“Wij geloven dat mensen mee willen doen in de samenleving. De gemeente is er om mensen te begeleiden en te ondersteunen die dat nodig hebben. Dwang en repressie helpen niet om mensen aan het werk te krijgen – hulp en aandacht wel. We blijven ons daarom verzetten tegen de verplichte tegenprestatie voor een uitkering.” Deze tekst komt uit het verkiezingsprogramma van GroenLinks Amsterdam. En ook nu we in het college zitten spreken we vóór de mensen in plaats van vóór de regels. Daar ben ik trots op.
Willen wij dat mensen koste wat het kost werken? Ook als het niet voor een eerlijk loon is, maar enkel als vereiste, als tegenprestatie? Wat GroenLinks betreft niet! In onze samenleving is solidariteit een begrip dat steeds minder gedragen wordt. Terwijl in samenwerking onze kracht schuilt. Die samenwerking betekent niet dat we van iedereen hetzelfde moeten verwachten. Niet iedereen kan hetzelfde en niet iedereen wil hetzelfde. Het gaat om maatwerk. Dat is precies hoe we in Amsterdam invulling geven aan de participatiewet: met banenplannen, een Jongerenpunt, persoonlijke aandacht en begeleiding voor mensen in de bijstand, mogelijkheden tot vrijwilligerswerk en taaltrajecten.
Solidariteit lijkt tegenwoordig bijna afhankelijk te zijn van hoeveel geld iets kost, terwijl het recht op leven, op rond kunnen komen, een fundamenteel recht is in ons land. De verzorgingsstaat waar mensen die het beter hadden solidair waren met mensen die het minder hadden, is een prachtige grondhouding waar we voor moeten vechten! Overleven in Amsterdam met alleen een inkomen uit de bijstand is geen luxe. Wat wij in Amsterdam doen, is de Participatiewet ontdoen van zijn lelijke kanten en maatwerk bieden vanuit het uitgangspunt: ieder mens doet mee in onze samenleving.
Werk is een middel
Vanuit Den Haag zeggen ze tegen alle Amsterdammers dat ze moeten werken voor hun geld, terwijl zo veel Amsterdammers al werken en toch in de armoede zitten; want loont werk nog wel? En vooral, welk werk loont nog? Is de bankier meer waard voor de maatschappij dan de mantelzorger? Is de marketingadviseur meer waard dan de kruidenier op de hoek?
Met de toegenomen flexibilisering op de arbeidsmarkt en het afbreken van de sociale zekerheden in de afgelopen dertig jaar, moeten we onze ogen openen en kijken naar wat voor waarde we aan werk toedichten: werk is geen doel, werk is een middel. Daarnaast laat de evaluatie van de Participatiewet door het Sociaal Cultureel Planbureau zien dat zowel het effect van de wet buitengewoon gering is, maar ook dat de onderliggende aannames waar de wet op is gestoeld discutabel zijn. Dit betoogt ook onze wethouder Rutger Groot Wassink in zijn stuk in de Volkskrant. GroenLinks wil dat Amsterdammers eigenwaarde hebben, zich nuttig voelen, gelukkig en gezond zijn, genoeg geld hebben om te eten, kunnen zorgen voor hun zieke familieleden en daarvoor niet gekort worden op hun bijstand, dát is ons doel. Daar blijven we ons ondanks de gure rechtse wind uit Den Haag voor inzetten.
Vertrouwen
Solidariteit betekent dat mensen inzien dat het vechten voor de belangen en rechten van anderen, ook in het belang is van henzelf. En dat staat of valt met vertrouwen. Vertrouwen dat de Participatiewet vervangt door meer regels en meer wantrouwen. Vertrouwen is niet in een deal uit te drukken zoals andere partijen denken. Dus niet voor wat, hoort wat!
Gebrek aan oprecht vertrouwen ondermijnt de saamhorigheid in de samenleving en zet groepen mensen tegenover elkaar die bij een menselijke benadering veel meer begrip voor elkaar zouden hebben. Dit gaat namelijk niet alleen over werk of over geld. Dit gaat over hoe wij als stad met elkaar omgaan en wat ons meer waard is: geld of de mensen voor wie we alles doen? GroenLinks kiest voor de mensen, alle mensen, zodat iedereen kan meedoen in onze stad, met of zonder werk!
Deniz Karaman (raadslid GroenLinks Amsterdam)