De pijnlijke waarheid van de gevolgen van jarenlang bezuinigen en marktwerking in de zorg komt meer en meer aan het licht. Het nieuws van maandag 12 maart “Vacatures in de zorg nemen toe: De rek is eruit” zou eigenlijk niemand meer moeten verrassen. Iedereen met maar een beetje boerenverstand heeft dit al lang aan zien komen maar alle verantwoordelijke bewindslieden blijkbaar niet. Tegen alle waarschuwingen in zijn zij juist degenen die doorgegaan zijn met de sloop en vermarkting van de zorg. De crisis in de zorg is groot, te groot! Maar wie gaat deze crisis oplossen? Dezelfde bewindslieden die de crisis veroorzaakt hebben?

Verzorgende in de ouderenzorg is voor mij nog steeds het mooiste beroep dat er is. Maar het is ook een steeds zwaarder beroep geworden, wat zijn tol eist. Veel verzorgenden doen hun werk met passie en zullen doorgaan tot ze er bij neervallen. Dat verklaard ook waarom de zorgsector niet massaal aan de bel trekt. Zij hebben helemaal geen tijd om in opstand te komen, laat staan het werk neerleggen want “wie zorgt er dan voor onze mensen?” Ik zie het ook in mijn eigen omgeving. Collega's die het allemaal te druk hebben, mopperen, moe en uitgeput zijn en daardoor niet zien dat zij een onderdeel van de oplossing kunnen zijn. Een gelatenheid is er over hen heen gekomen, “het is nu eenmaal zo...” En zo blijven we allemaal het onmogelijke doen en conformeren we ons aan de marktwerking waarbij niet de benodige zorg leidend is maar het kostenplaatje.

Ook de zorgaanbieders maken zich hier schuldig aan. Ondanks alle bezuinigingen zijn zij zich in allerlei bochten blijven wringen om het onmogelijke waar te kunnen maken. Ook zij hebben zich aan de marktwerking geconformeerd met alle gevolgen van dien. Doorgedraaide controle, bureaucratie, protocollen, hoge kwaliteitseisen, meer taken, toenemende werkdruk, zonder nog oog te hebben waar echte goede zorg voor staat. Zolang er alleen nog oog en tijd is om de meest basale zorg te verrichten zal het beroep doodbloeden. Goede zorg is zoveel meer dan een handeling op de juiste manier verrichten of een krabbel op de medicatie-aftekenlijst. Bij de zorg draait het om een vertrouwensrelatie, een luisterend oor, aandacht, respect, iemand in zijn waarde laten, eigen regie, etc. Dat is wat het beroep juist zo leuk en boeiend maakt. Waarbij het helemaal niet gaat om hoe hoog geschoold iemand is maar of iemand over de geschikte empathische vaardigheden beschikt.

De crisis in de zorg kan in mijn ogen dan ook alleen opgelost worden door de sector zelf. Laten we ons niet nog verder in de afgrond duwen maar zelf het heft in handen nemen. Te beginnen met in verzet te komen tegen de markwerking en de hoge heren in Den Haag! Niet meer concurreren met elkaar maar samenwerken, niet meer bezuinigen maar investeren.

Maar ook lokaal kunnen we niet bij de pakken neer gaan zitten. We moeten vanaf nu de nodige stappen gaan zetten om de zorg en het imago te verbeteren. Zorgaanbieders, Werkbedrijf Senzer en gemeente moeten hun verantwoordelijkheid nemen. De vacatures gaan niet vanzelf ingevuld worden. Het werk weer aantrekkelijk maken is een verantwoordelijkheid van ons allen. Zorgaanbieders moeten fatsoenlijke, vaste contracten bieden, minder nadruk leggen op controle en bureaucratie, kwaliteit afmeten aan het welbevinden van de zorgvrager, personeel niet overvragen maar ondersteunen, meer differentiatie personeel/opleidingsniveau en geen rekenkundige beslissingen meer van achter het bureau van zorgmanagers, maar vanaf de werkvloer. Werkbedrijf Senzer moet samen met de gemeente aan de slag met bijvoorbeeld inzet op extra scholing, proefplaatsingen en uitkeringen omzetten naar (deel)contracten. In overleg met alle belanghebbenden doen wat er nodig is, hierin investeren en het lef hebben om te experimenteren.

Ik doe hierbij dan ook een dringende oproep aan onze zorgaanbieders, Senzer en de Helmondse politiek om deze gedeelde verantwoordelijkheid te nemen. Niet wachten op Den Haag maar vanaf morgen samen aan duurzame oplossingen te werken voor de lange termijn en stoppen met pleisters plakken en noodverbanden aanleggen!

door Lonneke Maráczi fractievoorzitter SP

verscheen in het Eindhovens Dagblad van 15 maart 2018