Ook Lenne Baboeram staat vandaag stil bij alle slachtoffers van oorlog en onderdrukking. In dit stuk staat ze stil bij de onderbelichte bijdrage van Surinaamse strijders in het Nederlandse verzet tijdens de Tweede Wereldoorlog.
Ik wens iedereen een bezinningsvolle herdenkingsdag.
Ik herdenk alle gevallenen, alle slachtoffers en alle dappere verzetsstrijders. Ook sta ik stil bij de voor velen onbekende verhalen van de honderden Surinamers die meestreden voor de bevrijding van Nederland.
Omdat ik zelf van Surinaamse afkomst ben herdenk ik in het bijzonder ook de Surinaamse mensen die door het fascisme sneuvelden in de Tweede Wereldoorlog.
Het verhaal van Anton de Kom laat hier in het bijzonder zien hoe strijders tegen het kolonialisme zich ook verzetten tegen het naziregime.
Anton de Kom vestigde zich in 1921 vanuit Suriname in Nederland, maar in 1932 keerde hij terug voor het verzet tegen het kwaadaardige koloniale bestuur van de Nederlanders. Na gevangenschap zonder uitzicht op een eerlijk proces keerde hij echter in 1933 weer terug naar Nederland, waar hij het beroemde boek “Wij slaven van Suriname” schreef en bijeenkomsten organiseerde over het kolonialisme.
Toen in Nederland de oorlog uitbrak voegde De Kom zich ook hier bij het verzet en zette hij zich in voor de vrijheid van het land dat zijn voorouders tot slaaf maakte. In deze jaren schreef hij onder andere artikelen in verzetsblad De Vonk. In 1944 werd De Kom echter voor zijn huis in het Bezuidenhout opgepakt en op 24 april 1945 stierf hij in Kamp Sandbostel.
In Amsterdam wordt Anton de Kom nog altijd jaarlijks herdacht bij zijn gedenkplaat voor de mannen van de Koopvaardij. In Suriname is er onder andere een universiteit naar hem vernoemd.
Naast De Kom sneuvelden meerdere andere Surinaamse Nederlanders uit Den Haag als gevolg van hun verzet tegen het naziregime. Zij vertellen een verhaal van onverschrokken moed én onbegrensde solidariteit.
Daarmee lieten zij zien dat vrijheid niet vanzelfsprekend is: vrijheid maken we samen!
Laten we de moed van de Surinaamse verzetsstrijders voortaan eren door ze een plek te geven in de dodenherdenking én in ons onderwijs. Mensen als Anton de Kom vormen een onmisbaar puzzelstuk in de verbonden geschiedenis van Nederland en Suriname en bij de strijd tegen onderdrukking.
Lenne is GroenLinkser en voorzitter van werkgroep sociaal