Tijdens de behandeling van de Algemene beschouwingen 2023 afgelopen donderdag liet fractievoorzitter Antoine Theeuwen weten wat de SP vindt van de plannen van het College. De SP is kritisch omdat er onder de streep te weinig wordt geinvesteerd in mensen, maar er geen rem lijkt te zitten op de investeringen in asfalt. De investeringen in de sociale aspecten van onze stad zoals de zorg, armoedebestrijding en cultuur wordt te weinig gezien als een investering in mensen, die zich op termijn terugverdienen. De komende weken zullen wij dat in de vergaderingen over de Voorjaarsnota naar voren laten komen.
“Sinds wanneer is asfalt de topprioriteit in de Leidse politiek geworden?”. Dat vroeg Antoine Theeuwen zich hardop af tijdens het debat. De SP doet een oproep aan bewoners en ondernemers in de binnenstad om te komen met ideeën en mogelijkheden voor fiets parkeren.
De SP was tijdens de algemene beschouwingen kritisch op de vele uitgaven van het college van GL, D66, PvdA en CDA op het gebied van bereikbaarheid. Voornamelijk de plannen van de Leidse Ring
Noord (tot nu toe al 86.119.000 besloten krediet) vindt de partij veel te duur. Fractievoorzitter Antoine Theeuwen:” de afgelopen jaren is er al heel veel geld uitgegeven aan bereikbaarheidsplannen zoals de Rijnlandroute en de Hooigracht/Langegracht, bij dit soort projecten gaat het iedere keer om tientallen of zelfs honderden miljoenen euro’s die de gemeente leent of via
de belasting op de Leidse burgers verhaalt. De belangrijkste reden voor al die verkeersprojecten is dat er in Leiden 8000 huizen bij moeten komen maar het tempo waarin deze investeringen worden
gedaan is veel te hoog.
Financieel neemt de coalitie veel te veel risico terwijl de gemeentelijke
organisatie niet eens in staat is om zoveel projecten tegelijk uit te voeren. Tegen sommige van de verkeersprojecten is ook heel veel weerstand uit de stad omdat meer wegen tot meer auto’s Leiden en uiteindelijk ook meer milieuvervuiling. Sommige wijken zoals bijvoorbeeld de Mors en de
Merenwijk zien dat helemaal niet zitten. Er zijn ook sterke twijfels of bijvoorbeeld de Willem de Zwijgerlaan helemaal opnieuw moet worden aangelegd terwijl dat nog niet zo heel lang geleden is
gebeurd. Die weg functioneert prima en er kan nog gerust 20 of 30 jaar zonder problemen gebruik van worden gemaakt.” Ook de accountant geeft aan dat het huidige investeringstempo te hoog ligt en niet vol te houden is.
De SP was verder van mening dat er in ieder geval niet op de sociale voorzieningen in de stad moest worden bezuinigd. Theeuwen “Mensen staan financieel flink onder druk. De salarissen blijven achter
bij alle prijsstijgingen. Terwijl de Esso en de Shell maar ook de Albert Heijn zich aan het verrijken zijn ten koste van iedereen dreigen steeds meer mensen in de armoede terecht te komen. Het hebben
van een baan is allang geen garantie meer voor dat je het hoofd boven water kunt houden”. De SP zal tijdens de verdere behandeling van de financiële plannen van de gemeente komen met bezuinigingsvoorstellen op het gebied van steen en asfalt. Zo wil de partij de uitbreiding van de
fietsenstalling bij de Hartenbrugkerk a 4,4 miljoen vervangen met alternatieve parkeerplekken in de binnenstad. Een ieder die hiervoor mogelijkheden ziet of een goede locatie kent kan zich melden bij
de SP of de VVD, want die partij werkt samen met de SP om een andere oplossing te vinden.
Verder wil de SP met voorstellen komen om de bezuinigingen op het cultuurfonds te vervangen met een
bezuiniging op weer een investering in de Lakenhal. Theeuwen “Juist bij kleinschalige culturele initiatieven moeten we als gemeente bijspringen. Om nu weer geld te geven aan de Lakenhal die dat
eigenlijk helemaal niet nodig heeft is echt van de zotte”. Op het gebied van armoede bestrijding wil de partij de minimavoorzieningen beschikbaar maken voor mensen die tot 130% van het
minimumloon verdienen. Volgens de SP is juist de groep die net boven het minimumloon zit op het moment het kwetsbaarst. Theeuwen “de SP wil investeren in mensen, duurzaamheid en natuur. De
binnenstad en het Leidse wegennet kan wel een tijdje wachten. Mensen eerst dan asfalt!”.
Hieronder de volledige speech van Antoine tijdens de vergadering:
Speech van de SP tijdens de algemene beschouwingen:
Voorzitter, In de politiek is de weg naar voren altijd makkelijker dan de weg terug. Plannen maken, besluiten nemen, geld besteden is zoveel makkelijker dan zaken schrappen, niet doen of bezuinigen. Maar het
beeld dat uit de kaderbrief naar voren komt dwingt ons als gemeente toch de moeilijke weg te bewandelen. Inflatie, prijsstijgingen en krapte op de arbeidsmarkt maken een eind aan een tijdperk
waarin we als gemeente zo’n beetje gratis geld konden lenen en we maximaal konden investeren zonder al te veel problemen. Nu moeten er keuzes gemaakt worden, want als we en de schoolgebouwen in Leiden willen onderhouden en vernieuwen, en de wijken klimaatbestendig willen
maken, en de overmaat aan verkeersprojecten willen uitvoeren, en Leiden een sociale stad willen laten zijn dan komen we geld te kort.
Voor de SP zijn de keuzes helder, mensen gaan voor stenen en asfalt, niet alleen de gemeente heeft te maken met economische tegenslag maar alle Leidenaren worden getroffen door de gevolgen van
de oorlog met bijbehorende inflatie en graaiflatie. Steeds meer mensen komen in de problemen armoede neemt toe, maar ook de behoefte aan zorg en ondersteuning. Werk is niet de drijfboei die
je uit de armoede houdt, ook werkende mensen melden zich bij de voedselbank. Wat de SP betreft moeten we meer inzetten om armoedetegen te gaan. Het beschikbaar maken van voorzieningen tot
130% van het minimuminkomen zou daar een goede stap in zijn.
Dat brengt ons tot de keuzes die het college ons voorlegt in de kaderbrief. Wat de SP mist is een tempering van de investeringsambities in overeenstemming met het advies van de externe
accountant. De enige bezuinigingen die wij zien is een bezuiniging op cultuur en de taakstelling op het sociaal domein wordt opgehoogd naar 3.4 mil, wat wil zeggen dat daar in de toekomst plannen
voor zijn om op te gaan bezuinigen. Voor de rest wordt er voor 125 miljoen aan plannen de toekomst ingeschoven zodat we ze niet meer in het meerjarenbeeld zien. Maar ons wordt niet verteld welke plannen!
Voorzitter de bereikbaarheidsportefeuille begint ons als een molensteen om de nek te hangen. Daar zitten te veel ambities gestapeld die nu al te veel geld kosten, en dat gaat ons steeds verder in de
problemen brengen, als we nu niet de voet van het gaspedaal af halen. We hebben het hier over asfalt!! Waarom is dat de top prioriteit in de Leidse politiek geworden? Hoe belangrijk is een
autoluwe binnenstad, of een Leidse Ring Noord in vergelijk met het welzijn van onze burgers of het nemen van maatregelen voor klimaatadaptatie en het bouwen van goede scholen voor kinderen?
Voorzitter uit de aangeleverde stukken blijkt dat we te veel plannen in omloop hebben, met de prijsstijgingen kunnen we niet alles betalen, daar wil de SP integraal het debat over aan. Wat wel en
wat niet, we zien ook dat vele projecten niet uitgevoerd (een hele waslijst van investeringskredieten
die 3 jaar of langer open staan fietsparkeren lammenschans jul 2017 917 duizend euro om er maar
een te noemen. Muziekcentrum de Nobel 786.000 uit 2007!!) worden vanwege het planningsoptimisme, tegelijkertijd zien we dat de werkdruk in de organisatie erg hoog is en dat er voor 20 mil afgelopen jaar extern extra personeel is bijgekocht. Voorzitter de bladeren zijn te groot
voor de wortels. Dat is een mooie analogie die Bert Jansen dinsdag tegen me zei en daar heeft hij helemaal gelijk in. Voorzitter de SP wil een positieve bijdrage leveren aan de moeilijke keuzes die voor ons liggen. Wij
hebben ideeën over hoe we de uitdagingen in onze stad op een andere manier kunnen aanpakken en
oplossen. Die ideeën willen we graag bespreken in de komende commissievergaderingen. Dat houd wel in dat er ruimte moet zijn om dingen anders te doen en eventueel andere keuzes te maken.
Laten we onszelf niet gevangen zetten in kaders en politieke keuzes die een tijd geleden gemaakt zijn en die geen rekening hebben gehouden met veranderende omstandigheden. Zo wil ik nu al een oproep doen aan alle ondernemers en inwoners van de binnenstad om ons te
helpen om fietsparkeerplekken te vinden. Iedereen die ruimte beschikbaar heeft die we kunnen gebruiken om het fietsparkeerprobleem te tackelen in de binnenstad meld u zich bij de VVD of bij de SP, want we hebben een links-rechts coalitie gevormd om samen met de Leidenaren dit probleem
beter op te lossen dan wat nu het plan is bij de Hartebrugkerk.
Verder gaan we met voorstellen komen om de bezuinigingen op cultuur anders in te richten en komen we met voorstellen over de toeristenbelasting. En we komen met bezuinigingsvoorstellen op
de portefeuille bereikbaarheid.
Voorzitter ten slotte wil ik nog stilstaan bij de zaken die we echt goed vinden gaan. De SP is in algemene zin zeer tevreden over de samenwerking en de sfeer in de gemeenteraad en de relatie met het college. Een grote verbetering is merkbaar ten aanzien van de vorige periode. Dat onderlinge
vertrouwen vormt wat ons betreft ook de basis om samen moeilijke vraagstukken te bespreken en op te lossen. Verder zijn we erg blij met de totstandkoming van de aparte opvang voor dak en
thuisloze jongeren. En ook hier een compliment over hoe dat in samenwerking en samenspraak is gegaan. Fair pay in de cultuur sector en het verlengen van de eerste hulp bij geldzorgen zijn keuzes
die door het college gemaakt zijn die we onderschrijven. Wij kijken uit naar het debat in de commissies en zullen ons best doen om bij te dragen aan constructieve oplossingen.
