Poliflw

Dakloosheid veroorzaakt veel menselijk leed. Allerlei omstandigheden, vaak onverwacht, kunnen ervoor zorgen dat mensen op straat komen te staan. Zo kunnen jongeren uit huis gezet worden, verliezen mensen mogelijk door een echtscheiding hun huis of kan na ontslag de huur niet meer betaald worden. GroenLinks wil er daarom alles aan doen om dakloosheid te voorkomen. Daarom hebben onze raadsleden Rembrandt Rowaan en Ashley North schriftelijke vragen aan het college gesteld.

Het beleid voor daklozen is nog niet altijd optimaal. Dat blijkt uit een rapport over de oorzaken van dakloosheid in Leidse regio. Hierin valt te lezen dat veel daklozen jongeren op straat zijn gezet als gevolg van de kostendelersnorm. Dit is een maatregel die samenwonende volwassenen kort op hun uitkering. Het idee daarvan is dat mensen die samen de laten dragen, minder bijstand nodig hebben: zij ‘delen de kosten’, zo luidt tenminste de theorie. De praktijk is helaas vaak anders: (volwassen) jongeren worden soms uit huis geplaatst omdat hun ouders in de financiële problemen komen door de kostendelersnorm. Vaak kunnen zij ook niet in hun eigen netwerk terecht, zodat ze dakloos worden.

Om deze nare gevolgen van de kostendelersnorm te verzachten heeft GroenLinks-raadslid Ashley North in 2016 al een motie ingediend. Hierin wordt geregeld dat mantelzorgers en mensen die daklozen in huis nemen, voor 6 maanden vrijgesteld kunnen worden van de kostendelersnorm. Uit het rapport blijkt echter dat die maatregel nog niet altijd toegepast wordt.

GroenLinks roept het college daarom op om nog vóór 1 december 2018 hard te gaan werken aan het toepassen van de motie uit 2016, om dakloosheid onder jongeren te voorkomen.

Ook het voorkomen van herinstroom in de daklozenopvang verdient aandacht. In het eerder genoemde rapport wordt gesproken over uitstromers van de daklozenopvang, die zelfstandig gaan wonen. Zij krijgen vaak zo weinig begeleiding, dat zelfstandig wonen niet lukt. Het gevolg is dat sommigen wéér op straat komen te staan.

Wat ervoor nodig is om dit te voorkomen, is voor GroenLinks vrij eenvoudig: genoeg begeleiding bieden, en soms nog aanvullende hulp, zodat men wél goede kans heeft om zelfstandig een huishouden op te bouwen. Meer investeren kost meer, maar zal ook veel meer opleveren in de toekomst. Het ruim aanbieden van hulp voorkomt veel menselijk leed, maar bespaard ook toekomstige kosten: een plek in de daklozenopvang is vele malen duurder dan hulp aan huis!

Omdat hulpverleners en ervaringsdeskundigen het beste weten wat voor hen geholpen heeft, roept GroenLinks het college op om intensief met hen te gesprek aan te gaan. De input van (oud) daklozen zelf, is van het allergrootste belang! Hoeveel hulp is is of was voor zelfstandig wonende (oud)daklozen voldoende? Welke type hulpverlening en welke benadering hebben het meest geholpen? En welke manier van hulp heeft juist niet goed geholpen? Door deze vragen te stellen kan het college hulpverlening op maat gaan leveren, om dakloosheid effectiever te voorkomen.

GroenLinks vraagt het college om voor 1 december 2018 actie te ondernemen, en de raad hierover te rapporteren voor 1 februari 2019.  Tijd voor actie!

De  schriftelijke vragen vind je hieronder. En het rapport waarover wij schrijven? Dat vind je hier.

“Uitkeringsgerechtigden willen niet behandeld worden als fraudeurs”, zo kopte de NOS vorige week donderdag. Wie wel? Mensen met een uitkering worden echter al jaren als fraudeurs benaderd. Wij verzetten ons hiertegen. Daarom heeft GroenLinks-raadslid Ashley North de gemeente vorige week verzocht om onderzoek te doen naar een stimulerend uitkeringenbeleid gebaseerd op vertrouwen.

Het uitkeringenbeleid is over de jaren, zeker sinds de kabinetten-Rutte, steeds strenger en repressiever geworden. Boetes, tegenprestaties, huisbezoeken en verboden: mensen met een uitkering worden met wantrouwen behandeld. GroenLinks verzet zich tegen het strenge, repressieve uitkeringenbeleid. Wij geven liever mensen het vertrouwen en de kansen om vanuit een uitkering weer zoveel mogelijk zelfredzaam te worden.

Uit uitgebreid onderzoek van de Rijksuniversiteit Groningen blijkt namelijk dat juist díe aanpak, stimulerend en vanuit vertrouwen, werkt. Met het huidige rigide beleid maken de onderzoekers korte metten: “Een harde aanpak van uitkeringsfraude werkt fraude juist in de hand”, zo stelden zij vorige week in de Volkskrant. In plaats van strikte, bureaucratische regels zou de menselijke maat moeten regeren.

Nu na langdurig onderzoek definitief is aangetoond dat het strenge, repressieve uitkeringenbeleid faalt, is het volgens GroenLinks-raadslid Ashley North de hoogste tijd voor een nieuwe koers. Hij wil gaan van negativisme naar optimisme. Van wantrouwen naar vertrouwen. Van stigma’s naar effectiviteit. Daarom heeft hij de gemeente verzocht om volgende vragen te beantwoorden:

Hoe beoordeelt het college de conclusies van het onderzoek van de Rijksuniversiteit Groningen? Een belangrijke conclusie uit het onderzoek is dat mensen met een uitkering meer geholpen zijn door een ‘begeleider die ondersteuning biedt’ dan door een ‘politieagent die streng straft’. Welke kansen ziet het college in Leiden om een effectiever uitkeringenbeleid te voeren en dus ‘de politieagent’ te vervangen door ‘de begeleider’? Met name het opsporen van uitkeringsfraude is de afgelopen jaren een stuk repressiever geworden in Leiden. Welke resultaten heeft dat opgeleverd? Heiligt het doel de middelen of zijn er volgens het college effectievere methoden denkbaar om te voorkomen dat mensen uitkeringsfraude plegen? Is het college, gezien de beleidsvrijheid die gemeenten hierin hebben, bereid te experimenteren met een meer stimulerend uitkeringenbeleid vanuit vertrouwen, in plaats van de verharde aanpak van de afgelopen jaren? Zo ja, welke concrete veranderingen is het college dan bereid door te voeren? Een rigide uitkeringenbeleid is niet alleen ineffectief, zoals de Rijksuniversiteit Groningen heeft aangetoond, maar ook heel duur. Kan het college een inschatting maken van de jaarlijkse kosten van de repressieve handhaving en van de mogelijke besparingen die een meer stimulerend beleid met zich meebrengt?

Het stadsbestuur zal deze vragen binnen enkele weken beantwoorden. Wordt vervolgd!