De portefeuille Financiën is bij de verdeling van de taken binnen colleges vaak een wat bijzondere. Was het vroeger vaak gebruikelijk dat de burgemeester, zeker in kleine gemeenten, deze voor zijn rekening nam, tegenwoordig is het gemeengoed dat een gekozen bestuurder (dus wethouder) dat doet.De portefeuille Financiën komt niet vaak in de publiciteit en als het wel zo is meestal niet positief, namelijk op momenten dat er bezuinigd moet worden. En ook bij het presenteren van de jaarrekening is er soms kritiek: een tekort is niet goed, maar ook bij een (groot) overschot heb je het eigenlijk niet goed gedaan. Precies op nul uitkomen is dan ook de geheime wens van veel wethouders financiën.
Conferentie "De nieuwe portefeuillehouder Financiën" 
Ook als het om te bezoeken conferenties, congressen en andere bijeenkomsten gaat, komt het vakgebied Financiën er wat bekaaid vanaf. Bij mijn andere portefeuilles (met name sociaal domein) kun je elke week wel twee of drie bijeenkomsten bezoeken, maar voor Financiën blijft het beperkt tot enkelen per jaar. Vandaar dat ik ook blij was dat de conferentie "De nieuwe portefeuillehouder Financiën" door de provincie Zuid-Holland werd georganiseerd in het provinciehuis in Den Haag op 30 maart j.l. Daar had ik de reis (comfortabel per trein trouwens) wel voor over.Meer dan 120 wethouders (een derde van alle gemeenten!), een aantal gedeputeerden en een aantal ambtenaren en adviseurs waren aanwezig.Het plenaire programma werd geopend door de gedeputeerde van Zuid-Holland, Rogier van der Sande. Hij introduceerde de wethouder Financiën als iemand die geniet van een financiële crisis: dan moet er worden bezuinigd en kan hij voorop gaan in het snijden in de begroting.
Barbara Baarsma
De volgende spreker was Barbara Baarsma, Hoogleraar Marktwerking en Mededingingseconomie bij de Universiteit van Amsterdam, Directeur Kennisontwikkeling bij de Rabobank en Kroonlid van de Sociaal Economische Raad en regelmatig in de media aanwezig.Zij gaf aan dat de rol van de portefeuillehouder Financiën alleen maar belangrijker wordt. Hij moet ervoor zorgen dat er verantwoord met het beschikbare geld wordt omgegaan, zeker nu de economie weer aantrekt. Geen geld voor cadeautjes, maar ervoor zorgen dat er een robuuste en structureel sluitende begroting ligt, die ook rekening houdt met economisch slechtere tijden. In politiek jargon: 'de plus niet verjubelen'!Zij benoemde in haar zeer boeiende en prikkelende toespraak drie 'hete aardappelen' die lang zijn doorgeschoven maar nu toch echt serieus genomen moeten worden:
Ook pleitte Barbara voor een nationale investeringsinstelling of -fonds en investeren in verduurzaming van energie en in fundamenteel onderzoek.
Robert Verwaayen
Vervolgens sprak Robert Verwaayen, jonge en enthousiaste founder en general partner van investerdeer KEEN Venture Partners. Deze spreker deelde zijn visie op ondernemerschap en duurzaam investeren met ons. Hij schetste de relatief uitstekende positie van Nederland en de Nederlanders: heel goed onderwijs, prima beheersing van het Engels, pragmatische aanpak, onafhankelijkheid, gelijkwaardigheid en een gezond werk-leef-klimaat.Dit is ook een goed klimaat voor ondernemers, maar dat wordt onvoldoende gewaardeerd.Hij hield zijn pleidooi voor meer investeren in ondernemerschap onder drie kernwoorden: Keuken, Kassa, Kroeg:- Keuken: er zijn kansen genoeg, faciliteer als overheid de ondernemers, ga met hen aan de keukentafel, start een ondernemersdesk
- Kassa: er is veel beschikbaar vanuit regionale fondsen, vergeet je eigen rol als investeerder niet, stel een ondernemersprijs in, organiseer een pitch-wedstrijd, wordt aandeelhouder
- Kroeg: denk aan sociaal kapitaal en neem deel aan formele en informele netwerken
Forumdiscussie
In de discussie ging het vervolgens over het opzoeken van de randen, ook met de accountant, over de afstand tussen Den Haag en gemeenten en over het tonen van lef. 
Groepsdiscussie
In het middagdeel heb ik met zes collega's deelgenomen aan een groepsdiscussie over 'Burgerbegroting' en 'Flexibel begroten'.Collega Jop Fackeldey uit Lelystad nam ons mee in een proef in Lelystad Haven, waar een bedrag van 70.000 euro is vrijgemaakt uit de begroting en beschikbaar gesteld aan een groep inwoners die bij loting waren uitgekozen. Dit biedt inwoners de gelegenheid om sommige taken zelf op te pakken, die eerst de gemeente deed. Bijzonder was dat het merendeel van de uitgelote inwoners enthousiast meedeed, maar aangaf zich nooit spontaan te zullen aanmelden!Met ondersteuning van twee jonge enthousiaste ambtenaren bepalen de inwoners van de wijk zelf wat ze gaan doen en hoe ze dat gaan doen.Andere projecten die langs kwamen: "mensen maken de buurt", waarbij ook werkloze inwoners worden ingezet, en een stichting voor lokale initiatieven.Het was leuk om tijdens de discussie het verschil tussen de (in het algemeen iets oudere) collega's te zien die vooral beren op de weg zagen (kan dat wel, is het wel rechtmatig, past het wel binnen voorschriften en regels) en de (wat jongere) collega's die meer vanuit kansen redeneerden. Ik reken mijzelf nog tot de laatste groep en hoop dat de eerste zich ook laat overtuigen.
Tot slot
Ook uit deze inspirerende dag bleek weer dat Financiën een prachtig vakgebied is.Lang niet alle tips zijn (direct) bruikbaar, maar ze zetten wel aan tot anders en vernieuwend denken. Natuurlijk wil ik kijken wat ik er bij de totstandkoming van de nieuwe gemeente Westerkwartier mee kan doen.
Bert Nederveen, Zuidhorn, maart 2017
http://twitter.com/bertnederveenhttp://zuidhorn.christenunie.nl/page/6986hnederveen@zuidhorn.nl
Relevante links: