In het Dagblad van het Noorden stond onlangs een ingezonden meningsuiting van Henk Bos (GroenLinks kandidaat raadslid Midden-Groningen).
Op de begeleidende foto van Jan Zeeman is Nationaal Coördinator Hans Alders aan het woord, tijdens de overhandiging van het Witboek van Overschild. Henk Bos aan het woord:
In een eerdere opiniebijdrage schreef ik dat we als Groningers niets meer te verwachten hebben van een minister van EZ. Het recente besluit van de Raad van State bevestigt dat. Waarom zou dat ministerie nu opeens wel een goed plan kunnen maken?
Ik gaf ook aan dat we een andere oriëntatie moeten zoeken: niet die van de minimaal noodzakelijke gaswinning, een drogreden om de Groningers uit te kunnen spelen tegen andere Nederlanders die misschien in de kou zouden kunnen komen te zitten.
De Raad van State maakt duidelijk dat die oriëntatie moet verschuiven naar de veiligheid van de Groningers en om op dat andere been te komen hebben we ook een ander ministerie nodig.
Grotere rol
Ik pleitte ook voor een grotere rol van de heringedeelde gemeenten (4 in plaats van 12) die daadwerkelijk als opdrachtgevers van de NCG zouden moeten kunnen optreden. Dat onder leiding van de provincie. Formeel zijn ze al de baas, maar in de praktijk lijkt de bestuurlijke stuurgroep alleen als doorgeefluik voor de Nationaal Coördinator Groningen (NCG) te functioneren.
De natuurlijke bondgenoot van de gemeenten is het Ministerie van Binnenlandse Zaken en …. Wonen. Dat laatste komt goed uit. Nu de versterkingsoperatie in de uitvoeringsfase komt, blijkt steeds duidelijker dat de woning(ver)bouw de cruciale factor is voor succes.
Nieuwbouw
Waarom bijvoorbeeld geen goede, blijvende woningen bouwen in plaats van tijdelijke wisselwoningen. Nieuwbouw maakt de voortgang van de versterking mogelijk zonder dat bewoners hoeven te gaan kamperen. En het geeft perspectief aan de eigen jeugd en maakt het dorp aantrekkelijker als vestigingsplaats. Het bevordert ook een optimistische sfeer in plaats van het krimp- en doemdenken. Gegeven de kosten-reputatie van de NCG zal het financieel misschien niet eens veel verschillen.
Zekerheid?
Men leze er het Witboek van Overschild (www.overschild.nu) nog maar eens op na. Overschild blijkt inmiddels één van de slechts vijf dorpen te zijn waar de NCG zich met afgeslankte plannen op wil gaan concentreren. Het is moeilijk voor te stellen dat de in het witboek beschreven problemen en wensen opeens opgelost zouden kunnen worden. Op dit moment weet men nog van niks. En dan nog. Veiligheid blijkt in de praktijk van de versterkingsoperatie in te houden dat er gebouwd wordt om bewoners veilig uit hun ingestorte huis te laten komen. En dan? Waar komt de lange termijn zekerheid vandaan die de rest van Nederland wel geniet?
Falende strategie
En dat is een ander symptoom van een falende strategie: de spaarzame transparantie van het versterkingsproces en de (bestuurlijke) besluitvorming er om heen. De Provinciale Staten en Gemeenteraden blijken het zat te zijn dat plannen ‘met stoom en kokend water’ ‘door de strot worden geduwd’. Hoe minder en hoe later de informatievoorziening hoe gammeler meestal de plannen. En hoe geringer het draagvlak.
Ommezwaai
De nieuwe gemeenten zullen die heroriëntatie op veiligheid en volkshuisvesting moeten bewerkstelligen, maar dat vereist ook bij hen een ommezwaai. Midden-Groningen is vanaf 1 januari 2018 aan de beurt om te laten zien dat het ook anders kan. Zij moet onvoorwaardelijk en vanaf het begin voor haar burgers en dorpen opkomen en maximale openheid betrachten.