De VVD heeft bij de vaststelling van de Kadernota aangegeven: Indien bij de begroting de verwachte uitgaven hoger zijn dan de verwachte inkomsten, dan mag dat niet leiden tot een hogere OZB (onroerende zaak belasting). Méér dan de normale jaarlijkse prijsindexering mag de OZB niet stijgen! Als een begrotingstekort wordt voorzien, zal er dus aan de uitgavenkant gesneden moeten worden om de begroting sluitend (evenwicht inkomsten en uitgaven) te krijgen.
Hieronder de algemene beschouwing van de VVD, zoals uitgesproken door onze fractievoorzitter, Danny Dingemans...
Voorzitter, in deze algemene beschouwing wil ik kort terugblikken om vervolgens vooral de aandacht te vestigen op de periode die voor ons ligt. Om er een samenhangend geheel van te maken heb ik als rode draad de stelling: “Moerdijk staat in de steigers”.
Iets meer dan een jaar geleden installeerden we een nieuw college, met een coalitieakkoord dat zichzelf ten doel stelde om als gemeente een krachtige en ondernemende partner te zijn. Krachtig omdat we van mening zijn dat Moerdijk er toe doet. Onze gemeente is een economische motor voor West-Brabant maar blaast ook een aardig deuntje mee in alle vormen van samenwerking. Maar nog meer dan voor de omgeving moeten we een krachtige partner zijn voor onze inwoners. We willen mensen bijstaan die het nodig hebben. Als VVD leggen we de nadruk op de zelfredzaamheid van inwoners. Niet omdat we geen verantwoordelijkheid zien voor de gemeente maar vooral omdat we ervan overtuigd zijn dat mensen het beste gedijen wanneer zij verantwoordelijk mogen, kunnen en willen zijn voor hun eigen leven.
Onze verkiezingsleus was: “Kansen zien en kansen pakken”. Daaruit spreekt een vertrouwen in de toekomst, de toekomst biedt wat ons betreft een optimistisch perspectief. Uiteraard kennen we grote vraagstukken waar we met elkaar een oplossing voor moeten vinden, wij als VVD hebben er vertrouwen in dat ons dat in de gemeente Moerdijk kan lukken.
Als we aan de slag gaan om in te spelen op klimaatverandering, die ons dwingt om ons aan te passen aan extremer weer, uitputting van grondstoffen en verstandig omgaan met energie, menen we dat we hier een oplossing voor moeten vinden. Een antwoord dat we samen met inwoners, ondernemers en strategische partners moeten formuleren. Het hoeft geen doemscenario te zijn, het is ook een economische kans.
Onze inwoners willen graag wonen in een woonomgeving van hoge kwaliteit. Daarom ben ik blij met de gerealiseerde bijenlinten bij de entrees, het groenstructuurplan ( al horen we daar nog te weinig van) het speelruimtebeleidsplan en alle maatregelen om verkeersoverlast tegen te gaan. Kritisch zijn wij op het groenonderhoud. Het lijkt op papier te kloppen maar de beleving van onze inwoners is anders. Vergroening moet op allerlei terreinen maar niet de straat en de stoep! Wij zijn van mening dat er slimmer gewerkt kan worden in de onkruidbestrijding en dat we ook steviger mogen toezien op de uitvoering. We geven hier veel geld aan uit maar daar lijkt het niet altijd op. Het moet ons ook van het hart dat we ons zorgen maken over de doorlooptijd van ruimtelijke plannen. Tussen het moment waarop we in deze raad een fietsroute vaststellen en er gebruik van gemaakt kan worden zit een veel te lange tijd. Aan de zijde van de gemeente moeten we scherper aan de wind varen voor wat betreft projectmanagement, wij menen dat dit ook bestuurlijk, en dat betreft ook de raad, beter bewaakt moet worden.
De Moerdijkse economie doet het goed, dat blijkt uit bedrijfsvestigingen, arbeidsparticipatie en de revenuen die we daar als gemeente van hebben. Er zijn echter ook zorgen. Het lijkt erop dat we ons al neerleggen bij het idee dat de bomen niet tot in de hemel groeien. Dat wordt een self fulfilling prophecy en dat kan de bedoeling niet zijn. Laten we actief blijven inzetten op krimp van het uitkeringenbestand, opdat ook deze mensen profiteren van de welvaart en hun eigen toekomst kunnen vormgeven. Een groeiende economie doet ook een beroep op onze infrastructuur. Die is goed in de zin dat we in Moerdijk een unieke mix van modaliteiten kennen maar onze snelwegen en spoorwegen staan wel onder druk. De regio zou zijn nut aantonen indien ze op dit vlak echt iets voor elkaar krijgt in Brussel of Den Haag. Hetzelfde geldt voor het spoor, de vraag naar goederenvervoer vanaf het industrieterrein neemt toe. Er moet werk gemaakt worden van een volwaardig emplacement voor het laden en lossen van goederenwagens. De middelen zijn er, door met de uitvoering. Het goederenvervoer door de kern Zevenbergen wordt voorlopig niet anders. Wel is het van belang om zorgen van de inwoners serieus te nemen en werk te maken van wat we wel kunnen doen. Raildempers, vloeistofkeringen, noodtoegangswegen, informatiesystemen moeten zo snel mogelijk in orde komen. Verder is het ook van belang om als gemeente de afgesproken plafonds te bewaken en op tijd in te grijpen. De langere termijnoplossing blijft wat de VVD betreft een dedicated modaliteit voor goederen.
Als VVD maken we ons zorgen over de ontwikkelingen sinds de decentralisaties hebben plaatsgevonden. We zien dat de budgetten die het Rijk toewijst niet voldoende zijn om de taken uit te voeren. Echter het is de Minister zelf die over de jeugdzorg zegt dat het moment gekomen is, dat meer geld niet de oplossing is voor het probleem. Dat houdt in dat er beleid gemaakt moet worden. Er wordt gewerkt aan zicht krijgen op de zorg, wat ons betreft is niet zich maar grip krijgen van belang. Daarbij durven we als VVD ook kritische vragen te stellen, zonder mensen die zorg ontvangen tekort te willen doen, vragen we af of alle middelen doelmatig besteed worden, of we kritisch genoeg zijn op de effectiviteit van de zorg en of we ook voldoende een beroep doen op het verantwoordelijk omgaan met zorg. We zijn ook kritisch op de procedures, er wordt door zorgverleners nog teveel tijd besteed aan verantwoording. We hebben eerder de wethouder opgeroepen om schrapsessies te organiseren. We vragen om in deze periode werk te maken van de transformatie, effectiever te worden in beleid en doelmatiger in de uitvoering van de zorg.
De gemeentelijke organisatie baart ons al lange tijd zorgen. In de afgelopen periode hebben we teveel voorbeelden gezien waaruit blijkt dat we als organisatie te weinig in control zijn, dat onze systemen niet of te laat signaleren dat dingen niet goed gaan en dat het lerend vermogen van de organisatie niet groot genoeg is. De oorzaak is naar onze analyse zowel een structuurvraagstuk en een cultuurvraagstuk. Het structuurvraagstuk gaat over aansturing. In het nieuwe model scheiden we de inhoudelijke aansturing van de dagelijkse leiding en dat kan bestuurskundig in onze overtuiging niet. Verder menen we dat het college teveel via de gemeentesecretaris de organisatie wil aansturen dat vormt een bottleneck. Wat ons betreft is het de verantwoordelijkheid van het hele college incl. gemeentesecretaris om de organisatie aan te sturen, zowel voor wat betreft inhoud als vorm. Het cultuurelement is wellicht nog complexer. Iedereen die werkt in de organisatie moet helder hebben waar deze gemeente naar toe wil en hoe men daar als medewerker aan bijdraagt. Dat is de constante afstemming tussen het grote plaatje en hoe het dagelijks werk daar een onderdeel van is. De HR moet in orde komen en we gaan daar als VVD ook scherper op zitten. We willen kunnen vaststellen dat er werk van wordt gemaakt.
De legitimiteit van de overheid staat onder druk. Burgers stellen terecht hoge eisen maar voelen zich onvoldoende gehoord. De aanpak voor dit vraagstuk is wat ons betreft niet een experiment. Het gaat om een complex vraagstuk dat langs verschillende wegen moet worden aangevlogen. Als raad moeten we naar buiten. Wij moeten luisteren en uitleggen en daarmee een zo groot mogelijk aantal mensen bereiken. De overheid moet betrouwbaar zijn, we houden ons aan afspraken. Van het kleinste terugbelverzoek tot de grootste beloften. Onze ervaring met het dorp Moerdijk is hierin een voorbeeld van hoe het hoort en hoe het kan. Verder willen we de dorpstafels graag uitbreiden met thematafels rondom kern-overschrijdende vraagstukken. We kunnen gebruikmaken van de expertise uit de samenleving als we de inbreng van mensen ook zichtbaar meenemen in ons beleid.
Zoals gezegd voorzitter, “Moerdijk staat in de steigers”. En iedereen die ooit zijn huis heeft verbouwd kan zich het moment herinneren waarop je denkt: “mijn god, waar ben ik aan begonnen!” Ik zal voorspellen dat gevoel zullen mensen in de komende periode regelmatig hebben. Toch ben ik als fractievoorzitter van de VVD trots op deze vele projecten die op dit moment gerealiseerd worden in Moerdijk. Er wordt geïnvesteerd in ons cultuur-historisch erfgoed in Willemstad en Klundert. Ik was sceptisch over het plan om de Keenesluis te restaureren maar ik moet mijn mening bijstellen en vaststellen dat er veel mogelijk is als je wat uithoudingsvermogen aan de dag legt. Er liggen plannen klaar voor de realisatie van 1800 woningen en mogelijk zelfs meer. Mensen in onze kernen kunnen plannen maken om hun droomhuis te realiseren maar door de extra verhuisbewegingen geeft dit de woningmarkt ook een boost. Het ambitieniveau van de woningbouwcorporatie mag wat ons betreft omhoog. Er ligt een enorme duurzaamheidsopgave die indien opgepakt de woonlasten van de bewoners uiteindelijk kunnen verlagen. Verder blijven wij signalen ontvangen dat vraag en aanbod niet op elkaar zijn afgestemd en dat vraagt regie van de portefeuillehouder.
Met het definitief besluiten tot het opengraven van de haven en daarmee het centrumplan Zevenbergen te realiseren, investeren we in de toekomst van onze gemeente. De VVD is trots op dit plan. Met alle veranderingen op het gebied van retail, horeca en vrijetijdsindustrie worden de eisen aan de centra hoger en daar spelen we met dit plan op in. Een prachtig voorbeeld van een kans die zich voordoet, omdat er vraag is naar zoet water die we in onze gemeente kunnen vertalen naar een revitalisering van het centrum die oh zo nodig is.
Maar we zijn er nog niet. In ons coalitieakkoord tekenen we voor een investering in de centra van Fijnaart, Willemstad en Klundert en ook daar zijn investeringen hard nodig. We moeten voort maken met de plannen. Wat ons betreft zo snel mogelijk de betrokkenen om de tafel, wat we hebben geleerd in Zevenbergen gebruiken om zo snel mogelijk plannen te vormen zodat iedere kern ook een kloppend hart krijgt. Wat ons betreft de levensverzekering voor vitale kernen.
Er is ook uiteraard een financieel deel dat hoort bij een kadernota. Wij hebben bewust geen voorstellen ingediend. Ons wensenlijstje betreft het coalitieakkoord dat we vorig jaar hebben gemaakt. De meerjarenraming van onze gemeente laat in de toekomst tekorten zien. Ik schiet daar niet van in paniek voorzitter. Het betreft nog geen 2% procent van de begroting, daar moeten we zeker een oplossing voor vinden maar ook dat gaat ons lukken. Als VVD zullen we daarbij erop inzetten de lasten voor onze burgers niet te laten stijgen en dus kritisch zijn op de uitgaven. Daarbij wil ik koersen op revenuen voor de gemeente die kunnen komen als we de bouwplannen realiseren waarmee we de toch al prima financiële positie van onze gemeente kunnen bestendigen.
Voorzitter laat ik afronden, niet door te stellen wat ik van het college verwacht maar door de raad al te laten weten wat ze van de VVD kan verwachten.
· We zullen blijvend inzetten op een stevige investeringsagenda voor de gemeente, wonen, werken, recreëren, staan allemaal op de agenda
· We zullen stevig inzetten op de investeringen in de centra van Fijnaart, Klundert en Willemstad
· We zullen streng zijn om nu eindelijk de gemeentelijke organisatie op orde te krijgen.
· De begroting moet in evenwicht zonder lastenstijging OZB!
· De kwaliteit van groenbeheer in de gemeente moet omhoog!
· We zetten ons in voor een goede en veilige doorstroming van het verkeer
· Grip op de zorg, zodat zij die het nodig hebben hoogwaardige zorg krijgen en we de kosten in de hand houden.
Dank u wel, voorzitter.