Poliflw

In maart kwam de Ronde Venen Belang kort voor de vergadering met een motie die opriep om actief te lobbyen voor meer subsidie voor lokale partijen. Dit omdat de rijkssubsidie alleen aan landelijke partijen wordt verstrekt. De rest van de raad vond dat dit een te complex onderwerp was om zo te behandelen en verwees het terug naar de commissie van april. Nu in de raad van april stond dus (een gewijzigde versie van) de motie opnieuw op de agenda. Wat vonden wij hier nu van?

Voorzitter, zoals ik in de commissie heb aangegeven, waren we bij de eerste aanbieding van deze motie best positief. Maar nadat we ons wat meer in de materie hadden verdiept, kwamen daar toch de twijfels over. Want wat is nu de feitelijke situatie? De financiële positie van een lokale afdeling van een landelijke partij verschilt ons inziens niet zoveel van een niet landelijke lokale partij. Sterker nog, die kon wel eens voordelig zijn voor een lokale partij. Laat ik dat eens uitleggen.

Ja een landelijke partij wordt gesubsidieerd, daarvan wordt de fractieondersteuning van de TK en EK betaald en deels het wetenschappelijk instituut respectievelijk het partijbureau gefinancierd. Maar lokale afdelingen profiteren daar nauwelijks van. Alleen de adviesfunctie van een partijbureau is een voordeel. Maar daar staat tegenover dat politiek actieve leden een verplichte afdracht betalen aan de bestuurdersvereniging (zoals dat bij ons heet) waarvan in belangrijke mate ook die adviesfunctie wordt betaald.

Daarnaast wordt een belangrijk deel van de ledencontributies afgedragen aan de landelijke organisatie, waar een lokale partij 100% van de ledencontributie zelf kan behouden.

Bij verkiezingen kunnen lokale afdelingen gebruik maken van promotiemateriaal wat landelijk georganiseerd wordt, maar daar betalen we wel voor.

De gemeentelijke fractiebijdrage is qua systematiek voor alle partijen gelijk, dus ook daar is er geen nadeel voor een lokale partij.

Kortom, de gesuggereerde financiële ongelijkheid kon wel eens in het nadeel van de landelijke lokale afdelingen uitvallen. Dat doet ons ernstig twijfelen over steun aan deze motie.

We hebben gezien dat het dictum is aangepast, maar dan is het wel van belang wat bedoeld wordt met “structureel eerlijk maken van subsidieregelingen”. Als dat betekent, dat subisidiestromen gescheiden worden voor landelijke, provinciale en lokale activiteiten en iedere partij daar (bv naar rato van het aantal zetels) haar deel van krijgt, kan het werken. Maar als het bedoeld wordt om vooral de financiële positie van lokale partijen te versterken zonder iets te doen aan de subsidieringsstructuur ten gunste van lokale afdelingen van landelijke partijen, schiet deze motie haar doel voorbij en vergroot ze misschien wel een feitelijke ongelijkheid.

Naschrift: uiteindelijk hebben we de motie gesteund op basis van de uitleg van het college en de indiener dat het ze gaat om een eerlijke vergelijkbare behandeling. Wat dan eerlijk is moet nader uitgezocht worden. Overigens krijgen lokale partijen sinds dit jaar al een extra bijdrage, zij het dat die niet structureel is, maar voor een periode van drie jaar geldt. Wij hebben de kwestie overigens ook onder de aandacht gebracht van ons eigen partijbureau.

De gemeente heeft een aantal panden in het bezit zoals het gemeentehuis, brandweer kazernes, woningen, bedrijfspanden, etc. Dat moet natuurlijk ook onderhouden worden. Het college legde nu een voorstel voor om enerzijds achterstallig onderhoud in te halen en dat te combineren met verduurzaming. Op zich een goed voorstel, maar het schiet gelijk een enorm gat in de net voor 2024 vastgestelde begroting.

De ChristenUnie-SGP is nogal geschrokken van dit voorstel. We hebben nauwelijks de begroting voor 2024 vastgesteld en het college komt met een extra kostenpost van 1 en een kwart miljoen euro voor de jaren 2024 t/m 2027. Daarbovenop presenteert het college over het lopende jaar 2023 ook een extra kostenpost van ruim 2,5 ton. Voor dit jaar en het volgende jaar samen is dat dus al een verlaging van het begrotingsresultaat met 4 ton. Verder wordt het investeringsbudget tot en met 2027 verhoogd met ruim 3 miljoen bovenop de al forse investeringsomvang in de begroting 2024.

Samen met het vorige voorstel, zie je dan dat we de uitgaven kant niet onder controle hebben.

Waarom heeft het college bij de aanbieding van de begroting hier niet voor gewaarschuwd. Zelfs in de risico-paragraaf van de begroting kom ik het niet tegen. Dat geldt trouwens ook voor de ODRU (ander raadsvoorstel dat dezelfde avond werd behandeld – redactie).

Dat roept wel de vraag op: Waar stellen we nog een begroting voor vast als binnen een maand zulke invloedrijke voorstellen op tafel komen?

En wat zit er nog meer in het vat? In de raadsstukken voor december heb ik gelukkig geen grote financiële consequenties gezien, maar we weten dat er nog een discussie loopt over het maatschappelijk vastgoed. En wat heeft het college nog meer in petto?

Het college moet de raad beter informeren over wat er in de pipeline zit. Te beginnen bij de begroting, maar ook bij de bestuursrapportages. Hoe gaat het college daarmee om?

Wat dit voorstel betreft lezen we nergens hoe het college nut en noodzaak heeft getoetst. Zo’n voorstel is een beetje “voor het blok zetten”. We moeten bepaalde maatregelen nemen, dit zijn de kosten, tekent u even bij het kruisje? Dat geeft niet het goede gevoel. Wat de ChristenUnie-SGP betreft, en we hebben dat bij de begroting ook al aangegeven, moeten we op korte termijn met elkaar om tafel om de lange termijn financiële ontwikkeling te evalueren en te bezien waar sturing mogelijk is.

Relevante stukken vind u hier terug: Raadsvoorstel Integraal Vastgoedbeheerplan 2023 - 2027 Gemeente De Ronde Venen (raadsinformatie.nl).

Naschrift: De overige fracties deelden over het algemeen onze kritiek en de wethouder gaf aan dat wel te begrijpen. Het was de bedoeling geweest om dit plan al veel eerder aan de raad voor te leggen, zodat het in de begroting verwerkt zou zijn. Laat onverlet dat het college dit bij de behandeling van de begroting had moeten melden en in de risicoparagraaf van de begroting had moeten opnemen. We zullen in de eerstvolgende auditcommissie hier wel op terug komen.

Eén keer per jaar moeten de verordeningen herzien worden. In ieder geval aangepast aan nieuwe tarieven, maar er kunnen ook wetswijzingen spelen. Of college of raad willen beleidsmatig iets wijzigen. Al een aantal jaren verloopt het vaststellen van de verordeningen rommelig. We hadden de hoop dat het dit keer, met dit nieuwe college wellicht goed zou gaan. Maar ook dit jaar was het weer een moeizaam traject.

In november kregen we het raadsvoorstel onder ogen, waarin de verschillende verordeningen werden benoemd, en bij een aantal werd aangegeven “geen beleidsmatige wijzigingen”. Nu kun je over het begrip “beleidsmatig” nog wel van mening verschillen, maar wij gaan er dan van uit dat er geen feitelijke wijzigingen in de toepassing in zitten. Daarnaast gaf het college aan dat men onderzoek had laten doen naar de watertoeristenbelasting en de toeristenbelasting. Dit onderzoek had geleidt tot een aantal inhoudelijke wijzigingen die in het voorstel werden uitgelegd.

Ook gaf het college aan, dat men een extern bureau had ingeschakeld om alle verordeningen nog eens te vergelijken met de modelverordeningen zoals de VNG die uitgeeft. Vermoedelijk op aanraden van onze gemeenschappelijke belastingdienst (GBA), die de inning voor ons verzorgd.

Dat laatste doet dan al vermoeden, dat er wellicht toch wel beleidsmatige wijzigingen in zitten.

Maar het ontbrak ons aan een goed vergelijk. In het verleden werd er een verschillenlijst meegestuurd zodat je na kon gaan wat er gewijzigd was en waarom. Die zat er niet bij en wij voelden ons niet geroepen om alle verordeningen letter voor letter te gaan vergelijken.

Dus hebben we om zo’n was/wordt lijst gevraagd.

Daaruit kwamen toch wel de nodige verschillen naar voren, die naar ons oordeel beleidsmatig zijn en dus in het raadsvoorstel vermeld hadden moeten zijn. Zoals:

Een nieuw artikel over kwijtschelding in de OZB verordening en de RZB verordening. Extra artikelen en diverse aanpassingen over definities en maatstaf in de afvalstoffen verordening Aanpassingen in vrijstellingen en definities in de rioolheffing verordening Uitbreiding kennisgevingsmogelijkheden met elektronische mogelijkheden in legesverordening Tarieventabel diverse toevoegingen op basis van de modelverordeningen

Misschien niet allemaal heel schokkende wijzigingen, maar voor het beeld voor de raad die het stempel van goedkeuring moeten geven, mogelijk wel van belang. Zoals bijvoorbeeld dat artikel over kwijtschelding, waarbij het de nodige moeite kostte om een goede motivatie boven tafel te krijgen. Deze aanpassing is vervolgens in de raad van 20 december, naar aanleiding van onze vragen en verzoek, de basis geweest voor een vervolgafspraak. Begin volgend jaar gaan we nog eens het hele armoede- en schuldenbeleid doorspreken. Zeker in de huidige tijd erg actueel.

Ook was onduidelijk wat nu de inbreng van de GBA in dit traject is. Onze ervaring in het verleden was, dat de GBA nogal sturend is omdat zij graag uniforme verordeningen wil. Is makkelijker uit te voeren. Maar dat tast wel de autonomie van de gemeente aan. We hebben er vervolgens drie keer om moeten vragen om op tafel te krijgen wat de aanbevelingen van de GBA waren.

In de commissie hebben we dus ook stevige woorden gezegd over de gang van zaken en dat heeft geleidt tot toezeggingen van het college om dit proces in 2023 toch anders te gaan doen. In een aparte bijeenkomst eerder in het jaar (september) de verordeningen met de raad bespreken en dan met name waar het college inhoudelijk wil wijzigen. Maar dat geeft ook ruimte voor de raad om aanpassingen voor te stellen. Bij de behandeling in december (is altijd op de valreep van het jaareinde) hoeft dan geen inhoudelijke discussie meer plaats te vinden, met alle risico’s van dien op fouten, en kunnen we ons beperken tot het invullen van de afspraken uit de begrotingsbehandeling.  

 

De ChristenUnie-SGP heeft zich uitermate gestoord aan de wijze waarop het college haar plannen voor groenonderhoud door de raad heen wilde jassen. Eerst via de begroting stiekem een miljoen vragen, zonder onderbouwing. En daarna in een raadsvoorstel een flinterdunne motivatie geven. En ondertussen het onderliggende stuk ter onderbouwing achter houden. En waarom? In de raad van 24 november kwam de aap uit de mouw. Lees verder onze inbreng in die raadsvergadering.

Wij zijn eigenlijk redelijk verbijsterd en teleurgesteld over de gang van zaken rondom dit voorstel. Ik heb mij daar de afgelopen weken ook al kritisch over uitgelaten. Maar dat is niet zonder reden.

In het coalitieakkoord werd aangegeven dat er meer aan onderhoud van het groen gedaan zou moeten worden. Zonder een financiële indicatie. In de kadernota werd vervolgens voorgesteld structureel € 250.000 per jaar extra aan groenonderhoud uit te geven. Overigens gekwalificeerd als “autonome ontwikkeling” en niet als een versterking of verbetering van het onderhoud. Wij hebben die kadernota toen ook gesteund.

In de begroting werd vervolgens in de bestuurlijke aanbieding opnieuw aangegeven extra middelen op groen te willen inzetten, wat wij logisch vonden gezien het besluit over de kadernota. Maar de beoogde omvang van die investeringen werd ons pas duidelijk toen we, zeg maar “de kleine lettertjes” lazen vanaf pagina 99 in de begroting; bij de details. Daaruit bleek pas dat het college voorstelt om bijna een miljoen per jaar structureel extra aan groen te willen uitgeven.

We hebben de afgelopen maanden, zowel bij de begrotingsbehandeling als bij de behandeling van dit raadsvoorstel om een onderbouwing van die plannen, en de forse extra investeringen, gevraagd. En pas bij de commissie van vorige week was de wethouder - met de nodige tegenzin - bereid om de in het raadsvoorstel genoemde inventarisatie te verstrekken.

Afgelopen maandag vielen wij dan ook zowat van onze stoel van verbazing. Want bij die stukken zat geen inventarisatie uit 2021 (zoals in het raadsvoorstel aangegeven, maar een compleet uitgewerkt groen beheersplan van maart 2022. En dat riep bij ons toch allemaal vragen op.

Zoals; was dit stuk al bekend bij de coalitiegenoten? Het is gemaakt voor de onderhandelingen over het coalitieakkoord begonnen. En er is naast die € 250.000 de nodige tonnen extra in de begroting voor groen vrijgemaakt. En dan kunnen wij ons niet voorstellen dat dit verhaal niet op tafel heeft gelegen bij de coalitie-onderhandelingen.

En bij een eerste snelle screening, want ik heb het nog niet helemaal door kunnen nemen, vallen ons toch een paar zaken op. Het college stelt in het raadsvoorstel voor om in 2026 een kwaliteitsniveau B te halen. En daarbij wordt niet een gedeeltelijk niveau B voorgesteld, maar totaal.

En wat zegt nu dit Groenbeheersplan? Als je naar de conclusies kijkt, dan staat daar niets over niveau A, B of C, maar wordt gesproken van scenario’s. Daar wordt aanbevolen om scenario 1 te kiezen. D at heet “Basis op orde”. En dat houdt in “Bij de Basis op orde is een basisvoorwaarde dat de voorziening in stand kan blijven op het gekozen onderhoudsniveau. Dit houdt in dat vaste planten en wisselperken alleen bij een minimale B-kwaliteit kunnen voortbestaan. Daarnaast is bij de Basis op orde de veiligheid en zorgplicht voldoende geregeld, om die reden wordt het boomonderhoud op B-kwaliteit uitgevoerd.” (citaat uit Groenbeheersplan)

Dus niet over de hele linie. Als je dat wil, moet je scenario 2 kiezen; dat heet “Basis plus”. En dat betekent “In dit scenario is de basis op orde en is het totale beeld voldoende, wat inhoudt dat het gehele areaal op een B-kwaliteit beheerd wordt. Om alles op B-niveau te onderhouden is er extra geld nodig. Groen wordt in dit scenario financieel gezond gehouden conform een langjarige onderhoudscyclus. Dit groeiscenario komt meer tot zijn recht wanneer voor de buitenruimte een samenhangend beeld is gekozen en werkzaamheden integraal op elkaar zijn afgestemd. Deze keuze zal voor alle aspecten van de buitenruimte ingezet kunnen gaan worden zodat een integraal beeld ontstaat” (citaat uit Groenbeheersplan).

Waar bij scenario 1, als keuze geadviseerd in het beheersplan, de extra structurele middelen uit de kadernota dus kennelijk toereikend zijn, kiest het college voor scenario 2 wat aanzienlijk meer geld kost. Oplopend tot bijna een miljoen per jaar. Dat het college dus afwijkt van het advies van de eigen ambtelijke organisatie, en daarom extra middelen uit de kadernota niet toereikend zijn, mag de raad kennelijk niet weten? Is dat de reden waarom dit beheersplan zolang in de la moest blijven liggen?

Voorzitter, dit sterkt de ChristenUnie-SGP in de opvatting dat dit raadsvoorstel gewoon niet rijp is voor besluitvorming. Misschien is die keuze van het college prima te verdedigen. En als we er een debat over gevoerd hebben, zijn we het er allemaal misschien wel mee eens. Dat zou kunnen. Maar dan pas na een open debat over de scenario’s en over de keuzes en over de consequenties daarvan.

Mijn fractie stelt dus voor dit besluit nu niet naar de besluit nemende raad te brengen. Maar in januari eerst nog eens een inhoudelijke discussie over het gewenste groenonderhoud te voeren. Dat kan prima, want er zit geen tijdsdruk op. Een paar maanden uitstel zal geen probleem zijn. Maar dan hanteren we wel een ordentelijke gang van zaken.

 

Naschrift: Voor uitstel kregen we de handen niet op elkaar. Nog diezelfde avond is over het voorstel gestemd. Allen wij en de fractie LEF hebben tegen gestemd. De rest van de raad tilde kennelijk niet zo zwaar aan de bedenkelijke procedure.