschandaal in gemeente Capelle aan den IJssel, met in cijfers de aantallen op 1 mei (1).
Het aantal Capelse aanmelders op die datum was 688, inclusief hun toeslagpartners 896. Uit de tabellen kun je afleiden: met 333 aanmelders (48,4%) legde de gemeente géén 'succesvol contact'. Inclusief toeslagpartners zijn dat er 541 (60,4%). Wat de gemeente verstaat onder het al dan niet 'succesvol' zijn van een contact, blijkt niet uit deze collegebrief. Daarnaast kun je afleiden uit de tabellen: 244 aanmelders (35,5%) kregen géén kwijtschelding van gemeentelijke schulden (Gemeentebelastingen, Sociale zaken), inclusief toeslagpartners waren dat er 452 (50,4%).
Hoe kom je terecht op het Capelse 'meldpunt Kinderopvangtoeslag'? Daarvoor moet je je aanmelden bij de landelijke Uitvoeringsorganisatie Herstel Toeslagen (UHT). Het is deze UHT die een eerste toets uitvoert en een integrale beoordeling. Alles blijkt gericht op het verkleinen van de groep die via de eerste toets erkend wordt als gedupeerde. Onder het mom van dan minder lang hoeven wachten op integrale beoordeling (wachttijd nu 1 jaar). Terwijl de SP Tweede Kamerfractie daar al september 2021 een snelle en prima uitvoerbare oplossing voor wist. Maar nee, de nog steeds toenemende berg aan gedupeerden dient verkleind te worden dóór zo veel mogelijk afwijzingen bij de eerste toets.
Zonder erkenning echter, ga je door voor 'niet gedupeerd' en kom je in onze gemeente nergens voor in aanmerking. Let wel: niet gedupeerd door de kinderopvangtoeslagaffaire. Gemeente Capelle volgt zonder meer het beleid van de UHT dat vooral gericht is op mensen niet in aanmerking te doen komen. Daardoor blijven gedupeerden door de belastingdienst, zowel bij toeslagen als anderszins, weggezet worden als de fraudeur die ze alle kans van helemaal niet zijn. Óók door onze gemeente.
Want wat is DE overeenkomst tussen al deze mensen die de dupe zijn van de Belastingdienst? Dat is: registratie in de 'Fraude Signalering Voorziening' (FSV), een soort zwarte lijst van de Belastingdienst (2, 5). Hoe je op die lijst terechtkwam, dat kan van alles zijn, variërend van een jaloerse buur, een gift aan een kerk, tot je postcode of 'buitenlands' klinken van je achternaam aan toe. Zonder ook maar dát aan controle op of het wel klopte waarom jij op zo'n lijst kwam. Je krijgt niet te horen waarom, je kunt jezelf op geen enkele manier van zo'n lijst laten afhalen. Maar de Belastingdienst kan je wel onophoudelijk achtervolgd hebben alsof je een fraudeur zou zijn, járenlang. Dat heeft behoorlijk ingrijpende gevolgen, zelfs als je er geen of weinig financiële schade van ondervond (3).
De FSV werd gebruikt van 2013 tot maart 2020, de voorlopers ervan waren in bedrijf sinds 2001. Deze systemen betekenden een waslijst aan overtredingen ten koste van tienduizenden burgers die totaal niets misdaan hadden. Op 12 april is de Belastingdienst dan ook veroordeeld door de Autoriteit Persoonsgegevens tot het betalen van een recordhoge boete (4). Terwijl de Belastingdienst door diezelfde AP eerder al veroordeeld was tot een fikse boete vanwege de kindertoeslagaffaire om dezelfde reden: onterechte fraudeverdenkingen hanterend alsof ze terecht zouden zijn.
Renske Leijten -SP Tweede Kamer- is een Meldpunt gestart voor mensen die op zo'n zwarte lijst van de Belastingdienst terechtkwamen. Haar oproep vind je in het kader hieronder. Met aan iedereen de vraag om haar aan meldingen te helpen door deze oproep te verspreiden in eigen kring.
Meldpunt zwarte lijsten van de Belastingdienst
Honderdduizenden Nederlanders staan op een zwarte lijst van de Belastingdienst. Mogelijk heeft u ook een brief ontvangen waarin de Belastingdienst meldt dat u hier ook op staat. De Belastingdienst moet deze brief aan u sturen omdat een voorstel van de SP in de Tweede Kamer is aangenomen dat regelt dat iedereen die op een zwarte lijst staat of stond, hierover geïnformeerd moet worden.
De reden dat u op deze lijst staat is soms te raden, maar vaak ook niet. En de realiteit is dat wij ook nog niet precies weten waarom mensen geselecteerd zijn. Soms is het afkomst, maar wonen op een verkeerde postcode kon al voldoende zijn.
Vaak werden mensen automatisch op de Fraude Signalerings Voorziening (FSV) of andere lijsten gezet. Zonder aan te tonen dat er ook daadwerkelijk sprake van fraude was. De gevolgen hiervan hebben we bij het toeslagenschandaal gezien. Maar niet iedereen is zo diep in de ellende gestort als de ouders en kinderen van het toeslagenschandaal.
Wel heeft u mogelijk, zonder dat u het wist, extra controles gehad en heeft u andere toeslagen, zoals de zorgtoeslag, terug moeten betalen. Misschien heeft u helemaal geen directe gevolgen ondervonden van een plek op de zwarte lijst van de Belastingdienst.
Wij zijn een meldpunt gestart omdat wij willen weten hoe er geselecteerd is en wat de gevolgen zijn geweest voor de mensen die op de zwarte lijst staan. Want mensen zomaar op zwarte lijsten zetten kan niet! Helpt u mee?
Ga naar https://doemee.sp.nl/zwartelijsten
BRONNEN:
1. https://capelleaandenijssel.raadsinformatie.nl/document/11576302/1
2. https://nos.nl/artikel/2403517-belastingdienst-overtrad-wet-met-zwarte-l...
3. https://nos.nl/artikel/2415881-hof-vernietigend-over-belastingdienst-die...
4. https://nos.nl/artikel/2424861-recordboete-voor-belastingdienst-vanwege-...
5. https://nos.nl/artikel/2426009-belastingdienst-gebruikte-omstreden-softw...
