Naast de gemeenteraadsverkiezingen is er op 21 maart ook een referendum over de wiv, ook wel Sleepwet genoemd. Ons kandidaat-raadslid Marijn Snijders legt uit waarom het belangrijk is om tegen deze wet te stemmen.
Toen ik in september met een groepje studenten wat ludieke acties aan het bedenken was voor de campagne voor het sleepwetreferendum, hadden we nooit kunnen voorspellen dat het zo zou lopen. We wisten niet precies wat we konden doen en waar we überhaupt mee bezig waren. Per toeval zijn wij toen in contact gekomen met de initiatiefnemers van het referendum we hebben de handen ineens geslagen en keihard toegewerkt naar het referendum.
Maar wat is nu eigenlijk die sleepwet, of eigenlijk de hernieuwde wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten (kortweg wiv) eigenlijk, en waarom moeten we op 21 maart massaal tegen stemmen?
De wiv bepaalt het speelveld van de AIVD en MIVD, in de wet staat namelijk wat onze inlichtingendiensten allemaal wel of niet mogen. Nu is dat op zich best handig omdat de diensten anders niet weten waar ze aan toe zijn. De huidige wiv stamt uit 2002 en is dus toe aan een update. Tot zover niets raars.
Het begint pas raar te worden als we kijken wat er allemaal in die update staat. Zo mag er massaal data afgetapt worden vanaf de hoofdkabel van het internet. Dit betekent dat een hele wijk afgetapt kan worden terwijl er maar een iemand verdacht is. Ook mag die data drie jaar bewaard worden en gedeeld worden met andere landen zonder dat er iemand naar gekeken heeft. In de wet staat nergens dat de opgesleepte data binnen een bepaalde tijd beoordeeld en eventueel weggegooid moet worden. Ik heb Rob Bertholee, de baas van de AIVD, hiernaar gevraagd en hij vertelde dat wij vertrouwen moeten hebben dat de AIVD zorgvuldig om gaat met deze data. Dat is vreemd aangezien wetten er juist zijn om duidelijke afspraken te maken. De enige duidelijke afspraak die nu in de wet staat is dat nadat data geanalyseerd is en beoordeeld is als niet relevant, deze direct weggegooid moet worden.
Een bijkomend effect van deze sleepmethode is dat ook gesprekken van journalisten kunnen worden onderschept. Dit is zeer problematisch aangezien hierdoor de bronbescherming van een journalist te grabbel valt. Er kan namelijk onbedoeld meegekeken worden bij de journalist. Journalisten zullen zich dus gaan aanpassen omdat de kans bestaat dat er meegekeken wordt.
Niet alleen journalisten zullen automatisch voorzichtiger handelen op het internet, iedereen zal dat doen. Al meerdere malen is het wetenschappelijk bewezen dat als mensen de perceptie hebben dat ze bekeken kunnen worden, ze anders gedrag gaan vertonen. Dat is iets wat in een vrij land als Nederland toch niet zou moeten kunnen.
“En de terroristen dan, die hebben vrij spel als de sleepwet in de prullenbak verdwijnt.” Dat valt wel mee. Voor de duidelijkheid, elke aanslag is er een te veel maar sinds de aanslag bij De Naald in Apeldoorn op Koninginnedag in 2009 zijn er in Nederland geen aanslagen meer geweest. De AIVD doet dus ook zonder de nieuwe wiv goed werk.
Op 21 maart hebben wij de kans om op te komen voor onze privacy en een signaal af te geven aan het kabinet. Laten we die kans met beide handen aangrijpen en tegen de sleepwet stemmen.
-Marijn Snijders-