Er wordt veel geschreven en nagedacht over burgerparticipatie. Overal in het land worden experimenten opgezet met de bedoeling uit te vinden hoe burgers via participatie kunnen deelnemen aan het democratisch stelsel zoals wij dat kennen. Er wordt gewaarschuwd voor ondergraving van het stelsel en uitholling van de positie van de gemeenteraad, maar er is ook sprake van enthousiasme over inbreng van burgers.
We kennen in Apeldoorn de dorps- en wijkraden en een bloeiend verenigingsleven. Actiegroepen en allerlei platformen waar mensen kennis uitwisselen, netwerken en op die manier met elkaar verbonden zijn. Maar ook bijvoorbeeld een Sportraad, de WMO raad, Toeristisch Platform, de Stichting Centrummanagement en het Cultuurkwartier. Groepen die wat dichter bij de beleidsvorming op het Stadhuis staan. De conclusie is dat de samenleving grotendeels zichzelf organiseert en daarvoor het Stadhuis meestal niet nodig heeft.
Op dat snijvlak bevindt zich het lokale raadslid. Onderdeel uitmakend van het hoogste orgaan in de gemeente, de gemeenteraad. Het raadslid heeft de opdracht met het ene been in het Stadhuis te staan, immers het controleren van het college en als volksvertegenwoordiger met het andere been in de samenleving. En die samenleving denkt divers over participatie. Van mensen die actief mee willen praten en mee willen denken, hun deskundigheid willen inbrengen, tot mensen die vinden dat de raad is gekozen en haar werk moet doen. Die eenmaal per vier jaar stemmen op de partij die het dichtst bij hun opvattingen staat en verder geen gedoe willen, zolang paspoorten verlengd kunnen worden en de straatlantaarns branden. Die vinden dat raadsleden het maatschappelijk belang van álle bewoners in het oog moet houden en hun oren niet mogen laten hangen naar dorps- en wijkraden, lobbyisten, actiegroepen en mondige burgers, omdat zij zich daar niet door vertegenwoordigd voelen.
Het lijkt alsof er niet zozeer een kloof is tussen burger en politiek, maar dat er een kloof is tussen het juridische, politieke en bureaucratische harnas van de democratie en de belevingswereld van de burger. Elk raadslid kent wel de verbazing van mensen als je uitlegt wat het raadswerk inhoudt, waar we over gaan en vooral niet over gaan.
Het raadslid bevindt zich op de loopplank tussen Stadhuis en samenleving. En die loopplank moet een brede zijn, waarover druk verkeer mogelijk is. Betekent het dat we in een “u vraagt, wij draaien” situatie terecht komen? Dat zou pas uitholling van het raadslidmaatschap zijn. Dan kunnen we net zo goed “Apeldoorns Administratiekantoor” op de gevel van het Stadhuis zetten.
Het betekent net als overal in het land met elkaar overleggen, proberen, aftasten en experimenteren. Nieuwe vormen van meedenken en meedoen zijn de moeite waard om onderzocht te worden. De wereld bevindt zich niet in het Stadhuis, maar daarbuiten.
Paula Donswijk-Bot,
Fractievoorzitter D66 Apeldoorn.
