Poliflw

(foto: Roel Kleinpenning / Gelderse Post)

En waarom duurde het langer dan verwacht?

In het najaar van 2021 hebben wij als Lokaal Belang het idee gehad om zogenaamde Uuthuuskes te realiseren. Dit zijn tijdelijke woningen, ook wel flex-woningen die maximaal 10 tot 15 jaar op dezelfde plek mogen staan. Een groot voordeel van deze flexwoningen is de relatief lage prijs en de snelheid waarmee ze gerealiseerd kunnen worden. Zeker wanneer ze op gemeentegrond geplaatst worden. Een andere belangrijke voorwaarde was dat de huurprijs binnen de grens sociale huur zou vallen. De feitelijke exploitatie zou gebeuren door een woningbouwcoöperatie of -stichting

Begin november dat jaar heeft een ruime meerderheid van de gemeenteraad een motie aangenomen waarmee het college de financiële ruimte (€ 10.000.000,-) kreeg om 100 flexwoningen te realiseren. Het college was van plan om in 2022 de eerste tiny houses te plaatsen.

Dat is niet gelukt, voor een groot deel vanwege onvoorziene oorzaken. Het zal u niet verbazen dat de redenen waarom de reguliere woningbouw vertraging oploopt, ook gelden voor de bouw van flexwoningen: tekort aan arbeidskrachten, stijging grondstofprijzen, de oorlog in de Oekraïne, etc. Daarnaast wilden we als gemeente geen projectontwikkelaar/verhuurder zijn; dat hoort volgens ons niet bij de taken van een gemeente. Inmiddels waren de grondstofprijzen dusdanig gestegen dat 100 flexwoningen niet meer haalbaar zou zijn. Het aantal flexwoningen werd in het voorjaar van 2022 bijgesteld naar 75. Nog steeds een mooi aantal voor met name starters uit onze gemeente.

Omdat er nog een paar onvoorziene haken en ogen aan het oorspronkelijke plan bleken te zitten, heeft het college uiteindelijk besloten om te zoeken naar marktpartijen die de flexwoningen wilden bouwen en exploiteren. Daarvoor is een Europese aanbesteding gedaan. Door het op deze manier aan te pakken hoeft er GEEN beroep gedaan te worden op de € 10.000.000,-

De gemeente blijft eigenaar van de gronden en hoeft alleen de infrastructuur aan te leggen op de zes verschillende locaties.

GeWOONhout en Koopmans hebben uiteindelijk de opdracht gekregen en zij gaan binnenkort starten met de fabricage van de flexwoningen in hun bedrijfslocatie in Wehl.

Als Lokaal Belang zijn we er nog steeds trots op dat we het initiatief hierin hebben genomen en dat de meeste andere partijen ook lef hebben getoond door dit bijzondere plan te steunen. Het heeft wat langer geduurd dan dat we oorspronkelijk dachten, en we hadden ingezet op een groter aantal, maar al met al zijn we blij dat in 2024 de eerste van 50 huisjes geplaatst gaan worden!

De laatste jaren ben ik me steeds meer gaan verdiepen in wat onze veteranen hebben meegemaakt. Sommigen zijn daar heel open over, maar er zijn er meer die je amper hoort. Waarschijnlijk ben ik getriggerd door de Afghanistan-uitzending van mijn nicht. Mijn vader, een Indië-veteraan, was zo iemand die je er bijna nooit over hoorde. Zijn spaarzame verhalen zijn blijven hangen, maar begonnen jammer genoeg pas na zijn dood bij mij te leven.

Vermoedelijk heeft iedereen wel een familielid, vriend(in) of kennis die uitgezonden is naar een conflictgebied. Veel militairen pakken de draad bij thuiskomst moeiteloos weer op, maar er is ook een groep die er psychische klachten aan overhoudt. En die klachten worden soms pas na jaren herkend en erkend.

Gelukkig is er steeds meer begrip en waardering voor onze veteranen. De zorg vanuit defensie en overheid (Veteranenwet) is de laatste jaren steeds beter geworden. Maar het belangrijkste is dat de veteranen zich gesteund voelen door hun omgeving.

Naast de landelijke Veteranendag, organiseert onze gemeente haar eigen Veteranendag in Varsseveld. U zult mij daar volgend jaar weer zien.

Jaap Veldhorst

Voorzitter,

Het is een lang politiek seizoen geweest. We hebben veel vergaderingen gehad van commissies en de raad. Geregeld Informatieve bijeenkomsten en werkbezoeken. Dat hoort er nu eenmaal bij. Ik wil graag mijn collega raadsleden en fractieassistenten bedanken voor de, in mijn ogen, constructieve manier waarop we dit eerste jaar na de verkiezingen kunnen afsluiten. Uiteraard ook een woord van dank aan onze griffie voor de ondersteunende werkzaamheden, ambtenaren waar we ook steeds terecht konden voor aanvullende informatie of uitleg. Ook het nieuwe college heeft daarin ook een belangrijke rol gespeeld, waarvoor dank.

Jaarcijfers

De Jaarstukken laten zien dat we geld over hebben gehouden. In tijden van grote onzekerheid een mooi resultaat. Maar net als met beleggingen geven deze resultaten geen garantie voor de toekomst. We leven in een onzekere wereld en in de toekomst kijken is moeilijk. Zeker voor wat de financiering vanuit het Rijk betreft. Ook met de bestemmingen van deze gelden kunnen we instemmen. Al zal de €500.000 voor de organisatieontwikkeling onze warme belangstelling houden.

De Berap

Dit is een momentopname van de eerste drie maanden van dit jaar en te vroeg om conclusies te trekken. We hebben de meicirculaire ontvangen en dan ziet het met het bijplussen van € 1 miljoen alweer gunstiger uit. Ook stemmen we in met de uitbreiding van de voorbereidingskredieten.

Dan de Voorjaarnota

Het ziet er voor de eerste twee jaren gunstig uit, maar daarna krijgen we inderdaad te maken met een forse achteruitgang in de uitkering van het Gemeentefonds. Zelfs als we alleen de onvermijdelijke ontwikkelingen zouden uitvoeren, komen we nog respectievelijk 1,3 en 3,3 miljoen tekort in 2026 en 2027. We kunnen de lijn van het college volgen om voor 2024 een sluitende begroting te presenteren. Ook graag voor 2025. Dit om een signaal af te geven dat alle taken en ambities die het Rijk en wij willen, niet  kunnen worden geregeld met een korting als gevolg van een andere financieringssystematiek met 3,4 miljard. Dat gat zal op één of andere manier gedicht moeten worden. Ook spelen er nog andere risico’s. Ik noem de leningenportefeuille. Natuurlijk is het een prognose, maar de tendens is duidelijk. Ook de stijging van de rente is hierop van invloed. Dat betekent een dubbel gevoel t.a.v. de richting die je mee wil geven aan het college. Doorgaan met ambities die we hebben uitgesproken en toch de misschien komende tekorten in het achterhoofd. Maar als we de meicirculaire van 2024 binnen hebben, zullen we misschien wat harde keuzes moeten maken om binnen de gelden van het Gemeentefonds en lokale heffingen te kunnen blijven. Maar het college heeft aangegeven dat ze hier natuurlijk al over nadenken.

Wel nog een vraag over de PM post Huisvesting internationale werknemers. Dit kan oplopen tot meer dan 10 miljoen en terloops worden de asielzoekers en vluchtelingen hierin meegenomen. Dit zien we gaarne toegelicht.

Waar willen we dat het college op inzet volgens Lokaal Belang. Ik ga hier niet alle punten benoemen, want alles is belangrijk en raakt mensen.

Sociaal domein

Financieel loopt het wel gelet op het overschot dat we vorig jaar hadden. De reserve is goed gevuld. Lokaal belang Blijft voorstander van maatwerk boven generieke maatregelen. Armoedebestrijding en bestaanszekerheid zijn wat ons betreft de speerpunten voor dit domein. Het is goed dat de bestaande regelingen onder de loep worden genomen. We zien met belangstelling uit naar de uitkomsten en hoe we de regelingen beter onder de aandacht kunnen brengen.

Verder kunnen we dit jaar een nieuw Integraal Huisvestingsplan tegemoet zien. Goede en voldoende huisvesting voor onze leerlingen is uitermate belangrijk. Zeker met alle nieuwbouwplannen in het achterhoofd. Helaas zien we al jaren dat b.v. de leesvaardigheid terugloopt. Wij gaan niet over de inhoud van het onderwijs, maar met goede huisvesting creëren we in ieder geval goede randvoorwaarden voor het onderwijs. Om te komen tot meer inclusief onderwijs, zouden verlengde schooldagen ook een optie kunnen zijn. Hier komen we in de commissievergadering nog op terug.

Dan de hekjes. In mijn bijdrage stond eerst dat de wethouder inzichtelijk moest maken wat de voor- en nadelen van de hekjes voor de organisatie waren. Prompt ligt er een memo hierover op de mat. We zullen deze in de fractie bespreken en ons standpunt nog bepalen.

Woningbouw

We hebben voldoende aandacht gevraagd voor de woningbouw. De plannen komen langzaam tot uitvoer, maar de schop moet zo snel mogelijk in de grond om meerdere redenen . Op de eerste plaats natuurlijk om inwoners/arbeidskrachten te krijgen en te behouden en ten tweede is er veel geld nodig voor de voorfinanciering en dat moet wel terugverdiend worden. Hetzelfde geld voor het VIP. Een mooie uitbreiding van 25 hectare industrieterrein maar moet ook voorgefinancierd worden. We kunnen dit doen, door de verkoop van de bouw- en bedrijvenkavels al vroegtijdig aan te kondigen. Door een snelle verkoop kunnen wij de risico’s op financiële tegenvallers voorkomen. Ook is het zo, dat andere gemeenten niet stil zitten op woninggebied. Dus nogmaals hoe sneller de kavelverkoop kan beginnen of ontwikkelaars aan de slag kunnen, hoe beter. Ook moet er voldoende ruchtbaarheid worden gegeven aan de invulling van de motie Anders Wonen. We willen zoveel mogelijk kansen creëren om iedereen de mogelijkheid te geven voor een eigen huis.

Woonlasten

De winstwaarschuwing van het college is een bittere pil. Omstandigheden die ten tijde van het opstellen van het coalitieakkoord niet bestonden zetten de belofte van maximaal 3% onder grote druk. Loonsverhogingen, materiaal- en verwerkingskosten en rentestijging zijn oorzaken alsmede de inflatie. Het is dan altijd weer bijzonder dat we vandaag in de krant kunnen lezen dat die inflatiecijfers door het CPB weer zijn gecorrigeerd.

Door de grote stijging van kosten t.a.v. het riool en afval is het moeilijk dit te compenseren door de OZB. We kunnen lezen dat die dan met € 500.000 zou moeten dalen terwijl een trendmatige stijging is voorzien. We vragen het college om alles uit de kast te halen om de stijging zoveel als mogelijk te beperken en er alles aan te doen om zo snel als mogelijk weer op het percentage uit het coalitieakkoord te komen. Gelukkig heb ik bij diverse fracties begrip voor deze situatie gevoeld. Als we nu niet in één keer door de zure appel heen bijten, moeten we het later doen.

Samengevat

Aandacht voor de leningenportefeuille en de gevolgen.

Focus op armoedebestrijding, bestaanszekerheid en minimaregelingen

We zien uit naar het IHP voor goede randvoorwaarden in het onderwijs.

Zo snel als mogelijk kavels in de verkoop en aandacht voor motie anders wonen.

Voor de woonlasten zo snel mogelijk weer op 3% uitkomen.

Op donderdag 25 mei 2023 is motie “Anders Wonen” van Lokaal Belang aangenomen, met steun van alle andere politieke partijen. In het kort komt het erop neer, dat er op alle nieuwbouwlocaties ruimte komt om zelf je kavel grootte en woningtype te kiezen. Op iedere nieuwbouwlocatie wordt 5% – 10% gereserveerd om op een andere manier te bouwen. Wil je een prefab woning of een zelfbouwwoning dan kan dat straks. Wil je met vrienden bijvoorbeeld een kwadrantwoning bouwen, dan is er plek voor jullie. Jullie bepalen zelf hoeveel vierkante meter woonruimte je nodig hebt en daarna ga je in overleg met de gemeente en bepalen jullie hoe groot je kavel moet zijn. Er is op eens veel meer mogelijk. Helaas zijn de bouwlocaties morgen nog niet klaar, maar je kunt nu al starten en ideeën op doen hoe jij straks wilt wonen. In de brochure “Anders Bouwen” vind je wat inspiratie, die je kan helpen met het bouwen van een eigen huis.

Bedrijven kunnen tot woensdag 31 mei 2023 inschrijven op de nieuw te bouwen flexwoningen, die op diverse plekken in onze gemeente worden geplaatst. Op vrijdag 21 juli 2023 zal bekend worden gemaakt welke partij de bouw van de flexwoningen krijgt gegund.

Afgelopen woensdag zat ik op het stembureau in Westendorp voor de Provinciale Staten- en Waterschapsverkiezingen. Altijd leuk en eervol om te doen. Je draagt toch bij aan onze democratie, al is het maar een heel klein beetje. Over de uitslag kan ik niks zeggen omdat de deadline voor dit stukje op de verkiezingsdag valt.

Met name de rol van de provincie op het reilen en zeilen binnen onze gemeente werd in het verleden nogal eens onderschat. Maar de huidige vraagstukken waar de provincie, de gemeente en dus ook ik als raadslid mee geconfronteerd worden zijn niet mis. Denk maar aan de woningnood, energietransitie, bestemmingsplannen, infrastructuur, natuurbescherming, etc. Met als zwaard van Damocles de stikstofproblematiek.

Deze problemen kunnen we alleen maar bestrijden door constructief samen te werken en door realistisch te zijn met oog voor het algemeen belang. Waarbij dus niet iedereen zijn of haar zin zal krijgen en dat ook accepteert.

Daarom hoop ik dat alle partijen (niet alleen de politieke) de hakken uit het zand halen en samen aan de slag gaan om ons land weer vlot te trekken.

Jaap Veldhorst

Leningen

– Toekomstbestendig Wonen lening consumptief (NOM, Aardgasvrij en Asbest)

– Toekomstbestendig Wonen lening verzilverlening

– Toekomstbestendig Wonen lening hypothecair

– De Energie-bespaarlening (zie www.svn.nl)

Op woensdag 15 maart kun je stemmen voor de provinciale statenverkiezingen en de waterschapsverkiezingen. Op Lokaal Belang Oude IJsselstreek kun je deze verkiezingen niet stemmen, maar we vinden het wel belangrijk dat je je stem uitbrengt. Want elke stem telt!

Lokaal Belang heeft bij monde van Frank Aaldering vragen gesteld aan het college over de situatie omtrent de huisvesting van arbeidsmigranten aan de Grotestraat 1 in Gendringen.

Schriftelijke vragen op grond van artikel 33 van het Reglement van Orde ingediend op 1 februari 2023

Steller vragen: Frank Aaldering – Lokaal Belang

Het college wordt verzocht de volgende vragen omtrent de WABO vergunning Grotestraat 1 Gendringen en arbeidsmigranten schriftelijk te beantwoorden

In de memo van 2 februari 2021 kenmerk 164927 Voortgang centrum Gendringen worden de ontwikkelingen in Gendringen weergegeven. Voor het pand Grotestraat 1 (vml. Bar-Zaal-Restaurant Te Pas) staat vermeld: “Op dit moment lopen er aanvragen om de bovenverdiepingen en de zaal, binnen het bestemmingsplan, te verbouwen tot hotelkamers/logies. In de tussentijd worden de appartementen op de verdiepingen bewoond door arbeidsmigranten, wat tot enige overlast leidt in de directe omgeving. Het college heeft hier bijzondere aandacht voor.”

Regelmatig komen bij ons signalen binnen dat ‘enige overlast’ een understatement is. Ook valt op dat de bereidheid van omwonenden om melding te maken via de officiële kanalen laag is. Hierdoor is er waarschijnlijk een verminderd inzicht in de ervaren overlast.

Op 9 november 2022 is er een WABO aanvraag ingediend voor dit pand. De aanvraag WABO staat op naam van Ciseli Beheer en maakt deel uit van Reyhan Meat Specialists in ’s Heerenberg. Ook Reyhan uitzendbureau is hier onderdeelvan. Bedrijven met een bedenkelijke reputatie. Op de aanvraag staat o.a. vermeld Hotelfunctie en logies voor 20 personen. Dat er scepsis bestaat over het gebruik van het pand en intenties moge blijken uit enkele links naar artikelen uit diverse dagbladen over deze bedrijven:

1. Wat is op dit moment de status van de WABO aanvraag?

2. Zijn er bij u formeel onregelmatigheden of overlastmeldingen bekend?

3. Is op redelijke gronden te veronderstellen dat dit pand als hotel dienst gaat doen en niet als huisvesting voor arbeidsmigranten, gelet op de activiteiten van genoemde bedrijven?

4. Is het mogelijk op te treden tegen het gebruik als arbeidsmigrantenhuisvesting?

5. Acht u het wenselijk dat, indien het geval, arbeidsmigranten op deze wijze en locatie worden gehuisvest?

6. Voor zover bij ons bekend is er geen beleid op het gebied van huisvesting arbeidsmigranten. Ook gelet op andere meldingen van overlast in de gemeente, acht u zo’n beleid wenselijk?

7. Gelet op de lage bereidheid van omwonenden om melding van overlast te doen, zou anoniem melden een oplossing kunnen zijn?

8. Niet in alleen in onze gemeente speelt het probleem huisvesting van arbeidsmigranten. Is dit regionaal een punt van aandacht?

3 november werd de tweede termijn van de begrotingsvergadering gehouden. Onze fractievoorzitter Frank Aaldering reageerde daarin op de bijdrages van de andere partijen en het college:

Voorzitter,

Ik denk dat we een goede eerste termijn hebben gehad. Goede bijdrages gehoord. Vragen beantwoord door het college

Een rode draad was toch wel de zorgen die alle fracties hebben t.a.v. de crisissen waar we nu mee te maken hebben en de wil om er een oplossing voor te bedenken. Trots dat we een raadsbrede motie hebben kunnen aannemen die mensen gaat helpen.

Ik wil nu een reactie geven op de andere fracties.

Als eerste D66.

Vraagt aandacht voor de schuldenpositie en daar kan mijn fractie zich ook in vinden. Is ook kritisch over de aantal te bouwen woningen. Bouwen voor leegstand? De geluiden zijn niet eensluidend. Enerzijds de plannen van Hugo en anderzijds de vrees of het wel ontwikkelt zoals we denken. Uiteraard is blijvend aandacht nodig.

Natuurlijk komt duurzaamheid en klimaat ter sprake. Ik las nog wat opmerkelijks deze week. In heel Nederland gingen tijdens de Nationale Klimaatweek, die duurt tot en met 6 november, klimaatburgemeesters van start. Zij inspireren inwoners en organisaties zich in te zetten voor een beter klimaat. Voorzitter, ik zou de heer Van der Hoeven bij acclamatie willen voordragen. Naar elke vergadering op de fiets langs een zonneveld en onder zoevende windmolens en zijn al jarenlange niet aflatende ijver voor het klimaat. Hij verdient het.

Mezelf vind ik overigens wat minder geschikt.

PRO

Knap dat Mevrouw Sir het toch heeft volgehouden ondanks haar lichamelijke gesteldheid afgelopen maandag. De aandachtspunten van haar partij zijn geen verrassing. Armoede in de breedste zin van het woord. Dan de motie. We hebben het advies van de wethouder gehoord en kunnen daar wel in meegaan. Kosten bovenop de breed gedragen motie, uitvoerbaarheid in relatie tot personeel en het effect die de huidige maatregelen gaan hebben. We lezen in de begroting dat het voornemen er toch al is om de regels rondom de bijzondere bijstand en lokale minimaregelingen tegen het licht te houden en beter te laten aansluiten bij de behoeften. Ik denk dat het goed zou zijn deze motie er daar dan bij te betrekken. Wij zullen er met een open mind naar kijken en beoordelen. We hebben deze discussie al eens vaker gevoerd. Dus op dit moment geen steun.

Overigens vinden wij €4000 voor een slaapkamerraam wel heel veel. Hier zou een andere aannemer al veel kunnen besparen denken wij. 😊

DePB

We hebben in de schorsing van de vergadering nog even gesproken over mijn vraag t.a.v. bedrijven die nu al niet aangesloten konden worden i.v.m. capaciteitsproblemen. Dit is bij mij het vooral een verwarring geweest of het nieuwe bedrijven betrof die niet konden worden aangesloten, maar het bleek te gaan over grootschalige teruglevering. Dat er een problemen zijn bij Liander over capaciteit en termijnen die er bestaan t.a.v. werkzaamheden b.v. uitbreiding van aanwezige capaciteit die ze moeten uitvoeren, daar zijn we het over eens. Waar we het niet over eens zijn is Uw standpunt van het Landschapspark Oude IJssel. We hebben daar in de Raad van februari een bijna unaniem positief besluit over genomen en gaan verder met de ontwikkeling. We zien Uw tegenstem bij voorstellen hieromtrent gaarne tegemoet.

CDA

Benoemt onder andere een inclusieve samenleving. We denken dat hier inderdaad grote stappen in zijn gezet. Ook krijgen we op Uw verzoek straks inzichtelijke cijfers over fluctuaties in het bestand van Stoer met wat meer duiding. Staan we ook achter.

PvdA

Meer halen uit de Ring van IJzersteden. Voorzitter, ik ben dit jaar voor het eerst mee geweest naar zo’n vergadering. Ik ben tot de conclusie gekomen dat deze vergadering mij meer oplevert dan het VNG congres. Werkgroepen waar over reële uitdagingen wordt gesproken en hoe andere steden deze problemen en kansen oppakken. Ik wil in het presidium graag eens agenderen of we de kosten die verbonden zijn voor raadsleden aan het VNG congres hier niet aan ten goede kunnen laten komen. Het is niet voor niets dat zo’n idee van een IJzer biënnale hieruit is voortgekomen.

VVD

Koud en koel dacht ik toen ik de bijdrage nog eens nagelezen had. Financial driven, op de centen en voorzichtig zijn. Nou kennen we de VVD al jaren zo dus geen verrassing. Zeer consistent en dat is ook een kwaliteit.  Tevens geeft U aan dat U voor andere regelingen niet de 120% wil loslaten. Daar zal PRO blij mee zijn omdat in de Oude IJsselstreek de bijzondere bijstand en minimaregelingen gebaseerd zijn op 110%

ADA

Kom nog even terug op mijn antwoord t.a.v. de vraag op de fractie van Lokaal Belang voldoende de rol van controleur zou aankunnen. Waarom kom ik erop terug. Als het antwoord niet voldoende duidelijk is word ik daar de komende drie jaar mee om de oren geslagen omdat bij elk voorstel dat wij steunen de kans bestaat:” Zie je wel jullie stemmen met alles in.” te horen krijgen. We hebben een verkiezingsprogramma een coalitieakkoord en zien daar veel van onze voornemens in terug. Veel van die voorstellen zullen dan ook onze instemming hebben. Maar zullen dit altijd kritisch blijven doen, maar daar kom ik nog op terug.

De slechte verkiezingsopkomst. We hebben er allen onze bezorgdheid over uitgesproken. Suggesties die U doet kunnen er zeker aan bijdragen. Toch zal de opkomst met name beïnvloed worden door wat men in Den Haag doet. De atlas van afgehaakt Nederland samengesteld Josse de Voogd en Rene Cuperis is een lezenswaardig boek Daarr staat o.a. ´Vooral de eigen beoordeelde gezondheid springt er uit als factor die samenhangt met opkomst en stemgedrag. Het lijkt er op of bij gezondheid tegelijkertijd individuele factoren – opleiding, inkomen en leeftijd -, als ook de meer maatschappelijke dimensie van sociale samenhang, eenzaamheid, vertrouwen en burgerschap samenkomen. Kunnen we naast een ‘diplomademocratie’ wellicht ook spreken over een ‘gezondheidsdemocratie’? Gezondheid gaat over deelname en toegang tot werk, inkomen, gezien worden, en tot ‘aanhaken’”

Ik heb hier in onze bijdrage niet voor niets aandacht gevraagd voor gezondheid. Doen we genoeg? Maar ook zichtbaarheid, naar de mensen toe speelt mee. Niet alleen naar informatieavonden, maar ook deelnemen aan activiteiten. De zeepkistenrace in Silvolde waar we als Lokaal Belang aan meegedaan hebben leverde heel veel positieve reacties op. En de oproep was: “Ga stemmen” en niet “Stem op Lokaal Belang”.

Overigens probeer ik me nu u voor te stellen in een zeepkist.

Maar misschien kan een thema-avond hieraan besteden geen kwaad en moet de inzet het Gallisch dorpje zijn dat we willen worden.

College

Mooie begroting. Nu realiseren, maar ook verrassingen voor de raad voorkomen. Natuurlijk kan er altijd wat gebeuren. Maar de raad moet niet het gevoel krijgen dat we voor het blok komen te staan doordat er zich opeens een kans of probleem voordoet. Dat hoeft niet altijd slecht uit te pakken. Zeker als ik over het nieuwe Kerkplein in Gendringen loop. Maar ik noem ook de sanering van het Alexanderplein. Slikken of het gaat niet door. We weten nu ook dat bij het IKC in Gendringen de verkeerssituatie moet worden aangepakt. Dit hoort er integraal bij en niet als oh ja te worden gepresenteerd met een extra investering die wordt gevraagd. Idem bij  Het Landschapspark b.v. Iemand wil het haventje wel doen, maar dan wel in 2023 en de gemeente moet het baggeren even betalen a la raison van € 900.000. Nu beslissen of anders niet. Dan geef ik alvast een winstwaarschuwing. Of de argumenten en overwegingen moeten wel heel overtuigend zijn. Maar weet dat U op een zeer kritisch Lokaal Belang kunt rekenen.

Verder kunnen wij instemmen met de beslispunten t.a.v. de Tweede Berap en Begroting.

31 oktober j.l. heeft de gemeenteraad van de Oude IJsselstreek de Programmabegroting voor 2023-2026 besproken. De bijdrage van onze fractievoorzitter Frank Aaldering in de 1e termijn vindt u hieronder:

Voorzitter, als eerste dank aan het college en ambtenaren die weer veel werk hebben verzet in de aanloop naar deze raadsvergadering. Het maken van een begroting is niet altijd eenvoudig. De realisatie vaak nog moeilijker.

Onzekere tijden was mijn aanhef op de themapagina in de Gelderse Post vorige week. Toen doelde ik mede op de ontwikkelingen in de wereld, Europa en ons land. De energieprijzen, inflatie en b.v. duurder wordende boodschappen. Daar is nog een probleem bijgekomen. De Telegraafkop luidde: “Geld blijft op de plank liggen”. Ja, ik weet dat het van de T is en dat veel mensen achter de tafel rechts van mij wat anders lezen, maar toch. Heel veel plannen worden gepresenteerd, maar als het niet mogelijk is deze te realiseren, krijgen we een ander probleem. De meicirculaire liet ons zien dat we er de komende jaren goed op vooruit gaan. Maar wat gebeurt er met de Algemene Uitkering als het geld niet wordt uitgegeven door het Rijk? Sterker nog, er duiken ook alweer bezuinigingsgeluiden op, want de overheid kan natuurlijk niet met geld blijven strooien. Dat betekent logischerwijs een herziening van de Algemene Uitkering die dan mogelijk ongunstig uitpakt. Lokaal Belang ziet dan ook met smart uit naar een nieuwe financieringssystematiek tussen Rijk en Gemeenten. Een regeling die dit soort grote fluctuaties ondervangt. Het jaar 2026 wordt genoemd voor invoering, maar er zijn nog heel veel onduidelijkheden.

Ook bij de Gemeente speelt geld dat op de plank blijft liggen natuurlijk. We hebben veel plannen Woningbouw, IKC’s, ons buitengebied enz., maar kunnen we dat ook allemaal realiseren? Gelukkig hoeven we het geld wat we dan ontvangen niet terug te storten, maar het is een wezenlijk probleem. Iedereen ziet de krapte op de arbeidsmarkt en de gigantische prijsstijging van de bouwmaterialen.

Dan de begroting zelf. Voor volgend jaar een kleine min, zeker met de Septembercirculaire in ons achterhoofd. Daarna schrijven we behoorlijke plussen. Het jaar 2026 blijft giswerk zoals al eerder genoemd. Het weerstandsvermogen van de gemeente is goed te noemen.

In deze onzekere tijd is het zeker ook van belang om te kijken naar de woonlasten van onze inwoners. Zoals eerder afgesproken zullen de woonlasten op het gebied van WOZ, afvalstoffenheffing, en rioolheffing niet meer stijgen dan 3%. Ik loop de programma’s even door.

Ik begin hier niet voor niets mee. Het is het programma waar het meeste geld aan wordt uitgegeven.

We zien ook in het Sociaal Domein onrust voor veel van onze inwoners, bedrijven etc. vanwege de huidige reeds genoemde problematiek. Niet alleen onze minima worden hierdoor getroffen maar door alle lagen zien we de gevolgen. De zorgen die we reeds in de voorjaarsnota aangegeven hebben zijn helaas realiteit geworden. Doelen als gezond leven en meedoen staan haaks op de huidige problemen die onze inwoners ervaren. Want waar ga je als eerste op bezuinigen als je financieel in een moeilijke situatie komt? Dat zijn naar alle waarschijnlijkheid sport, abonnementen of voedselkwaliteit. Daarnaast heeft stress sowieso een negatieve uitwerking op de gezondheid. Al met al wordt het dus een enorme uitdaging deze doelen overeind te houden. Om in aanvulling van de Rijksmaatregelen hierin bij te dragen, is de motie Bestaanszekereid ingediend. Hier zijn maatregelen opgenomen die voor dit jaar en volgend jaar de druk op de minima en anderen die het moeilijk hebben zal moeten verlichten, evenals voor verenigingen. Ik ben blij dat we het als gemeenteraad hier snel over eens waren.

Verder is het de bedoeling dat we de reserve Sociaal Domein laten groeien naar een maximum van vier miljoen en een minimum van één miljoen hanteren. Dat heeft o.a. te maken met de nieuwe wijze van uitbetalen Algemene Uitkering waar het niet meer als zodanig wordt geoormerkt. Maar vanaf 2026 zijn er onzekere tijden omdat onduidelijk is waarmee de rijksoverheid de gemeenten tegemoet komt

We zullen samen met al onze samenwerkingspartners afspraken moeten maken waarbij Stoer een belangrijke rol kan vervullen. Maar is Stoer voldoende toegerust? Moeilijke vragen waar we gezamenlijk met alle partijen uit moeten komen.

Vinden we sowieso dat in het kader van preventie de gelden die we begroot hebben aan volksgezondheid, sport en activering, samen totaal 3% van budget Sociaal Domein, voldoende is om aan de grote uitdaging van bevorderen van de gezondheid van onze inwoners, te voldoen? We gaan het zien. Het is wel een goede ontwikkeling dat gezondheid niet als een op zichzelf staand iets wordt gezien, maar steeds meer voeten in de aarde krijgt op andere beleidsterreinen zoals armoe, huisvesting, leefomgeving enz.

De afgelopen 4 jaar is er in het Sociaal Domein veel gebeurd. Op gebied van de jeugdzorg, de ontwikkeling van Stoer, het meedoen beleid, de Inclusie agenda, subsidiebeleid, een dementie vriendelijke gemeente en de WMO bestuursopdracht is een mooie basis gelegd waar we aan verder kunnen werken.

Programma 1 De gemeente waar het goed wonen is

Personele krapte op de afdeling RO en in het algemeen zijn behoorlijke uitdagingen.

Woningbouw

De spanning op de woningmarkt, door de gestegen rente, de gestegen bouwkosten en het tekort aan bouwvakkers en installateurs wordt steeds nijpender. Een druk die de komende tijd niet af zal nemen. Om vaart te maken met de woningbouw, zijn verschillende startnotities door de raad 3 aangenomen. B.v. Varsseveld West, Biezenakker en Lenteleven. Met het aannemen van deze startnotities staan er niet onmiddellijk huizen. Voordat alle processtappen zijn doorlopen en met de bouw kan worden begonnen zijn we in 2024. Althans volgens de planning. We gaan ervanuit dat het college er alles aan zal doen om vertraging te voorkomen. We horen graag van de wethouder of de planningen, zoals genoemd in de startnoties van de uitleglocaties, nog haalbaar zijn. Laten we ook vooral rekening houden met de wensen van de bewoners, die de woningen op de uitbreidingslocaties zullen betrekken. Er moet natuurlijk voldoende aandacht blijven voor particuliere initiatieven en opgaven binnen de kernen. Waarbij niet alleen percelen aan projectontwikkelaars worden verkocht, maar dat ook eigen initiatieven een kans moeten krijgen.

De informatieavonden over de Flexwoningen werden goed bezocht. Door omwonenden, maar ook door woningzoekenden. We hebben hier ook kritische noten gehoord, niet iedereen is blij met de komst van deze tijdelijke woningen. Tegelijkertijd, is dit een uitgelezen kans, om de woningnood op korte termijn wat soelaas te bieden. Ondanks dat dit, mede door de kostenstijging en schaarsheid van materiaal enigszins vertraagd is zijn wij blij dat dit nu toch meer vorm begint te krijgen. We gaan ervanuit dat de deadline wordt gehaald.

Omgevingswet

De invoering van de Omgevingswet is opnieuw uitgesteld voor een half jaar. We begrijpen dat we als gemeente volledig afhankelijk zijn van de ontwikkelingen in Den Haag, maar we gaan ervan uit dat dit uitstel geen gevolgen heeft voor lopende projecten en projecten die even on hold stonden. Maar hoe gaat het college hiermee om?

Energietransitie

We lezen in de memo Zon op het dak, dat we op de goede weg zijn. De doelstelling van 20 hectare is wellicht eerder bereikt dan 2030 omdat we nu reeds op 18 hectare zitten. Dat is een mooi succes. De zonnevelden komen zo langzamerhand ook in ontwikkeling. Voor vier van deze plannen is inmiddels een omgevingsvergunning. Dan is er ook een goede samenwerking met het Burgerinitiatief Oude IJsselstreek op gang gekomen. In de startnotitie staat o.a.: In de constructieve besprekingen komt naar voren dat er meerdere zaken nodig zijn om een succesvolle energietransitie te bereiken. BEOIJ hanteert hiervoor de route met de 4 B’s; begrijpen, betrekken, bedenken en balanceren. Wij zijn blij met deze ontwikkeling.

Ook het plan van aanpak energiearmoede met een bijdrage van het Rijk zal een bijdrage leveren aan het terugdringen van het energiegebruik. Helaas is er nog geen zicht op een structurele bijdrage van het Rijk. Goed dat er alvast €250.000 voor 2024 wordt ingeboekt. Komt het Rijk alsnog over de brug kan dit weer vervallen.

Met de regionale energiestrategie zetten we stappen richting een energie-neutrale gemeente. De regionale uitvoeringsagenda laat zien dat we al 81% van onze doelstelling behaald hebben. Wat Lokaal Belang betreft blijven we daar de komende jaren de schouders onder zetten. Tegelijkertijd 4 zien we om ons heen dat we ook tegen de technische beperkingen aanlopen. De netcapaciteit loopt tegen zijn grenzen aan en het terugleveren van grote hoeveelheden energie is daarmee in veel gevallen niet mogelijk. Het grote tekort aan technische mensen bij onze netbeheerders maakt het uitbreiden van deze capaciteit een uitdaging voor de lange adem. We zijn goed op weg, maar het kan beter!

De krapte op de arbeidsmarkt zal echter wel een remmende werking hebben op de ontwikkeling van initiatieven in deze sector. Daarom is het goed om in de Programmabegroting te lezen dat we aan een sociaal akkoord werken met werkgevers. Niet alleen voor de toeristenbranche, maar ook voor zorg en techniek.

Industrieterreinen

De ontwikkeling van Het VIP is in volle gang en bijna alle gronden zijn aangekocht. Er hebben zich inmiddels flink wat geïnteresseerde ondernemers gemeld, dus wat dat betreft gaat het de goede kant op. Punt van aandacht is echter of we de energie-infrastructuur op tijd geregeld krijgen. We gaan er vanuit dat Alliander met de kapitaalinjectie die mede door ons als aandeelhouder gedaan is, het voor elkaar krijgt. Kleine tip: de website van Het Vip kan wel een update gebruiken.

Vitaal Buitengebied

Voorzitter, op 12 oktober een mooie themabijeenkomst gehad over Nationaal Programma Landelijk gebied. Waar gedeputeerde Peter Drenth ons uitgebreid heeft bijgepraat over de opgaves die er vanuit de landelijke politiek op ons af komen. De daadwerkelijke afstand tussen Den Haag en onze prachtige gemeente is zo’n 165 kilometer. Echter tussen de Haagse politiek en gemeentelijke politiek is de afstand veel groter, we kunnen beter over een kloof spreken. We zijn verheugd dat er al enige tijd een aanspreekpunt is binnen onze gemeente voor de agrarische sector. Hiermee hebben we als gemeente een manier om met agrariërs in gesprek te blijven, de lijntjes kort te houden en problemen te signaleren. We moeten voorkomen, dat er in de Oude IJsselstreek een kloof ontstaat tussen politiek en inwoners. Lokaal Belang is zeer verheugd dat de raad in de laatste raadsvergadering unaniem ingestemd heeft met twee bestemmingsplanwijzigingen. Waarbij maatwerk is toegepast, oude schuren worden opgeruimd, zodat ondermijning geen kans krijgt. Er mag meer aandacht komen voor dit soort plannen. Laten we wel zuinig zijn op ons landschap, want we weten dat we de gronden in het buitengebied hard nodig hebben voor voedselvoorziening, woningbouw, recreatie, energietransitie, industrie en natuur.

Toerisme & Recreatie

Volop ontwikkelingen op dit gebied. Goed voor de aantrekkelijkheid van onze gemeente. De kansen en mogelijkheden voor zowel verblijfs- als dagrecreatie worden nog verder onderzocht, maar er zijn inmiddels al genoeg gegevens boven water gekomen die aangeven waar concrete kansen en mogelijkheden liggen. Voor zover ontwikkelingen plaatsvinden in ons buitengebied is het belangrijk dat deze ontwikkelingen passen in de integrale aanpak die we voor ogen hebben.

Schoolgebouwen

Afgelopen week is de naam van het nieuwe IKC Gendringen bekend gemaakt. IKC De Wijssel (Wij, Wijs en IJssel) zitten in deze naam verwerkt. Iets dat slaat op eigenlijk onze hele gemeente. Mooi om te zien is dat er in Gendringen gecentraliseerd iets gebouwd wordt voor onze jeugd. Samen voor een mooie toekomst! Door de fusie van De Christoffelschool en De Hoeksteen en de bijbehorende verhuizing wordt er op de lange termijn ook weer een nieuwe invulling gezocht van de locatie Hoeksteen. Ook Silvolde staat op de planning voor een soortgelijk traject.

Programma 4&5 Dienstverlening en overhead

ICT – veiligheid

Gezien de verdubbeling van het aantal cyber-aanvallen op gemeenten vragen we extra aandacht hiervoor. Afgezien van de enorme problemen die een hack oplevert voor de organisatie, is het leed dat zo’n hack kan veroorzaken bij onze inwoners behoorlijk ingrijpend, bijvoorbeeld de betaling van uitkeringen. Dus voorkomen, voorkomen, voorkomen!!! en dat betekent investeren.

We maken ons wel zorgen over de ambtelijke bezetting en de werkdruk. Ook ziekteverzuim is een aandachtspunt. Hoe kunnen we de huidige kennis en kunde aan boord houden? Op welke wijze kan nieuw personeel worden geworven? Creativiteit is ook hier gevraagd. Hebben we wel voldoende mensen beschikbaar om de ambitieuze plannen die ons te wachten staan, uit te voeren? Laten we een stuwmeer van plannen zien te voorkomen Want, voorzitter, UITVOEREN MAAKT STERK.

Tot zover de eerste termijn.