Poliflw

Ondersteunen verenigingen

Zoals wij eerder ook al aangaven. We mogen best meer uitstralen dat wij trots zijn op Veendam. In Veendam is het goed wonen. Met verscheidenheid aan voorzieningen onderscheidt Veendam zich, en het is van groot belang dat we hier zorgvuldig mee omgaan. Het ondersteunen van verenigingen en sportclubs waar mogelijk is een prioriteit die we koesteren. Onlangs hebben we in de raad het aangepaste treasury statuut goedgekeurd, waardoor we nu in staat zijn sportclubs en buurthuizen financieel te ondersteunen middels een garantstelling. Dit op verzoek van een motie ingebracht door GemeenteBelangen Veendam. We kijken met grote belangstelling uit naar de concrete uitwerking van deze regeling. Dit zal een mooie stap zijn in het versterken van verenigingen en de sportgemeenschap en daardoor indirect bijdragen aan het stimuleren van een gezonde levensstijl voor alle inwoners van Veendam. We willen graag onze dank uitspreken voor alle inzet van vrijwilligers bij deze verenigingen en sportclubs. Hun toewijding en betrokkenheid dragen in grote mate bij aan het welzijn van onze gemeenschap. In het bijzonder willen we Veendam Beweegt bedanken, die erg goed zichtbaar zijn en erin slagen zowel jongeren als ouderen in beweging te krijgen. Vanwege de vele activiteiten van de clubs merken we echter dat we tegen de grenzen van de beschikbare faciliteiten aanlopen. Dit is een punt waarvoor wij aandacht willen vragen.

Pilot nieuwe omgevingswet

In het begin van 2022 hebben wij, als raad, de omgevingsvisie voor 2040 goedgekeurd. Daarna zijn we aan de slag gegaan met het opstellen van het omgevingsplan voor Veendam, met als startpunt een pilotproject in Ommelanderwijk, waarbij we actief de inwoners betrekken. Een belangrijk element van de nieuwe Omgevingswet is het vergroten van de inspraak en participatie van de omgeving, wat zowel burgers, bedrijven en maatschappelijke organisaties omvat, bij ruimtelijke ontwikkelingen. We volgen deze ontwikkelingen met grote interesse.

Rijkstaken en financiën

In het raadsvoorstel behorend bij de najaarsrapportage wordt een voordelig saldo van €717.000 genoemd en voorgesteld deze te gunste brengen van de algemene bestemmingsreserve. Gezien ontwikkeling van de meerjarenbegroting lijkt ons dat een verstandige keuze. Een winstwaarschuwing lijkt op zijn plaats. Het rijk heeft afgelopen periode op veel terreinen extra middelen beschikbaar gesteld. Overschotten op de jaarrekening geven vaak een vertekend beeld, gemeente krijgen middelen van het rijk voor bepaalde doelen. Deze middelen worden niet altijd in hetzelfde jaar uitgegeven en dus doorgeschoven. De uitkeringen van het gemeentefonds lopen in 2023 tot en met 2025 langzaam terug, en vanaf 2026 treedt een grote omslag op: de gemeenten krijgen dan aanzienlijk minder geld zonder dat er taken verdwijnen, ook wel het ravijnjaar genoemd. Van gemeenten wordt daarentegen veel verwacht op belangrijke beleidsterreinen als jeugdzorg, energietransitie en woningbouw. GemeenteBelangen Veendam zou graag zien dat vaker: ‘Geen taken zonder knaken’ wordt uitgedragen richting Den Haag. Een voorbeeld: voor het organiseren van de vervroegde tweede Kamerverkiezingen komt geen geld uit Den Haag. En dat betekent € 60.000,- voor rekening van onze gemeente. Dit is een probleem wat voor elke gemeente speelt.

Onderhoud groen

Een ander aspect betreft het groenonderhoud in Veendam. Velen in Veendam uiten hun ontevredenheid over de wijze waarop onkruidbestrijding momenteel wordt uitgevoerd in onze plaats. Ook het reguliere onderhoud van groen, waterwegen en prominente locaties in Veendam lijkt volgens ons een kritiek punt te hebben bereikt. Om deze reden opteren wij voor een commissievergadering waarin we het groenbeleidsplan gaan evalueren. Volgens ons draagt een goed verzorgde woonomgeving in hoge mate bij aan een leefbare omgeving. Indien dit betekent dat er incidenteel of structureel meer financiële middelen moeten worden ingezet, zien wij graag dat deze keuzes aan de raad worden voorgelegd. Inzet van voordelig saldo van €717.000 zien wij ook als een mogelijkheid. Daarnaast roepen wij de inwoners op om ook zelf verantwoordelijkheid te nemen waar mogelijk, met betrekking tot het verzorgen van een nette woonomgeving.

Hertenkamp

Door landelijke aanpassing van de huis- en hobbydierenlijst dreigen damherten niet meer te mogen worden gehouden. Afgelopen jaar hebben wij ons ingezet voor het behoud van ons hertenkamp in de huidige staat, inclusief de damherten. Niet alleen genieten de inwoners van Veendam daarvan, maar het heeft ook culturele en historische waarde. Deze waarden moeten met zorg worden behandeld. We betreuren de hedendaagse neiging om waardevolle zaken achteloos te laten verdwijnen onder het mom van vooruitgang of ‘niet meer van deze tijd’. Laten we juist de geschiedenis en mooie elementen koesteren in Veendam. Wij nodigen u uit om de petitie voor het behoud van het hertenkamp in Nederland te tekenen. U kunt de petitie vinden op de website van Gemeentebelangen Veendam.

Programmabegroting 2024 en zorgkosten

Dan de programmabegroting 2024 en het meerjarenvooruitzicht. De primitieve begroting 2024 laat een voordelig saldo zien van ongeveer € 35.000,-. Het financieel meerjarenperspectief laat een klein voordeel zien van € 6.000,- in 2027. Er is zonder ingrijpen in bestaand beleid, weinig ruimte voor nieuw structureel beleid. Alleen nieuwe ontwikkelingen waar specifiek voor dit doel geld beschikbaar is gesteld kunnen wij nog uitvoeren. Dat is zorgelijk aangezien we opgaven hebben om Veendam toekomst bestendig te houden: bijvoorbeeld werkgelegenheid, goede voorzieningen en een passende woningaanbod voor alle doelgroepen, met een goede bereikbaarheid en ontsluiting van Veendam; denk daarbij aan een goede ontsluiting van noord en zuid Veendam.

De ontwikkelingen met betrekking tot jeugdzorg, de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO) en de prijsstijgingen vormen aanzienlijke risico’s voor onze begroting. In 2024 voorzien we een wederom een toename, dit keer van maar liefst 4,1 miljoen euro in zorgkosten. De financiële middelen die we vanuit het rijk ontvangen om deze kosten te dekken, zijn al meerdere jaren achtereen verre van toereikend. Als gemeente zijn we genoodzaakt om dit tekort zelf aan te vullen, terwijl we al 10 miljoen euro van onze eigen middelen bijdragen voor taken die door de rijksoverheid aan ons zijn opgelegd. GemeenteBelangen Veendam beschouwt dit als een onhoudbare situatie. Ook hier zou het credo dienen te zijn: ‘Geen taken zonder knaken’. Goede ondersteuning van kwetsbaren en jongeren in bijzonder vinden wij van groot belang, wij staan voor kansrijk opgroeien. We zetten in op vroegtijdige preventie op verschillende manieren. Afgelopen jaar is het JEP van start gegaan. We zouden van de verantwoordelijke wethouder graag vernemen hoe de oplopende kosten kunnen worden beteugeld en aan welke knoppen gedraaid kunnen worden om deze exorbitante overschrijdingen te beteugelen.

Woonlasten

De woonlasten voor inwoners van Veendam is ook een belangrijk punt voor Gemeentebelangen Veendam. Het is belangrijk om in gedachten te houden dat de stijgende afvalstoffenheffing plaatsvindt te midden van een bredere context van toenemende druk op de inkomens van huishoudens door de inflatie. Hoewel de onroerendezaakbelasting (OZB) gelijk blijft, zal de afvalstoffenheffing aanzienlijk stijgen, wat een extra financiële last betekent voor huishoudens. Deze stijging wordt onder andere veroorzaakt door problemen met afvalverwerking als gevolg van het onjuist gebruik van afvalcontainers, resulterend in afkeuring van afvalpartijen en aanzienlijke verwerkingskosten. Om deze toenemende financiële druk op huishoudens aan te pakken, is het cruciaal om te focussen op effectieve afvalscheiding en het opzetten van bewustwordingscampagnes.

Cultuurhuis vanBeresteyn

Opmerkelijk vonden wij de ambities om de foyer van vanBeresteyn opnieuw in te richten, met als doel deze nog aantrekkelijker te maken voor bezoekers. Deze plannen komen voort uit de wens tot integratie van verschillende functies binnen vanBeresteyn, met als doel een uniforme uitstraling te creëren. Gemeente Belangen Veendam constateert dat er de afgelopen jaren al geïnvesteerd is in het verbeteren van de entree en foyer van het cultuurhuis. Wij beschouwen verdere investeringen, anders dan de herinrichting, niet als wenselijk, dus geen verbouwingen. We hechten er echter wel waarde aan dat vanBeresteyn een toegankelijke ruimte blijft voor een doorsnee publiek, terwijl het tegelijkertijd een diverse culturele ervaring biedt die voor alle Veendammers aantrekkelijk is.

Resumé: Gemeentebelangen Veendam is voornemens in te stemmen met het raadsvoorstel ten aanzien van de najaarsrapportage 2023 en de programmabegroting 2024 met de aantekening dat het belangrijk is om scherp aan de wind te blijven zeilen.

Zaterdag 4 november 2023 wij actief bezig op de Natuurwerkdag bij vereniging Tuinrecreatie Veendam – De Toene –. Het is dit weekend de Nationale Natuurwerkdagen en dus aanleiding voor vele vrijwilligers en vooral veel kinderen om de handen uit de mouwen te steken. Er waren verschillende klussen te doen, zoals snoeien, en de omgeving herfst/winter klaar maken. Heggen knippen, kanten steken met scheppen en er waren nog veel meer snoeiwerkzaamheden. Samen met Scouting Veendam was het een gezellig en actief samenzijn. We mogen trots zijn op onze verenigingen in Veendam!

Op de afgelopen raadsvergadering van 10 juli 2023 heeft onze fractievoorzitter, Robert de Jonge, de bijgaande beschouwing gepresenteerd:

Voor ons liggen de jaarrekening 2022 en de voorjaarsnota 2023. Onze dank aan het ambtelijke apparaat voor de leesbare stukken en beantwoording van de gestelde vragen. Ten aanzien van de planning; het is voor de raad nog steeds een uitdaging om inhoudelijk goed kennis te kunnen nemen van alle voorliggende stukken. Het zijn er veel in een zeer kort tijdsbestek. Dit punt zullen wij zeker weer gaan agenderen, ondanks dat daar stappen in vooruit zijn gezet.

Als fractie GemeenteBelangen Veendam zien wij dat de Gemeente Veendam er financieel en bestuurlijk goed voor staat, ondanks dat wij op dit moment geen burgemeester hebben.

Als inwoners van Veendam mogen wij best vaker trots zijn op Veendam. Veendam heeft in de regio Oost-Groningen een zeer hoog voorzieningenniveau, en dat maakt het aantrekkelijk om er te wonen en te verblijven. Aan de inwoners van Veendam dan ook onze oproep om trotser te zijn op Veendam en dit ook vaker uit te spreken! Samen maken wij Veendam beter en mooier!

In 2022 hebben wij Veendam beter en mooier gemaakt door het  realiseren van de grootste Skills Garden van Europa op het Leer- en Sportpark. Een speel-, sport- en ontmoetingsplek voor jong en oud. Onze complimenten naar Veendam Beweegt: zij zijn zeer zichtbaar geweest in de sportstimulering in Veendam en dat op een eigentijdse manier, iets om trots op te zijn. Blijf de samenwerking met sportverenigingen opzoeken want ook daar zijn de uitdagingen groot! Inzet van bestuursleden en vrijwilligers van (sport)verenigingen staat onder druk, echter gezamenlijk krijgen zij het toch steeds weer voor elkaar, ook iets om trots op te zijn.

Wat hebben wij nog meer bereikt in 2022: Ik noem de kruising in Wildervank, de Apollolaan. Het fietspad tussen Pekela en Veendam is aangelegd, op de route tref je de nieuwe McDonalds aan. In Borgerswold is een nieuwe beweeg- en beleefpad aangelegd; het Veenjagerspad. Ook vind je daar het Aquapark welke dit jaar nog weer groter geworden is. Iemand zij tegen mij: “Het lijkt hier wel Kroatië in Veendam”. Als dat geen compliment is, daar mogen we trots op zijn. Regionaal heeft Tropiqua een hoge aantrekkingskracht en ook de Duitse bezoekers weten de weg goed te vinden naar Veendam. Tropiqua draait inmiddels op zijn maximale kunnen. Ook iets om trots op te zijn. In Veendam hebben wij een goed voorzieningenniveau en dat wordt gewaardeerd op het moment dat je ergens wilt gaan wonen. In Veendam wordt weer veel gebouwd en dat voor verschillende doelgroepen. Er gebeurt dus veel!

Belangrijk is hoe wij onze inwoners meenemen in alle ontwikkelingen. Voor de omgevingsvisie is de Wijkprikker ingezet. Volgens ons een goede tool om representatieve input op te halen.

Belangrijk hierbij is om op eigentijdse manier inwoners te betrekken, het huidige wijkgericht werken moeten we ombouwen naar versie 2.0; lokaal, dichtbij, maar ook digitaal en vooral representatief.

Daarbij zorgen wij dat iedereen mee kan doen, want niet iedereen is digi-vaardig of heeft kennis van alle regelingen die er zijn, denk bijvoorbeeld aan het ‘Tijdelijk noodfonds energie’. GemeenteBelangen heeft daarbij aandacht gevraagd voor hulp in het ‘digitale doolhof’. In samenspraak met de betrokken wethouders hebben wij op een constructieve wijze gekeken of de communicatie naar de verschillende doelgroepen volstaat. Een duidelijk conclusie is dat het beter kon, verschillende verbeteringen zijn vervolgens direct doorgevoerd. Onze suggestie om een klantenpanel in het leven te roepen wordt omarmd. Wij blijven volgen hoe dit verder vorm krijgt, belangrijk is dat wij voorkomen dat inwoners in Veendam financieel door het ijs zakken.

In het verlengde hiervan komen wij uit op de dienstverlening. De scores ten aanzien van de dienstverlening, vermeld in de jaarrekening 2022, zijn niet bemoedigend en dat vergt dus de nodige aandacht. In de voorjaarsnota zien wij onvoldoende terug hoe hier op geanticipeerd wordt. De fractie GemeenteBelangen hecht grote waarde aan een goede dienstverlening naar de inwoners en verwacht verbetering op dit vlak.

De jaarrekening 2022 kent een aantal incidentele meevallers met een uiteindelijk resultaat van 7 miljoen. Het voorstel om geoormerkte budgetten beschikbaar te houden en het restant eveneens geoormerkt te bestemmen heeft onze instemming. De meevallers houden we dan in kas om uitgaven, die er zeker gaan komen, te kunnen bekostigen. We bouwen daarmee een buffer op voor de toekomst. Dat is ook nodig want het meerjarenperspectief is niet positief te noemen. Oorzaak is voornamelijk, dat de rijksoverheid kostbare en lastige thema’s op het bordje schuift van de gemeentes en daarin de gemeentes onvoldoende voorziet van middelen om deze taken te kunnen uitvoeren. Alle gemeenten ondervinden deze problemen, de nieuwe financieringssystematiek voor gemeenten lijkt tevens slecht uit te vallen voor plattelandsgemeenten. De VNG spreekt zelfs over een ravijnjaar in 2026. Laten we hopen dat men in Den Haag tot bezinning komt. De eerste stap daarin is wellicht afgelopen week gezet. Daarbovenop komen uitdagingen zoals hoge inflatie en oplopend loonkosten met als effect een loon-prijsspiraal. In de voorjaarsnota zien wij daar ook al de effecten van: Structureel moet er 731 duizend euro bij de WMO huishoudelijke hulp. Daarnaast zien wij bij de Jeugdhulp de cijfers niet verbeteren ondanks forse investeringen in de afgelopen jaren. Steeds meer kinderen hebben hulp nodig in Veendam.

GemeenteBelangen maakt zich grote zorgen ten aanzien van de financiële aspecten die verband houden met de uitvoering van de Jeugdzorg. Worden middelen effectief ingezet en staat het kind echt centraal?

Onder de naam JEP gaat “Coöperatie Dichtbij” samen met vijf andere  organisaties de komende vier jaren de Algemene Voorziening Ambulante Jeugdhulp (AVAJ) uitvoeren. Door meer sturing zijn betere resultaten in het vooruitzicht gesteld. Onze vraag is: Hoe wordt de raad geïnformeerd over de resultaten? GemeenteBelangen Veendam wenst duidelijke KPI’s (= kritieke prestatie-indicatoren), die SMART (= specifiek, meetbaar, acceptabel, realistisch en tijdgebonden) geformuleerd zijn en gerapporteerd worden naar de Commissie Sociaal*. Wij stellen voor dit als een doorlopend agendapunt op te nemen in de agenda van de Commissie Sociaal. Een goede start van de jeugd vraagt effectieve hulp op het moment dat daar behoefte aan is. Doelmatig besteding van geld met bijhorende governance is van groot belang. Ongeveer 70% van het gemeentebudget gaat naar het Sociaal Domein, waarbij wij als gemeente substantieel bijdragen uit eigen middelen. Overschrijding op dit domein levert een onevenredige druk op de rest van de begroting op, dit dienen wij te voorkomen.

Het budget voor Groen Onderhoud in de gemeente Veendam is van een geheel andere orde maar draagt wel in belangrijke mate bij aan een leefbare woonomgeving. Wettelijke beperkingen ten aanzien van onkruidbestrijding maken het bestrijden van onkruid arbeidsintensief, kostbaar en minder effectief. Een uitdaging waarbij wij als Veendammers andere verwachtingen moeten hebben dan dat wij zijn gewend: We zullen meer onkruid moeten accepteren.

Daarnaast zien wij in bepaalde wijken een achteruitgang in kwaliteit van de openbare ruimte, met name plantvakken en straatwerk. Inwoners benaderen ons daar ook over.

Met regelmaat gaan wij met de GB-bakfiets aan de bak, de wijken in, en hebben wij dat ook zelf waargenomen. Onze parkstad dreigt af te glijden. Een verzorgde woonomgeving doen wij ook samen, niet door alleen te wijzen naar elkaar. Inwoners kunnen zelf ook bijdragen door zelf hun stoepje netjes te houden, ook als dat gemeentelijk eigendom is. De basis op orde in de openbare ruimte is echter aan de gemeente Veendam. GemeenteBelangen Veendam stelt voor om in het najaar het beleid en uitvoering te agenderen in de Commissie Fysiek**.

Met deze kritische kanttekening kunt u zien dat GemeenteBelangen Veendam dualistisch te werk gaat. Onze kritiek is niet om te scoren, maar om constructief samen Veendam mooier en beter te maken. Met een blik op de toekomst en een bestendig financieel beleid, waarbij er altijd aandacht is voor diegene die een steuntje in de rug nodig heeft. Samen kom je verder.

Het voorstel ten aanzien van voorjaarsnota kan onze goedkeuring wegdragen. Wij wachten nog met belangstelling de meicirculaire af.

Voor zover onze inbreng.

* Toezegging wethouder A. Grimbergen – In de tweede helft 2023 worden de KPI’s opgesteld en gedeeld met de raad via de commissie sociaal. Dit onderwerp blijft een vast punt op de agenda van deze commissie.

**Toezegging wethouder B. Wierenga: De bevinden worden gespiegeld met uitvoeringsorganisatie en onderzocht hoe hier (verdere) invulling aan te geven.

Robert de Jonge: ‘Naast de raadszaal ook de wijken in! We mogen als Veendammers best vaker trots zijn op Veendam!’

Iedereen heeft te maken met sterk stijgende prijzen voor boodschappen en energie. Een groeiende groep inwoners

van onze gemeente heeft steeds meer moeite maandelijkse rond te komen. Het is volgens GemeenteBelangen Veendam belangrijk dat voorzieningen die daarin kunnen helpen makkelijk toegankelijk zijn. Wij constateren dat het niet altijd eenvoudig is een aanvraagprocedure zelfstandig te doorlopen. Veel mensen vinden het moeilijk (digitale) formulieren in te vullen. Daarnaast zijn ze niet altijd op de hoogte welke regelingen er allemaal zijn. Ouderen kunnen de digitalisering vaak niet meer bijbenen en laten het over aan directe naasten, vaak de kinderen. Ze worden afhankelijk van anderen en dat tast hun zelfstandigheid aan, dat wij ongewenst vinden.

Naast ouderen zijn er ook andere groepen die dit zo ervaren. Steeds meer overheidsorganisaties zitten verstopt achter een DigiD-inlogmuur en de papieren formulierenroute wordt steeds ingewikkelder. Recent is bijvoorbeeld de regeling ‘Tijdelijk Noodfonds Energie’ opengesteld. De groep die gebruik kan maken van deze regeling is fors ruimer dan bij de regeling ‘Eenmalige Energietoeslag’. De aanvraag is best ‘pittig’ hebben wij van meerdere inwoners van Veendam vernomen.

Fractievoorzitter Robert de Jonge van GemeenteBelangen Veendam vindt een goede ondersteuning noodzakelijk: ‘’Belangrijk is om de verschillende doelgroepen goed te informeren waar ze hulp kunnen vragen over wat mogelijk is en hoe zij daarin kunnen worden ondersteund.  Wij gaan daar aandacht voor vragen, daarin is nog ruimte voor verbetering, wat eenvoudiger kan moet ook eenvoudiger worden. We moeten voorkomen dat inwoners financieel door het ijs zakken.”

De Jonge heeft ook nog een tip: “Heb je hulp nodig bij het invullen van formulieren dan is er een formulierenteam via deBasis  beschikbaar, en deze is niet alleen beschikbaar voor mensen die al betalingsproblemen ondervinden’’.