De Rozengracht is aan verandering toe. De straat is gevaarlijk: een racebaan, waar grote stromen fietsers tussen lossend groot verkeer slalommen en voetgangers met angst uitkijken naar het moment dat ze de straat moeten oversteken. In december van 2018 overleed er een voetganger en in april 2019 een fietser, beiden bij een verkeersongeval.
Zo urgent als het aanpakken van de slechte verkeerssituatie daardoor ook moge voelen: het is niet nieuw. De Rozengracht is voor het laatst geherprofileerd in 1984, en is daarmee een illustratie van hoe autogericht de stad ooit was. Snelheid moest er worden gemaakt, en geparkeerd moest er worden. Dat is niet langer hoe we over dit soort straten denken. De snelheid mag omlaag, er moet meer ruimte zijn voor groen en zeker in ons vergrijzende stadsdeel is het belangrijk dat er genoeg ruimte is voor voetgangers.
Hoe makkelijk het is om te bedenken wat je beter wilt in een straat, des te moeilijker is het om er iets voor op te moeten geven. Vandaar ook dat het gesprek over de herinrichting van de straat al sinds 2014 duurt. Niemand durfde een knoop door te hakken over wat er bijvoorbeeld moest gebeuren met geparkeerde auto’s. Een jaar geleden kwam er schot in de zaak, toen aan de hand van het nieuwe coalitieakkoord een duidelijke lijn werd gekozen voor een groenere, autoluwe stad.
Het nieuwe ontwerp van de Rozengracht bood meer ruimte voor voetgangers en verhoogde de trambaan, zodat de snelheid eindelijk fors daalt en fietsers zich daar veiliger voortbewegen. Daarvoor moeten wel parkeerplaatsen sneuvelen, die ingezet worden om ladend en lossend verkeer een veilige plek te geven, en om meer ruimte te maken voor fietsparkeerplekken en de bomen meer ruimte te geven om te groeien – ruimte die ze hiervoor nog niet hadden.
De oude, op auto’s gerichte inrichting van de straat zorgt er nu voor dat we de huidige bomen niet goed kunnen beschermen bij een herinrichting. In de 35 jaar dat de straat er nu ligt zijn de wortels volledig vergroeid met alle kabels en leidingen, en bedrijven die met deze kabels werken moeten daar onderhoud aan plegen. De kans dat we deze bomen kunnen behouden is dan ook niet groot, hoewel we er ons uiterste best voor gaan doen om zoveel mogelijk van deze bomen in leven te houden en een nieuwe plek te geven. De realisering dat een veiliger en groenere straat paradoxaal genoeg het einde van een aantal van deze bomen zou betekenen, was voor mij behoorlijk slikken.
Het is tekenend voor de stad van vandaag dat bewoners zich vooral zorgen maken over deze bomen. Het gesprek aan de hand van deze plannen tussen de ontwerpers, en de bewoners en ondernemers van de buurt ging dan ook over de kap van deze bomen, onze plannen om nog veel meer groen te planten, en de gezondheidswaarde van dat groen. Ik ben er erg blij mee dat zoveel mensen de waarde van het groen in hun buurt zien en er voor opkomen, en ik hoop dan ook dat het gesprek over de Rozengracht uiteindelijk een veiliger, groenere straat oplevert.
Micha Mos
Portefeuillehouder Openbare Ruimte en Groen, Amsterdam Centrum
Meepraten over de Rozengracht? Dan kan. Lees meer op de website van de gemeente.
Micha persoonlijk laten weten wat je denkt over de herinrichting van de Rozengracht? Stuur een mail.