15 mei 2019: Het zal velen van u, net als mij, de laatste jaren opgevallen zijn, dat ons taalgebruik aan flinke erosie onderhevig is. Het aantal Engelse woorden in ons dagelijkse taalgebruik neemt meer en meer toe. Nu zullen velen van u zeggen, dat dit heel normaal is, want Nederland is in economisch opzicht op de wereldmarkt een grote speler, de 7e economie en agrarisch zelfs de 2e grote exporteur ter wereld na de VS.
Maar onze taal, het ABN, het Algemeen Beschaafd Nederlands, is maar een kleine taal zegt men dan. Maar is dat zo vraag ik mij wel eens af. Natuurlijk spreken wij hier in ons land bijna allemaal de Nederlandse taal. Met uiteraard overal de nodige dialecten maar toch, bijna iedereen kan Nederlands spreken.
Maar ook in Vlaanderen, langs de Duitse grens, op de Antillen en in Suriname. En wat te denken van de vele geëmigreerde Nederlanders overal op de wereld, of zij die voor hun baan in het buitenland verkeren. Alles bij elkaar, zo heeft onderzoek uitgewezen, spreken er tenminste 25 miljoen mensen Nederlands!
En onze taal kent prachtige spreekwoorden en gezegden, waar wij trots op zouden moeten zijn. Maar wij gaan helaas nogal nonchalant om met onze taal. De verengelsing neemt al een flink aantal jaren toe, maar moeten wij dat maar voor normaal accepteren?
Een voorbeeld: Tijdens de jurering bij The Voice het commentaar van Wendy van Dijk: jeetje Patricia, wat stond jij te shinen, Je hebt die song genaild, Je stond zo relaxed op de stage. Je ownde het gewoon.
Dit is toch niet wat je moet willen, hier snapt half Nederland niets meer van. Maar kijk om je heen: uitverkoop bestaat niet meer, dat heet tegenwoordig Sale. Een aanbieding heet dan offer en in een paar dagen tijd kom ik in de krant op de financiële pagina, de sportpagina en in het nieuws woorden tegen als streetwise, star struck, by far, of een vacature voor corporate services & Brexit expert. Of wat dacht u van dry aged beef, dan weet je toch niet meer wat je op je bord krijgt.
Dat onze jeugd, onder invloed van alle social media, op o.a. TV, Netflix, Youtube en Whatsapp, Twitter als ook door de invloed van de vele culturen die ons land inmiddels rijk is, een eigen straattaal ontwikkelt, vind ik al heel bijzonder. Een meisje heet chickie, eten is tjappen, huis heet osso en schoenen zijn pattas en ga zo maar door. Ik begrijp het niet meer en heel velen met mij, denk ik zo maar.
Het gevolg is o.a. dat de belangstelling bij onze jeugd voor de opleiding tot docent Nederlands achteruit holt. De universiteit van de VU in Amsterdam stopt de opleiding vanwege gebrek aan studenten. Ook de universiteit van Tilburg stopt ermee zodat overblijven de universiteiten van Nijmegen, Leiden, Utrecht, Amsterdam en Groningen.
Krijgen onze (klein)kinderen straks op de basisschool nog wel goed les in onze eigen, toch mooie rijke taal? Of op de middelbare school ?
In vorige eeuwen is de invloed van de Franse taal op het Nederlands heel groot geweest. Uit wetenschappelijk onderzoek is gebleken dat 65% van onze taal, eigen is en de rest komt vooral uit het Frans. Iedereen kan zo een aantal woorden roepen als: paraplu, trottoir, portefeuille, dictee. Al die woorden zijn in de loop van de tijd, helemaal ingeburgerd.
Maar in de dikke Van Dale, HET woordenboek van de Nederlandse taal, komen al die Engelse termen echt (nog) niet voor, evenmin als genoemde straattaal. Het mag dan het logische gevolg zijn van de internationalisering van Nederland op het wereldtoneel, ik hoop toch echt dat onze mooie taal hier niet te veel schade van oploopt. Daarvoor is het toch echt een te mooie, bijzondere taal.