Amsterdam wil dat er in 2030 genoeg zon- en windstroom lokaal wordt opgewekt voor 80% van de huishoudens in de stad. In concrete cijfers betekent dat 127 megawatt aan windenergie en voor 400 megawatt aan zonne-energie op grote daken, naast 150 megawatt op kleine daken. Dit staat gelijk aan het elektriciteitsverbruik van 430.000 Amsterdamse huishoudens.
Deze plannen staan in de concept Regionale Energie Strategie (RES) voor Amsterdam. Daarmee zetten we weer een stap richting schone energie voor iedereen, een van de speerpunten van GroenLinks Amsterdam. Maar wat houdt die RES precies in? Zeven vragen aan Marieke van Doorninck, wethouder Ruimtelijke Ordening en Duurzaamheid.
Eerst even kort: een ‘RES’, wat is dat?
“In Regionale Energie Strategieën, RES worden nationale afspraken uit het Klimaatakkoord uitgewerkt en concreet gemaakt, verdeeld over dertig regio’s binnen ons land. Amsterdam is de eerste gemeente in Nederland die haar concept RES presenteert sinds de ondertekening van het landelijk Klimaatakkoord in mei 2019. We laten hierin zien waar en hoe in de stad duurzame wind- en zonne-energie opgewekt kunnen worden in 2030.”
Waarom wil je dat eigenlijk in de stad zelf doen?
“We willen Amsterdam klimaatneutraal maken. Met al z’n woningen, bedrijfsgebouwen, kantoren, winkels, scholen en ziekenhuizen is Amsterdam verantwoordelijk voor ongeveer de helft van de totale elektriciteitsvraag in de regio Noord-Holland Zuid. Amsterdam zal nooit helemaal zelfvoorzienend kunnen zijn op energie- en warmtegebied, maar juist daarom ik wil de mogelijkheden die er zijn in de stad voor wind en zon zoveel mogelijk benutten.”
De gemeente heeft zeven zoekgebieden aangewezen waar mogelijk windmolens komen. Waarom deze plekken?
“Op heel veel plaatsen kun je geen windmolens bouwen, bijvoorbeeld omdat er huizen in de buurt staan. De zoekgebieden zijn plekken waar zulke belemmeringen niet gelden, zoveel mogelijk langs de randen van de stad. Denk bijvoorbeeld aan het Havengebied of ten noorden van Ring A10 Noord. De gemeente gaat eerst bekijken hoeveel windmolens er in een gebied worden geplaatst kunnen worden. Vervolgens wordt verder onderzocht hoe het eruit kan komen te zien, samen met ruimtelijke experts, windcoöperaties en omwonenden.”
En waar komen de zonnepanelen? “Voor de opwek van zonne-energie zoeken we in de stad naar grote daken, P&R-locaties, taluds, geluidsschermen, of bijvoorbeeld metrostations. We willen geen dak onbenut laten.”
Gaan we straks heel veel zonnepanelen en windmolens zien in ons mooie stadsgroen?
“Het idee is om de echt landelijke gebieden nog zoveel mogelijk te ontzien. Hetzelfde geldt voor water. Daarvoor hanteren we een ‘nee, tenzij’-regeling. Als we in de zeven zoekgebieden niet genoeg windenergie kunnen opwekken, of als Den Haag ons vraagt om nog meer te leveren, wordt Waterland / het IJmeer als extra zoekgebied aan de lijst toegevoegd.”
Hoe zit het met warmtevoorziening voor de stad? Gaat de RES daar ook over? “Het deel van de RES dat over warmte gaat, heet de Regionale Structuur Warmte (RSW). In de RES zal het vooral gaan over de grotere warmtebronnen die relevant zijn voor meerdere gemeenten, de bovengemeentelijke warmtebronnen. Parallel daaraan ontwikkelen we de Transitievisie Warmte (TVW). In de TVW kijken we op buurtniveau naar de best passende warmtevoorziening (collectief of individueel) en wordt nagedacht over de volgorde van het aardgasvrij maken van buurten.”
De plannen liggen nu op tafel, wat is de volgende stap?
“Nu iedereen kan zien waar we ruimte voor wind willen maken, gaan we de stad in om onze plannen lichten en met belanghebbenden per zoekgebied te gaan kijken wat waar haalbaar is. We willen dat minstens 50% van de productie van schone energie eigendom wordt van lokale energiecoöperaties van burgers of bedrijven, zodat zij mee kunnen profiteren. Nu coöperaties weten op welke gebieden ze zich kunnen gaan oriënteren, kunnen ze plannen gaan maken. Voor de aanleg van zonnedaken willen we verenigingen van huiseigenaren, bedrijven, scholen, woningcorporaties en individuele huurders en woningbezitters ondersteunen en adviseren. De RES gaat weliswaar over de grote daken, maar elk zonnepaneel telt. We gaan burgers ook volop helpen met advies en collectieve inkoop van zonnepanelen. We stellen dus niet alleen een doel, we gaan ook veel doen. ”
Hieronder een kaartje met de zoekgebieden voor windmolens (klik op kaart voor vergroting).