Poliflw

Iedereen wil dat kinderen goed terecht komen. Dat ze een mooie toekomst tegemoet gaan en dat ze de doelen die ze stellen kunnen bereiken. Ook willen we dat ze zich gezond kunnen ontwikkelen en dat ze, als het nodig is, ondersteuning en zorg kunnen krijgen. Om dat te realiseren hebben we een systeem opgetuigd waarin kinderen vanaf de geboorte geobserveerd en gemeten en gewogen worden. Dat meten en wegen eerst letterlijk en als ze ouder worden dan komen daar voorgangstoetsen en allerlei andere meetinstrumenten voor in de plaats. Alles met het idee dat we het beste voor onze kinderen willen. Wat mij verontrust is dat er bij al dat meten steeds meer kinderen afvallen en in een aparte categorie komen.

Sinds 2015 voeren de gemeenten de jeugdzorg uit en hebben we langzamerhand een cijfermatig overzicht van het aantal kinderen dat zorg nodig heeft. Bijna 20% van de kinderen in onze gemeente heeft geïndiceerde jeugdzorg. Dus zorg waar echt een beschikking voor gemaakt is, middel tot zware zorg zeg maar. Hebben die kinderen echt allemaal grote problemen of is er iets anders aan de hand? Zijn we doorgeslagen met het normeren en het vervolgens etiketteren van kinderen die afwijken van de norm? Zijn de normen te strikt waardoor afwijkingen die in een bepaalde periode weer bij zouden trekken als een probleem gezien worden? Of zijn we een samenleving geworden die zo in elkaar zit dat 20% van de kinderen echt niet mee kan doen zonder hulp?

Ik ken de antwoorden op bovenstaande vragen niet, maar ik vind wel dat we ze als samenleving moeten proberen te beantwoorden. Niet alleen wordt de jeugdzorg onbetaalbaar als we op deze manier door gaan maar ik denk dat ook de samenleving gebaat is bij een opvoedsysteem waar niet, zoals nu, wel heel erg snel gemedicaliseerd wordt. Kunnen we met gewoon opvoeden en laten opgroeien niet een gezondere jeugd en samenleving krijgen? Nogmaals, ik ken de antwoorden op de vragen niet en vind dat zorg, als deze nodig is, verleend moet worden maar het wil er bij mij eigenlijk niet in dat 20% van de jongeren geïndiceerde zorg nodig heeft.

Marc Verschuren

GroenLinks wil een gezonde en evenwichtige gemeentelijke begroting. Er moet balans zijn tussen een solide financiële huishouding met een stevige buffer en ruimte om duurzame projecten te financieren.

Effectief investeren

GroenLinks pleit ervoor dat de gemeente inzet op het binnenhalen van Europese subsidies. Door samenwerking met andere gemeenten kan dit efficiënter worden georganiseerd. De gemeente kan ook duurzame projecten en werkgelegenheid stimuleren door het aanbieden van revolverende fondsen. Daardoor wordt het beschikbare geld goed ingezet en verdient het zichzelf terug.

Geen kortingen op decentralisaties

GroenLinks is tegen het korten van de budgetten op de taken die door het rijk naar de gemeenten worden overgeheveld (decentralisaties). Het rijk gaat ervan uit dat de gemeenten die taken goedkoper kunnen uitvoeren. De praktijk is echter dat deze taken na overheveling de eerste jaren meer geld kosten. Daarmee vormen deze nieuwe taken een groot financieel risico voor de gemeenten.

In de visie Ruimte van de nieuwe gemeente Het Hogeland wordt omschreven hoe de gemeente wil omgaan met de inwoners en initiatieven. GroenLinks kiest voor een open manier van besturen. De gemeenteraad geeft de kaders aan voor het beleid, maar daarbinnen is veel ruimte voor inbreng van burgers en maatschappelijke organisaties. GroenLinks wil de lokale democratie hernieuwd vormgeven op basis van drie thema’s: burgerkracht, overheidsparticipatie en gemeenschapskracht.

Actieve samenwerking

De nieuwe gemeente Het Hogeland is flink groot. Dat betekent dat we opnieuw moeten bepalen wat we zelf kunnen en willen doen. Tegelijkertijd moeten we bepalen hoe we samen met anderen op een zo effectief mogelijk manier ons beleid vorm kunnen geven. Samenwerken moet altijd ten dienste staan van het doel. In de eerste jaren van de nieuwe gemeente moeten we de ruimte nemen om ons, op een goede manier, te gaan verhouden met buurgemeenten, provincie en andere samenwerkingspartners.

Open bestuur

Open bestuur draait om mensen en hun maatschappij. Over hoe we met elkaar willen leven in Groningen. Dat vereist een andere houding van het bestuur en van de ambtenaren. De ambtenaren zullen meer naar buiten gaan en ondersteuning bieden aan projecten die opgezet worden. De bestuurders moeten op de hoogte zijn van actuele trends en ontwikkelingen om daar snel op in te kunnen spelen. Dat vraagt om een overschakeling naar een overheid die doelgericht en themagericht te werk gaat. Dat thema is wat GroenLinks betreft verbindend: een groen en sociaal Het Hogeland. GroenLinks pleit voor openbare onderhandelingen over een raadsakkoord en een collegeakkoord, waarbij burgers betrokken kunnen worden.

Inwonerkracht

GroenLinks wil burgers stimuleren om eigen initiatieven uit te voeren. Er moet meer ruimte gegeven worden aan het zelforganiserend vermogen van mensen. Voor GroenLinks staan de inwoners in het gebied centraal. GroenLinks stimuleert en faciliteert initiatieven van inwoners die de leefbaarheid en duurzaamheid ten goede komen. Goed beleid en een goede uitvoering ontstaan door co-creatie. Burgers krijgen de ruimte om invloed uit te oefenen op het beleid. Inwonerkracht staat voor het vertrouwen dat alle burgers een stem en een bijdrage in de samenleving hebben en voor de wens om deze zo goed mogelijk tot haar recht te laten komen. Dat betekent niet dat inwoners allemaal een gelijke uitgangspositie hebben; juist daarin ligt het belang van sociale politiek. Dat betekent voor GroenLinks dat we meewerken aan een veilige omgeving, waarin mensen zich durven te uiten en initiatieven durven te ontplooien.

Overheidsparticipatie met lef!

GroenLinks ziet het als een uitdaging om bewoner en bestuur bij elkaar te brengen en samen de nieuwe gemeente vorm te geven. GroenLinks heeft een visie op de taak van het nieuwe gemeentebestuur: de gemeenteraad weet wat er leeft bij de inwoners en de inwoners weten de raadsleden te benaderen. Plannen en probleempunten van dorpen en omgeving kunnen zo aan de orde worden gesteld. GroenLinks ziet de ambtelijke organisatie als een die gericht is op inwoners in het gebied. Dit vraagt om nieuwe werkwijzen van de ambtenaren. GroenLinks ziet dat de dorpen de basis zijn van de gemeente. GroenLinks vindt dat de gemeente actief moet werken aan de leefbaarheid in de kleine kernen. We luisteren naar wat de dorpen zelf belangrijk vinden. We verwachten dat de dorpen initiatieven nemen en met voorstellen komen.

De voortgaande schaalvergroting en intensivering van de landbouw heeft negatieve effecten op natuur, landschap, milieu. Er is te weinig aandacht voor de gevolgen daarvan voor mens, dier, natuur en landschap. GroenLinks streeft naar duurzame, natuurinclusieve landbouw.

In Lauwersoog zijn verschillende initiatieven voor een duurzame visserij. GroenLinks juicht dat toe.

Meer aandacht voor landschap en dierenwelzijn

GroenLinks pleit voor meer kleinschalige, extensieve, liefst biologische, boerenbedrijven die minder bestrijdingsmiddelen en mest en geen of veel minder veterinaire antibiotica en geneesmiddelen gebruiken, weidegang hanteren en bloemrijke weilanden terugbrengen. De gemeente kan invloed uitoefenen op de vormgeving van nieuwe bebouwing door een visie Agrarisch landschappelijk Bouwen op te stellen en het daaruit voortvloeiend beleid op te nemen in het bestemmingsplan buitengebied.

Gezond & lokaal voedsel

Het is tijd voor een duurzaam voedselbeleid. De gemeente koopt voor eigen gebruik zo veel mogelijk regionale en duurzame producten in. Ze steunt de verkoop van duurzaam, regionaal voedsel in de winkels, horeca en op de markten en faciliteert de organisatie van streekmarkten door deze markten plaats te laten vinden in de openbare ruimte. Door gebiedscoöperaties en lokale streekmarkten te promoten, verstevigt GroenLinks de positie van lokale producten. Braakliggende gronden in de dorpen kunnen in bruikleen gegeven worden voor dorpsmoestuinen. De gemeente stimuleert groente- en fruitteelt in gemeentelijk groen en particuliere tuinen. Eigen groenten kweken is niet alleen leuk, het eten komt ook van lekker dichtbij. Daarbij maakt het de dorpen ook nog eens groener en gezelliger.

Duurzame natuurinclusieve landbouw

De gemeente stimuleert boeren, agrarische natuurverenigingen en collectieven die met natuurinclusieve landbouw bezig zijn. Dit is van belang voor de biodiversiteit in het landelijk gebied. In de ruimtelijke plannen beschermt de gemeente de aanwezige landschapselementen zoals poelen, houtwallen, singels en natuurvriendelijke oevers. Ook zorgt de gemeente voor ecologisch beheer van de eigen bermen en sloten. Om de wilde bijen, hommels en andere insecten te helpen, wil GroenLinks meer bloeiende planten in bermen, langs sportvelden, in gemeentelijke groengebieden en in de slootkanten.

Vervanging asbestdaken

Veel (voormalige) boerenschuren en/of andere panden zijn nog voorzien van asbestdaken. Asbest dat blootgesteld is aan de buitenlucht breekt langzaam af, waardoor schadelijke asbestdeeltjes zich in de directe omgeving verspreiden. Eigenaren zijn daarom verplicht asbestdaken voor 2024 te verwijderen. De landelijke subsidie om dit te doen is echter ontoereikend. GroenLinks pleit ervoor dat de gemeente de verwijdering van asbestdaken stimuleert door deze activiteit te combineren met subsidiemaatregelen voor besparing en zonne-energie. Asbest eraf, dakisolatie en zonnepanelen erop.

In een rijk land als Nederland zou armoede niet moeten voorkomen. Armoedebestrijding is belangrijk voor mensen met een bijstandsuitkering, maar ook voor mensen die werken en onder het minimumloon betaald krijgen of onvoldoende verdienen om mee te kunnen doen. Belangrijk is vroegtijdig signaleren van problemen, laagdrempelig advies, adequate hulpverlening of begeleiding bij schulden.

Werk is de beste methode om armoede te bestrijden. De gemeente probeert zo veel mogelijk mensen aan een baan te helpen. De groep uitkeringsgerechtigden met een grote afstand tot de arbeidsmarkt wordt actief benaderd om te participeren in de maatschappij waarbij het verkrijgen van werk wellicht haalbaar is, maar niet in eerste instantie het doel. GroenLinks wil dat er serieus gekeken wordt naar een vorm van basisinkomen en meer mogelijkheden om mensen die participeren financieel te ondersteunen. Speciale aandacht wordt gegeven aan kinderen die in armoede opgroeien. Op een zo laagdrempelig mogelijke manier wordt, in samenwerking met organisaties zoals stichting Leergeld en het Jeugd cultuur- en sportfonds een jongerenarmoedebeleid uitgevoerd. Armoede is vaak een indicatie voor meer problemen, bijvoorbeeld met gezondheid. Klanten die zich melden willen we dan ook, indien van toepassing, integraal helpen waarbij ambtenaren van verschillende beleidsvelden (Wmo, jeugd) ingezet kunnen worden. Ambtenaren krijgen de beschikking over een beperkt budget om maatwerk te leveren. De hulpverlening aan mensen met schulden wordt geïntensiveerd. Wij willen ervaringsdeskundigen opleiden en door een contract bij onze partners zoals het maatschappelijk werk inzetten bij de schuldhulpverlening. GroenLinks vindt dat de gemeente een actieve rol moet spelen om schulden te voorkomen en te helpen oplossen. We zijn voor het opzetten van een fonds dat gebruikt kan worden om mensen een rustperiode te geven om de problemen aan te pakken. Schulden, zeker die van jongeren, kunnen vanuit dat fonds deels of tijdelijk overgenomen worden. De Voedselbank en de Kledingbank zijn organisaties die we eigenlijk overbodig willen maken, maar die op dit moment helaas noodzakelijk zijn en die we subsidiëren vanuit de gemeente. Tot slot is het belangrijk dat er voldoende betaalbare huurwoningen zijn of worden gebouwd.

In de gemeente Het Hogeland is het belangrijk dat in zoveel mogelijk dorpen tenminste één (brede) basisschool aanwezig is. Het aantal leerlingen wordt kleiner: samengaan is een goede mogelijkheid voor behoud van de school en de kwaliteit van het onderwijs. Het werkt bovendien verbindend wanneer kinderen uit gezinnen met verschillende levensovertuigingen samen naar school gaan. Wij zijn daarom voor samenwerkingsscholen. Het zijn echter de schoolbesturen die hierover beslissen, niet de gemeente.

Belangrijk is ook dat het speciaal of passend onderwijs zo goed mogelijk gecombineerd wordt met het basisonderwijs. Gezien de grote afstanden is het bovendien belangrijk dat de scholen in de gemeente goed bereikbaar zijn met het openbaar vervoer. Het voortgezet onderwijs is met een breed palet in Het Hogeland aanwezig. Vakonderwijs biedt veel opleidingen met uitzicht op een baan. Aandachtspunt is het behoud van het voortgezet onderwijs in de gemeente omdat ook hier de leerlingenaantallen teruglopen.

Er moet worden geïnvesteerd in een duurzaam economisch perspectief. GroenLinks ziet daarbij veel kansen voor extra werk. Er zal ingezet moeten worden op circulaire economie, innovaties en energietransitie.

We zien dat snelle ICT-verbindingen bedrijvigheid en werkgelegenheid bevorderen. Voor de vele kleinschalige ondernemingen en zelfstandigen in het buitengebied zijn goede ICT-verbindingen een voorwaarde.

Circulaire economie

De circulaire economie, waarin de herbruikbaarheid van producten en grondstoffen maximaal is, heeft de toekomst. Hierbij willen wij lokale ondernemers betrekken. Circulaire economie biedt bedrijven die meedoen een aanlokkelijk toekomstperspectief, omdat deze al snel bedrijfsvoordelen oplevert. Dankzij innovatie, slimmere samenwerking en efficiënter gebruik van grondstoffen is er al snel sprake van een kostenbesparing. De biobased economy is een economie die gebaseerd is op biomassa: groene, hernieuwbare grondstoffen zoals hout en resten van landbouwproducten. Door verschillende sectoren, zoals de agrarische en de chemische, met elkaar te verbinden ontstaan er win-winsituaties op verschillende niveaus.

Beperken afval

GroenLinks pleit voor het beperken van alle vormen van onnodige verpakkingsmaterialen en de invoer van statiegeld voor flessen, blikken, enzovoort om hergebruik zo veel mogelijk te stimuleren. Bij afvalinzameling gaan wij uit van het principe ‘de vervuiler betaalt’. Daarbij past wat ons betreft de invoering van een vorm van Diftar. Dat betekent dat per huishouden geregistreerd wordt hoeveel afval aangeboden wordt en dat de burger betaalt voor de hoeveelheid afval die hij aanbiedt. Dat is eerlijk. GroenLinks is groot voorstander van kringloopwinkels en andere vormen van handel in tweedehandsgoederen. GroenLinks is ook voorstander van reparatie en upgrading van kapotte en verouderde huishoudelijke apparaten. Dat is ook goed voor de lokale (kleinschalige) werkgelegenheid.

Meer en beter werk

Wij zien in de regio veel kansen voor extra werk: in nieuw ondernemerschap of als zelfstandige, in zonne- en windenergie, in de biologische landbouw, in bevingsschadeherstel, door promotie van lokale producten en diensten en in (kleinschalig) toerisme voor oud en jong. Voor iedereen die kan werken moet werk beschikbaar zijn. De gemeente moet werk maken van lokaal werkgelegenheidsbeleid met schone bedrijven en activiteiten. Zonne-energie, hergebruik, innovatieve en milieuvriendelijke activiteiten liggen voor de hand. Behoud en vergroening van bestaande midden- en kleinbedrijven betekenen versterking van bestaande werkgelegenheid en vaak ook nieuwe banen. De arbeidsmarkt vraagt steeds meer kwaliteiten van de werknemers. In toenemende mate kan niet iedereen daaraan voldoen. Dat vraagt steeds meer begeleiding. GroenLinks vindt dat de SW-bedrijven hierin adequaat kunnen voorzien. GroenLinks pleit voor een actieve rol van de gemeente hierin. GroenLinks ziet voor de gemeente Het Hogeland een voortrekkersrol bij de uitvoering van de Participatiewet. Wij verwachten van de gemeente een actieve bijdrage aan de ‘inclusieve arbeidsmarkt’ door het aannemen van nieuwe werknemers met een afstand tot de arbeidsmarkt. Wij zijn een krimpgebied, maar niet in elk dorp is er krimp. Er zijn dorpen met een bloeiende bedrijvigheid waar veel mensen nu al werken en waar in de toekomst waarschijnlijk meer mensen kunnen gaan werken. Dat geldt ook voor de Eemshaven. Deze mensen willen graag in de betreffende dorpen of nabij de Eemshaven wonen, maar vanwege de krimpstatus kan dat niet. GroenLinks pleit ervoor dat ondanks de krimp daar nieuwbouw mogelijk is.

Digitale ontsluiting

Breedbandinternet is van groot belang voor de landbouwsector, de toeristische sector, het midden- en kleinbedrijf, de gemeente en diverse voorzieningen voor burgers. De eerste keus is glasvezelkabel vanwege de grotere bandbreedte. Daar waar het echt niet kan, kan gedacht worden aan draadloze netwerken. GroenLinks vindt het belangrijk dat niet alleen de grote netwerkconcerns hierop inspelen, maar er ook kansen worden gecreëerd voor kleinschalige lokale (dorps)initiatieven. Op dit moment worden de eerste stappen gezet om de witte gebieden aan te sluiten. Wij vinden het belangrijk dat de gemeente erop aandringt om de minimumsnelheid overal (dus ook in de grijze gebieden) te verhogen, zodat er meer adressen goedkoop op snel internet aangesloten kunnen worden.

Toerisme en recreatie

Toerisme is een sector van belang voor werkgelegenheid. GroenLinks vindt dat het kleinschalig toerisme verder gestimuleerd moet worden. Overleg tussen horeca en toeristische sector is nodig om beide bedrijfstakken optimaal te versterken. Op dit moment is bij Lauwersoog het Werelderfgoedcentrum in ontwikkeling. Dit is een grote investering met een flinke impuls voor het toerisme. GroenLinks wenst dat dit centrum vooral de aandacht legt op het unieke Waddengebied en op de rijkdom en historie van het hele wierden- en dijkenlandschap. Door de aanleg van meer recreatieve voet- en fietspaden in de provincie, komt er meer kleinschalig toerisme naar de gemeente. Om dit te bereiken moet de gemeente meer geld reserveren voor de fiets. Het fietspadplus van Winsum naar de stad is een eerste en goed initiatief.

Er moet worden geïnvesteerd in een duurzaam economisch perspectief. GroenLinks ziet daarbij veel kansen voor extra werk. Er zal ingezet moeten worden op circulaire economie, innovaties en energietransitie.

We zien dat snelle ICT-verbindingen bedrijvigheid en werkgelegenheid bevorderen. Voor de vele kleinschalige ondernemingen en zelfstandigen in het buitengebied zijn goede ICT-verbindingen een voorwaarde.

Circulaire economie

De circulaire economie, waarin de herbruikbaarheid van producten en grondstoffen maximaal is, heeft de toekomst. Hierbij willen wij lokale ondernemers betrekken. Circulaire economie biedt bedrijven die meedoen een aanlokkelijk toekomstperspectief, omdat deze al snel bedrijfsvoordelen oplevert. Dankzij innovatie, slimmere samenwerking en efficiënter gebruik van grondstoffen is er al snel sprake van een kostenbesparing. De biobased economy is een economie die gebaseerd is op biomassa: groene, hernieuwbare grondstoffen zoals hout en resten van landbouwproducten. Door verschillende sectoren, zoals de agrarische en de chemische, met elkaar te verbinden ontstaan er win-winsituaties op verschillende niveaus.

Beperken afval

GroenLinks pleit voor het beperken van alle vormen van onnodige verpakkingsmaterialen en de invoer van statiegeld voor flessen, blikken, enzovoort om hergebruik zo veel mogelijk te stimuleren. Bij afvalinzameling gaan wij uit van het principe ‘de vervuiler betaalt’. Daarbij past wat ons betreft de invoering van een vorm van Diftar. Dat betekent dat per huishouden geregistreerd wordt hoeveel afval aangeboden wordt en dat de burger betaalt voor de hoeveelheid afval die hij aanbiedt. Dat is eerlijk. GroenLinks is groot voorstander van kringloopwinkels en andere vormen van handel in tweedehandsgoederen. GroenLinks is ook voorstander van reparatie en upgrading van kapotte en verouderde huishoudelijke apparaten. Dat is ook goed voor de lokale (kleinschalige) werkgelegenheid.

Meer en beter werk

Wij zien in de regio veel kansen voor extra werk: in nieuw ondernemerschap of als zelfstandige, in zonne- en windenergie, in de biologische landbouw, in bevingsschadeherstel, door promotie van lokale producten en diensten en in (kleinschalig) toerisme voor oud en jong. Voor iedereen die kan werken moet werk beschikbaar zijn. De gemeente moet werk maken van lokaal werkgelegenheidsbeleid met schone bedrijven en activiteiten. Zonne-energie, hergebruik, innovatieve en milieuvriendelijke activiteiten liggen voor de hand. Behoud en vergroening van bestaande midden- en kleinbedrijven betekenen versterking van bestaande werkgelegenheid en vaak ook nieuwe banen. De arbeidsmarkt vraagt steeds meer kwaliteiten van de werknemers. In toenemende mate kan niet iedereen daaraan voldoen. Dat vraagt steeds meer begeleiding. GroenLinks vindt dat de SW-bedrijven hierin adequaat kunnen voorzien. GroenLinks pleit voor een actieve rol van de gemeente hierin. GroenLinks ziet voor de gemeente Het Hogeland een voortrekkersrol bij de uitvoering van de Participatiewet. Wij verwachten van de gemeente een actieve bijdrage aan de ‘inclusieve arbeidsmarkt’ door het aannemen van nieuwe werknemers met een afstand tot de arbeidsmarkt. Wij zijn een krimpgebied, maar niet in elk dorp is er krimp. Er zijn dorpen met een bloeiende bedrijvigheid waar veel mensen nu al werken en waar in de toekomst waarschijnlijk meer mensen kunnen gaan werken. Dat geldt ook voor de Eemshaven. Deze mensen willen graag in de betreffende dorpen of nabij de Eemshaven wonen, maar vanwege de krimpstatus kan dat niet. GroenLinks pleit ervoor dat ondanks de krimp daar nieuwbouw mogelijk is.

Digitale ontsluiting

Breedbandinternet is van groot belang voor de landbouwsector, de toeristische sector, het midden- en kleinbedrijf, de gemeente en diverse voorzieningen voor burgers. De eerste keus is glasvezelkabel vanwege de grotere bandbreedte. Daar waar het echt niet kan, kan gedacht worden aan draadloze netwerken. GroenLinks vindt het belangrijk dat niet alleen de grote netwerkconcerns hierop inspelen, maar er ook kansen worden gecreëerd voor kleinschalige lokale (dorps)initiatieven. Op dit moment worden de eerste stappen gezet om de witte gebieden aan te sluiten. Wij vinden het belangrijk dat de gemeente erop aandringt om de minimumsnelheid overal (dus ook in de grijze gebieden) te verhogen, zodat er meer adressen goedkoop op snel internet aangesloten kunnen worden.

Toerisme en recreatie

Toerisme is een sector van belang voor werkgelegenheid. GroenLinks vindt dat het kleinschalig toerisme verder gestimuleerd moet worden. Overleg tussen horeca en toeristische sector is nodig om beide bedrijfstakken optimaal te versterken. Op dit moment is bij Lauwersoog het Werelderfgoedcentrum in ontwikkeling. Dit is een grote investering met een flinke impuls voor het toerisme. GroenLinks wenst dat dit centrum vooral de aandacht legt op het unieke Waddengebied en op de rijkdom en historie van het hele wierden- en dijkenlandschap. Door de aanleg van meer recreatieve voet- en fietspaden in de provincie, komt er meer kleinschalig toerisme naar de gemeente. Om dit te bereiken moet de gemeente meer geld reserveren voor de fiets. Het fietspadplus van Winsum naar de stad is een eerste en goed initiatief.

Het kabinet heeft besloten dat de aardgaswinning naar 12 miljard kuub per jaar gaat in 2022 en in 2030 naar 0. Dat is goed, maar het betekent niet dat alle leed nu ineens is geleden en ook niet dat de veiligheid gegarandeerd is.

We zijn de eerste generatie die de gevolgen van klimaatverandering merkt en de laatste die deze trend kan stoppen. Daarom moeten er de komende jaren grote stappen worden gezet. We stellen de keuzes niet uit, maar kiezen NU voor energiebesparing en schone energie. Dit biedt ook kansen: op het gebied van werkgelegenheid, sociale cohesie (door eigenaarschap van de burgers en participatie in productie) en innovatie.

Energie besparen

GroenLinks wil dat het voor iedereen financieel haalbaar is om zijn of haar woning te isoleren en om zelf duurzame energie op te wekken. Oude woningen moeten geïsoleerd worden en nieuwbouw wordt aardgasloos en energieneutraal gebouwd. Er wordt fors ingezet op het energiezuinig, liefst energieneutraal maken van de bestaande woningvoorraad, te beginnen met huurwoningen (in samenwerking met de woningcorporaties) en de goedkopere particuliere woningen. De gemeente moet het goede voorbeeld geven en maakt haar gebouwen binnen 5 jaar aardgasloos en energieneutraal. Schadeherstel en versterkingsactiviteiten moeten worden gecombineerd met het energiezuinig maken van huizen.

Schone energie

Op lokaal niveau kan veel meer duurzame energie worden opgewekt. GroenLinks bepleit het opstellen van lokale energieplannen om deze ontwikkeling te versnellen. In de gemeente is genoeg ruimte voor zonnepanelen. GroenLinks vindt dat alle geschikte daken (boerderijen, bedrijventerreinen en openbare gebouwen) benut moeten worden voor het installeren van zonnepanelen. Zonneparken komen alleen op geschikte locaties, zoals bij (grootschalige) infrastructuur en worden getoetst aan de gemeentelijke visie. GroenLinks ondersteunt initiatieven van burgers die actief aan de slag willen gaan met het opwekken van duurzame energie. De baten van lokale energieopwekking dienen ten goede te komen van de dorpen of energiecoöperaties. In de Eemshaven en omgeving is ruim ingezet op grootschalige windenergie. De windparken die ten noorden van Schiermonnikoog worden gebouwd, zorgen voor werkgelegenheid in de Eemshaven. Bij nieuwe projecten zetten we in op een vergoeding voor lokale coöperaties of andere duurzame burgerinitiatieven.

Veilige bodem: stop gaswinning

Wij strijden al jaren voor stoppen met gaswinning. De schade moet volledig worden hersteld en waardevermindering moet worden gecompenseerd. Schadeherstel betreft niet alleen de schade aan de huizen, ook de regionale economische en imagoschade zal ruimhartig vergoed moeten worden. Het geld dat als vergoeding voor de geleden schade vrijkomt zal ook ingezet worden voor het verbeteren van de leefbaarheid en een duurzaam economisch perspectief voor de gemeente. Om de veiligheid voor onze inwoners te waarborgen moet een (nog onbekend) aantal woningen versterkt worden. Dat moet in nauwe betrokkenheid met de bewoners. Bij versterking moet de prioriteit liggen bij klimaatbestendig bouwen, afkoppelen van het aardgasnet en levensloopbestendige voorzieningen. GroenLinks wil geen ander gevaarlijk gerommel in de ondergrond, zoals winning van schaliegas, de opslag van radioactief afval of de opslag van CO2.

Omgaan met klimaatverandering

GroenLinks vindt het van levensbelang dat iedereen zich bewust wordt van de gevolgen van de klimaatverandering, zoals extreme regenbuien, wateroverlast, heftigere stormen, droogte en hittestress. In de dorpen zal verstening van erven en tuinen beperkt moeten worden, de riolen kunnen het anders niet aan. GroenLinks pleit voor duurzaam en klimaatbewust bouwen, meer bomen, groene daken en minder verharding in de woonkernen. GroenLinks pleit voor het aanwijzen van een wethouder voor energie- en klimaatzaken.

Om de gemeente aantrekkelijk te houden, is het belangrijk dat dorpen een fijne plek zijn om te wonen, goed bereikbaar (ook met het openbaar vervoer) en met voorzieningen in de buurt op het gebied van sport, zorg, kunst en cultuur.

Leefbaarheid

Zorgcoöperaties en andere dorpsinitiatieven zijn belangrijk voor het in standhouden van de leefbaarheid in de dorpen. De gemeente ondersteunt bewonersinitiatieven. Voldoende betaalbare (huur)woningen voor jongeren en starters zijn. Ruimte voor nieuwe manieren om te wonen en werken: hergebruik van leegstaande gebouwen en boerderijen, nieuwe woonvormen voor ouderen. Het Hogeland is een gemeente waarin iedereen zich welkom moet voelen, ook statushouders die hier komen wonen. GroenLinks wil zich inzetten voor behoud en herbestemming van gezichtsbepalende gebouwen. De dorpen op Het Hogeland zijn herkenbaar als groene eilanden in het landschap.

Sportief Het Hogeland

Gezond ouder worden is één van de speerpunten voor de nieuwe gemeente. Hiervoor is het belangrijk dat gezond eten gestimuleerd wordt door bijvoorbeeld dorps- en schooltuinen. Voldoende sportfaciliteiten: investeren in sportvoorzieningen en een breed aanbod van sporten. Sport biedt kansen om mee te doen in de maatschappij voor jongeren en kwetsbare groepen. Sportdorpen en pilots voor bijvoorbeeld meer bewegingsonderwijs kunnen daar een goede rol in vervullen. GroenLinks wil dat sport voor iedereen gemakkelijk toegankelijk is. Inzet van sportcoaches die mensen steunen bij het organiseren van ongebonden sport (wandelen, jeu de boules, tafelgym en dergelijk). Herstel van wandelpaden

Zorg voor iedereen

Uitgangspunt is dat mensen doen wat ze zelf kunnen doen, maar wat ze niet (meer) kunnen, moet goed worden geregeld. Voor jeugdzorg zet GroenLinks in op preventie, bijvoorbeeld opvoedingsondersteuning. Niemand mag tussen wal en schip raken en zeker kinderen niet. GroenLinks vindt dat er te weinig geld voor jeugdzorg beschikbaar is in de gemeente en dat het rijk het budget moet aanvullen. Passende (tijdelijke) opvang is voor verwarde mensen. Bewoners moet de kans krijgen hun ervaring met de dienstverlening te bespreken zodat verbetering mogelijk is.

Ouderen

Ouderen moeten zo lang mogelijk thuis kunnen blijven wonen De gemeenten moet daarom zorgen voor een goede omgeving voor ouderen. Daarbij moeten we de ogen niet sluiten voor het risico van vereenzaming, risicovolle situaties of overbelasting van mantelzorgers. Goede ondersteuning voor mantelzorgers en vrijwilligersorganisaties. Voldoende verpleeghuiscapaciteit zodat inwoners niet noodgedwongen naar de stad of nog verder moeten verhuizen. Ruimte én gemeentelijke ondersteuning voor kleinschalige initiatieven waar verschillende vormen van zorg aan elkaar gekoppeld zijn. Een voorbeeld van zo’n initiatief is de coöperatie Klooster en Buren. De zorg zal in onze regio onder druk komen te staan door marktwerking en gebrek aan personeel. GroenLinks wil dat de gemeente zich intensief met deze problematiek bemoeit, onder andere via het gemeentelijke inkoopbeleid.

Kunst en cultuur

Kunst en cultuur moeten voor iedereen toegankelijk zijn en blijven. Hiervoor wil GroenLinks een actief gemeentelijk beleid, gericht op een divers aanbod. Steun voor de bibliotheek Steun voor organisaties die op het gebied van lezen en schrijven laaggeletterdheid terugdringen. De nieuwe gemeente ondersteunt lokale initiatieven op het gebied van cultuur en kunst.