Poliflw

Soms zetten gesprekken je flink aan het denken. Zoals gisteravond, met Vincent Thepass. Vincent had laten weten het niet eens te zijn met het fractiestandpunt over een wet die regelt of en hoe politiemensen worden vervolgd na het gebruik van geweld. We spraken af om eens goed de tijd te nemen om te begrijpen waar onze ideeën nu eigenlijk uiteenliepen.

Eerder in de week had ik ook met ‘Controle Alt Delete’ en vele anderen gesproken. Steeds bleek dat we het over veel eens waren, maar dat we uiteindelijk toch een andere conclusie trokken. Gisteravond begreep ik beter waarom dat zo was.

Buitensporig politiegeweld leidt nu eigenlijk nooit tot een veroordeling. Het OM blijkt keer op keer te huiverig om het strafrecht in te zetten. Kijk bijvoorbeeld naar de mishandeling van een arrestant in Den Haag, in 2018. De agenten gingen echt alle perken te buiten: ze logen in het proces verbaal, ze filmden hoe de jonge arrestant kreupel door de gangen liep en deelden dat filmpje met anderen. Alle reden dus om hen te vervolgen wegens valsheid in geschrifte en buitenproportioneel geweld. Maar aan het einde van de rit kwamen de agenten ervan af met een (lichte) disciplinaire straf.

Het nieuwe wetsvoorstel maakt het mogelijk om misstanden door de politie sneller via het strafrecht aan te pakken. Ook Control Alt Delete stelt dat de drempel om agenten te vervolgen met de wet wordt verlaagd. In mijn ogen is dat pure winst.

Het is wel zo dat de strafdreiging ook lager is, namelijk maximaal 3 jaar gevangenisstraf. Al zijn daar wel uitzonderingen op mogelijk als agenten geweld plegen dat niets meer met de gweldsinstructie van doen heeft. Een situatie zoals in de Verenigde Staten zou, volgens minister Grapperhaus, in Nederland waarschijnlijk leiden tot vervolging voor doodslag.

Veel mensen hebben me de afgelopen dagen gevraagd waarom er überhaupt een aparte status voor agenten nodig is. Zij maken zich zorgen dat dit door agenten als een vrijbrief wordt opgevat.

In de inschatting van het gevaar hiervan, spelen eigen ervaringen een rol. De meeste agenten die ik ken zijn professionals, gericht op het de-escaleren van conflicten en het opbouwen van goede contacten in de wijk. Ik voel me veilig als ik ze zie, en ben door hen nooit onheus bejegend. Als deze agenten op een conflict afgaan, en ze zich gedwongen zien om geweld te gebruiken, dan vind ik het logisch dat zij weten dat zij hier niet strafrechtelijk voor worden vervolgd. Mits zij de geweldsinstructies goed opvolgen natuurlijk. En als ze in alle hektiek toch een fout maken, dan kan ik het billijken dat zij daarvoor een straf krijgen die niet hoger uitpakt dan 3 jaar cel. Want waar wij 112 bellen en hard wegrennen, moeten zij naar voren stappen. Ook als de situatie onoverzichtelijk is.

Maar het is een feit dat veel mensen ook andere ervaringen hebben: negatieve ervaringen met agenten die etnisch profileren en die onnodig hard optreden. De angst van deze mensen is dat kwaadwillende agenten zich gesteund kunnen voelen door de wet om hun gang te gaan. Dat het een cultuur van straffeloosheid zal bevorderen, in plaats van aanpakken.

We zijn het eens dat het wetsvoorstel kán leiden tot meer strafrechtelijke vervolgingen. Maar zal dat ook gebeuren? Het vertrouwen in de wet valt en staat niet alleen met een tekst, maar hangt mede af van eerdere ervaringen en inschattingen.

Daarnaast is de formulering van de geweldsinstructie nogal van belang. Die maakt geen onderdeel uit van de wet, maar bepaalt wel de reikwijdte. Hoe breder de geweldsinstructie is, hoe minder vaak agenten zich hoeven te verantwoorden voor het toepassen van geweld. Maakt de instructie het mogelijk dat een agent een taser gebruikt tegen een wildplasser? Of is het evident dat zoiets buitenproportioneel is?

Ons Eerste Kamerlid Gala Veldhoen heeft inmiddels, samen met de PvdA, een lange lijst met vragen ingediend. Het is aan de minister om die eerst te beantwoorden. Daarna zal de Eerste Kamerfractie een eigen oordeel vormen. Gala heeft in onze vele gesprekken deze week laten weten dat ze met een zeer kritisch oog naar het wetsvoorstel zal kijken, en het bovendien breder wil trekken. Het gaat haar niet alleen om de wet die voorligt, maar ook om de geweldsinstructie. Is die voldoende ingeperkt en gericht op de-escalatie? Expliciet besteedt ze ook aandacht aan racisme, als motief bij politie-geweld. De wet mag niet leiden tot minder maatregelen tegen agenten wanneer zij over de schreef gaan. Niet volgens de letter, en niet in de praktijk.

Dat is ook in het belang van de politie. Want voor een veilig Nederland is een breed gedragen vertrouwen in de politie broodnodig.

Mensen met een zicht- of gehoorbeperking moeten toegang hebben tot de nodige informatie in een crisis. Bij een persconferentie zullen media vanaf nu altijd moeite moeten doen om de informatie ook voor deze groepen door te vertalen. De Tweede Kamer stemde vandaag met een ruime meerderheid in met het wetsvoorstel van Kamerlid Lisa Westerveld hiervoor.

In Nederland zijn honderdduizenden mensen doof, slechthorend, blind of slechtziend. Gebarentolk Irma Sluis die de afgelopen maanden bij de persconferenties van het kabinet aanwezig was, heeft een belangrijke rol gespeeld door informatie breder toegankelijk te maken en zo het onderwerp te agenderen.Mensen met een beperking moeten net als ieder ander toegang hebben tot informatie, zeker als het gaat om informatie die op dat moment van wezenlijk belang is, vindt Tweede Kamerlid Lisa Westerveld.

“Het moet verschrikkelijk zijn wanneer je tijdens een crisis de informatie die je nodig hebt, niet kunt begrijpen. Daarom heel belangrijk dat dit nu wettelijk is geborgd”, zegt Lisa Westerveld.

De wetsaanpassing betekent dat media die uitzenden via tv, online of andere videoverbindingen zich moeten inspannen om informatie toegankelijk te maken. Bijvoorbeeld door gebruik van gebarentolken, audiodescriptie of ondertiteling.

Aan het begin van de corona-crisis was de gebarentolk er niet. Er moest flink gelobbyd worden door belangenorganisaties om die er te krijgen.

“Je wilt dat mensen zelfstandig zijn, dat ze niet afhankelijk hoeven te zijn van anderen. Dat ze zonder belemmeringen kunnen deelnemen aan de samenleving. Nu dat wettelijk is vastgelegd, en duidelijk is geworden hoe belangrijk dot is, kunnen mensen met een beperking hier volgende keer beter op vertrouwen”, zegt Westerveld.

We zien de zorgen over dit wetsvoorstel waar in 2019 over is gestemd in de Tweede Kamer en dat in de Eerste Kamer behandeld wordt.

Het Openbaar Ministerie (OM) kan politiegeweld op twee manieren vervolgen: als schending van de geweldsinstructie of als regulier strafbaar feit zoals doodslag. Van straffeloosheid van dit soort geweld is geen sprake.

Politieagenten die buitensporig geweld gebruiken worden dus gewoon veroordeeld. Het gaat in deze wet om de status van ‘verdachte’ die agenten nu automatisch krijgen bij een incident. Als agent wordt namelijk van je gevraagd om een stap vooruit te doen in mogelijk gevaarlijke situaties. Jij en ik mogen anderen niet fysiek aanpakken. Agenten mogen binnen hun werkinstructie wel ingrijpen. Deze wet onderzoekt eerst of dat ingrijpen proportioneel (binnen het boekje) was, voordat agenten automatisch als verdachte worden aangemerkt.

GroenLinks is vanzelfsprekend tegen elke vorm van disproportioneel politiegeweld. Juist omdat de overheid het geweldsmonopolie heeft*, is het belangrijk dat het daar zeer zorgvuldig en terughoudend mee omgaat. Als politie geweld inzet, moet dat altijd worden onderzocht. Omdat we verwachten van politieagenten dat zij naar incidenten toegaan en ingrijpen, nemen zij een bijzondere positie in. Politieagenten worden getraind in de-escalatie van dreigende situaties en, als het echt niet anders kan, toepassen van het minst ingrijpende fysieke geweld.

Onder alle omstandigheden moet na afloop goed en grondig worden onderzocht of de betrokken politieagent zich aan de geweldinstructie heeft gehouden en wat er uit een geweldsincident valt te leren.

Op dit moment buigt de Eerste Kamer zich over een wetsvoorstel dat het onderzoeksproces naar politiegeweld wijzigt. In het kort is de belangrijkste wijziging dat politieagenten niet vanaf het begin worden gezien als verdachte, maar dat eerst onderzoek naar de context van het geweldsincident wordt gedaan. GroenLinks heeft net als de meeste andere partijen in de Tweede Kamer ingestemd met dit wetsvoorstel: als we van politieagenten vragen om een stap vooruit te zetten, waar anderen (en dus ook wij) een stap naar achteren doen dan moeten we ze in dit soort toch al terecht zwaarbeladen incidenten niet bij voorbaat al onder verdenking stellen. Dat verandert natuurlijk zodra het erop lijkt dat politieagenten zich schuldig hebben gemaakt aan disproportioneel geweld.

Als er opzet in het spel is en een agent dus buiten ambtsinstructie heeft gehandeld, kan een agent gewoon net als nu worden vervolgd en zwaarder worden bestraft dan met de instructie in dit wetsvoorstel. GroenLinks denkt dat met dit wetsvoorstel de juiste balans is gevonden tussen het beschermen van de burger enerzijds en de rechtspositie van de agent anderzijds, en heeft daarom voor dit wetsvoorstel gestemd.*Dit betekent dat de politie de bevoegdheid heeft om geweld te gebruiken. Maar het gebruik van geweld moet wel aan een aantal regels en voorwaarden voldoen. Zo mag er bijvoorbeeld alleen geweld gebruikt worden als er geen andere opties zijn.

Q&A

Krijgen agenten bij ernstig delict, zoals moord, dan maar 3 jaar ipv de maximale 15 jaar?Nee, agenten kunnen nog steeds zwaarder gestraft worden dan de 3 jaar die deze wet aangeeft.

Welke voorstellen heeft GroenLinks zelf gedaan om disproportioneel geweld door handhavers te voorkomen?Afgelopen jaren hebben we in debatten verschillende voorstellen gedaan om disproportioneel geweld te voorkomen. Zo hebben we alternatieven aangedragen voor de invoering van het stroomstootwapen (taser) en hebben we gepleit voor alternatieven voor zwaardere wapens. Ook zijn we terughoudend in het bewapenen van BOA’s met een wapenstok. Ook heeft GroenLinks verschillende voorstellen gedaan om slachtoffers van geweld beter bij te staan.

Als een slachthuis of een ander bedrijf corona-voorschriften negeert, wordt het bedrijf onmiddellijk gesloten. Een motie van GroenLinks hiervoor is vandaag door alle partijen in de Tweede Kamer gesteund. 

De overheid moet ingrijpen bij bedrijven die de corona-voorschriften niet naleven, en medewerkers met ziekte-klachten toelaten, vindt de Tweede Kamer. Aanleiding is de situatie bij slachthuizen. De afgelopen weken bleek dat het aantal corona-besmettingen bij de in totaal 24.000 medewerkers in slachthuizen hoog is. Ondanks afspraken, bleven de bedrijven werknemers onder onveilige omstandigheden te werk te stellen. 

“Het is ongehoord dat voor deze bedrijven veiligheid en gezondheid van hun medewerkers blijkbaar ondergeschikt is aan productiedoelstellingen”, aldus Tweede Kamerlid Laura Bromet (Landbouw).   

De motie roept op te borgen dat bedrijven, waaronder slachthuizen, voorkomen dat medewerkers aan het virus worden blootgesteld. Het voorstel bekrachtigt een eerdere uitspraak van minister Schouten dat slachterijen die zich niet houden aan de maatregelen dicht moeten. Nu zijn verschillende instanties verantwoordelijk voor toezicht op de naleving van de regels: NVWA, inspectie SZW, ministerie LNV, ministerie VWS, GGD’s, veiligheidsregio’s. 

“Instanties wijzen naar elkaar als het gaat om ingrijpen. De regering moet hier de verantwoordelijkheid nemen. Het toezicht is nu te versnipperd”, zegt Tweede Kamerlid Paul Smeulders (Arbeidsmarkt)

Het lijken met name uitzendkrachten uit andere Europese landen waar corona-besmettingen meer kans krijgen. Zij wonen vaak dicht op elkaar, reizen in te volle busjes naar het werk en ook op de werkplek is afstand houden soms moeilijk. 

Smeulders: “Arbeidsmigranten vormen een onzichtbare groep mensen in onze samenleving. Deze crisis ontmaskert de manier waarop uitzendbureaus en werkgevers hen laten werken en wonen. In een land als Nederland onwaardig. Het is goed dat dit nu aan het licht komt en belangrijk dat we in de toekomst zorgen dat dit verandert.” 

Het openbaar vervoer is een publieke dienst waar miljoenen mensen dagelijks gebruik van maken. Waar de luchtvaart op dag één van de crisis al aan tafel zat bij twee ministers, duurde het lang voordat er zicht was op welke stappen gezet worden om het OV te laten draaien.

En nog steeds is er onduidelijkheid over hoe de OV-bedrijven, die grote verliezen leiden, ondersteund worden als zij straks weer op volle capaciteit moeten draaien maar dan met veel minder inkomsten. OV moet voor zoveel mogelijk mensen beschikbaar zijn. Voor mensen in de vitale beroepen, voor studenten en voor mensen voor wie het OV de enige optie is. Ook mensen met een beperking mogen niet de dupe worden. Zij hebben meer ruimte nodig, meer begeleiding, meer tijd. Dat is soms lastig, maar juist een overheid is er voor iedereen.

GroenLinks Kamerlid Suzanne Kröger: Over vier dagen gaat OV weer op volle capaciteit draaien terwijl ze maximaal 40% van hun inkomsten krijgen. Terwijl KLM koste wat het kost gered moet worden is er voor onze bussen, treinen en trams nog geen oplossing.

Ook ligt er geen concreet plan voor het stimuleren van de fiets. De meeste verplaatsingen zijn dichtbij huis en dan is de fiets de eerste keus. Ook om het OV te ontlasten is het van groot belang dat mensen zoveel mogelijk de fiets pakken. De minister doet wel de oproep om te gaan fietsen, maar neemt amper concrete maatregelen. We moeten nu investeren in genoeg ruimte voor fietsers. Maar het tegenovergestelde dreigt te gebeuren: 40% van de gemeenten geven aan dat juist om beheer en onderhoud gekort gaat worden door de financiële tekorten die dreigen. Voor mobiliteit en verkeersveiligheid in de 1.5 meter samenleving is meer ruimte voor fietsers en voetgangers nodig. GroenLinks wil ruim baan aan de fiets; door te investeren in snelle fietspaden en lokale infrastructuur en door te zorgen dat de fiets mee kan in de trein.

 

Woensdagmiddag presenteerde de Europese Commissie haar plan voor een herstel uit de coronacrisis. GroenLinks vindt dat het plan op de juiste prioriteiten inzet en een goede start biedt om op verder te bouwen. Wel moeten er garanties komen dat de uitgaven aan strenge eisen voldoen.

GroenLinks-Europarlementariër Bas Eickhout: “Dit plan biedt een alternatief voor jarenlange stagnatie in Europa en verdient daarom steun. Nu is het zaak dat de miljarden ons niet alleen door deze crisis loodsen, maar tegelijk de klimaatcrisis bij de hoorns vatten.”

Bellen met Bas Luister naar de podcast van Bas Eickhout waarin het herstelplan besproken wordt. Woensdagavond besprak Eickhout de plannen van de Europese Commissie in een Facebook Live onder andere met Catherine de Vries vanuit Milaan. Financiering

De Europese Commissie stelt een herstelfonds voor van 750 miljard euro bovenop de reguliere Europese begroting. Om dit te financieren stelt de Commissie voor dat de EU langjarige leningen aangaat die terugbetaald worden door alle lidstaten, maar ook door inkomsten uit Europese belastingen op de grootste multinationals, plastic, een CO2-grensheffing en emissiehandel.

Eickhout is blij dat het grootste deel (500 miljard euro) van het herstelfonds in de vorm van subsidies gegeven wordt, in plaats van alleen leningen: “Het is in ieders belang dat ook zwaar getroffen EU-landen met beperkte financiële ruimte niet in een nieuwe schuldencrisis en langdurige recessie terechtkomen. Dat zou de gehele EU treffen. We hebben een sterke EU de komende jaren keihard nodig om ons in de wereld staande te houden en de klimaatcrisis op te lossen.”

Voorwaarden

GroenLinks zal wel scherp letten op de voorwaarden voor besteding van de corona-herstelmiljarden. De Commissie zet weliswaar in op de juiste prioriteiten - groen, digitaal, innovatie en gezondheid -, maar de kleine lettertjes zijn cruciaal om te voorkomen dat er geld gaat naar de vervuilende delen van de economie of naar landen die Europese fundamenten van de rechtsstaat niet respecteren.

Eickhout: “De precieze regels voor het uitgeven van de coronamiljarden zijn nog niet duidelijk, het is cruciaal dat daar strenge duurzaamheidscriteria voor komen. Het kan niet zo zijn dat geld uit het herstelplan terecht komt bij vervuilende autobedrijven of luchthavens. Laten we het bredere plaatje niet uit het oog verliezen.”

Eickhout wijst erop dat de Europese Commissie tot nu toe geen duurzaamheidseisen heeft gesteld aan de 2.000 miljard euro aan nationale staatssteun. “Ook de vernieuwde voorstellen voor de Europese meerjarenbegroting zijn niet fundamenteel vergroend. We weten dat we naar een groene economie toe moeten, we hebben de tijd en het geld niet om eerst nog terug te keren naar de oude economie.”

Europarlementariër Tineke Strik wijst erop dat de Commissie zegt dat herstel na corona gebaseerd moet zijn op onze gedeelde Europese waarden. "Een EU-wet om fondsen afhankelijk te maken van respect voor de rechtstaat is hierin cruciaal. Het is nu aan EU-leiders om dit om te zetten in harde voorwaarden."

"Goed dat er een nieuw Europees programma voor gezondheid komt", reageert Europarlementariër Kim van Sparrentak. "Zo maken we Europa onafhankelijker van de farmaceutische industrie en pakken we de doorgeslagen marktwerking aan."

Eickhout verwacht een lastig debat over het plan om het verdelen van geld te koppelen aan economische hervormingen. “Het is verstandig om hervormingen te eisen in ruil voor steun, maar worden dat groene en sociale hervormingen of wordt het een neoliberaal afbraakbeleid zoals in de vorige crisis? Parlementen moeten zeggenschap krijgen over welk soort hervormingen ze willen stimuleren.”

Hoe nu verder?

De voorstellen van de Europese Commissie kunnen alleen doorgaan als alle EU-lidstaten en het Europees Parlement akkoord gaan. Het voorstel van de Commissie kent veel raakvlakken met de Duits-Franse plannen en de positie van het Europees Parlement. GroenLinks maakt zich zorgen over de opstelling van het Nederlandse kabinet dat tot nu toe alleen leningen wil verstrekken en zich blijft verzetten tegen een EU-begroting met voldoende middelen om de Europese prioriteiten te financieren. 

Eickhout: “Nederland dreigt een blok aan het been te worden voor een ambitieus economisch herstel. Nederland zou er beter aan doen om diplomatieke inspanningen te richten op een goede, duurzame besteding van het geld, in plaats van de vrek uit te hangen.”

GroenLinks-partijleider Jesse Klaver: “Met dit voorstel zet de Europese commissie een belangrijke stap voorwaarts. Eindelijk wordt een begin gemaakt om grote bedrijven eerlijk te laten meebetalen aan het aanpakken van de crisis. Het huidige kapitalisme heeft gefaald en er zijn alternatieven nodig. Dat kan niet zonder Europa.”

Klaver doet een dringend beroep op premier Rutte en minister Hoekstra. “Stop met het frustreren en vertragen. Tot nu toe weigerde de Nederlandse regering het grote bedrijfsleven mee te laten betalen. Het is cruciaal dat Nederland daarmee ophoudt en zich inzet voor alle Europese burgers die worden getroffen door de economische gevolgen van de coronacrisis.”

In een gezamenlijk opiniestuk in De Volkskrant roepen GroenLinks-partijleider Jesse Klaver en de wereldberoemde Franse econoom Thomas Piketty Europese regeringsleiders op niet opnieuw de fouten van de vorige economische crisis te maken. Dit keer zouden niet gewone mensen de crisis betalen, maar de sterkste schouders de zwaarste lasten moeten dragen.

Ze pleiten ervoor om op Europees niveau de winsten van multinationals, enorm grote vermogens en CO2-uitstoot zwaarder te belasten. De discussie moet niet gaan over transfer van geld tussen Europese landen, schrijven ze, maar over het herverdelen van geld tussen de rijkste 1% van Europa naar de overige 99%.

Vorige week in de Tweede Kamer vond een fel debat plaats tussen Klaver en premier Rutte over de ideeën van Piketty. Rutte vond de opstelling van Klaver populistisch en beweerde dat het aanhangen van Piketty en het creëren van banen niet samen kan gaan. Klaver gaf aan dat de het vasthouden van Rutte aan verouderde economische ideeën in een notendop weergeeft wat er mis gaat met beleid van de regering.

Het volledige opinieartikel is hier te vinden.

Er moeten extra noodmaatregelen komen om journalisten in dienst te houden en verschraling van de journalistiek te voorkomen. Dat zegt Tweede Kamerlid Lisa Westerveld vandaag in het debat over media in de Tweede Kamer.

De corona crisis slaat hard toe in de media door snel dalende inkomsten van adverteerders. Dat heeft een groot effect op werkgelegenheid. Freelancers - ongeveer de helft van alle journalisten - worden het hardst geraakt. De Nederlandse Vereniging van Journalisten (NVJ) kreeg honderden meldingen van journalisten die  zonder werk zitten.

“Freelancers zijn van ongelooflijk belangrijk voor de productie van nieuws, maar mediabedrijven gebruiken hen als sluitpost”, stelt Kamerlid Lisa Westerveld. “Het is triest dat zoveel journalisten nu in groten getale moeten terugvallen op bijstand van de overheid. En een risico voor het democratisch functioneren van onze samenleving dat de nieuwsvoorziening hiermee aan kwaliteit inboet.”

Vakwerk behouden Het doel van journalistiek is te zorgen voor onafhankelijke informatievoorziening naar het Nederlands publiek, de overheid en bedrijven te controleren en te zorgen voor verbinding binnen onze maatschappij.

“Dat is vakwerk. Daar zijn onafhankelijke professionals voor nodig. We moeten zorgen dat er een betere basis is, waarin deze mensen kunnen werken.”

GroenLinks wil dat de minister overweegt om een 0% BTW-tarief voor media in te voeren, zodat redacties meer budgettaire ruimte hebben voor hun personeelskosten. Daarnaast zou er een fiscale korting kunnen komen op de loonbelasting. In Denemarken en Canada zijn positieve ervaringen met deze regelingen.

Leerlingen en studenten moeten zo inclusief en onbevooroordeeld mogelijk inzicht krijgen in maatschappelijke en religieuze gebruiken en tradities. Lesmateriaal moet vooroordelen tussen bevolkingsgroepen wegnemen, in plaats van versterken. Tweede Kamerlid Niels van den Berge stelde Kamervragen hierover. 

Op sociale media is ophef ontstaan over een lesmethode waarin religieuze regels rondom seks en het huwelijk uitgelegd worden. Daarbij is sprake van een onvolledig en stereotyperend beeld over hoe bijvoorbeeld moslims of hindoes omgaan met seksualiteit. “Tenenkrommend”, vindt Tweede Kamerlid Niels van den Berge.

“Stereotyperende beelden werken discriminatie in de hand, en helpen niet mee aan het creëren van wederzijds begrip van studenten.”

Nieuwsgierigheid stimuleren Overtuigingen van verschillende religies of levensovertuigingen kunnen in onze samenleving naast elkaar bestaan, vindt Van den Berge. “Burgerschapsonderwijs moet aanzetten tot nadenken, tot dialoog en nieuwsgierigheid om van en over elkaar te leren.”

Burgerschapsonderwijs is er in de basis voor de algemene ontwikkeling van de leerlingen en studenten. Daarbij is het cruciaal dat zij op een zo inclusief mogelijke manier kennismaken met de manier van leven van anderen, zonder dat hen voorgelegd wordt hoe zij hierover moeten denken. Bepaalde levenswijzen in studieboeken aanduiden als ‘goed’ of ‘ fout’ draagt hier niet aan bij, net als al te stellige uitspraken over religie en cultuur.

GroenLinks wil:

Burgerschapsonderwijs dat bijdraagt aan onderlinge samenhang en wederzijds begrip. Burgerschapsonderwijs dat duidelijk maakt dat verschillende overtuigingen naast elkaar mogen bestaan. Duidelijkheid over het toezicht op inhoudelijke behandeling van maatschappelijk sensitieve thema’s binnen het burgerschapsonderwijs. Meer inspraak en advies van deskundigen op het gebied van religieuze geletterdheid en culturele sensitiviteit.

GroenLinks verwelkomt de plannen van de Europese Commissie op gebied van natuur en voedsel, de zogeheten Farm to Fork- en Biodiversiteitsstrategie. GroenLinks-Europarlementariër Bas Eickhout: “Vooral de concrete doelstellingen - van afname in pesticiden tot uitbreiding van natuurgebieden - zijn positief. Nu komt het erop aan dat de Europese Commissie ook het achterhaalde voorstel voor het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB) flink onder handen neemt. Door de vele miljarden die daarin omgaan goed in te zetten, kan echt een verschil gemaakt worden.”

Eickhout: “Hetgeen dat het meest in het oog springt, is dat de Europese Commissie de hoeveelheid beschermde natuur, zoals Natura 2000, wil laten toenemen tot 30% van het totale Europese land- en zeeoppervlak. Vooral op zee betekent dat een forse en hoognodige toename.” 

Ook bevatten de strategieën doelen voor het terugdringen van pesticiden en antimicrobiële middelen (-50%), kunstmest (-20%) en het bevorderen van biologische landbouw (25%). Een ander streven is het herstellen van 25.000 kilometer aan vrij-stromende rivieren en het planten van drie miljard extra bomen. Deze doelen moeten in 2030  gerealiseerd zijn. “Dit soort onderdelen in de natuur- en landbouwvisie tonen dat de Europese Commissie de schrikbarende achteruitgang in biodiversiteit en natuurgebieden serieus neemt”, zegt Eickhout.

Biodiversiteitsverlies

Toch zijn er punten ter verbetering volgens Eickhout: “Er missen elementen. Ik wil zien dat de EU veel harder inzet op het hervormen van de regels waaronder handel wordt gedreven. Om zo ook het biodiversiteitsverlies die Europa in andere delen van de wereld aanricht te stoppen. Daarnaast moet duidelijker worden hoe we de vleesconsumptie terugdringen, de veestapel verkleinen en de agrarische monoculturen aanpakken.”

De eerste lakmoesproef wordt het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB). “Het is ongeloofwaardig om een ambitieuze natuur- en landbouwstrategie te presenteren, zonder dit schadelijke landbouwbeleid serieus aan te pakken. De doelen voor pesticide- en kunstmestreductie moeten bijvoorbeeld in het GLB verwerkt worden. In een eveneens vandaag gepresenteerde analyse lijkt de Commissie zich er echter gemakkelijk van af te willen maken, door enkel wat minimale wijzigingen voor te stellen. Een gemiste kans. Vergeet niet, bijna een derde (ruim 50 miljard euro per jaar) van het volledige EU-budget gaat naar het GLB. Er zijn grondige aanpassingen nodig. En dat zeg niet alleen ik, maar ook de wetenschap en de Europese Rekenkamer”, besluit Eickhout.