De stad Amsterdam wordt hard geraakt door de coronacrisis. Onze wethouder Rutger Groot Wassink (o.a. Sociale Zaken en Zorg) schrijft over wat hem bezighoudt in deze tijd.

Het Amsterdam van vandaag is een compleet andere stad dan het Amsterdam van drie weken geleden. Al die jaren dat ik in Amsterdam woon, heb ik de stad nog nooit zo stil gezien. Ik fiets naar het stadhuis door lege straten: geen fietser die je nog snel even afsnijdt bij het stoplicht, geen toeristen die zigzaggend proberen over te steken op het zebrapad. Geen mensen op terrassen in de eerste lentezon. Het is een on-Amsterdamse rust. Een stilte die niet past bij onze stad vol rumoer, bedrijvigheid, vol plannen, ideeën, vol branie, vol mensen die druk bezig zijn met school, sport en werk.

Ook op het stadhuis is het stil

Maar de stilte is slechts het oppervlak. Corona raakt onze stad in het hart. Ik denk aan de mensen die ziek zijn geworden of inmiddels zijn overleden. Hun familie en vrienden. Maar ook de mensen die al kwetsbaar of ziek waren, en op dit moment niet de optimale zorg en ondersteuning kunnen krijgen die zij gewend zijn. De werkenden die soms opeens geen werk meer hebben en zich zorgen maken of ze hun baan straks nog hebben en of ze de maand doorkomen terwijl hun inkomen is gedaald. De ondernemers en hun met veel inzet en aandacht opgebouwde zaken, die hun plannen voor de lente in de ijskast moeten zetten, en alle zeilen bij moeten zetten om deze tijd te overbruggen.

Ook op het stadhuis is het stil; geen trouwerijen, geen inburgeringsceremonies. De mensen van de ICT, maar ook van de reiniging en beveiliging draaien achter de schermen intussen overuren. De ambtenaren werken zo veel mogelijk thuis. Ze ondersteunen het college van B&W bij alle maatregelen die nu genomen moeten worden; het handhaven van de gedragsregels, maar ook de bijstand voor ZZP’ers, de parkeerregeling voor mensen in de zorg, het inventariseren van de financiële klappen voor de kunstpodia, om maar een paar voorbeelden te noemen.

Ik denk aan de flexwerkers en de ZZP’ers. Mensen in al onzekere en kwetsbare posities op de arbeidsmarkt die nu keihard geraakt worden. Ik krijg berichten binnen van werknemers die vriendelijk gedwongen worden om salaris in te leveren, van oproepkrachten die thuis zitten zonder compensatie, maar ook van MKB’ers die geen coulance krijgen van hun leveranciers of verhuurders.  

Nu zien we wat doorgeslagen flexibilisering doet

Donderdag kwam het Centraal Planbureau (CPB) met de eerste ramingen over de gevolgen die deze crisis zal hebben. In elk scenario krijgt onze economie een stevige klap. De economische gevolgen gaan heftig zijn en afhangen van hoe lang de beperkingen zullen duren. Één ding weten we zeker: de effecten zullen niet eerlijk verdeeld zijn.

Ik zal me er hard voor maken dat we de ergste klappen zo goed mogelijk kunnen opvangen. Na deze crisis moet het ZZP-schap echt op de schop. Flexwerkers, zelfstandigen en werknemers moeten allemaal gelijke rechten krijgen. Dat adviseerde de Commissie Regulering van Werk ofwel commissie-Borstlap eerder al aan het kabinet. Hopelijk gaat dat nu versneld aangepakt worden. Nu zien we wat doorgeslagen flexibilisering doet…

Veilig en gezond onderkomen

Ik denk ook aan dakloze en ongedocumenteerde mensen in de stad. Amsterdam is altijd een stad geweest met een humaan gezicht. Een gastvrije en rechtvaardige stad waar we mensen helpen, en hun rechten erkennen. We vangen al duizenden mensen op. Maar meer lijkt nodig. Juist nu willen we niemand op straat laten staan. Ambtenaren en organisaties waarmee we samenwerken, zijn op dit moment dag en nacht in touw om oplossingen te vinden om mensen een veilig en gezond onderkomen te bieden, zowel ’s nachts als overdag. We moeten daarbij praktische en financiële uitdagingen overbruggen, maar we gaan dit voor elkaar krijgen.

Uiteindelijk overwint solidariteit

Tegelijkertijd zie ik ook veel mooie initiatieven ontstaan. Amsterdammers laten zich niet kisten. Er wordt van alles op poten gezet om anderen te helpen, of het nou gaat om taken in de zorg voor anderen of het helpen van een lokale ondernemer. Dan ben ik trots op Amsterdam en de Amsterdammers. Op hoe veerkrachtig mensen zijn en hoe we er in moeilijke tijden voor elkaar zijn. Amsterdam heeft in zijn geschiedenis altijd laten zien dat solidariteit uiteindelijk overwint, en ik weet zeker dat dat ook nu het geval is. We laten ons niet uit elkaar drijven, ook al zien sommigen deze crisis als een schot voor open doel om bevolkingsgroepen uit elkaar te spelen. Laat je dus vooral ook niet gek maken door sociale media.

Ten slotte wil ik mijn diepe respect betuigen voor al die mensen die voor ons in de zorg aan het werk zijn. Dag en nacht, met liefde voor hun patiënten. En natuurlijk ook de leraren, de medewerkers in de winkels en in de bevoorrading. In een zeer moeilijke tijd tonen zij kracht en laten zij zien welke beroepen vitaal zijn en onmisbaar zijn in onze samenleving. Laten we hen in de nabije toekomst beter belonen!

Ik wens iedereen veel sterkte in deze moeilijke tijd. Deze crisis, daar gaan we samen doorheen. Amsterdam kan dit. Houd afstand. Houd moed. Houd vol.